Rządowy projekt ustawy o pracy na morzu

– 15 –
2)
nazwę i adres siedziby armatora;
3)
rodzaj umowy oraz datę i miejsce jej zawarcia;
4)
nazwę i rodzaj statku, na którym będzie wykonywana praca – w przypadku umów
innych niż umowa na czas nieokreślony;
5)
warunki pracy i płacy, w tym:
a)
stanowisko, na którym marynarz będzie zatrudniony,
b)
wynagrodzenie za pracę, odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem
wysokości wynagrodzenia podstawowego i innych składników wynagrodzenia oraz
innych świadczeń związanych z pracą, a także rodzaj waluty, w której
wynagrodzenie będzie wypłacane,
c)
sposób i termin wypłaty wynagrodzenia za pracę,
d)
wymiar corocznego płatnego urlopu albo sposób jego obliczenia,
e)
miejsce i termin rozpoczęcia pracy na statku oraz termin jej zakończenia, a także w
przypadku gdy:
–
umowa została zawarta na czas nieokreślony – warunki upoważniające każdą
ze stron do jej wypowiedzenia ze wskazaniem okresu wypowiedzenia,
–
umowa została zawarta na czas określony – termin jej rozwiązania,
–
umowa została zawarta na czas trwania podróży morskiej – miejsce
zakończenia podróży morskiej i czas od momentu przybycia statku do portu do
zejścia marynarza ze statku,
f)
wskazanie układu zbiorowego pracy, którym jest objęty marynarz – jeżeli taki
układ obowiązuje.
4. Marynarska umowa o pracę określa również:
1)
świadczenia armatora na rzecz marynarza z zakresu opieki zdrowotnej;
2)
świadczenia armatora na rzecz marynarza z zakresu zabezpieczenia społecznego;
3)
okres pracy na statku, po którym marynarz nabywa prawo do repatriacji;
4)
szczegółowe warunki dotyczące odszkodowania z tytułu utraty zatrudnienia w
przypadku, o którym mowa w art. 33 ust. 1;
5)
warunki i miejsce repatriacji oraz miejsce sprowadzenia zwłok w przypadku śmierci
marynarza.
5. Armator, w razie potrzeby, może zmienić statek, na którym marynarz będzie
wykonywał pracę, przy zachowaniu pozostałych warunków marynarskiej umowy o pracę. W
takim przypadku armator potwierdza tę zmianę marynarzowi na piśmie.
– 16 –
6. Marynarską umowę o pracę sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach,
po jednym dla każdej ze stron.
7. W przypadku gdy armator korzysta z usług pośrednictwa pracy, kopię marynarskiej
umowy o pracę armator przesyła do agencji zatrudnienia.
8. Kopia marynarskiej umowy o pracę jest przechowywana na statku przez okres, w
którym marynarz jest wpisany na listę załogi statku.
Art. 28. 1. Do marynarskiej umowy o pracę armator dołącza informację o stosowanych
na statku procedurach składania skarg, w tym danych kontaktowych do właściwego organu
państwa bandery statku oraz danych kontaktowych do właściwego organu w kraju
zamieszkania marynarza, jeżeli nie jest nim państwo bandery, a także imię i nazwisko osoby
lub osób na statku, które mogą, na zasadzie poufności, udzielić marynarzowi informacji w
sprawie złożenia skargi.
2. Na statku powinien znajdować się wzór marynarskiej umowy o pracę, układ zbiorowy
pracy lub regulamin wynagradzania. Kopie wzoru marynarskiej umowy o pracę oraz układu
zbiorowego pracy w zakresie wymagań określonych w Konwencji MLC powinny być
dostępne także w języku angielskim.
3. Szczegółowe warunki odszkodowań z tytułu utraty zatrudnienia określają układy
zbiorowe pracy lub regulaminy wynagradzania, a w przypadku armatorów nieobjętych tymi
układami lub regulaminami – marynarskie umowy o pracę.
