Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw

które jednak nie stanowi zmiany merytorycznej, gdyż zmodyfikowany zwrot
zachowuje ten sam zakres pojęciowy.
7. Art. 7 wprowadza zmiany do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja
podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.). Mając na względzie
różnorodność form, jakie przybierają instrumenty płatnicze oraz kierując się
względami niedyskryminowania poszczególnych rodzajów instrumentów
płatniczych, przepis przewidujący możliwość dokonywania płatności podatków
lokalnych kartami płatniczymi został poszerzony o wszelkie instrumenty
płatnicze.
W tym też zakresie dostosowano § 2 określający termin dokonania zapłaty
podatku przy użyciu instrumentu płatniczego, na którym przechowywany jest
pieniądz elektroniczny.
8. Art. 8 wprowadza zmiany do ustawy o Narodowym Banku Polskim, w celu
umożliwienia NBP posiadania udziałów lub akcji osób prawnych mających
istotne znaczenie w zakresie stabilności krajowego systemu finansowego.
Umożliwi to NBP szerszą niż dotychczas możliwość realizacji ustawowych
zadań NBP w zakresie działań na rzecz stabilności krajowego systemu
finansowego, będzie ponadto zgodne z przepisami innych krajów europejskich,
gdzie nie istnieje tak szeroki zakaz nabywania przez bank centralny akcji bądź
udziałów.
9. Art. 9 wprowadza zmiany w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe
(Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, z późn. zm.). Zmiana obejmuje definicję pieniądza
elektronicznego i karty płatniczej przez odesłanie do ustawy o usługach
płatniczych oraz dodanie do katalogu rodzajów działalności wykonywanej przez
instytucje finansowe działalności polegającej na wydawaniu pieniądza
elektronicznego.
Dodatkowo zmodyfikowano definicję instytucji kredytowej, implementując w ten
sposób bezpośrednio dyrektywę 2009/110/WE. Na podstawie obowiązującej
dotychczas regulacji instytucje pieniądza elektronicznego uważa się za instytucje
kredytowe pomimo tego, że nie są one uprawnione do przyjmowania depozytów
od klientów ani do udzielania kredytów ze środków otrzymanych od klientów.
W związku z tym, że dyrektywa 2009/110/WE wprowadza nowy system
dotyczący instytucji pieniądza elektronicznego, za uzasadnioną należy uznać
44


proponowaną zmianę definicji instytucji kredytowej zamieszczonej obecnie
w ustawie – Prawo bankowe w taki sposób, aby instytucje pieniądza
elektronicznego nie były uważane za instytucje kredytowe. Jednak instytucje
kredytowe nadal pozostają uprawnione do wydawania pieniądza elektronicznego
i prowadzenia takiej działalności w EOG, pod warunkiem że działalność taka
będzie wzajemnie uznawana i zostanie poddana kompleksowemu systemowi
nadzoru ostrożnościowego stosowanemu w przypadku instytucji kredytowych,
zgodnie z przepisami unijnymi w zakresie bankowości.
Zmiana art. 5 dotyczącego zakresu czynności, do których uprawnione są
wyłącznie banki, polega na usunięciu z katalogu czynności bankowych czynności
wydawania pieniądza elektronicznego (zgodnie z tym, iż nie jest to czynność
zastrzeżona dla banków) oraz włączeniu do katalogu czynności bankowych, o ile
są wykonywane przez banki, świadczenia usług płatniczych, zastępując tym zapis
o wydawaniu kart płatniczych.
Uchylenie art. 63a ma związek z wprowadzanym do ustawy o usługach
płatniczych art. 55b i odniesieniem go do wszystkich dostawców.
W art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. m zastąpiono odesłanie do ustawy o elektronicznych
instrumentach płatniczych odesłaniem do ustawy o usługach płatniczych. Zmiana
art. 133 ust. 4 wynika z uchylenia ustawy o elektronicznych instrumentach
płatniczych, w tym z likwidacji systemu autoryzacji i rozliczeń.
10. Art. 10 wprowadza zmiany do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153,
poz. 227, z późn. zm.) polegające na poszerzeniu katalogu produktów możliwych
do wyboru przy wyborze przez uprawnionych sposobu dystrybucji świadczeń
emerytalnych i rentowych i podmiotów, które ich dostarczają – o odpowiednio
instrument płatniczy, na którym jest przechowywany pieniądz elektroniczny
i wydawców pieniądza elektronicznego oraz rachunek płatniczy i instytucje
upoważnione do prowadzenia takich rachunków zgodnie z ustawą o usługach
płatniczych. Związanie Polski umowami międzynarodowymi umożliwiającymi
wzajemną wypłatę świadczeń emerytalno-rentowych ze wszystkimi krajami
należącymi do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (rozporządzenie
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r.
w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego; Dz. Urz. UE L
45


