Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2012

Rozdział III
Podstawowe wielkości budżetu państwa w 2012 r.
W projekcie ustawy budżetowej na 2012 rok w zakresie środków krajowych zaplanowano:
− dochody budżetu państwa na kwotę 293.752.300 tys. zł,
− wydatki budżetu państwa na kwotę nie większą niż 328.752.300 tys. zł,
− deficyt budżetu państwa na kwotę nie większą niż 35.000.000 tys. zł.
Przedkładany projekt ustawy budżetowej na 2012 rok uwzględnia budżet środków
europejskich, w którym zaplanowano:
− dochody w wysokości 72.570.113 tys. zł,
− wydatki w wysokości 77.104.059 tys. zł,
− ujemny wynik budżetu środków europejskich w wysokości 4.533.946 tys. zł.
Dochody
Prognoza dochodów budżetu państwa na 2012 r. skonstruowana została w oparciu
o niżej wymienione czynniki makroekonomiczne oraz planowane zmiany systemowe.
Determinanty prognozy dochodów budżetu państwa szczegółowo zostały opisane
w rozdziale IV Dochody budżetu państwa.
Rozwój sytuacji gospodarczej uwarunkowany jest przede wszystkim szacunkiem
następujących czynników makroekonomicznych: wzrostem zatrudnienia w gospodarce 0,8%,
realnym wzrostem PKB o 2,5%, średniorocznym wskaźnikiem wzrostu cen towarów usług
konsumpcyjnych o 2,8%, wzrostem spożycia ogółem o 2,5%, realnym wzrostem
wynagrodzeń w gospodarce narodowej o 1,1%.
W 2012 r. w stosunku do 2011 r. zostanie ponownie zwiększony udział gmin1 we
wpływach z podatku PIT. Łączny udział jednostek samorządu terytorialnego we wpływach
z PIT wzrośnie w 2012 r. z 48,97% do 49,11%. W przypadku podatku CIT udział jednostek
samorządu terytorialnego pozostanie na poziomie z 2011 r., tj. 22,86%.
Wydatki
Racjonalne szacunki wydatków budżetu państwa mają kluczowe znaczenie dla poziomu
wydatków sektora finansów publicznych. Dlatego też istotnym dla opracowania planu
wydatków budżetu państwa na rok 2012 jest zastosowanie do ich ustalenia tymczasowej,
dyscyplinującej reguły wydatkowej. Reguła ta, ujęta w ramy prawne ustawą z dnia
16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw

1 Zgodnie z rozstrzygnięciami artykułu 89 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

23
(Dz. U. Nr 257, poz. 1726), wprowadza mechanizm ograniczający wzrost wydatków
publicznych. Polega ona na redukcji wydatków o charakterze uznaniowym, a więc
niewynikających z istniejących ustaw regulujących wydatki publiczne oraz nowych wydatków
prawnie zdeterminowanych. Wzrost ww. wydatków nie powinien przekraczać 1% w ujęciu
realnym. Więcej informacji w tym zakresie zaprezentowano w rozdziale V Wydatki budżetu
państwa.
Elementem wzmacniającym efekt reguły dyscyplinującej jest utrzymanie w 2012 r.
zamrożenia funduszu wynagrodzeń we wszystkich jednostkach państwowej sfery
budżetowej. Zgodnie z „Założeniami projektu budżetu państwa na rok 2012” przyjętymi przez
Radę Ministrów na niezmienionym poziomie pozostają co do zasady nie tylko wynagrodzenia
osobowe, ale także pozostałe składniki funduszu wynagrodzeń, tj.:
− wynagrodzenia bezosobowe (z wyjątkiem honorariów),
− honoraria (wynagrodzenia z tytułu korzystania lub rozporządzania prawami autorskimi lub
prawami pokrewnymi),
− wynagrodzenia agencyjno-prowizyjne,
− dodatkowe wynagrodzenia roczne dla pracowników jednostek sfery budżetowej,
− wypłaty z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej.
Ponadto poziom wydatków budżetu państwa w 2012 r. został określony w oparciu
o następujące założenia:
− wydatki na obronę narodową oszacowano zgodnie z zapisami ustawy z dnia 25 maja
2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej (j.t. Dz. U. z 2009 r. Nr 67, poz. 570, z późn. zm.) – co najmniej
1,95% PKB z roku poprzedzającego rok budżetowy,
− w zakresie świadczeń emerytalno-rentowych w 2012 r. od marca, nastąpi waloryzacja
emerytur i rent wskaźnikiem wynoszącym 104,8%,
− wydatki na infrastrukturę transportu lądowego, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 16 grudnia
2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego (Dz. U. Nr 267, poz. 2251,
z późn. zm.) zostały ustalone w wysokości nie niższej niż 18% planowanych na 2012 rok
wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych,
− wysokość składki do budżetu Unii Europejskiej określona zostaje w trakcie procedury
budżetowej UE, w której biorą udział Komisja Europejska (jako autor projektu budżetu
UE), Rada UE oraz Parlament Europejski.
− subwencja dla jednostek samorządu terytorialnego obliczona została zgodnie z zapisami
ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego

