-
Składniki wynagrodzenia: premia czy nagroda?
Warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą ustalają układy zbiorowe pracy, regulaminy wynagradzania, a także indywidualne umowy o pracę. Warunki wynagradzania za pracę to całokształt sytuacji prawnej pracownika w zakresie wynagrodzenia za pracę, a przede wszystkim zasady nabywania prawa, ustalania wysokości i ...
-
Podstawowe obowiązki pracownika
Pracownik nawiązujący stosunek pracy musi być poinformowany przez pracodawcę o zakresie swoich obowiązków i sposobie wykonywania pracy na danym stanowisku. Jest to szczególnie ważne w sytuacjach, kiedy pracodawca nakłada karę porządkową lub rozwiązuje umowę o pracę z powodu niewłaściwego wykonywania obowiązków pracowniczych. Pracodawca ...
-
Praca w godzinach nadliczbowych: czy można odmówić?
Pracodawca ma prawo wzywać swoich podwładnych do pracy w godzinach nadliczbowych Pomimo, że jednym z podstawowych obowiązków pracownika jest stosowanie się do poleceń przełożonego, w niektórych sytuacjach może on odmówić wykonywania obowiązków zawodowych w godzinach wykraczających poza rozkład czasu pracy. Uprawnienie pracodawcy w tym zakresie nie ...
-
Ochrona przedemerytalna a wypowiedzenie umowy o pracę
Przepisy Kodeksu pracy ograniczają uprawnienia pracodawcy w zakresie wypowiadania umów o pracę pracownikom, którzy korzystają z ochrony emerytalnej. Co do zasady, wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, nad którym rozpięto emerytalny parasol ochronny, jest właściwie niemożliwe. W pewnych sytuacjach można natomiast wypowiedzieć mu warunki pracy i ...
-
Wybór i odwołanie rady pracowników a orzeczenie TK
Trybunał Konstytucyjny 1.7.2008 r. orzekł, że przepis art. 4 ust. 1, 3 i 5 ustawy z 7.4.2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz.U. Nr 79, poz. 550 ze zm.) - zwanej dalej ustawą - w zakresie, w jakim określa tryb wyboru oraz odwołania rady pracowników w zależności od przynależności pracowników do reprezentatywnej ...
-
Spadły koszty zatrudnienia pracowników 50+
Ledwie upłynął styczeń, a w 2009 r. już weszły w życie trzy zmiany Kodeksu pracy. W dniu 1 stycznia podwyższone zostały wymiary urlopów macierzyńskich, 18 stycznia weszły w życie zmiany w zakresie ochrony przed dyskryminacją w zatrudnieniu. Trzecia zmiana nastąpiła 1 lutego wprowadziła ją ustawa z 19.12.2008 r. o zmianie ustawy o promocji ...
-
Urlop macierzyński: po powrocie dotychczasowy etat
Od 1 stycznia 2009 r. obowiązują nowe przepisy Kodeksu pracy w zakresie uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem. Skonkretyzowana została m.in. sytuacja osób powracających z urlopu macierzyńskiego. Na mocy nowelizacji pracodawca ma obowiązek dopuścić takie osoby do pracy na dotychczasowym stanowisku. Do tej pory tego rodzaju przywilej ...
-
Dokumenty płacowe: ile może zobaczyć pracownik?
Pracodawca na żądanie zatrudnionego jest zobowiązany przedstawić mu dokumenty, na podstawie których zostało obliczone jego wynagrodzenie. Obowiązek szefa w tym zakresie jest bezsprzeczny, wynika bowiem wprost z przepisów Kodeksu pracy. Zastanówmy się jednak, czy pracownik może mieć wgląd do wszystkich dokumentów płacowych? Niewątpliwie pracownik ...
-
Termin wypłaty wynagrodzenia: jak go zmienić?
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: pracodawca podjął decyzję o przesunięciu terminu wypłacania wynagrodzeń. Dotychczas pracownicy otrzymywali pensje w ostatnim dniu miesiąca za miesiąc bieżący. Po zmianie wypłata ma następować dziesiątego dnia następnego miesiąca. Jak w prawidłowy sposób wprowadzić modyfikacje w tym zakresie, jeżeli termin ...
