Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2011

w sektorze centralnym, jak i samorządowym. Prognozowany na 2011 r. realny spadek
spożycia zbiorowego o 0,7% będzie wynikać przede wszystkim z planowanego obniżania
kosztów pracy sektora rządowego, głównie w związku z zakładanym realnym spadkiem
wynagrodzeń w jednostkach sfery budżetowej.
W przypadku nakładów brutto na środki trwałe, zakłada się, że podobnie jak w 2009 r.,
w roku bieżącym realny wzrost tej kategorii ekonomicznej możliwy będzie wyłącznie dzięki
inwestycjom sektora publicznego. Wysoka dynamika inwestycji publicznych w znacznej
części związana jest z realizowanymi inwestycjami infrastrukturalnymi współfinansowanymi
z funduszy unijnych. Inwestycje prywatne, podobnie jak to miało miejsce w roku ubiegłym,
zmniejszą się, jednak prognozowany spadek realny nakładów brutto na środki trwałe w tym
sektorze będzie nieco niższy niż w 2009 r. Oczekiwane utrwalenie się pozytywnych
tendencji w gospodarce światowej wraz z rosnącym popytem konsumpcyjnym w kraju oraz
prognozowaną poprawą wyników sektora eksportowego pozwalają oczekiwać, że
w następnym roku w gospodarce polskiej zaczniemy obserwować już wzrostową tendencję
inwestycji sektora prywatnego. Z godnie z prognozą, ich udział w relacji do PKB pozostanie
jednak wyraźnie niższy niż w okresie szczytu koniunktury z przełomu lat 2007/2008.
Uwzględniając zaplanowaną kontynuację wysokiego, choć niższego niż w latach 2008-2010,
wzrostu inwestycji sektora publicznego, szacuje się, że inwestycje ogółem w 2011 r.
zwiększą się realnie o 8,6% w porównaniu do 1,6% wzrostu szacowanego dla 2010 r.
W najbliższych latach, w związku z oczekiwaną odbudową popytu finalnego, będziemy
również obserwować odbudowę stanu zapasów. Prognozuje się, że w 2010 r. wkład we
wzrost PKB ze strony tej kategorii ekonomicznej wyniesie 0,9 pkt. proc. W kolejnym roku
również pozostanie dodatni i ukształtuje się na poziomie 0,5 pkt. proc.
Przedstawiony wyżej scenariusz dla podstawowych agregatów popytu krajowego
oznacza oczekiwaną jego stopniową odbudowę, po 1,0% spadku w 2009 r. Zgodnie
z prognozą, popyt krajowy w roku bieżącym wzrośnie realnie o 3,4%. W 2011 r. realne
tempo wzrostu przyspieszy i wyniesie 4,0%.
Oczekiwana odbudowa popytu światowego, w tym importu naszych partnerów
handlowych, skutkować będzie poprawą kondycji polskiego eksportu, po głębokim,
7,9% spadku w roku poprzednim. Prognozuje się, że w 2010 r. realny wzrost eksportu
wyniesie 6%. W kolejnym roku eksport zwiększy się realnie o 6,2%, a niewielki przyrost
dynamiki związany jest prognozowaną aprecjacją złotego przy zakładanym nieznacznym
przyroście ważonego importu polskich rynków eksportowych.
W związku z oczekiwaną odbudową popytu krajowego w latach kolejnych będziemy
obserwować również wzrost importu. W roku bieżącym dodatkowym czynnikiem
wpływającym na dynamikę tej kategorii ekonomicznej będzie stosunkowo niska baza
statystyczna związana z bardzo dużym spadkiem importu w 2009 r., który wyniósł 13,6%.

