-
BHP w firmie: narażenie na azbest
Szkodliwość pyłu azbestowego sprawia, ze wszelkie prace, podczas których pracownicy stykają się z azbestem, wymagają szczególnej dbałości o bezpieczeństwo i higienę pracy. Przyjrzyjmy się, jakie obowiązki ciążą na pracodawcy, który zatrudnia personel w narażeniu na szkodliwy dla zdrowia minerał. W Polsce narażenie na uznane za rakotwórcze gatunki ...
-
Zakaz konkurencji: ustanie a warunek rozwiązujący
... pracy mają bowiem charakter fragmentaryczny, a zatem zasadne jest przyjąć, iż w sprawach w nim nieuregulowanych stosuje się przepisy K.c., o ile oczywiście nie pozostają one w sprzeczności z zasadami prawa pracy. Kolejnym ze sposobów na przedterminowe rozwiązanie kontraktu o zakazie konkurencji jest zamieszczenie w nim warunku rozwiązującego. Ta ...
-
Wypowiedzenie umowy o pracę a kadra kierownicza
... , a więc (art. 100 § 1-2 K.p.): wykonywać pracę starannie i sumiennie, stosować się do poleceń przełożonego, które dotyczą pracy, o ile nie godzą one w przepisy prawa pracy i postanowienia umowy o pracę, przestrzegać czasu pracy ustalonego w firmie, przestrzegać regulaminu pracy i porządku ustalonego w zakładzie pracy, przestrzegać przepisów ...
-
Prawa pracownika: zwolnienie od pracy a oddanie krwi
... w celu oddania krwi, niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie ma możliwości, aby mogły być one być wykonane w czasie wolnym od pracy. Usprawiedliwia zaświadczenie Dokumentem stanowiącym usprawiedliwienie nieobecności w pracy w dniu oddania krwi lub poddania się niezbędnym ...
-
Pozostawanie w dyspozycji pracodawcy
Przepisy Kodeksu pracy stanowią, iż czas pracy to czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji szefa w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Użyty w definicji termin "pozostawanie w dyspozycji pracodawcy" niejednokrotnie nastręcza wątpliwości interpretacyjnych. Zastanówmy się zatem, kiedy pracownik pozostaje w ...
-
Ślub pracownika: uprawnienia i obowiązki
Zawarcie związku małżeńskiego rodzi wiele następstw natury prawnej, które nie pozostają obojętne dla sytuacji pracowniczej zatrudnionego. Zastanówmy się, jakie prawa i obowiązki pracownika wiążą się z tym doniosłym wydarzeniem. Urlop okolicznościowy Podstawowe uprawnienie pracownika, który zmienia stan cywilny, wynika z przepisów rozporządzenia ...
-
Społeczna inspekcja pracy a ochrona danych pracownika
... z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, dalej: „ustawa”). Nie może więc m.in. dopuścić żeby bez zgody zainteresowanego pracownika dostały się one w ręce osób trzecich. Należy jednak pamiętać, że w niektórych sytuacjach przetwarzanie danych jest możliwe nawet bez uzyskania zgody osoby, której te ...
-
Fundusz socjalny: czasami trzeba przedłożyć PIT
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: szef zażądał, aby pracownik starający się o dofinansowanie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przedłożył roczną deklarację podatkową (PIT). Dokument ten miał posłużyć jako dowód na posiadanie przez zatrudnionego uprawnień do korzystania z pomocy zfśs. Zgodnie bowiem z regulaminem funduszu ...
-
Wypłata części wynagrodzenia godzi w prawa pracownika
Rozważmy następujący przypadek: od kilku miesięcy do rąk pracownika trafia tylko część należnego mu wynagrodzenia (3/4 pensji wynikającej z postanowień umowy o pracę). Zaistniałą sytuację pracodawca tłumaczy przejściowymi problemami natury ekonomicznej, obiecując zarazem, że w najbliższej przyszłości wypłaci podwładnemu należne mu pieniądze. Czy ...