200, str. 1) czyni odwołanie się do rachunków krajowych niewprowadzającym
faktycznej dyskryminacji dostawców z innych państw członkowskich. Przepis
bowiem pozwala na dokonywanie wypłaty emerytom lub rencistom
zamieszkałym za granicą za pośrednictwem rachunków/instrumentów
płatniczych innych niż krajowe, w sytuacji gdy umowy międzynarodowe na to
pozwalają.
11. Art. 11 wprowadza zmiany do ustawy z dnia 16 listopada 2000 r.
o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U.
z 2010 r. Nr 46, poz. 276, z późn. zm.) poprzez implementację art. 19 dyrektywy
2009/110/WE. Podwyższono maksymalną kwotę pieniądza elektronicznego
przechowywanego na nośniku, który nie może zostać ponownie naładowany, ze
150 euro do 250 euro, wobec którego instytucje pieniądza elektronicznego nie
mają obowiązku stosowania wymogów ostrożnościowych określonych
w ustawie. Wprowadzono również zmiany techniczne w związku z uchyleniem
ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych.
Projekt dokonuje również zmiany w katalogu instytucji zobowiązanych
w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu
terroryzmu (art. 2 pkt 1 lit. p), poprzez zmianę zwrotu „podmioty prowadzące
działalność kantorową” na „podmioty prowadzące działalność w zakresie
wymiany walut”, co ma na celu uwzględnienie w katalogu instytucji
zobowiązanych podmiotów dokonujących wymiany walut wyłącznie za
pośrednictwem Internetu, która to działalność nie stanowi działalności
kantorowej.
W związku z tym, w celu usunięcia możliwych wątpliwości interpretacyjnych
dotyczących stosowania ustawy do takich podmiotów na podstawie aktualnego
brzmienia art. 2 pkt 1 lit. p, przesądzono jednoznacznie, iż zakresem ustawy
objęte są podmioty prowadzące działalność przez Internet. Zapewnia to
niebudzącą wątpliwości spójność z dyrektywą 2005/60/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania
korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania
terroryzmu. Jednocześnie nie proponuje się przepisu przejściowego, z uwagi na
istniejące vacatio legis ustawy i założenie, że podmioty dokonujące wymiany
46