7
Przewiduje się, że w 2010 r. import dóbr i usług wzrośnie realnie o 7,0%, a w kolejnym roku
wzrost importu wyniesie 7,4%.
W konsekwencji przedstawionych wyżej tendencji w kształtowaniu się eksportu i importu
oczekuje się ujemnej kontrybucji we wzrost PKB ze strony eksportu netto. Zgonie z prognozą
w roku bieżącym wyniesie ona minus 0,5 pkt. proc., a w 2011 r. minus 0,6 pkt. proc.
Bilans płatniczy
W 2010 r. oczekiwany jest wzrost deficytu na rachunku obrotów bieżących do -2,3%
PKB, a w 2011 r. dalsze nieznaczne zwiększenie do -2,6% PKB.
Powyższa tendencja będzie miała swoje źródło głównie w pogłębieniu się deficytów
obrotów towarowych i dochodów. Wraz z ożywieniem się popytu krajowego, w tym
relatywnie importochłonnych inwestycji prywatnych, wzrost importu powinien być szybszy od
eksportu i w ślad za tym prognozowane ujemne saldo obrotów towarowych w przyszłym roku
zwiększy się do ok. -1,9% PKB. Na pogorszenie salda dochodów wpłynie natomiast przede
wszystkim wzrost dochodów zagranicznych inwestorów bezpośrednich oraz w mniejszym
stopniu zwiększenie się dochodów nierezydentów z tytułu ich zaangażowania w inwestycje
portfelowe (głównie skarbowe papiery wartościowe). Powyższe negatywne zmiany w części
skompensować powinien wzrost dodatniego salda transferów bieżących związany z większą
skalą napływu środków z budżetu Unii Europejskiej klasyfikowanych na rachunku bieżącym.
Oceniając pozycję zewnętrzną Polski należy uwzględnić fakt, iż w najbliższych latach
większość środków napływających z Unii Europejskiej będzie klasyfikowana poza
rachunkiem bieżącym, tj. na rachunku kapitałowym. Łączne saldo rachunku bieżącego
i kapitałowego w 2010 r. powinno ukształtować się na poziomie ok. -1,1% PKB, a w 2011 r.
ok. 0,1% PKB.
Oczekuje się również, że pozytywne postrzeganie polskiej gospodarki na rynkach
międzynarodowych powinno przełożyć się na utrzymanie się relatywnie wysokiego napływu
kapitału, przy zwiększonej roli inwestycji portfelowych. Wysokiemu napływowi zagranicznych
inwestycji bezpośrednich będą z kolei sprzyjać stopniowa poprawa sytuacji w gospodarce
światowej oraz duży zakres planów prywatyzacyjnych. W połączeniu z dodatnim saldem
rachunku kapitałowego powinny one z dużą nadwyżką sfinansować zakładany deficyt
rachunku bieżącego.
Rynek pracy
Po pogorszeniu sytuacji na rynku pracy w 2009 r. będącej skutkiem spowolnienia
gospodarczego w Polsce wywołanego globalnym kryzysem finansowym, w 2010 r. widoczne
są już oznaki stopniowej odbudowy popytu na pracę. Poprawa sytuacji widoczna jest

8
w przypadku danych miesięcznych - od marca 2010 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze
przedsiębiorstw rośnie z miesiąca na miesiąc. Jednakże przewiduje się, że przedsiębiorstwa
w 2010 r. nie zdołają odbudować zatrudnienia do poziomów notowanych pod koniec
2008 r. W rezultacie szacuje się, że w 2010 r. poziom przeciętnego zatrudnienia
w przedsiębiorstwach będzie jeszcze nieznacznie niższy niż w 2009 r. Oczekiwany wzrost
zatrudnienia w pozostałych sektorach pozwala prognozować, że w skali całej gospodarki2
narodowej wzrost przeciętnego zatrudnienia w roku bieżącym wyniesie 0,5%.
Niewielki przyrost przeciętnego zatrudnienia nie zdoła pozytywnie przełożyć się na
spadek bezrobocia. Z przeprowadzonych analiz wynika, że liczba zarejestrowanych
bezrobotnych na koniec 2010 r. będzie wyższa w stosunku do poziomu z końca 2009 r.,
a stopa bezrobocia wzrośnie do 12,3%. Przyrost bezrobocia w 2010 r. przy szacowanym
wzroście liczby pracujących, będzie konsekwencją wzrostu aktywności zawodowej,
spowodowanego m.in. silnym ograniczeniem od 2009 r. możliwości przechodzenia na
wcześniejszą emeryturę oraz zaprzestaniem przymusowego poboru do wojska.
W 2011 r. wraz z oczekiwaną poprawą sytuacji gospodarczej na świecie, również
w Polsce powinniśmy obserwować wyraźne sygnały poprawy koniunktury, a rosnący wzrost
gospodarczy i zwiększenie tempa wzrostu inwestycji pozytywnie wpłyną na tworzenie
nowych miejsc pracy we wszystkich sektorach. Szacuje się, że co prawda tempo wzrostu
zatrudnienia będzie niższe niż w okresie boomu z lat 2006-2008, jednak w sektorze
przedsiębiorstw wyraźnie przekroczy poziom 2,0%. Ponadto w 2011 r. nastąpi zmiana
sytuacji na rynku pracy w zakresie zasobów pracy – zgodnie z prognozą demograficzną
GUS w 2011 r. spodziewany ubytek liczby ludności w wieku produkcyjnym (18-59/64 lata)
wynosi ponad 100 tys. osób, co jest już istotnym poziomem z punktu widzenia prognozy
makroekonomicznej. Kontynuowany będzie również wzrost aktywności zawodowej ludności
związany z ograniczeniem możliwości przechodzenia na wcześniejszą emeryturę i dalszym
zwiększeniem udziału populacji w wieku 25-44 lat w strukturze ludności w wieku
produkcyjnym. Prognozuje się, że rosnący popyt na pracę wraz ze zmianami
demograficznymi pozwoli na zmniejszanie bezrobocia, a stopa bezrobocia spadnie do
poziomu ok. 10% na koniec 2011 r. Realny wzrost wynagrodzeń będzie jednak
umiarkowany, co wynika m. in. ze znacznego ograniczenia ich wzrostu w jednostkach sfery
budżetowej.
Inflacja i kurs walutowy
Zgodnie ze scenariuszem przyjętym na potrzeby Wieloletniego Planu Finansowego
Państwa, przygotowując założenia makroekonomiczne na potrzeby ustawy budżetowej
na 2011 r. założono, że wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w całym 2010 r.

