Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw

depozytów lub innych środków podlegających zwrotowi oraz na udzielaniu
kredytów na własny rachunek. Zgodnie zaś z art. 7 ust. 2 ustawy o usługach
płatniczych instytucje pieniądza elektronicznego nie mogą prowadzić działalności
polegającej na przyjmowaniu depozytów.
18. Art. 18 wprowadza zmiany w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad
rynkiem finansowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1149, z późn. zm.). Konieczność
wprowadzenia zmian związana jest z uchyleniem ustawy o elektronicznych
instrumentach płatniczych; dokonano modyfikacji polegających na zastąpieniu
odesłania do ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych odesłaniem do
ustawy o usługach płatniczych.
Ponadto zmiany w art. 12 ww. ustawy polegają na poszerzeniu kręgu podmiotów
objętych wyłączną kompetencją Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie
czynności przez nią sprawowanych o krajowe instytucje pieniądza
elektronicznego oraz oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego
oraz dodania do czynności objętych wyłączną kompetencją Komisji Nadzoru
Finansowego, wydawania decyzji w ramach kompetencji KNF do
przeciwdziałania koncentracji akcji lub udziałów we władaniu jednego podmiotu.
19. Art. 19 wprowadza zmianę do ustawy z dnia 5 września 2008 r. o komercjalizacji
państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej „Poczta Polska” (Dz. U.
Nr 180, poz. 1109 oraz z 2012 r. poz. 1529) polegającą na przyznaniu Poczcie
Polskiej S.A. uprawnienia do wydawania pieniądza elektronicznego
i świadczenia usług z tym związanych. Ma to związek z uznaniem Poczty
Polskiej S.A. za wydawcę pieniądza elektronicznego w zakresie wynikającym
z upoważnienia określonego w odrębnych ustawach. Poczta Polska S.A. będzie
uprawniona do wydawania pieniądza elektronicznego na terenie kraju, a na
terenie innych państw członkowskich poprzez oddział.
20. Art. 20 – zmiana w ustawie z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich
samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych
oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649, z późn. zm.) jest wynikiem
uchylenia ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych i przeniesienia
regulacji dotyczących krajowych instytucji pieniądza elektronicznego do ustawy
o usługach płatniczych.
49


21. Art. 21 wprowadza zmianę do ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych
kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 855 i 1166)
polegającą na przyznaniu spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym
oraz Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej uprawnienia do
wydawania członkom kasy pieniądza elektronicznego i świadczenia usług z tym
związanych. Ma to związek z uznaniem spółdzielczych kas oszczędnościowo-
kredytowych za wydawców pieniądza elektronicznego w zakresie wynikającym
z upoważnienia określonego w odrębnych ustawach. Druga zmiana polega na
uchyleniu przepisu określającego odmienny termin – w stosunku do ogólnych
zasad ustawy o usługach płatniczych – na realizację przez spółdzielcze kasy
oszczędnościowo-kredytowe transakcji wynikających z realizacji należności
podatkowych i celnych. Zmiana art. 3 ust. 2 jest zmianą wynikającą z faktu, że
rozliczenia finansowe, do których dokonywania uprawnione są kasy, są
w głównej mierze rozumiane jako usługi płatnicze uregulowane w ustawie
o usługach płatniczych, tymczasem do tej pory w ustawie o spółdzielczych
kasach oszczędnościowo-kredytowych znajdowało się wyłącznie odesłanie do
rozliczeń bankowych regulowanych ustawą – Prawo bankowe (w której znajdują
się jednak odesłania do ustawy o usługach płatniczych).
22. Art. 22 zmienia ustawę z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U.
Nr 201, poz. 1540, z późn. zm.) w ten sposób, że dodaje instytucje upoważnione
do prowadzenia rachunków płatniczych do grupy podmiotów, które mogą
prowadzić rachunki, za pośrednictwem których podmioty urządzające zakłady
wzajemne przez Internet przeprowadzają transakcje (dotychczas takie rachunki
mogły prowadzić wyłącznie banki i instytucje kredytowe).
23. Art. 23 odnosi się do wydanych przed wejściem w życie ustawy zezwoleń na
prowadzenie działalności, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy o usługach
płatniczych (acquiring), które mimo zmiany w definiowaniu tej usługi oraz mimo
wprowadzenia, zgodnie z art. 61a, udziału NBP (wydania przez Prezesa NBP
opinii) w wydawaniu tego zezwolenia, pozostają ważne. Ma to związek z tym, iż
do wejścia w życie ustawy działalność ta, stanowiąca system autoryzacji
i rozliczeń, wymagała zgody Prezesa NBP, na podstawie art. 67 uchylanej ustawy
o elektronicznych instrumentach płatniczych.
50


