Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2013

Funkcja 4. Zarządzanie finansami państwa
Funkcja obejmuje zadania związane z zarządzaniem finansami publicznymi, których realizacja umożliwia
efektywne zaspokajanie potrzeb w zakresie finansowania wszystkich polityk państwa w sposób bezpieczny,
stabilny i zrównoważony. W funkcji 4. zostały ujęte rezerwy celowe i ogólna, składka do budżetu UE,
subwencja dla jednostek samorządu terytorialnego oraz koszty obsługi długu. W ramach funkcji realizowane są
działania związane z realizacją podatkowych i niepodatkowych dochodów publicznych, zarządzaniem długiem
publicznym, jak również działania kontrolne i administracyjne oraz nadzór nad rynkami kapitałowym,
ubezpieczeniowym, emerytalnym i bankowym. Efektem działań w ramach funkcji 4. będzie poprawa stabilności
finansów publicznych. Docelowo w roku 2015 wynik sektora finansów publicznych powinien wynosić około
-1% PKB w ujęciu ESA’95 (Europejskiego Systemu Rachunków Narodowych i Regionalnych).
W ramach funkcji 4. wyodrębniono 4 zadania budżetowe (w tym 2 zadania priorytetowe). Na realizację
wszystkich zadań w tej funkcji w 2013 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków 133,85 mld zł.
Oprócz państwowych jednostek budżetowych zadania w ramach funkcji 4. Zarządzanie finansami państwa,
spośród innych jednostek sektora finansów publicznych zobowiązanych do planowania w układzie zadaniowym
realizuje Rzecznik Ubezpieczonych.
Budżet państwa i budżet środków europejskich
W tabeli 4 zaprezentowano zestawienie wydatków z budżetu państwa oraz z budżetu środków europejskich
w podziale na zadania (odpowiednio w tys. zł i w %).
Tabela 4
Plan na 2013 r. (w tys. zł)
Zadanie
4.4
4.1
4.2
BP
BŚE
Ogółem
0,2%
2,7%
1,2%
4.1
3 438 306
142 275
3 580 581
4.2
1 654 924
390
1 655 314
4.3
92 607 527
35 788 500
128 396 027
4.3
95,9%
4.4
202 734
0
202 734

Przy powyższych nakładach planuje się osiągnąć wskazane poniżej cele oraz wartości docelowe mierników
zadań.




37

Zadanie 4.1.W Realizacja należności budżetu państwa

E
W
Realizacja zadania umożliwia zapewnienie dochodów dla budżetu państwa z tytułu podatków i należności
O
T
niepodatkowych. Zadanie to jest realizowane m.in. przez pobór podatków i ceł, prowadzenie postępowań
E
T
Y
egzekucyjnych, a także działania na rzecz poprawy efektywności funkcjonowania organów administracji
R
IO
podatkowej i celnej. W zakresie zadania wdrażane są także programy i projekty związane z budową
R
P
elektronicznego środowiska polskiej administracji podatkowej i celnej (m.in. e-Deklaracje 2, e-Rejestracja,
IE
N
e-Podatki, czy e-Cło). Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Finanse publiczne.
A
D
A
Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 4.1.W wykorzystywane będą 2 mierniki:
Z
Miernik 1: Wysokość kwoty wpływów z tytułu należności stanowiących dochód budżetu państwa
w stosunku do wysokości kwoty należności budżetowych (w %)
Opis miernika:
100
Miernik obrazuje poziom realizacji przez organy
99
podatkowe i celne dochodów z tytułu należności
98
podatkowych
i
niepodatkowych
–
pozwala
on
bezpośrednio monitorować stopień realizacji celu zadania
97
oraz skuteczność systemu poboru podatków i ceł.
96
%
94,7
94,7
94,7
94,7
94,7
95
Ocena ryzyka:
Główne czynniki zewnętrzne wpływające na poziom
94
wykonania miernika związane są ze stanem gospodarki
93
kraju, który rzutuje np. na poziom zaległości podatkowych.
Zaliczyć do nich można m.in. stopę bezrobocia, wielkość
92
„szarej strefy” w gospodarce, poziom aktywności
91
gospodarczej
(skłonność
do
podejmowania
lub
90
zawieszania/likwidacji
działalności
przez
podmioty
gospodarcze).
2011
2012
2013
2014
2015