-
Niższe wykształcenie=mniejsze wynagrodzenie za pracę?
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: w firmie funkcjonuje regulamin wynagradzania, w którym znalazło się również miejsce dla tabeli stanowisk, zaszeregowań oraz wymagań w zakresie kwalifikacji personelu. Funkcja głównego specjalisty została zaszeregowana do kategorii IX. Pracodawca wymaga dodatkowo, aby osoba ją piastująca legitymowała się ...
-
Rozliczenie delegacji krajowych
Podróż służbowa wiąże się z rozlicznymi obowiązkami pracodawcy, który musi m.in. zapewnić pracownikowi zwrot kosztów poniesionych na przejazdy. Przepisy wykonawcze szczegółowo regulują wysokość oraz sposób ustalania należności z tytułu krajowej podróży służbowej jedynie w przypadku pracowników sfery budżetowej, co nie oznacza jednak, że szefowie ...
-
BHP na budowie: warunki socjalne i higieniczne
Pracodawca zatrudniający podwładnych przy robotach budowlanych musi zapewnić im m.in. odpowiednie warunki socjalne i higieniczne. W tym celu konieczne jest respektowanie szeregu zasad wynikających z ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Nie można też zapominać o regulacjach, które odnoszą się wprost do robót budowlanych. Przyjrzyjmy ...
-
Umowa na zastępstwo tylko na czas nieobecności
... inną osobę, która ma rozpocząć pracę w firmie już 1 lipca 2009 r.- chodzi o to, aby odchodząca na urlop pracownica wdrożyła nowego pracownika w zakres wykonywanych przez nią obowiązków. Czy w takiej sytuacji umowę na zastępstwo można podpisać 1 lipca, czy też należy to zrobić dopiero w momencie ...
-
Zwolnienia grupowe: ile mogą wiedzieć związki?
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: pracodawca nosi się z zamiarem przeprowadzenia w firmie zwolnień grupowych. W trakcie konsultacji prowadzonych ze zakładową organizacją związkową jeden z jej przedstawicieli zażądał informacji dotyczących wynagrodzeń niektórych z pracowników. Szef stanowczo odmówił, jednak związkowiec upierał się, że dane w ...
-
Urlop wychowawczy i macierzyński a świadectwo pracy
W jaki sposób należy wypełnić świadectwo pracy w zakresie urlopu wychowawczego i macierzyńskiego? Pracownica przebywając na urlopie wychowawczym do 29 lipca 2009 r. - 27 marca 2009 r. urodziła kolejne dziecko, nabywając tym samym prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres 27 marca do 13 sierpnia 2009 r. W związku z powyższym na urlopie ...
-
Praca na czarno a kontrola PIP i jej konsekwencje
Nielegalne zatrudnienie pracowników, potocznie zwane "pracą na czarno", nadal należy do dość częstych zjawisk na rynku pracy. Kres temu procederowi może położyć wizyta inspektora pracy. Jeżeli podczas kontroli wyjdą na jaw uchybienia w zakresie legalności zatrudnienia, szef musi liczyć się z dotkliwymi konsekwencjami. W niektórych przypadkach kary ...
-
Nierzetelna ewidencja czasu pracy - konsekwencje
Prowadzenie ewidencji czasu pracy pracowników to obowiązek spoczywający niemal na każdym pracodawcy. Wszelkie uchybienia w tym zakresie z pewnością nie umkną czujnemu oku inspektora pracy. Przyjrzyjmy się zatem, do jakich skutków może doprowadzić nieprowadzenie bądź nierzetelne prowadzenie tego rodzaju dokumentacji. Przypomnijmy, stosownie do art. ...
-
Dane osobowe: jakich może żądać pracodawca?