2 Pełna zbiorowość, tj. łącznie z podmiotami, w których liczba pracujących nie przekracza 9 osób

9
wyniesie 2,0%. W 2011 r. dynamika inflacji powinna utrzymywać się na poziomie zbliżonym
do tegorocznego. Stosunkowo niskie tempo inflacji będzie wynikało z nadal ograniczonej
presji płacowej w gospodarce i wciąż niskiej realnej dynamiki spożycia gospodarstw
domowych,
a także z efektów aprecjacji polskiej waluty oraz z niższej, niż w 2010 r., zakładanej dynamiki
cen żywności. Z kolei czynnikiem zwiększającym dynamikę cen będzie planowana podwyżka
stawek VAT, chociaż jej wpływ na wzrost cen powinien być częściowo zniwelowany poprzez
inne czynniki (np. aprecjację złotego, czy ograniczenie marż). W przypadku cen żywności
wpływ ten powinien być neutralny ze względu na różny kierunek zmian stawek dla
poszczególnych grup towarów żywnościowych. Przy założeniu braku szoków i stabilizacji
cen na światowych rynkach rolnych i surowcowych, średnioroczny wzrost cen towarów
i usług konsumpcyjnych w 2011 r. prognozowany jest na 2,3%, a średnioroczna dynamika
cen produkcji sprzedanej przemysłu na 2,0%.
Prognoza kursu walutowego zakłada, że w latach 2010-2011, w miarę stabilizacji
nastrojów na globalnych rynkach finansowych i powrotu gospodarki światowej na ścieżkę
wzrostu, złoty powinien się stopniowo umacniać. Aprecjację złotego będą wspierały
relatywnie silne fundamenty polskiej gospodarki, w tym niski stopień nierównowagi
zewnętrznej oraz napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich. Umocnieniu polskiej
waluty powinny w tym okresie sprzyjać również podwyżki stóp procentowych NBP w ramach
cyklu zacieśniania polityki pieniężnej.
Średni kurs złotego w 2010 r. założono w wysokości 3,88 PLN/EUR i 2,93 PLN/USD,
a w 2011 r. na poziomie 3,75 PLN/EUR i 2,88 PLN/USD. Oznacza to, że w 2011 r.
przewidywana jest średnioroczna aprecjacja złotego. W stosunku do euro skala umocnienia
złotego szacowana jest na 3,5%, a wobec dolara na poziomie 1,7%.
Lata 2012-2014
Oczekuje się, że w latach 2012-2014 realne tempo wzrostu PKB wyraźnie przyspieszy
w stosunku do wyniku z lat 2010-2011. Przy czym najwyższe tempo zanotowane będzie
w 2012 r. W okresie 2013-2014 będzie się ono nieznacznie obniżać. Prognozowane istotne
przyspieszenie tempa wzrostu gospodarczego w 2012 r. do 4,8% wynika głównie
z oczekiwanej kontynuacji ożywienia w gospodarce światowej oraz z czynnika
jednorazowego, jakim będzie wzrost popytu finalnego w związku z organizacją Euro 2012.
Scenariusz ten sprzyjać będzie szybkiej odbudowie inwestycji prywatnych. Kontynuacja
przedstawionych wcześniej tendencji demograficznych wyraźnie ograniczających zasoby
pracy i szybko spadająca stopa bezrobocia powinny z kolei doprowadzić do wzmocnienia
pozycji pracownika w procesie negocjacji płacowych. Skutkiem tego, przy oczekiwanym
wzroście popytu na pracę, będzie istotne przyspieszenie realnego tempa wzrostu