-
Ciąża a zwolnienie od pracy na badania lekarskie
Rozważmy następującą sytuację: lekarz zlecił ciężarnej pracownicy (zatrudnionej na 1/2 etatu) szereg badań, które można wykonać jedynie w godzinach pracy. Tymczasem szef odmówił udzielenia wolnego, twierdząc, że kobietom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy zwolnienie na okoliczność badań lekarskich nie przysługuje. W zamian zaproponował, ...
-
Pracownik tymczasowy a powierzenie innej pracy
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej firma zatrudniła pracownika w charakterze kierowcy. Po kilku miesiącach szef postanowił czasowo (na okres 3 miesięcy) powierzyć mu obowiązki magazyniera, co zresztą było zgodne z kwalifikacjami zatrudnionego. Czy pracownikowi tymczasowemu można przenieść do innej ...
-
Urlop wypoczynkowy a rozwiązanie umowy za porozumieniem
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: pracownik przebywający na urlopie wypoczynkowym otrzymał intratną propozycję pracy. Zwrócił się więc do obecnego pracodawcy o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Szef nie oponował, ale stwierdził, że porozumienie w tej kwestii jest możliwe dopiero po powrocie zatrudnionego z urlopu. Czy należy ...
-
Czy praca biurowa jest dopuszczalna w święta?
Rozważmy następującą sytuację: pracownicy fizyczni w firmie X pracują w ruchu ciągłym i systemie trzyzmianowym. Personel zajmujący się sprawami administracyjnymi jest natomiast zatrudniony w systemie jednozmianowym (od poniedziałku do piątku, w godzinach 9.00-17.00). Szef nosi się z zamiarem zobowiązania pracowników biurowych do pracy w ustawowo ...
-
Obowiązki pracodawcy a wizerunek pracownika
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: firma stworzyła stronę internetową i folder reklamowy zawierające dane zatrudnionych opatrzone ich fotografiami. Jeden z pracowników sprzeciwił się wykorzystaniu swojego wizerunku oraz danych, ponieważ pracodawca nie uzyskał jego zgody na ich umieszczenie na stronie i w folderze. Czy miał rację? Czy szef ...
-
Przejście zakładu pracy a zmiana siedziby firmy
Rozważmy następujący przypadek: zakład pracy został w trybie art. 231 K.p. przejęty przez nowego pracodawcę, który ze względów logistycznych zamierza przenieść główną siedzibę firmy do miejscowości oddalonej o 120 km od obecnego miejsca. W związku z tym zmieni się miejsce pracy niektórych pracowników. Czy wprowadzenie tego rodzaju zmiany wymaga ...
-
Kara porządkowa a termin wniesienia sprzeciwu
Decyzja w sprawie nałożenia na pracownika kary porządkowej nie musi wcale oznaczać, że rzeczywiście poniesie on konsekwencje swego postępowania. Jeżeli bowiem zastosowana przez szefa kara naruszyła obowiązujący porządek prawny, zatrudnionemu- w ciągu siedmiu dni od zawiadomienia o ukaraniu- przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu. Praktyka pokazuje ...
-
Dane osobowe byłego pracownika muszą zniknąć ze strony
Rozpatrzmy następującą sytuację: firma utworzyła stronę internetową, na której oprócz materiałów promocyjnych znalazły się również imiona i nazwiska zatrudnionych, ich zdjęcia oraz telefony służbowe i adresy poczty elektronicznej. Jeden z pracowników zwolnił się. Czy szef ma obowiązek usunąć ze strony jego dane, czy też strona może pozostać w ...
-
Przejęcie firmy a współodpowiedzialność materialna
Przepisy Kodeksu pracy przewidują możliwość przyjęcia przez pracowników wspólnej odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone im do wyliczenia się. Ten system organizacji pracy okazuje się szczególnie przydatny np. w sklepach i magazynach, gdzie dość często pojawia się problem powstania niedoborów. Umowa o współodpowiedzialności materialnej ...