walut przez Internet spełniają obowiązki ustawy o przeciwdziałaniu praniu
pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Dodatkowo projekt dokonuje zmiany art. 2 pkt 1 lit. e i lit. u w wyniku
połączenia regulacji instytucji płatniczych i instytucji pieniądza elektronicznego
w jednej ustawie.
12. Art. 12 wprowadza zmiany do ustawy o ostateczności rozrachunku. Niezbędna
jest bowiem zmiana przepisów związanych z korektą implementacji przepisów
PSD w ustawie o usługach płatniczych.
Zgodnie z art. 28 PSD, transponowanym w art. 9 ustawy o usługach płatniczych,
istnieje wymóg zapewnienia dostępu do systemów płatności dostawcom usług
płatniczych. Katalog instytucji, które mogą być uczestnikami systemu płatności,
przewiduje art. 1 pkt 5 ustawy o ostateczności rozrachunku. Pełne uwzględnienie
normy przewidzianej w art. 9 wymaga więc stosownego uzupełnienia listy
potencjalnych uczestników systemów płatności o instytucje płatnicze oraz
instytucje pieniądza elektronicznego.
Kolejną proponowaną zmianą jest poszerzenie zakresu informacji składanych
przez podmioty ubiegające się o zgodę na prowadzenie systemu płatności. Zakres
zmian obejmie informacje dotyczące prawnych powiązań pomiędzy uczestnikami
systemu i pomiędzy podmiotem prowadzącym system a uczestnikami, związane
z uczestnictwem w systemie oraz z jego funkcjonowaniem. Informacje te są
niezbędne do ustalenia zasad funkcjonowania systemu płatności.
Ponadto projekt wprowadza zmiany do ww. ustawy wynikające z rozszerzenia
katalogu instytucji o instytucje płatnicze i instytucje pieniądza elektronicznego;
rozszerzenie polega na stosowaniu w definicji właściwych organów odesłania do
punktu, w którym jest mowa o tych podmiotach oraz na objęciu ich obowiązkiem
informowania o systemach, których są uczestnikami.
Dodatkowa zmiana polega na objęciu rozporządzeniem Rady Ministrów,
o którym mowa w art. 13 ust. 5, również sposobu powiadamiania m. in.
o ogłoszeniu upadłości uczestnika pośredniego systemu płatności lub systemu
rozrachunku papierów wartościowych.
13. Art. 13 wprowadza zmianę do ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług
drogą elektroniczną (Dz. U. Nr 144, poz. 1204, z późn. zm.) wynikającą
z uchylenia art. 50 ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych.
47


14. Art. 14 wprowadza zmiany w ustawie z dnia 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe
(Dz. U. z 2012 r. poz. 826) polegające na rezygnacji ze stosowania w art. 25
ust. 1 pkt 2 sformułowania „krajowe instytucje płatnicze i oddziały unijnych
instytucji płatniczych” – sformułowanie „instytucje płatnicze” w odniesieniu do
instytucji unijnych spowoduje, że przepis będzie uwzględniał możliwość
dokonywania przekazów również za pośrednictwem agentów takich instytucji
oraz transgranicznie, oraz polegające na umożliwieniu dokonywania rozliczeń za
pośrednictwem instytucji pieniądza elektronicznego świadczących usługi
płatnicze, w związku z generalną równością tych podmiotów jako dostawców,
odzwierciedloną w treści dyrektywy PSD i dyrektywy 2009/110/WE, a także –
w zakresie rozliczeń w kraju – za pośrednictwem biur usług płatniczych.
15. Art. 15 – zmiana w ustawie z dnia 2 kwietnia 2004 r. o niektórych
zabezpieczeniach finansowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 942 i 1166) jest wynikiem
uchylenia ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych i przeniesienia
regulacji dotyczących agenta rozliczeniowego do ustawy o usługach płatniczych.
16. Art. 16 zmienia ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności
gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1227, z późn. zm.) w związku
z uchyleniem ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych.
17. Art. 17 zmienia ustawę z dnia 15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniającym nad
instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami reasekuracji
i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego
(Dz. U. Nr 83, poz. 719, z późn. zm.) w zakresie polegającym na usunięciu
nadzoru nad instytucjami pieniądza elektronicznego wobec utraty przez nie
statusu instytucji kredytowych. Ustawa ta dokonywała implementacji dyrektywy
2002/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r.
w sprawie
nadzoru uzupełniającego nad instytucjami kredytowymi,
przedsiębiorstwami
ubezpieczeniowymi i firmami inwestycyjnymi
w konglomeracie finansowym oraz w sprawie zmian dyrektyw Rady
73/239/EWG, 79/267/EWG, 92/49/EWG, 92/96/EWG, 93/6/EWG i 93/22/EWG
oraz dyrektywy 98/78/WE i 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
(Dz. Urz. WE L 035 z 11.02.2003), która wymaga objęcia nadzorem
uzupełniającym instytucji kredytowych, które w jej rozumieniu oznaczają
przedsiębiorstwa, których działalność polega na przyjmowaniu od ludności
48