Inne informacje:
Przy wyliczaniu miernika brane są pod uwagę następujące należności: podatek CIT, VAT, PIT, akcyzowy, od gier, podatki
zniesione, cło, grzywny i mandaty, opłata restrukturyzacyjna.
Miernik 2: Wysokość kwoty zrealizowanych należności w stosunku do kwoty sumy przypisanych
zaległych należności niepodatkowych i przypisanych bieżących należności niepodatkowych (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala określić wielkość pozyskanych
Bazowa
PW
Planowane
należności w odniesieniu do przypisanych należności –
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
umożliwia ocenę skuteczności poboru należności
budżetu państwa w zakresie działalności Wojewodów.
57,2
57,8
58,2
58,7
58,9
Informacje dodatkowe:
Wartość miernika ma charakter uśredniony i uwzględnia odmienne uwarunkowania w poszczególnych województwach.
Zależy od wysokości indywidualnych wpłat należności przez osoby ukarane, a w przypadku ich braku, od skuteczności
egzekucji należności od zobowiązanych przez właściwe organy. W perspektywie do 2015 roku maksymalna planowana
wartość wynosi 87%.
Zadanie 4.2. Działania kontrolne realizowane przez służby skarbowe i celne
W ramach realizacji zadania prowadzone są kontrole podatkowe i czynności sprawdzające wykonywane przez
organy podatkowe, kontrole wykonywane przez Służbę Celną, postępowania kontrolne, audyty środków
unijnych prowadzone przez organy kontroli skarbowej oraz ochrona interesów finansowych i praw majątkowych
Skarbu Państwa i Unii Europejskiej. Celem tych czynności jest zapewnienie wywiązywania się z obowiązków
podatkowych i celnych przez podatników. Kontrole podatkowe i czynności sprawdzające oraz postępowania
kontrolne mają na celu zwiększanie dyscypliny podatników w wypełnieniu obowiązków podatkowych,

38

ujawnianie uszczupleń podatkowych i wyciąganie konsekwencji prawnych wobec ich sprawców. Kontrole
wykonywane przez Służbę Celną obejmują swym zakresem obszary przed i po zwolnieniu towaru, w zakresie
produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w zakresie prowadzenia gier i zakładów
wzajemnych. W zadaniu tym prowadzone są również analizy dotyczące wyznaczania obszarów zagrożonych
wystąpieniem nieprawidłowości oraz typowanie podmiotów do przeprowadzania postępowań kontrolnych.
Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Finanse publiczne.
Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 4.2. wykorzystywany będzie miernik:
Miernik: Kwota ustaleń dokonanych w toku kontroli podatkowych i celnych (w mln zł)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala ocenić efektywność, skuteczność
Bazowa
PW
Planowane
i trafność kontroli podatkowych i celnych – celem
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
organów podatkowych i celnych nie jest bowiem
zwiększenie liczby kontroli i czynności sprawdzających,
a wykrywanie szkodliwych dla budżetu nadużyć.
Sprzyja temu przyjęty model analizy ryzyka oraz
typowania podmiotów do kontroli i czynności
2 233,61
2 364,24
2 397,45
2 432,33
2 468,94
sprawdzających,
który
zakłada
szeregowanie
podmiotów w oparciu o ogólny wskaźnik ryzyka –
kontrole są realizowane wobec podmiotów o najwyższej
wartości ogólnego wskaźnika ryzyka.
Informacje dodatkowe:
Zwiększenie poziomu docelowego w/w miernika na 2013 r. spowodowane jest prognozowanym wzrostem ujawnianych
w kontrolach kwot uszczupleń w wyniku poprawy efektywności procesu typowania podmiotów do kontroli poprzez
pełniejsze wykorzystanie dostępnych raportów, selekcji i innych narzędzi informatycznych.
Zadanie 4.3.W Realizacja polityki finansowej państwa
Zadanie obejmuje działania mające na celu opracowanie projektu ustawy budżetowej oraz jej realizację
Z
A
D
optymalnym nakładem środków przez rzetelną i terminową realizację spraw związanych z planowaniem
A
N
i wykonywaniem wydatków z budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich. Realizacja zadania w tym
IE
P
zakresie polega m.in. na przygotowywaniu projektów ustawy budżetowej oraz Wieloletniego Planu
R
IO
Finansowego Państwa, opracowywaniu prognoz makroekonomicznych, jak również na zapewnieniu spójności
R
Y
systemu finansów publicznych w zakresie przepisów krajowych, dostosowywaniu do przepisów
T
E
T
międzynarodowych oraz wspieraniu i regulowaniu funkcjonowania rynku finansowego, jak również
O
W
sprawowaniu nadzoru w zakresie finansowych instrumentów wspierania eksportu. Kolejnym celem zadania
E

