Rządowy projekt ustawy o usługach płatniczych

UZASADNIENIE


Projektowane rozporządzenie Ministra Finansów stanowi wykonanie upoważnienia ustawowego
zawartego w art. 125 ust. 7 ustawy z dnia… o usługach płatniczych (Dz. U. ...).
Zgodnie z upoważnieniem ustawowym minister ds. instytucji finansowych określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 2 ustawy
z dnia ... o usługach płatniczych, minimalną sumę gwarancyjną oraz termin powstania
obowiązku ubezpieczenia uwzględniając wysokość kwot transakcji płatniczych.
Rozporządzenie określa minimalną wysokość sumy gwarancyjnej obowiązkowego
ubezpieczenia, która przewiduje wypłatę odszkodowania w przypadku niemożności wypełnienia
przez biuro usług płatniczych zobowiązań wynikających ze świadczenia usług płatniczych,
w szczególności obowiązku zwrotu wpłat wniesionych przez klientów biura w przypadku
niewykonania przez biuro usług płatniczych zobowiązań wobec klientów.
Ustawa z dnia ... o usługach płatniczych jest pierwszym systemowym uregulowaniem w Polsce
zarówno usług płatniczych, jak również samej działalności polegającej na ich świadczeniu.
Dotychczas świadczenie usług płatniczych miało charakter tzw. wolnej działalności
gospodarczej, a po wprowadzeniu w życie ustawy będzie miało charakter działalności
regulowanej i poddanej nadzorowi odpowiednich instytucji, w tym przede wszystkim Komisji
Nadzoru Finansowego.
Przepisy ustawy z dnia ...
o usługach płatniczych mają na celu unormowanie sposobu
świadczenia usług płatniczych oraz uregulowanie działalności polegającej na świadczeniu usług
płatniczych w taki sposób, aby zapewniło to harmonizację świadczenia tych usług w całej Unii
Europejskiej.
Zgodnie z projektem ustawy w ramach prowadzonej działalności biuro usług płatniczych jest
zobowiązane do ochrony środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników. Obowiązek
ochrony środków jest realizowany poprzez zawarcie umowy ubezpieczenia, która przewiduje
spełnienie przez ubezpieczyciela świadczenia w przypadku niemożności wypełnienia przez biuro
usług płatniczych zobowiązań wynikających ze świadczenia usług płatniczych.
W § 2 wskazano, że umowa ubezpieczenia obejmuje szkody w zakresie, o którym mowa w ust. 1,
w odniesieniu do umów o świadczenie usług płatniczych zawartych w okresie ubezpieczenia,
chociażby ich wykonanie nie nastąpiło w tym okresie, bez możliwości umownego ograniczenia

3
odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń. Celem tego przepisu jest zabezpieczenie pieniędzy
klientów biur usług płatniczych na wypadek nienależytego wykonania przez biuro usług
płatniczych zobowiązań wynikających w umów o świadczenie usług płatniczych. Regulacja
pozytywnie wpłynie na klientów biur usług płatniczych, poprzez podniesienie poziomu
zabezpieczeń ich ewentualnych, mających powstać w przyszłości roszczeń.
Rozporządzenie określa minimalną wysokość sumy gwarancyjnej ubezpieczenia, uzależniając ją
od wysokości zrealizowanego obrotu oraz wielkości danego biura. Taka regulacja podyktowana
jest zarówno względami słuszności, jak i brzmieniem upoważnienia ustawowego. Zgodnie
z wytycznymi do upoważnienia minimalna suma gwarancji ma zostać ustalona, uwzględniając
wysokość kwot transakcji płatniczych. W związku z tym minimalna wysokość sum gwarancji
została ustalona w oparciu o roczny obrót biur usług płatniczych.
W § 4 zapisano minimalną wysokość sumy gwarancyjnej, która dla biur płatniczych wynosi
1,2 % rocznych obrotów, nie mniej jednak niż równowartość w złotych 18 000 euro. Przyjęto
średni okres retencji tych środków na 3 dni robocze (w sytuacji danych uzasadniających przyjęcie
okresu krótszego, podane kwoty należałoby proporcjonalnie zmniejszyć), dodatkowo
uwzględniono 250 dni roboczych oraz założono stabilność strumienia środków pieniężnych
w ciągu roku (założenie wzruszalne; w przypadku wykazania istotnie zwiększonych przepływów
pieniężnych w niektórych okresach roku zachodziłaby konieczność pewnej korekty wskazanych
kwot w górę). Dzięki takiemu wyliczeniu otrzymujemy przeciętną sumę środków
eksponowanych na ryzyko na koniec dnia roboczego w wysokości w przybliżeniu 0,012, tj.
1,2%.
Przyjmując roczny obrót 12 x 500 000 euro wynoszącego maksymalnie 6 mln euro, 1,2 % tej
sumy stanowi 72 000 euro. Jest to kwota maksymalna, natomiast minimalna kwota nie może być
zbyt niska. Zważywszy, że kwota narażona na ryzyko nie jest jednolita w ciągu roku, jedna
czwarta wskazanej sumy – 18 000 euro – wydaje się być racjonalna.

