Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2013

Funkcja 12. Środowisko
Polityka państwa w zakresie funkcji 12. obejmuje sprawy ochrony środowiska i bezpieczeństwa energetycznego
(np. system gospodarowania odpadami, wycofywania z produkcji i użytkowania substancji oraz materiałów
niebezpiecznych, oczyszczalnie i systemy kanalizacyjne). Realizacja funkcji umożliwia także racjonalne
i zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi, w tym w szczególności wodnymi, leśnymi, złożami
kopalin, a także system obszarów chronionych, bioróżnorodność oraz rekultywację gleb. Rozwija się także
technologie informatyczne i komunikacyjne w zakresie tzw. inteligentnej energii obejmującej działania mające
na celu zwiększenie wykorzystania i zapotrzebowania na wydajność energetyczną, oraz technologie
środowiskowe. Dla zadań i podzadań ujętych w funkcji 12. sformułowano jako cel m.in. zaspokojenie potrzeb
wodnych ludności i gospodarki narodowej oraz ograniczenie zagrożeń wywołanych przez powodzie i susze,
w połączeniu z utrzymaniem dobrego stanu wód i związanych z nimi ekosystemów. Stan realizacji tego celu
odzwierciedla udział nakładów na gospodarkę wodną w PKB (w %) zaplanowany na 0,04 % PKB w 2012 r.
i w 2015 r. (a po 0,08 % w latach 2013-2014), co wynika z założenia, że nakłady na gospodarkę wodną będą
rosły zgodnie z tempem wzrostu gospodarczego, zaś w latach 2013-2014 finalizowane będą projekty z udziałem
środków UE.
W ramach funkcji 12. wyodrębniono 7 zadań budżetowych (w tym 2 zadania priorytetowe). Na realizację
wszystkich zadań w tej funkcji w 2013 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków 5,48 mld zł.
Oprócz państwowych jednostek budżetowych zadania w ramach funkcji 12. Środowisko realizują następujące
jednostki sektora finansów publicznych zobowiązane do planowania w układzie zadaniowym:
-
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska,
-
23 parki narodowe.
Budżet państwa i budżet środków europejskich
W tabeli 12 zaprezentowano zestawienie wydatków z budżetu państwa oraz z budżetu środków europejskich
w podziale na zadania (odpowiednio w tys. zł i w %).
Tabela 12
Plan na 2013 r. (w tys. zł)
Zadanie
12.2
12.1
BP
BŚE
Ogółem
0,2%
7,0%
12.3
0,2%
12.1
162 105
81 137
243 242
12.4
23,3%
12.7
12.2
5 112
2 370
7 482
45,0%
12.3
6 129
0
6 129
12.4
3 283
806 576
809 859
12.5
12.6
12.5
342 841
277 337
620 178
17,9%
6,3%
12.6
195 832
23 687
219 519
12.7
24 912
1 537 982
1 562 894

Przy powyższych nakładach planuje się osiągnąć wskazane poniżej cele oraz wartości docelowe mierników
zadań.