służącym długotrwałej stabilności finansów publicznych jest przestrzeganie zasady stanowiącej, że
państwowy dług publiczny nie może przekroczyć 60% wartości rocznego PKB. Cel ten jest realizowany
przez prowadzenie operacji związanych z zarządzaniem długiem krajowym i zagranicznym, polegających
w szczególności na zarządzaniu i obsłudze skarbowych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek oraz
innych instrumentów finansowych, jak również poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa. Zadanie zawiera się
w działach administracji rządowej Budżet, Finanse publiczne, Instytucje finansowe.
Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 4.3.W wykorzystywane będą 4 mierniki:

39

Miernik 1: Relacja państwowego długu publicznego do PKB na koniec roku (w %)
Opis miernika:
<60
<60
<60
<60
60
Miernik wprost odnosi się do art. 216 pkt 5 Konstytucji
RP, zgodnie z którym państwowy dług publiczny nie może
59
przekroczyć 3/5 równowartości Produktu Krajowego
Brutto. Pozwala on także na monitorowanie celów polityki
58
finansowej państwa określonych w Wieloletnim Planie
Finansowym Państwa oraz Strategii zarządzania długiem
57
sektora finansów publicznych.
56
Ocena ryzyka:
%55
Wpływ na realizację zadania w zakresie zarządzania
długiem sektora finansów publicznych mogą mieć
54
53,5
następujące czynniki:
-
odmienny
od
zakładanego
rozwój
sytuacji
53
makroekonomicznej, w tym wolniejszy wzrost PKB,
wyższe
stopy
procentowe,
wahania
kursu
52
walutowego,
-
zmiana uwarunkowań międzynarodowych, w tym
51
wpływ kryzysu zadłużeniowego w strefie euro,
50
niechęć inwestorów globalnych do ryzyka,
-
wyższy poziom potrzeb pożyczkowych budżetu
2011
2012
2013
2014
2015
państwa,
-
znaczący przyrost zadłużenia innych niż Skarb
Państwa podmiotów sektora finansów publicznych.

Inne informacje:
Zarządzanie długiem Skarbu Państwa polega na kształtowaniu jego struktury, tak by z istnieniem długu wiązały się jak
najmniejsze koszty w długim horyzoncie czasowym przy akceptowalnym poziomie ryzyka. W przypadku innych niż Skarb
Państwa jednostek sektora finansów publicznych, autonomicznych w zaciąganiu zobowiązań, oddziaływanie na wielkość
zadłużenia ma charakter pośredni i wynika z wprowadzonych rozwiązań regulacyjnych zapisanych w ustawie o finansach
publicznych.
Miernik 2: Relacja wydatków do Produktu Krajowego Brutto (PKB) na koniec roku (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik jest powiązany z celami państwa określonymi
Bazowa
PW
Planowane
w
dokumentach
strategicznych,
w
tym
m.in.
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa, który
zakłada optymalizację i spadek wydatków publicznych
w relacji do PKB. Wartość miernika odzwierciedla
stosunek kwoty wykonanych wydatków budżetu
19,9
20,4
19,9
19,1
18,5
państwa w danym roku do wartości rocznego produktu
krajowego produktu.
Miernik 3: Udział płatności składki członkowskiej przekazanych w terminie i w prawidłowej wysokości
we wszystkich płatnościach (w %)
Wartości miernika
Opis miernika:
Miernik odnosi się do realizacji międzynarodowych
Bazowa
PW
Planowane
zobowiązań Polski jako państwa członkowskiego Unii
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
Europejskiej.
100
100
100
100
100
Miernik 4: Udział procentowy ściągalności należności tj. stosunek wykonania dochodów do przypisanych
należności (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Zaprezentowany miernik pozwala określić wysokość
Bazowa
PW
Planowane
wykonanych dochodów w stosunku do wartości
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
przypisanych należności i ocenić skuteczność działania
administracji wojewódzkiej w tym zakresie.
44,5
44,8
44,7
44,6
44,5
Informacje dodatkowe:
Wartość miernika ma charakter uśredniony i uwzględnia odmienne uwarunkowania w poszczególnych województwach.
W perspektywie do 2015 roku maksymalna planowana wartość wynosi 91,5%.

