Rządowy projekt ustawy o bezpieczeństwie morskim

 
Rozdział 6
Ratowanie życia na morzu
Art. 114. Każdy, kto uzyska wiadomość o zagrożeniu życia ludzkiego na morzu, ma
obowiązek niezwłocznego poinformowania o tym organów administracji morskiej, jednostek
Marynarki Wojennej, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej bąd jednostek Policji.

Art. 115. Zapewnienie działań mających na celu poszukiwanie i ratowanie życia na
morzu, zgodnie z postanowieniami Międzynarodowej konwencji o poszukiwaniu
i ratownictwie morskim, sporządzonej w Hamburgu dnia 27 kwietnia 1979 r. (Dz. U.
z 1988 r. Nr 27, poz. 184 i 185), zwanej dalej „Konwencją SAR”, należy do organów
administracji morskiej.

Art. 116. 1. W celu wykonywania zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu tworzy
się Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa, zwaną dalej „Służbą SAR”.
2. Służba SAR jest państwową jednostką budżetową podległą ministrowi właściwemu do
spraw gospodarki morskiej.
3. W skład służby SAR wchodzą:

1) Morskie Ratownicze Centrum Koordynacyjne, które organizuje i koordynuje akcje
poszukiwawcze i ratownicze;


2) morskie statki ratownicze;
3) brzegowe stacje ratownicze, w skład których wchodzą ochotnicze drużyny
ratownicze.

Art. 117. 1. Do zadań Służby SAR należy poszukiwanie i ratowanie każdej osoby
znajdującej się w niebezpieczeństwie na morzu, bez względu na okoliczności, w jakich
znalazła się w niebezpieczeństwie, przez:
1) utrzymywanie ciągłej gotowości do przyjmowania i analizowania zawiadomień
o zagrożeniu życia na morzu;
2) planowanie, prowadzenie i koordynowanie akcji poszukiwawczych i ratowniczych;
3) utrzymywanie w gotowości sił i środków ratownictwa życia na morzu;
7 0
 
 
4) współdziałanie podczas akcji poszukiwawczych i ratowniczych z jednostkami
organizacyjnymi wymienionymi w art. 118 ust. 1;
5) współdziałanie z innymi systemami ratowniczymi funkcjonującymi na obszarze kraju;
6) współdziałanie z odpowiednimi służbami innych państw, w szczególności podczas akcji
poszukiwawczych i ratowniczych.
2. Zadania, o których mowa w ust. 1, Służba SAR wykonuje na podstawie „Planu akcji
poszukiwawczych i ratowniczych”, zwanego dalej „Planem SAR”, opracowanego zgodnie
z postanowieniami Konwencji SAR.
3. Granice obszaru poszukiwania i ratownictwa, na którym Służba SAR wykonuje swoje
zadania, oraz zasady współpracy w dziedzinie ratowania życia na morzu z odpowiednimi
służbami innych państw określają porozumienia zawarte z zainteresowanymi państwami.
4. Służba SAR wykonuje także inne zadania związane z bezpieczeństwem morskim
i zwalczaniem zagrożeń i zanieczyszczeń na morzu, określone przepisami odrębnych ustaw.

Art. 118. 1. Przy wykonywaniu zadań, o których mowa w art. 117 ust. 1, ze Służbą SAR
współdziałają jednostki organizacyjne Marynarki Wojennej, Państwowej Straży Pożarnej,
Straży Granicznej, Policji, opieki zdrowotnej oraz inne jednostki będące w stanie udzielić
pomocy. Współdziałanie polega w szczególności na udzielaniu niezbędnej pomocy, zgodnie
z Planem SAR.
2. Koszty współdziałania jednostek organizacyjnych, o których mowa w ust. 1, ze Służbą
SAR w akcjach poszukiwawczych i ratowniczych w zakresie wynikającym z Planu SAR
pokrywane są z budżetu państwa.
3. W ramach współdziałania, o którym mowa w ust. 1:
1) brzegowe stacje radiowe prowadzą stały nasłuch radiowy na międzynarodowych
częstotliwościach przeznaczonych do odbioru sygnałów o niebezpieczeństwie; po
odebraniu wezwania lub informacji o niebezpieczeństwie natychmiast informują o tym
Morskie Ratownicze Centrum Koordynacyjne;

2)
jednostki organizacyjne służb meteorologicznych zapewniają właściwą osłonę
meteorologiczną akcji poszukiwawczych i ratowniczych.
4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia nasłuchu
radiowego i przekazywania Morskiemu Ratowniczemu Centrum Koordynacyjnemu
odebranych zawiadomień o niebezpieczeństwie oraz warunki i sposób zapewnienia osłony
7 1
 
 
meteorologicznej, kierując się koniecznością zapewnienia odpowiedniego wsparcia dla
działań mających na celu poszukiwanie i ratowanie życia na morzu.

Art. 119. Służbą SAR kieruje dyrektor powoływany i odwoływany przez ministra
właściwego do spraw gospodarki morskiej spośród kandydatów posiadających wyższe
wykształcenie oraz wiedzę, kwalifikacje zawodowe i doświadczenie z zakresu ratownictwa
morskiego.

Art. 120. 1. Morskie Ratownicze Centrum Koordynacyjne jest uprawnione do:
1) zwracania się do zagranicznych ratowniczych ośrodków koordynacyjnych o udzielenie
niezbędnej pomocy, włączając w nią statki, statki powietrzne oraz personel wraz
z wyposażeniem;
2) podejmowania niezbędnych uzgodnień z właściwymi organami celnymi, ochrony granic
i innymi władzami w celu wprowadzania na terytorium, w tym na morze terytorialne lub
w przestrzeń powietrzną Rzeczypospolitej Polskiej, statków, statków powietrznych,
personelu i wyposażenia, o których mowa w pkt 1;
3) zapewnienia zagranicznym ratowniczym ośrodkom koordynacyjnym na ich żądanie
niezbędnej pomocy w zakresie, o którym mowa w pkt 1.
2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, Morskie Ratownicze Centrum Koordynacyjne
wykonuje zgodnie z porozumieniami, o których mowa w art. 117 ust. 3.