Kluczową kwestią związaną z ochroną prywatności w zatrudnieniu jest określenie zakresu, w jakim pracownik zobowiązany jest do ujawnienia pracodawcy dotyczących go danych osobowych. Zgodnie z Konstytucją RP, "każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym", a ...
-
Nauka zawodu a prawo do urlopu
Dla pracownika, który został zatrudniony po odbyciu praktycznej nauki zawodu, jest to kolejna umowa o pracę i w związku z tym w zakresie urlopu wypoczynkowego stosuje się takie same zasady, jak dla innych pracowników zatrudniających się po raz kolejny. Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: Czy uczeń Zasadniczej Szkoły Zawodowej, który podejmuje ...
-
Ochrona danych pracownika: pozew tylko dla szefa
Rozpatrzmy następującą sytuację: na firmowym zebraniu pracodawca odczytał personelowi treść pozwu złożonego do sądu pracy przez jednego z pracowników. Zatrudniony zarzucał w nim firmie nieprawidłowości w zakresie wręczonego mu wypowiedzenia umowy o pracę. Szef przedstawił zgromadzonym nie tylko stanowisko powoda, ale również jego dane osobowe, nie ...
-
Wypadek przy pracy: nowe przepisy
Wypadek przy pracy generuje dodatkowe obowiązki po stronie zatrudniającego. Chodzi tu m.in. o ustalenie okoliczności oraz przyczyn tego niefortunnego zdarzenia. Pracodawcy powinni pamiętać, że od 3 lipca 2009 r. obowiązują nowe przepisy w tym zakresie. 3 lipca 2009 r. utraciło moc rozporządzenie RM z 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania ...
-
Wypowiedzenie umowy a wypłata odprawy
Ustawę w zakresie wypłaty odprawy pieniężnej należy zastosować do zwolnienia indywidualnego, jeżeli przyczyna niedotycząca pracownika stanowiła wyłączną przyczynę zwolnienia. Wyłączność przyczyny nie leżącej po stronie pracownika oznacza, że bez jej wystąpienia nie istniałaby potrzeba zwolnienia pracownika. Pytanie: Czy w związku z wypowiedzeniem ...
-
Zakaz konkurencji w umowie o pracę?
... działalność. Zdaniem szefa, jest to dostateczne zabezpieczenie przed konkurencją, które należy traktować na równi z umową antykonkurencyjną ? Czy określony w umowie o pracę zakres odpowiedzialności i obowiązków pracownika rzeczywiście może mieć taką samą wagę, jaką przypisuje się umowie o zakazie konkurencji? Pracodawca, który obawia się działań ...
-
Przejęcie firmy a badania i szkolenia pracowników
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: część firmy została przejęta przez nowego pracodawcę. Dotychczasowe obowiązki przejętych pracowników nie uległy zmianie. Zmieniło się natomiast miejsce wykonywania pracy. Czy w takiej sytuacji konieczne jest ponowne przeszkolenie zatrudnionych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy? Czy nowy szef musi ...
-
Oczekiwanie na świadczenie rehabilitacyjne a wypowiedzenie umowy
Jeżeli pracownik otrzymał odmowną decyzję ZUS w zakresie przyznania świadczenia rehabilitacyjnego i nadal pozostaje niezdolny do pracy, w takiej sytuacji pracodawca już od momentu uprawomocnienia się decyzji może rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika. Pytanie: Pracownik z 9-letnim stażem pracy, zatrudniony na ...
-
Obniżony wymiar czasu pracy a zwolnienia grupowe
Rozważmy następujący przypadek: pracodawca nosi się z zamiarem wdrożenia procedury zwolnień grupowych. Wśród pracowników znajduje się kilka osób, które korzystają z obniżonego wymiaru czasu pracy w związku z rezygnacją z urlopu wychowawczego. Kodeks pracy przewiduje w stosunku do nich szczególną ochronę w zakresie trwałości zatrudnienia. Czy ...