87

Zadanie 12.1.W Kształtowanie bioróżnorodności
W ramach zadania prowadzone są działania których celem jest ochrona i kształtowanie wartości
przyrodniczych i krajobrazowych. Aktywność publiczna zmierza do zachowania i rozwijania różnorodności
biologicznej, koncentrując się głównie na przedsięwzięciach w zakresie zachowania i kształtowania procesów
przyrodniczych przebiegających w ekosystemie, opracowywaniu planów ochrony dla rezerwatów przyrody,
parków narodowych i krajobrazowych, wykonywaniu faktycznych działań naprawczych oraz przedsięwzięciach
w zakresie leśnictwa i łowiectwa. Prowadzone są działania ochronne na obszarach Natura 2000, jak również
podejmowane są kroki służące zapewnieniu warunków do ochrony i utrzymania gleb, stanowisk roślinnych,
grzybów i zwierząt oraz zachowania warunków przyrodniczo-krajobrazowych i kulturowych obiektów oraz
obszarów chronionych. Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Środowisko.
Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 12.1.W wykorzystywane będą 2 mierniki:
Miernik 1: Suma zasięgów powierzchniowych zrealizowanych działań służących ochronie i kształtowaniu
wartości przyrodniczych i krajobrazowych (w ha)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala na szerokie odzwierciedlenie
Bazowa
PW
Planowane
rzeczywistych działań publicznych z zakresu
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
aktywnej ochrony przyrody, jak również
czynności polegających na ustanawianiu
planów ochrony, planów zadań ochronnych
lub
zadań
ochronnych
dla
obszarów
chronionych, realizowanych w celu ochrony
różnorodności
biologicznej.
Miernik
3.249.980,98
2.134.602,34
3.991.831,26
3.991.831,26
3.991.831,26
prezentuje łączną powierzchnię zasięgów
powierzchniowych
poddanych
działaniom
służącym ich ochronie i kształtowaniu
wartości przyrodniczych i krajobrazowych.
Miernik 2: Powierzchnia obszarów chronionych (w ha)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik odzwierciedla ochronę i kształtowanie wartości
Bazowa
PW
Planowane
przyrodniczych i krajobrazowych m.in. na terenach
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
parków
krajobrazowych
w
poszczególnych
województwach.
5.114.420,6
6.340.132,2
6.340.149,2
6.340.150,5
6.340.150,9
Informacje dodatkowe:
Wartości mierników mają charakter sumaryczny, obejmują wszystkich Wojewodów realizujących powyższe zadanie.

Zadanie 12.2.W Poprawa jakości powietrza i przeciwdziałanie zmianom klimatu
E
W
O
Celem zadania jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza, pyłu drobnego, a także emisji gazów
T
E
T
cieplarnianych i innych substancji w ramach systemu handlu emisjami. W ramach zadania opracowywane są
Y
R
programy i plany działania, których celem jest ocena stanu jakości powietrza oraz wskazywanie sposobów jego
IO
R
poprawy, a także zapewnia się tworzenie podstaw pod system zielonych inwestycji mających pozytywnie
P
IE
wpływać na jakość środowiska naturalnego. Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Środowisko.
N
A
D
Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 12.2.W wykorzystywane będą 2 mierniki:
A
Z

88

Miernik 1: Redukcja emisji dla 1) SO2, 2) NOX, 3) TSP (toksycznych środków przemysłowych) oraz
4) gazów cieplarnianych (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik nawiązuje do realizacji Polityki Ekologicznej
Bazowa
PW
Planowane
Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 przez Ministra Środowiska. Podejmowane
działania zmierzają do ograniczenia emisji dwutlenku
siarki, tlenków azotu i pyłu drobnego do powietrza oraz
redukcja o 3%
redukcja o 3%
redukcja o 3%
1) 861.000 Mg;
1) 835 000 Mg,
dla poz. 1-3;
dla poz. 1-3;
dla poz. 1-3;
zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.
2) 819.000 Mg;
2) 794.000 Mg,
poz. 4 redukcja
poz. 4 redukcja
poz. 4 redukcja
3) 394.000 Mg,
3) 382.000 Mg,
Osiągnięcie celu redukcyjnego umożliwia poprawę
o 6%, do roku
o 6%, do roku
o 6%, do roku
4) 563.443 Gg.
4) 529.636 Gg.
poprzedniego
poprzedniego
poprzedniego
stanu jakości powietrza i przeciwdziałanie zmianom
klimatu.
Ocena ryzyka:
Na ryzyko niewykonania prognozowanych wielkości w głównej mierze mogą mieć wpływ czynniki o charakterze losowym
np. katastrofy ekologiczne powodujące zanieczyszczenie powietrza.
Miernik 2: Liczba stref, w których zostały przekroczone poziomy norm emisji zanieczyszczeń w stosunku
do liczby stref ujętych w programie/programach poprawy jakości powietrza (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Celem
miernika
jest
monitorowanie
stopnia
Bazowa
PW
Planowane
ograniczenia zanieczyszczeń powietrza. Wskazanie
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
stref, w których zostały przekroczone poziomy norm
emisji zanieczyszczeń pozwala realizować programy
redukowania substancji zanieczyszczających powietrze,
71,8
70,6
70,5
70,5
70,5
w wyniku czego podnosi się stan zdrowotności ludności
w strefie objętej danym programem.
Ocena ryzyka:
Ryzyko niewykonania zaplanowanej wartości miernika
Informacje dodatkowe:
jest niskie – administracja publiczna ma ustawowy
Miernik dotyczy działalności Wojewodów – jego wartość ma
obowiązek dokonywania oceny poziomów substancji
charakter uśredniony i uwzględnia odmienne uwarunkowania
szkodliwych w powietrzu i tworzenia programów dla
w poszczególnych województwach. W perspektywie do 2015
stref, w których stwierdzono przekroczenia ich
roku minimalna przewidywana wartość wynosi 0.
dopuszczalnych poziomów.
Zadanie 12.3.W Gospodarka zasobami i strukturami geologicznymi
W ramach zadania prowadzone są działania związane z realizacją przedsięwzięć geologicznych, których celem
jest rozpoznawanie budowy geologicznej kraju pod kątem możliwości zaopatrzenia ludności oraz sektorów
gospodarczych w kopaliny i wody podziemne wraz z ich ochroną. Realizacja zadania polega przede
wszystkim na koncesjonowaniu działalności górniczej oraz rozporządzaniu informacją geologiczną.
Wykonywane są działania ukierunkowane na rozpoznanie budowy geologicznej w zakresie: kartografii,
dokumentowania zasobów wód podziemnych, badań geośrodowiskowych, rozpoznania możliwości
wykorzystania energii geotermalnej oraz koncesjonowania wód mineralnych, leczniczych i solanek. Zadanie
zawiera się w dziale administracji rządowej Środowisko.
Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 12.3.W wykorzystywane będą 2 mierniki:
Miernik 1: Liczba wydanych koncesji i ich zmian na działalność określoną w ustawie Prawo geologiczne
i górnicze w stosunku do liczby wydanych koncesji i ich zmian w roku poprzednim (w szt.)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala określić wpływ działań Ministra
Bazowa
PW
Planowane
Środowiska na praktyczne przejawy rozwoju polskiej
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
geologii
–
liczba
wydanych
koncesji
stanowi
odzwierciedlenie
zainteresowania
podmiotów
gospodarczych
inwestycjami
na
terenie
kraju,
160/69
143/160
115/160
115/115
115/115
przekładając się na tworzenie nowych miejsc pracy
i rozwój gospodarczy.