10
wynagrodzeń w sektorze prywatnym. Należy zatem oczekiwać szybkiego wzrostu popytu
konsumpcyjnego gospodarstw domowych, wspomaganego dodatkowo organizacją jednej
z największych imprez sportowych. W efekcie, realne tempo wzrostu popytu krajowego
powinno zbliżyć się do poziomów notowanych w historycznych okresach szybkiego rozwoju
gospodarki polskiej, jednak – zgodnie z prognozą – pozostanie nieco poniżej tempa z lat
2006-2008. Oczekiwana skala przyspieszenia popytu krajowego, którego źródłem w 2012 r.
będzie w znacznej mierze sektor prywatny, będzie oznaczać istotne pogorszenie się
nierównowagi handlowej, przy wkładzie we wzrost PKB ze strony eksportu netto
przekraczającym minus 1 pkt proc. Deficyt salda obrotów bieżących nie powinien jednak
przekroczyć 4,0% PKB.
W kolejnych latach prognozy, w związku z ww. czynnikami jednorazowymi
zwiększającymi wzrost gospodarczy, realne tempo wzrostu PKB będzie się stopniowo
obniżać i swoim poziomem zbliży się do średniej długookresowej. Z jednej strony, należy
oczekiwać niższego tempa wzrostu popytu sektora prywatnego, zarówno konsumpcyjnego,
jak i inwestycyjnego. Z drugiej strony, w wyniku planowanej konsolidacji i redukcji deficytu
w sektorze rządowym i samorządowym, tempo wzrostu spożycia publicznego będzie mocno
ograniczone. Uwzględniając dodatkowo występujące standardowo przesunięcia w czasie
w realizacji projektów współfinansowanych ze środków kolejnej perspektywy finansowej
i determinację Rządu do możliwie szybkiego i efektywnego wykorzystania środków z obecnej
perspektywy 2007-2013, w latach 2013-2014 poziom nakładów na inwestycje sektora
publicznego powinien się wyraźnie obniżyć. Oznaczać to będzie dużą ujemną kontrybucję
we wzrost PKB ze strony popytu generowanego przez sektor publiczny. W konsekwencji
prognozuje się, że wzrost PKB w latach 2013-2014 wyniesie odpowiednio 4,1% i 4,0%.
Ostatnie lata prognozy powinny być też okresem ustabilizowania się przyrostu deficytu
w bilansie obrotów bieżących, który w 2014 r. wyniesie ok. -4,3% PKB.
W latach 2012-2014 celem polityki pieniężnej NBP będzie stabilizacja tempa wzrostu
cen konsumpcyjnych na poziomie celu inflacyjnego, co pozwoli na wypełnienie przez Polskę
inflacyjnego kryterium konwergencji. Inflacja w tym okresie powinna kształtować się na
poziomie zbliżonym do celu inflacyjnego (2,5%). Oczekiwane jest utrzymanie się tendencji
aprecjacyjnej złotego.
Uwarunkowania prognozy makroekonomicznej
Podstawowym ryzykiem dla prezentowanego scenariusza wzrostu gospodarczego
w Polsce jest skala i struktura ożywienia w gospodarce światowej, a zwłaszcza u głównych
partnerów handlowych Polski. Jak wspomniano na początku, bazą dla prezentowanego
scenariusza są prognozy KE zaprezentowane wiosną 2010 r. Bardzo dobre wyniki
gospodarki niemieckiej w II kw. br. sugerują, że skala ożywienia w roku bieżącym w strefie
euro może być wyższa od oczekiwań. Skutkiem tego może być również wyższy niż

11