Czy linie lotnicze mogą wymagać dopłat po zakupie biletu?

Przeczytaj także: Rezerwacja lotu - na co uważać?

Eksperci AirCashBack opisują przypadek z Francji. Od 1 marca 2025 roku wzrósł tam podatek ekologiczny od biletów lotniczych, co skłoniło niektóre tanie linie, w tym Transavię, do przeniesienia dodatkowych kosztów na pasażerów. Czy takie działanie jest dopuszczalne?

Podatek ekologiczny od biletów lotniczych: czym jest, ile wynosi i gdzie obowiązuje

Podatek ekologiczny od biletów lotniczych (TSBA) został wprowadzony we Francji w 2006 roku w celu finansowania międzynarodowych programów pomocowych. Od 1 marca 2025 roku jego stawki wzrosły, aby zmniejszyć deficyt budżetowy i promować bardziej ekologiczne środki transportu.

Podwyżka podatku

Od marca 2025 r. nastąpiła znacząca podwyżka podatku ekologicznego od biletów lotniczych (TSBA), który obowiązuje każdego pasażera:

• Loty po Europie w klasie ekonomicznej: wzrost z 2,60 euro do 7,40 euro.
• Loty średniodystansowe: podatek wynosi teraz 15 euro.
• Loty długodystansowe (ponad 5500 km): stawka wzrosła do 40 euro.
• Loty prywatnymi odrzutowcami: koszty wynoszą od 420 euro do 2100 euro.
• W klasie biznes lub pierwszej pasażerowie zapłacą od 30 do 120 euro.

Podatek dotyczy wszystkich lotów z Francji, z wyjątkiem połączeń na Korsykę i do terytoriów zamorskich. Decyzja ta wywołała sprzeciw linii lotniczych, które obawiają się spadku liczby pasażerów.

Najważniejsze zmiany dla pasażerów

Według doniesień medialnych, pasażerowie, którzy zakupili bilety lotnicze Transavii przed 1 marca, otrzymali e-maila informującego o zmianie cen i konieczności wniesienia dopłaty. W wiadomości znalazł się również link do dokonania płatności. Przewoźnik podkreśla, że brak uregulowania dodatkowej opłaty może skutkować odmową przewozu. W praktyce oznacza to, że pasażerowie nie będą mogli dokonać odprawy online ani otrzymać karty pokładowej. Warto zaznaczyć, że nowa kwota podatku została uwzględniona w cenach biletów na stronie internetowej Transavii dopiero od 19 lutego br.

Dopłaty za wcześniej zakupione bilety Transavii

Pasażerowie, którzy zakupili bilety przed 1 marca, muszą uiścić dodatkową opłatę w wysokości około 5 euro (20 zł).

Reakcje przewoźników

• Transavia: domaga się dopłat od pasażerów, którzy zakupili bilety przed 1 marca, co spotkało się z krytyką podróżnych i ekspertów branżowych. Przewoźnik argumentuje, że nowe przepisy podatkowe zmuszają go do przeniesienia dodatkowych kosztów na klientów. W komunikatach przesyłanych do pasażerów informuje, że brak dopłaty może skutkować odmową przewozu.
• Air France, easyJet: na razie nie doliczają podatku do biletów zakupionych przed 1 marca, co zostało odebrane pozytywnie przez pasażerów. Linie te podkreślają, że przestrzegają zasad uczciwości handlowej i nie chcą narażać klientów na dodatkowe, nieprzewidziane koszty.
• Ryanair: rozważa ograniczenie działalności we Francji, co może oznaczać redukcję połączeń na 10 lotniskach regionalnych. Przewoźnik skrytykował podwyżkę podatku, nazywając ją „szkodliwą dla taniego latania” i ostrzegł, że może przenieść swoje operacje do krajów o bardziej sprzyjającej polityce podatkowej.

Komentarz eksperta do praw pasażerów

Eksperci ds. praw pasażerów z AirCashBack wskazują, że pobieranie dodatkowej opłaty od pasażerów przez linie lotnicze w związku ze wzrostem podatku ekologicznego we Francji byłoby zasadne, gdyby podatek ten był nałożony bezpośrednio na pasażerów, a przewoźnik lotniczy pełniłby jedynie rolę pośrednika w jego odprowadzaniu – podobnie jak w przypadku opłaty miejscowej (klimatycznej) w Polsce, gdzie turyści płacą podatek za pośrednictwem właścicieli obiektów noclegowych.

We Francji jednak podatek od lotów, mimo że pośrednio może wpłynąć na sytuację pasażerów poprzez uwzględnienie go w cenach biletów, jest formalnie zobowiązaniem nakładanym na przewoźników. W związku z tym próby obciążania pasażerów dodatkowymi opłatami już po zakupie biletu stanowią jednostronną modyfikację warunków umowy przewozu, co budzi poważne wątpliwości prawne, zwłaszcza w kontekście ochrony konsumentów.

Ocena prawna dopłat dla pasażerów

Jak dodaje ekspert ds. praw pasażerów z AirCashBack, podwyżka podatku ekologicznego nie jest na tyle istotna, by mogła stanowić podstawę do pobierania dodatkowych opłat od pasażerów. Zmiana wysokości podatku nie była również okolicznością niedającą się przewidzieć – podwyżka była zapowiadana od wielu miesięcy. Już w listopadzie 2024 r. Ryanair krytykował plany francuskiego rządu w tym zakresie. Linie lotnicze powołują się na postanowienia własnych regulaminów, które rzekomo uprawniają je do pobierania nieprzewidzianych opłat, jednak w tym przypadku trudno uznać ich działanie za uzasadnione – podatek obciąża przewoźnika, a nie pasażera.

Na co zwrócić uwagę pasażerowie

W praktyce pasażerowie stają przed trudnym wyborem, ponieważ niektórzy przewoźnicy uzależniają możliwość odbycia lotu od uiszczenia dodatkowej opłaty. Nawet jeśli działanie przewoźników jest kwestionowane, to w rzeczywistości to oni decydują o wpuszczeniu pasażera na pokład. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem wydaje się dokonanie opłaty, a następnie dochodzenie jej zwrotu na drodze reklamacyjnej lub sądowej jako pobranej bez podstawy prawnej. Alternatywnie pasażerowie mogą kupić bilet u innego przewoźnika i żądać zwrotu różnicy w cenie – tłumaczy adwokat David Janoszka z AirCashBack.