89

Miernik 2: Liczba jednostek samorządu terytorialnego, w których przeprowadzono inwentaryzację
zasobów geologicznych, w stosunku do ogólnej liczby jednostek samorządu terytorialnego
w województwie (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik odnosi się do stopnia inwentaryzacji zasobów
Bazowa
PW
Planowane
geologicznych w poszczególnych województwach –
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
umożliwia on monitorowanie działań związanych
z zapewnieniem informacji w zakresie możliwości
zaopatrzenia ludności oraz sektorów gospodarczych
w kopaliny i wody podziemne wraz z ich ochroną,
40,7
42,8
44,8
48,3
48,4
a także bieżącą aktualizację informacji o zasobach
geologicznych.
Informacje dodatkowe:
Wartość miernika ma charakter uśredniony i uwzględnia odmienne uwarunkowania w poszczególnych województwach.
W perspektywie do 2015 roku maksymalna planowana wartość wynosi 100%.
Zadanie 12.4.W Gospodarka odpadami
Realizacja zadania polega na zapewnieniu racjonalnej gospodarki odpadami, tj. w sposób, który nie zagraża
życiu i zdrowiu ludzi oraz środowisku. Cel ten osiągany jest w szczególności przez projektowanie instrumentów
prawnych i organizacyjnych umożliwiających wdrożenie zasady ochrony środowiska w zakresie gospodarki
odpadami. Wspierane są także przedsięwzięcia związane z tworzeniem systemu zagospodarowania odpadów
komunalnych i innych niż komunalne oraz gospodarowaniem tymi odpadami, jak również projekty
umożliwiające redukcję źródeł negatywnego wpływu odpadów na środowisko. Zadanie zawiera się w dziale
administracji rządowej Środowisko.
Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 12.4.W wykorzystywane będą 2 mierniki:
Miernik 1: Masa składowanych odpadów w stosunku do masy wytworzonych odpadów (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala na bezpośrednie monitorowanie
Bazowa
PW
Planowane
skuteczności polityki państwa zmierzającej do poprawy
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
efektów gospodarki odpadami, w tym w szczególności
ograniczenia
ilości
odpadów
komunalnych
unieszkodliwianych
poprzez
składowanie
na
14
14
13
15
15
składowiskach odpadów i odpadów innych niż
komunalne.
Informacje dodatkowe:
Wartość miernika odzwierciedla ilość odpadów przeznaczonych do odzysku na podstawie decyzji wydanych w tym
zakresie dla terenów zamkniętych.
Miernik 2: Liczba osób, które uzyskały uprawnienia do prowadzenia składowisk odpadów na 100 tys.
ludności (w szt.)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik odnosi się do działań administracji publicznej,
Bazowa
PW
Planowane
polegającej
na
przeprowadzaniu
egzaminów
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
sprawdzających
kwalifikacje
w
dziedzinie
gospodarowania odpadami.
12,4
8,0
7,8
5,9
5,9
Informacje dodatkowe:
Miernik dotyczy działalności Wojewodów – jego wartość ma charakter uśredniony i uwzględnia odmienne uwarunkowania
w poszczególnych województwach. W perspektywie do 2015 roku maksymalna przewidywana wartość wynosi 26.