-
Wypowiedzenie i porozumienie zmieniające
... lub je odrzucić. Bez znaczenia jest, czy wyraża na to zgodę, czy nie. Jeżeli pracownik przyjmie nowe warunki zatrudnienia – będą one obowiązywać po upływie okresu wypowiedzenia. Jeśli natomiast odrzuci - umowa o pracę rozwiąże się z upływem okresu wypowiedzenia. Zatem wybór pomiędzy porozumieniem a wypowiedzeniem ...
-
Umowa o pracę na zastępstwo a ciąża pracownicy
Przepisy prawa pracy gwarantują szereg przywilejów zatrudnionej spodziewającej się potomstwa. Nieco niekorzystniej w tym zakresie kształtuje się sytuacja przyszłej matki, która pracuje w oparciu o umowę o pracę na zastępstwo. Mimo że ciąża takiej pracownicy rozpina nad nią parasol ochronny, to nie przysługują jej jednak wszystkie uprawnienia, ...
-
Substancje chemiczne a ocena ryzyka zawodowego
Warsztaty produkcyjne i remontowe, laboratoria, magazyny czy oczyszczalnie ścieków to tylko niektóre miejsca, w których pracownicy mogą stykać się z substancjami i preparatami chemicznymi. Występowanie w środowisku pracy takich substancji generuje po stronie pracodawcy szereg obowiązków związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Chodzi tu m.in. ...
-
Odpowiedzialność pracownika za mienie pracodawcy
Jakie są przesłanki odpowiedzialności za mienie powierzone?Czy w przypadku tego rodzaju odpowiedzialności pracodawca musi udowadniać winę pracownika? Przesłanki odpowiedzialności materialnej pracownika za mienie powierzone są takie same jak przy odpowiedzialności za zwykłą szkodę: niewyliczenie się przez pracownika z powierzonego mienia (co ...
-
Umowa na czas wykonywania określonej pracy
Jednym z najważniejszych postanowień umowy zawieranej na czas wykonywania określonej pracy jest precyzyjne wskazanie zdań i czynności, które ma wykonywać pracownik. Jeśli chodzi o ilość umów tego rodzaju przepisy nie limitują ich liczby. Chcielibyśmy zatrudnić pracownika na czas wykonywania konkretnej pracy. Jak sporządzić taką umowę, jakie ...
-
Świadectwo pracy a kontynuacja zatrudnienia
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: pracodawca zatrudnia jednego z pracowników w oparciu o umowę o pracę na czas określony (2 lata). Za kilka tygodni stosunek pracy ulegnie rozwiązaniu, ale firma zamierza kontynuować zatrudnianie podwładnego na podstawie kolejnej, również dwuletniej, umowy terminowej. Pracownik żąda, aby w związku z ...
-
Ochrona przed mobbingiem a umowa cywilnoprawna
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: jedna z osób zatrudnionych w firmie w oparciu o umowę zlecenie oskarżyła przełożonego o stosowanie mobbingu. Czy w takim przypadku poszkodowanemu przysługuje ochrona wynikająca z regulacji Kodeksu pracy, czy też zastosowanie znajdują tu inne przepisy? Podejmowanie działań antymobingowych, a więc w ...
-
Wolne za święto dla pracownika niepełnoetatowego
Pracownikowi zatrudnionemu przez mniej niż przeciętnie 5 dni w tygodniu pracodawca nie ma obowiązku oddawania dnia wolnego w zamian za święto przypadające w sobotę. Pracodawca musi jednak pamiętać o obniżeniu wymiaru z tytułu tego święta. Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: Pracownica zatrudniona na 0,8 etatu pracuje od poniedziałku do czwartku ...