Art. 121. 1. Przy ministrze właściwym do spraw gospodarki morskiej działa rada, będąca
jego organem opiniodawczo-doradczym w sprawach związanych z poszukiwaniem
i ratowaniem życia na morzu, zwana dalej „Radą SAR”.
2. W skład Rady SAR wchodzą przedstawiciele jednostek organizacyjnych
wymienionych w art. 118 ust. 1, przedstawiciel ministra właściwego do spraw gospodarki
morskiej oraz dyrektor Służby SAR.
3. Członków Rady SAR, z wyjątkiem przewodniczącego, powołuje i odwołuje minister
właściwy do spraw gospodarki morskiej, w porozumieniu z właściwymi ministrami.
4. Radzie SAR przewodniczy Dowódca Marynarki Wojennej.
5. Organizację i tryb działania Rady SAR określa regulamin ustalony przez ministra
właściwego do spraw gospodarki morskiej.
7 2
 
 
6. Do zadań Rady SAR należy:
1) opiniowanie propozycji rodzajów oraz ilości sił i środków przydatnych do akcji
poszukiwawczych i ratowniczych podejmowanych we współdziałaniu ze Służbą SAR
oraz opiniowanie projektów Planu SAR;

2) opiniowanie planów rozwoju Służby SAR;

3)
inicjowanie przedsięwzięć zmierzających do podnoszenia efektywności działań
Służby SAR.
7. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej zapewnia środki na prowadzenie
działalności Rady SAR, w tym na jej obsługę administracyjną.

Art. 122. 1. Projekt Planu SAR przygotowuje dyrektor Służby SAR.
2. Projekt Planu SAR, po zaopiniowaniu przez Radę SAR, podlega zatwierdzeniu przez
ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej, w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej – w części dotyczącej udziału w Planie SAR jednostek Marynarki Wojennej, oraz
ministrem właściwym do spraw wewnętrznych – w części dotyczącej udziału w Planie SAR
jednostek Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Policji.
3. Dyrektor Służby SAR jest obowiązany do bieżącej aktualizacji Planu SAR.

Art. 123. 1. Morskie statki ratownicze, jednostki pływające, statki powietrzne oraz
pojazdy używane na potrzeby służby SAR podlegają oznakowaniu, zgodnie z przepisami
wydanymi na podstawie art. 124 ust. 4.
2. Zabrania się nieuprawnionego używania oznakowania, o którym mowa w ust. 1.

Art. 124. 1. Członkowie ochotniczej drużyny ratowniczej mają prawo do:
1) noszenia oznak Służby SAR;
2) bezpłatnego korzystania ze służbowej odzieży ochronnej;
3) świadczeń z tytułu wypadków, którym ulegli w związku z udziałem w akcjach
poszukiwawczych i ratowniczych, na zasadach określonych w ustawie z dnia
30 pa dziernika 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych
7 3
 
 
powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz. U. Nr 199, poz. 1674, z pó n. zm.10));
4) jednorazowego odszkodowania z tytułu dodatkowego ubezpieczenia na wypadek
śmierci lub trwałego inwalidztwa w następstwie wypadku w czasie trwania i w związku
z akcją poszukiwawczą i ratowniczą lub szkoleniem organizowanym przez Służbę SAR;
5) zwrotu kosztów dojazdu w związku z udziałem w akcji poszukiwawczej
i ratowniczej;
6) ryczałtu za udział w akcjach poszukiwawczych i ratowniczych oraz szkoleniach
organizowanych przez Służbę SAR;
7) wyżywienia podczas trwania akcji poszukiwawczej i ratowniczej oraz szkolenia
organizowanego przez Służbę SAR;
8) zwrotu kosztów okresowych badań lekarskich, płatnych kursów i szkoleń związanych
bezpośrednio z wykonywaną funkcją;
9) korzystania ze sprzętu i urządzeń Służby SAR do ćwiczeń i doskonalenia
umiejętności z zakresu ratownictwa morskiego, za zgodą kierownika stacji ratowniczej;
10) korzystania z akcji socjalnych organizowanych przez Służbę SAR.
2. Koszty związane z uprawnieniami, o których mowa w ust. 1, z wyłączeniem pkt 3,
ponosi Służba SAR.
3. Rada Ministrów, mając na względzie efektywność działania brzegowych stacji
ratowniczych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób wykonywania
przez te stacje zadań poszukiwania i ratowania życia na morzu oraz sposób realizacji
uprawnień członków ochotniczych drużyn ratowniczych.
4. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółową organizację Służby SAR, w tym wzory oznak służbowych, zakres
odpowiedzialności dyrektora Służby SAR, oznakowanie jednostek ratowniczych oraz
jednostek współdziałających, mając na względzie konieczność zapewnienia prawidłowego
funkcjonowania Służby SAR.


                                                           
10) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 83, poz. 760, Nr 96, poz. 874 i Nr 122,
poz. 1143, z 2004 r. Nr 121, poz. 1264 i Nr 210, poz. 2135, z 2005 r. Nr 164, poz. 1366, z 2009 r. Nr 99,
poz. 825, Nr 126, poz. 1040 i Nr 127, poz. 1052 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654. 
7 4