90

Zadanie 12.5.W Gospodarowanie zasobami wodnymi
Z
A
D
W ramach zadania prowadzone są działania, których celem jest zwiększenie bezpieczeństwa
A
N
przeciwpowodziowego mieszkańców. Zadanie umożliwia zaspokojenie potrzeb wodnych ludności i gospodarki
IE
P
narodowej w połączeniu z utrzymaniem dobrego stanu wód i związanych z nimi ekosystemów, właściwym
R
IO
utrzymaniem majątku związanego z gospodarką wodną, a także do poprawy bezpieczeństwa powodziowego
R
Y
i zapobiegania
skutkom
suszy
poprzez
budowę
nowej
i
przebudowę
istniejącej
infrastruktury
T
E
T
przeciwpowodziowej i zapobiegającej skutkom suszy. Zadanie zawiera się w działach administracji rządowej
O
W
Środowisko i Gospodarka wodna.
E

Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 12.5.W wykorzystywane będą 3 mierniki:
Miernik 1: Stopień zaawansowania prac nad opracowaniem planu zarządzania ryzykiem powodziowym
(w %)
Opis miernika:
Miernik odzwierciedla stan zaawansowania prac nad
100
opracowaniem
planów
zarządzania
ryzykiem
100
90
powodziowym, które są podstawowymi dokumentami
określonymi Dyrektywą Powodziową Unii Europejskiej
i stanowią podstawę prowadzenia działań mających na celu
80
70
ochronę przeciwpowodziową.
Ocena ryzyka:
60
Ryzykiem mającym wpływ na stopień wykonania zadania
%
może być brak kompletnych danych wejściowych dla
40
opracowania map.
Inne informacje:
20
Określając wartość docelową miernika na 2013 rok (70 %)
20
10
przyjęto zakończenie opracowania do końca 2013 roku
map
zagrożenia
powodziowego
i
map
ryzyka
0
powodziowego,
będących
elementami
składowymi
planów. Prognozowane wartości miernika uwzględniają
2011
2012
2013
2014
2015
środki zaplanowane w rezerwach celowych.

Miernik 2: Liczba osób objętych ochroną przeciwpowodziową (w os.)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik odzwierciedla liczbę mieszkańców, którzy
Bazowa
PW
Planowane
zostaną objęci ochroną przeciwpowodziową po
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
zakończeniu realizacji projektów przewidzianych
w działaniu 3.1 Retencjonowanie wody i zapewnienie
bezpieczeństwa przeciwpowodziowego w ramach III
0
0
65 557
65 557
65 557
priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura
i Środowisko.
Ocena ryzyka:
Niezrealizowanie wskaźnika może być konsekwencją opóźnień w realizacji projektów w wyniku wystąpienia trudnych do
przewidzenia sytuacji (np. problemów technicznych, pogodowych i in.).
Inne informacje:
Wartość miernika w 2010 i 2011 roku wynosi zero, ponieważ osiągnięcie miernika następuje w momencie zakończenia
projektów. W kolejnych latach wartość miernika utrzymuje się na tym samym poziomie.





91