Art. 29. 1. Marynarska umowa o pracę rozwiązuje się:
1)
w przypadkach określonych w Kodeksie pracy;
2)
na skutek zatonięcia, zaginięcia lub utraty statku w inny sposób – z wyjątkiem umowy
zawartej na czas nieokreślony;
3)
z dniem odmowy pracy na statku udającym się do strefy konfliktów zbrojnych albo –
jeżeli o skierowaniu statku do takiej strefy postanowiono po rozpoczęciu podróży
morskiej – z dniem zejścia marynarza ze statku przed osiągnięciem takiej strefy;
4) w przypadku, o którym mowa w art. 39 ust. 1.
2. Marynarska umowa o pracę zawarta na czas podróży morskiej rozwiązuje się w dniu
przybycia statku do miejsca zakończenia podróży morskiej.
3. Marynarz może rozwiązać marynarską umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli
armator dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec marynarza, w
– 17 –
szczególności nie zapewnił mu bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i życia na
statku, wyżywienia i opieki zdrowotnej.
Art. 30. 1. Okres wypowiedzenia marynarskiej umowy o pracę zawartej na czas
określony wynosi:
1)
2 tygodnie – jeżeli marynarska umowa o pracę została zawarta na okres krótszy niż
6 miesięcy;
2)
1 miesiąc – jeżeli marynarska umowa o pracę została zawarta na okres co najmniej
6 miesięcy i nie dłużej niż na 3 lata;
3)
2 miesiące – jeżeli marynarska umowa o pracę została zawarta na okres dłuższy niż
3 lata.
2. Marynarz może rozwiązać marynarską umowę o pracę bez zachowania terminów, o
których mowa w ust. 1, z ważnego powodu rodzinnego lub innej nagłej konieczności
przerwania marynarskiej umowy o pracę.
Art. 31. 1. Marynarska umowa o pracę, której termin rozwiązania upływa podczas
podróży morskiej, ulega przedłużeniu do dnia przybycia statku do najbliższego portu.
2. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 1, marynarz wraca do kraju w inny sposób
niż na statku, na którym jest wpisany na listę załogi statku, marynarska umowa o pracę ulega
przedłużeniu do dnia przybycia marynarza do miejsca repatriacji wskazanego w marynarskiej
umowie o pracę.
3. Czas oczekiwania na repatriację i czas repatriacji zalicza się do okresu zatrudnienia
marynarza.
Art. 32. W przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 3, marynarzowi przysługuje
świadczenie w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia za pracę obliczonego według
zasad obowiązujących przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego.
Art. 33. 1. W przypadku rozwiązania marynarskiej umowy o pracę na skutek zatonięcia,
zaginięcia lub utraty statku w inny sposób, armator wypłaca marynarzowi odszkodowanie w
wysokości wynagrodzenia za pracę przysługującego do końca obowiązywania marynarskiej
umowy o pracę, nie wyższe niż trzymiesięczne wynagrodzenie za pracę określone w
marynarskiej umowie o pracę.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia
13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z
przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r. poz. 192).
– 18 –
Art. 34. 1. Marynarz, z którym została zawarta marynarska umowa o pracę, niebędący
członkiem załogi statku, pozostaje do chwili rozwiązania marynarskiej umowy o pracę w
rezerwie, jeżeli przewiduje to ta umowa lub układ zbiorowy pracy.
2. Armator może powierzyć marynarzowi, za jego zgodą, w czasie pozostawania w
rezerwie, wykonywanie innej pracy niż określona w marynarskiej umowie o pracę, jeżeli
odpowiada ona kwalifikacjom zawodowym marynarza.
3. Armator nie może przenieść marynarza do rezerwy:
1)
przed wykorzystaniem przez marynarza urlopu wypoczynkowego lub urlopu
wyrównawczego;
2)
w okresie usprawiedliwionej nieobecności marynarza w pracy.
4. Wysokość wynagrodzenia za pracę w przypadku, o którym mowa w ust. 2, określa
układ zbiorowy pracy lub regulamin wynagradzania, a w przypadku armatorów nieobjętych
tymi układami lub regulaminami – marynarska umowa o pracę.
5. Za pracę, o której mowa w ust. 2, przysługuje wynagrodzenie przewidziane za daną
pracę, nie niższe niż wynagrodzenie za pracę ustalone w marynarskiej umowie o pracę.