-
Odszkodowanie za szkodę wyrządzoną pracodawcy
Kodeks pracy rozróżnia odpowiedzialność materialną pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy oraz za mienie powierzone. Te dwa rodzaje odpowiedzialności zostały uregulowane nieco odmiennie. Jeśli pracownik wyrządził pracodawcy szkodę, ten może żądać zapłaty odszkodowania. Jednak jego wysokość nie zawsze będzie odpowiadała uszczerbkowi, jaki ...
-
Wniosek o urlop na żądanie nie tylko osobiście?
Rozważmy następujący przypadek: mąż jednej z pracownic zadzwonił do firmy z prośbą o udzielenie żonie dwóch dni urlopu na żądanie. Tłumaczył, że sama zainteresowana nie miała możliwości zawiadomienia zakładu pracy. Czy w takiej sytuacji szef powinien udzielić wolnego, czy też zgłoszenie wniosku o urlop na żądanie leży w wyłącznej gestii ...
-
Wstępne badania lekarskie konieczne prawie zawsze
Rozważmy następujący przypadek: firma przyjęła do pracy pracownika, który jest już zatrudniony na ½ etatu u innego pracodawcy. Stanowisko i charakter pracy w obu zakładach pracy nie różnią się niemal niczym. Czy w związku z tym nowy szef musi kierować zatrudnionego na badania lekarskie, czy też może oprzeć się na zaświadczeniu, które pracownik już ...
-
Dane osobowe: jakich może żądać pracodawca?
... konkretnych danych osobowych wynika z odrębnych przepisów. Należą do nich w szczególności tzw. pragmatyki służbowe, czyli ustawy regulujące wykonywanie danego zawodu. Mogą one przewidywać dodatkowe kryteria kwalifikacyjne dla osób wykonujących określone zawody i - co za tym idzie - obligować pracownika (osobę kandydującą do zatrudnienia) do ...
-
Wypowiedzenie zmieniające: pozew to nie odmowa
Wypowiedzenie warunków pracy lub płacy powinno zawierać w swej treści m.in. pouczenie o możliwości odmowy przyjęcia nowych warunków oraz przysługującym pracownikowi prawie odwołania się od decyzji pracodawcy. Czy pozew skierowany do sądu pracy może być utożsamiany z brakiem aprobaty dla propozycji przedstawionej przez szefa, czy też jest to ...
-
Ekwiwalent za pranie odzieży: gdy szef nie płaci
Rozważmy następujący przypadek: z obowiązującego w firmie regulaminu pracy wynika, że pracownikom przysługuje ekwiwalent za pranie odzieży roboczej w wysokości 16 zł miesięcznie. Tymczasem od kilku miesięcy żaden z zatrudnionych nie otrzymał należnych mu pieniędzy z tego tytułu. Czy personel może domagać się wypłaty ekwiwalentu na drodze sądowej? ...
-
Tajemnica przedsiębiorstwa: dyskrecja bez rekompensaty
Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: pracodawca zobligował pracownika do nierozpowszechniania informacji stanowiących tajemnicę firmy. Zakaz obejmuje okres dwóch lat po rozwiązaniu umowy o pracę, a za jego złamanie grozi zatrudnionemu zarówno odpowiedzialność odszkodowawcza, jak i karna. Zdaniem pracownika, zakaz ten jest tożsamy z umową o ...
-
Pracownik w sądzie: nowe dowody w apelacji
Rozważmy następujący przypadek: spór na linii pracodawca-pracownik znalazł swój finał na wokandzie sądu pracy. Wyrok okazał się korzystny dla pracodawcy. Pracownik ma zamiar odwołać się do sądu II instancji, ponieważ znalazł istotne dla jego sprawy dokumenty. Czy przedstawianie nowych dowodów w apelacji jest niczym nieograniczone? Przeprowadzanie ...
-
Ustawa antykryzysowa: umowy na czas określony
... dotyczące zawierania umów na czas określony, które wprowadziła tzw. ustawa antykryzysowa, nie są jednoznaczne i budzą wiele wątpliwości. Jak odnoszą się one np. do umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy, czyli przed 22 sierpnia br.? Umowy na czas określony zawarte przed ...