24. Art. 24 wprowadza regulację przejściową wiążącą się ze stosowaniem przepisów
ustawy dotyczących ochrony użytkownika i odpowiedzialności dostawców do
usług dotychczas wyłączonych z zakresu ustawy (ograniczone sieci wydawców
kart płatniczych).
25. Art. 25 reguluje, od kiedy podmioty zobowiązane przekazują informacje do NBP
na podstawie art. 14a–14c. Zgodnie z ust. 2 w kwartale, w którym ustawa wejdzie
w życie, oraz w kwartale kolejnym będą obowiązywały obowiązki
sprawozdawcze na gruncie ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych.
26. Art. 26 ust. 1 wprowadza przepis, zgodnie z którym przedawnienie z umów
o elektroniczny instrument płatniczy, zawartych przed wejściem w życie ustawy
następuje na zasadach obowiązujących przed jej wejściem w życie (tzn. w ciągu
2 lat). Ustępy 2 i 3 odnoszą się do zasad przedawniania roszczeń o wykup
pieniądza elektronicznego z umów zawartych przed wejściem w życie ustawy
(rozróżniając je na roszczenia, których bieg przedawnienia się rozpoczął przed
tym okresem i na takie, których bieg do tej pory się nie rozpoczął).
27. Art. 27 wprowadza regulację przejściową dotyczącą obowiązku dostosowania się
w okresie 12 miesięcy przez istniejące już krajowe instytucje płatnicze do zmian
w zasadach określania środków finansowych stanowiących ich fundusze własne
oraz do wprowadzenia obowiązku posiadania systemu zarządzania ryzykiem
i kontroli wewnętrznej.
28. Art. 28 odnosi się do zmian zasad liczenia kosztów nadzoru, zgodnie ze zmianą
art. 113 ust. 3. Nowe przepisy będą stosowane od początku roku kalendarzowego,
po którym ustawa wejdzie w życie.
29. Art. 29 zawiera przepisy przejściowe regulujące sytuację podmiotów, które
podjęły działalność przed dniem wejścia w życie ustawy, a prowadzą działalność
na podstawie ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych. Podmioty
prowadzące dotychczas działalność w charakterze instytucji pieniądza
elektronicznego są uprawnione do kontynuowania działalności przez 6 miesięcy
oraz, jeśli w tym okresie złożą wniosek o wydanie zezwolenia, mogą
kontynuować działalność do czasu rozpatrzenia tego wniosku (ust. 1) (zapewni to
możliwość nieprzerwanego wykonywania działalności objętej zezwoleniem).
Termin 6-miesięczny został ustanowiony analogicznie do terminu z dyrektywy
2009/110/WE (tam jednak odniesiono się do daty 30 października 2011 r. – tj.
51