6. Marynarz pozostający w rezerwie oczekuje w miejscu uzgodnionym z armatorem na
wezwanie armatora do wykonywania pracy w rezerwie lub na statku. Za czas oczekiwania
marynarzowi pozostającemu w rezerwie przysługuje co najmniej wynagrodzenie
podstawowe, o którym mowa w art. 35 ust. 3.
Art. 35. 1. Warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń
związanych z pracą, a także sposób i termin wypłaty wynagrodzenia za pracę, ustalają układy
zbiorowe pracy lub regulaminy wynagradzania, a w przypadku armatorów nieobjętych tymi
układami lub regulaminami – marynarskie umowy o pracę.
2. Armator ma obowiązek wypłaty wynagrodzenia za pracę marynarzowi miesięcznie z
dołu, nie później niż w terminie pierwszych 15 dni następnego miesiąca kalendarzowego, w
formie pieniężnej, w walucie określonej w marynarskiej umowie o pracę, po dokonaniu
potrąceń przewidzianych prawem lub zadeklarowanych przez marynarza.
3. Wynagrodzenie za pracę składa się z wynagrodzenia podstawowego, określonego
stawką godzinową lub miesięczną, oraz dodatku morskiego, który ustala się z
uwzględnieniem rodzaju żeglugi, sposobu eksploatowania statku, szczególnej uciążliwości i
niebezpieczeństwa pracy na statku. Wynagrodzenie podstawowe nie może być niższe niż
minimalne wynagrodzenie za pracę ustalone na podstawie przepisów o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę.
– 19 –
4. Wynagrodzenie za pracę może być wypłacane na rachunek bankowy, jeżeli tak
stanowi układ zbiorowy pracy lub marynarz wyrazi na to zgodę na piśmie.
5. Armator może przekazać, na wniosek marynarza, całość albo część wynagrodzenia za
pracę na rachunek bankowy osoby lub osób wskazanych przez marynarza.
6. W przypadku gdy wynagrodzenie za pracę jest wypłacane w walucie obcej, kurs
wymiany powinien być zgodny ze średnim kursem wymiany walut ogłoszonym przez
Narodowy Bank Polski, obowiązującym dla danej waluty w dniu roboczym poprzedzającym
dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę.
7. Armator przekazuje marynarzowi miesięczne zestawienie obejmujące kwoty należne,
potrącone i wypłacone marynarzowi z tytułu wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń
związanych z pracą, a w przypadku gdy te kwoty są określone w walucie obcej – kurs
wymiany walut.
Art. 36. 1. Załogę statku stanowią marynarze zatrudnieni przez armatora, wpisani na
listę załogi tego statku.
2. Listę załogi statku wystawia armator albo w jego imieniu kapitan statku.
3. Na liście załogi statku dokonuje się wpisów dotyczących rodzaju zawartej
marynarskiej umowy o pracę, zajmowanego na statku stanowiska oraz miejsca i terminu
rozpoczęcia pracy na statku. Skreślenie marynarza z listy załogi statku polega na dokonaniu
adnotacji dotyczących miejsca i terminu zakończenia pracy na statku oraz jego przyczyny.
4. Wpisania marynarza na listę załogi statku dokonuje się najpóźniej z chwilą wyjścia
statku w morze, a skreślenia z tej listy – najwcześniej z chwilą przybycia statku do portu, w
którym marynarz kończy pracę na statku.
5. Przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio do praktykanta.
6. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia,
wzór listy załogi statku oraz sposób jej wystawiania i dokonywania w niej wpisów, kierując
się koniecznością zapewnienia prawidłowego prowadzenia ewidencji członków załogi statku.
Art. 37. 1. Statek powinien posiadać załogę, której skład i kwalifikacje zawodowe oraz
stan zdrowia zapewniają bezpieczne i higieniczne warunki pracy i życia, prawidłową obsługę
urządzeń statku i ładunku, należytą obsługę załogi statku i pasażerów oraz umożliwiają
przestrzeganie przepisów o czasie pracy i odpoczynku na statku.