Zgodnie z treścią art. 119 ustawy z dnia ... o usługach płatniczych działalność w zakresie usług
płatniczych w charakterze biura usług płatniczych może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do
rejestru.
W związku z tym w § 5 ustalono, że obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia dla
przedsiębiorców rozpoczynających działalność po dniu wejścia w życie rozporządzenia powstaje

4
najpóźniej w dniu uzyskania wpisu do rejestru, a dla przedsiębiorców już prowadzących
działalność powstaje w dniu wejścia w życie niniejszej regulacji.
Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia powstaje najpóźniej w dniu uzyskania wpisu do
rejestru prowadzonego przez KNF. Umowa ubezpieczenia obejmuje cały okres prowadzenia
działalności.

Zawarte w projekcie regulacje nie stanowią przepisów technicznych w rozumieniu
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r.
Nr 65, poz. 597), dlatego też projekt rozporządzenia nie podlega procedurze notyfikacji.
W opinii projektodawców regulacja nie mieści się w zakresie przedmiotowym zagadnień
podlegających konsultacjom z Europejskim Bankiem Centralnym, zgodnie z art. 2 ust. 1 decyzji
Rady z dnia 29 czerwca 1998 r. (98/415/WE).

Projekt rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia
prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt został umieszczony w Biuletynie
Informacji Publicznej.







5
OCENA SKUTKÓW REGULACJI (OSR)

1. Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje akt normatywny

Projektowany akt normatywny będzie oddziaływał w głównej mierze na biura usług płatniczych
wykonujące działalność w zakresie usług płatniczych, w tym agentów lub innych dostawców.

Regulacje będą miały również wpływ na zakłady ubezpieczeń oraz banki, które będą zawierały
umowy gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej.
Ponadto regulacja pozytywnie wpłynie na użytkowników biur usług płatniczych, poprzez
podniesienie poziomu zabezpieczeń ich ewentualnych, mających powstać w przyszłości
roszczeń.

2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji

W związku z prowadzonymi konsultacjami społecznymi projekt został przekazany do
przedstawicieli rynku ubezpieczeń reprezentowanego przez: Polską Izbę Ubezpieczeń,
Stowarzyszenie Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych, Polską Izbę
Pośredników Ubezpieczeniowych i Finansowych, Izbę Gospodarczą Ubezpieczeń i Obsługi
Ryzyka, z organem właściwym w sprawach nadzoru nad rynkiem finansowym – Komisją
Nadzoru Finansowego, Rzecznikiem Ubezpieczonych oraz z przedstawicielami rynku
bankowego reprezentowanego przez Związek Banków Polskich oraz Związek Banków
Spółdzielczych.

3. Przedstawienie wyników analizy wpływu aktu normatywnego w szczególności na:

- sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu
terytorialnego
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje kosztów lub obciążeń w sektorze finansów
publicznych (w tym w budżecie państwa i budżetach jednostek samorządu terytorialnego).

- rynek pracy
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje zmian na rynku pracy.

- konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczości, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje zmian w tej dziedzinie gospodarki.

- sytuację i rozwój regionalny
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje zmian w tej dziedzinie.

4. Wskazanie źródeł finansowania

Projekt rozporządzenia nie pociąga za sobą obciążeń budżetu państwa oraz budżetów jednostek
samorządu terytorialnego. Natomiast wydatki związane z zawarciem umów gwarancji bankowej
lub ubezpieczeniowej będą ponoszone przez biura usług płatniczych.

6

5. Opinia o zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej
Projekt rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.




09/04/BS

7