6 miesięcy od wejścia w życie dyrektywy). Ponadto ust. 2 pozwala instytucjom
pieniądza elektronicznego, które przed wejściem w życie ustawy nie musiały na
podstawie ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych liczyć każdego
dnia średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu, na
obliczenie tej średniej po raz pierwszy najpóźniej po 6 miesiącach od dnia
wejścia w życie ustawy, w związku z czym od dnia wejścia w życie ustawy
(30 dni po jej ogłoszeniu) będą musiały obliczać codziennie wartość pieniądza
elektronicznego pozostającego w obiegu.
30. Art. 30 wprowadza przepis, zgodnie z którym do postępowań o wydanie
zezwolenia na prowadzenie działalności w charakterze instytucji pieniądza
elektronicznego wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie ustawy
będą miały zastosowanie nowe przepisy, co pozwoli uniknąć konieczności
weryfikacji spełniania przez podmioty nowo zarejestrowane wymogów
wprowadzonych niniejszym projektem (ust. 2). Podobna regulacja (ust. 1) będzie
miała zastosowanie w przypadku postępowań o wydanie zezwolenia na
prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji płatniczej, w związku
ze zmianami objętymi m.in. nowym art. 60 ust. 3 ustawy o usługach płatniczych
czy wprowadzanymi regulacjami dotyczącymi systemu zarządzania ryzykiem
i kontroli wewnętrznej (art. 64a).
31. Art. 31 ma związek z odebraniem instytucjom pieniądza elektronicznego statusu
instytucji kredytowej, w związku z czym do instytucji pieniądza elektronicznego
nie będą miały zastosowania przepisy szczególne z ustawy z dnia 28 lutego
2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2012 r. poz. 1112 i 1529),
mające zastosowanie przy postępowaniach upadłościowych instytucji
kredytowych. Jednak do wszczętych przed wejściem w życie ustawy postępowań
te przepisy powinny znaleźć zastosowanie.
32. Art. 32 ust. 1 wprowadza 6-miesięczny okres przejściowy na dostosowanie
działalności przez podmioty tworzące powiązanie, które zgodnie ze zmianą
ustawy o ostateczności rozrachunku (dodanie instytucji płatniczych i instytucji
pieniądza elektronicznego do katalogu instytucji), będą tworzyły tym samym
system płatności. Podmioty te, chcąc kontynuować działalność (tworzyć system
płatności), muszą w okresie 6 miesięcy złożyć wniosek o zgodę na prowadzenie
systemu płatności. Ustęp 3 ma związek ze zmianą ustawy o ostateczności
52


rozrachunku polegającą na dodaniu do katalogu dokumentów składanych przy
wniosku o zgodę na prowadzenie systemu płatności, dokumentów wskazujących
na prawne powiązania między uczestnikami systemu bądź między uczestnikiem
a podmiotem prowadzącym system.
33. Art. 33 wprowadza regulację przejściową dla podmiotów, o których mowa
w art. 50 pkt 1 uchylanej ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych
prowadzących działalność poza granicami RP, które będą miały 6 miesięcy na
dostosowanie zasad świadczenia usług drogą elektroniczną do ustawy z dnia
18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. Nr 144,
poz. 1204, z późn. zm.), w związku z tym, iż nie będą one objęte już
wyłączeniem stosowania prawa państwa pochodzenia.
34. W art. 34 odniesiono się do wszczętych przed wejściem w życie ustawy
i niezakończonych postępowań dotyczących instytucji pieniądza elektronicznego
prowadzonych, na podstawie upoważnienia KNF, przez przewodniczącego
Komisji, zastępców przewodniczącego oraz pracowników Urzędu Komisji, co do
których, w analogicznych postępowaniach dotyczących instytucji płatniczych,
istnieje zakaz delegowania podobnego upoważnienia przez KNF. Przepis
stanowi, iż postępowania takie mogą być kontynuowane przez dotychczasowy
podmiot do momentu zakończenia postępowania w danej instancji.
35. Art. 35 w ust. 1 i 2 utrzymuje w mocy akty wykonawcze, które w związku ze
zmianami (w tym pośrednimi) przepisów ustawy o usługach płatniczych i ustawy
o ostateczności rozrachunku, na podstawie których akty te były wydane, będą
musiały zostać zmienione.
Ustęp 3 utrzymuje w mocy akty wykonawcze wydane na podstawie uchylanej
ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych, w związku z tym, iż
rozporządzenie, o którym mowa w art. 14d, nie zostanie wydane w chwili wejścia
w życie niniejszej ustawy, a istnieje potrzeba nieprzerwanego stosowania
przepisów o obowiązkach informacyjnych podmiotów względem NBP.
36. Art. 36 stanowi spełnienie wymogu określonego w art. 50 ust. 1a ustawy z dnia
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn.
zm.).
53