-
Umowa o pracę: niedozwolone klauzule
Zadaniem umowy o pracę jest sformułowanie wzajemnych praw i obowiązków stron, które ją zawierają. Zasadą jest, że jej postanowienia nie mogą sprawiać, że sytuacja pracownika stanie się gorsza niż wynika to z obowiązujących przepisów pracy. Praktyka pokazuje jednak, że w treści umów niejednokrotnie pojawiają się klauzule, które stawiają ...
-
Przejście części zakładu pracy: kogo obejmują jego skutki?
Pracownicy przejmowanej jednostki zakładu pracy stają się z mocy prawa podwładnymi nowego szefa. Niejednokrotnie jednak ustalenie, czy danego pracownika obejmują skutki przekształceń w firmie, bywa kłopotliwe. Dla oceny w tym zakresie kluczową rolę odgrywa faktyczne powiązanie zatrudnionego z jednostką, która trafia w ręce przejemcy. Przypomnijmy, ...
-
Urlop na żądanie a linia orzecznicza
Instytucja tzw. "urlopu na żądanie" funkcjonuje w przepisach prawa pracy od 1 stycznia 2003 r. Zasadniczo sprawa nie wygląda na skomplikowaną- w razie potrzeby pracownik ma prawo skorzystać z 4 dni niezaplanowanego wcześniej (nieujętego w planie urlopowym) urlopu wypoczynkowego. Regulacje ustawowe w zakresie dotyczącym urlopu na żądanie są jednak ...
-
Współpraca handlowa ze spółką jawną
Podejmując współpracę ze spółką jawną, warto mieć na uwadze charakterystyczne dla tego rodzaju spółki rozwiązania, wynikające z kodeksu spółek handlowych, w szczególności w zakresie sposobu reprezentacji oraz zasad odpowiedzialności wspólników. Kwestia ta jest tym bardziej istotna, że w ostatnim czasie spółki jawne powoływane są nie tylko przez ...
-
Silna ochrona stosunku pracy inspektora
Następstwem powołania społecznej inspekcji pracy jest m.in. pojawienie się w firmie społecznego inspektora pracy. Osoba pełniąca tę funkcję korzysta ze szczególnych przywilejów w zakresie ochrony trwałości stosunku pracy. Pracodawca może się zatem spodziewać, że ewentualne rozwiązanie umowy o pracę z inspektorem będzie nieco bardziej skomplikowane ...
-
Informacja o równym traktowaniu w zatrudnieniu
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: pracownik zarzucił pracodawcy naruszenie obowiązków. Chodziło o sposób przekazania załodze informacji o równym traktowaniu w zatrudnieniu. Przepisy w tym zakresie zostały udostępnione personelowi do wglądu w dziale kadr, o czym można się było dowiedzieć się z ogłoszenia wywieszonego na ogólnie dostępnej ...
-
Negatywna ocena pracownika a ochrona przedemerytalna
W świetle zapisów ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych uzyskanie przez pracownika samorządowego 2 kolejnych negatywnych ocen skutkuje rozwiązaniem umowy o pracę, z zachowaniem okresów wypowiedzenia. Jednocześnie ustawa o pracownikach samorządowych w zakresie spraw w niej nieuregulowanych odwołuje się do Kodeksu pracy. Pytanie ...
-
Potwierdzenie niekaralności pracownika służby cywilnej
Przepisy o służbie cywilnej nie wprowadzają wymogu wystąpienia przez kierownika urzędu o informację z KRK. Prawo to, ale nie obowiązek, przyznaje także kierownikom urzędów ustawa o KRK, wskazując, że prawo do uzyskania informacji o osobach, których dane osobowe zgromadzone zostały w rejestrze, przysługuje pracodawcom, w zakresie niezbędnym dla ...
-
Świąteczne spotkania firmowe
W niektórych firmach świąteczne spotkania firmowe to już coroczna tradycja. Niestety nie wszystkie działania pracodawców w tym zakresie są zgodne z obowiązującym prawem. Dlatego też niektóre zagadnienia, które wiążą się z organizacją spotkań świątecznych w zakładzie pracy mogą budzić kontrowersje. Sprawdź, co jest dopuszczalne, a co nie. Spotkanie ...