40

Zadanie 4.4. Nadzór nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym i bankowym
W ramach tego zadania sprawowany jest nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym,
ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz nad instytucjami pieniądza elektronicznego, który ma zapewnić
prawidłowe funkcjonowanie, konkurencyjność i rozwój rynku finansowego. Zadanie to ma na celu zapewnienie
zgodności postępowań podmiotów nadzorowanych z regulacjami rynku finansowego oraz zapewnienie
ochrony interesów uczestników rynku finansowego. Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej
Instytucje finansowe.
Do pomiaru stopnia realizacji celu zadania 4.4. wykorzystywany będzie miernik:
Miernik: Wyrażona w procentach średnia ważona liczby zakończonych postępowań administracyjnych
dotyczących rynku finansowego w stosunku do liczby wniosków o przeprowadzenie tych postępowań
złożonych przez nadzorowane podmioty oraz liczby zakończonych postępowań inspekcyjnych
w podmiotach nadzorowanych w stosunku do liczby postępowań inspekcyjnych planowanych
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik w sposób kompleksowy obrazuje działalność
Bazowa
PW
Planowane
Urzędu
Komisji
Nadzoru
Finansowego,
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
odzwierciedlając sprawność proceduralną jako organu
administracji w zakresie rozpatrywania wniosków, jak
również
stopień
osiągnięcia
zadań
związanych
z nadzorem bezpośrednim, czyli inspekcyjnym we
wszystkich sektorach rynku. Miernik umożliwia analizę
98
93
93
93
93
porównawczą
zadań
realizowanych
przez
KNF
w kolejnych
latach
oraz
określenie
warunków
wpływających na liczbę postępowań administracyjnych.
Informacje dodatkowe:
Ocena ryzyka:
Wysoki poziom realizacji miernika świadczy o poprawie
Czynnikiem mogącym wpłynąć na planowaną wartość
zgodności
postępowania
nadzorowanych
podmiotów
miernika
jest
ewentualny
nagły
wzrost
liczby
z regulacjami rynku finansowego oraz wysokim poziomem
składanych wniosków.
ochrony uczestników rynku finansowego.

Inne jednostki sektora finansów publicznych
W ramach funkcji 4. Zarządzanie finansami państwa została ujęta także działalność Rzecznika
Ubezpieczonych, która wpisuje się w zadanie 4.4. Nadzór nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym,
emerytalnym i bankowym, w podzadanie 4.4.7. Ochrona interesów Ubezpieczonych. Działania realizowane
przez Rzecznika w ramach podzadania polegają na rozpatrywaniu skarg oraz podejmowaniu interwencji
w sprawach z zakresu ubezpieczeń gospodarczych, a także w sprawach z zakresu otwartych funduszy
emerytalnych, pracowniczych programów emerytalnych oraz emerytur kapitałowych. Miernikiem dla zadania
jest „Stopień wykonania ustawowych zadań (w %)”. W każdym z lat objętych planowaniem przewiduje się
wykonania miernika na poziomie 100%.

Efektem realizacji celów zadań i podzadań dla funkcji 4. Zarządzanie finansami państwa powinna być
poprawa stabilności finansów publicznych przejawiająca się poprawą wyniku sektora finansów publicznych,
zmniejszeniem relacji długu publicznego do PKB, jak również realizacją wszystkich zobowiązań i należności
publicznych oraz m.in. efektywnym funkcjonowaniem rynku finansowego.

41