24
(j.t. Dz. U. z 2010 r., Nr 80, poz. 526, z późn. zm.). Planowana kwota subwencji obejmuje
skutki przechodzące podwyżek dla nauczycieli z roku 2011 oraz środki na sfinansowanie
wzrostu wynagrodzeń dla nauczycieli od września 2012 roku o 3,8%.
W kwocie wydatków budżetu państwa zaplanowano również środki na finansowanie
i współfinansowanie programów i projektów realizowanych z udziałem środków
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej (w ramach funduszy strukturalnych, Funduszu
Spójności oraz funduszy unijnych finansujących Wspólną Politykę Rolną), a także środków
pochodzących z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Deficyt
Deficyt budżetowy na rok 2012 został zaplanowany w wysokości nieprzekraczającej
35.000.000 tys. zł.
Na sfinansowanie planowanego deficytu budżetu państwa (35.000,0 mln zł), deficytu
budżetu środków europejskich (4.533,9 mln zł) oraz ujemnego salda przychodów
z prywatyzacji i ich rozdysponowania (5.553,7 mln zł) w łącznej kwocie 45.087,7 mln zł złożą
się:
− dodatnie saldo finansowania ze źródeł krajowych w kwocie 27.502,5 mln zł,
− dodatnie saldo finansowania zagranicznego w kwocie 17.585,1 mln zł.


25
Rozdział IV
Dochody budżetu państwa
1. Warunki realizacji dochodów budżetu państwa w 2011 r.
W 2011 r. głównym czynnikiem wzrostu gospodarczego w Polsce będzie, podobnie jak
miało to miejsce w 2010 r., popyt krajowy. Wkład we wzrost PKB ze strony spożycia
prywatnego powinien, pomimo przyspieszenia inflacji, być o 0,2 pkt. proc. wyższy niż w roku
ubiegłym. Pozytywnie na popyt krajowy oddziaływać będzie planowana intensyfikacja
wykorzystania środków z UE na inwestycje infrastrukturalne. Dodatkowo, utrzymanie się
relatywnie wysokiego tempa wzrostu popytu krajowego będzie związane z poprawiającą się
sytuacją na rynku pracy. Relatywnie dobra koniunktura gospodarcza, w tym wysokie tempo
wzrostu inwestycji oraz dobra sytuacja finansowa przedsiębiorstw, pozytywnie wpływa na
wzrost przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw, które w 2011 r. będzie średnio
o 3,1% wyższe niż w 2010 r. Pozwala to prognozować, że w skali całej gospodarki
narodowej wzrost przeciętnego zatrudnienia w 2011 r. wyniesie 1,9%, natomiast stopa
bezrobocia na koniec 2011 r. utrzyma się na poziomie z końca 2010 r. (12,4%).
W br. oczekuje się pogłębienia nierównowagi handlowej i pogorszenia salda obrotów
towarowych oraz utrzymania się ujemnego wkładu we wzrost PKB ze strony eksportu netto.
Ujemny wkład eksportu netto we wzroście PKB będzie jednak niższy niż w 2010 r.
Bazując na aktualnej prognozie makroekonomicznej oraz dotychczasowej realizacji
dochodów budżetu państwa prognozowane dochody budżetu państwa w 2011 r. będą
o ok. 6,1 mld zł wyższe niż przyjęto w ustawie budżetowej. Na lepsze planowane wykonanie
dochodów budżetu państwa składają się: wyższa niż planowano wpłata z zysku Narodowego
Banku Polskiego (o 4,5 mld zł), wyższe – dzięki lepszemu wzrostowi gospodarczemu –
wpływy z podatków (o ok. 4,1 mld zł), wyższe wpłaty z dywidend od spółek z udziałem
Skarbu Państwa (o ok. 2,4 mld zł). Należy zauważyć, że w 2011 r. dochody budżetu państwa
zostaną zrealizowane z nadwyżką, pomimo braku pierwotnie zakładanych wpływów ze
sprzedaży przez BGK akcji PKO BP SA (4,9 mld zł). Decyzja o odwołaniu planowanej
sprzedaży wynika z niekorzystnej sytuacji na rynku kapitałowym.
2. Dochody budżetu państwa w 2012 r.
Na wzrost dochodów budżetu państwa w 2012 r. wpływ będą miały głównie czynniki
makroekonomiczne oraz planowane na przyszły rok zmiany systemowe. Wskaźnikami
makroekonomicznymi, które służą do opracowania indykatorów bazy podatkowej są:
− wzrost PKB (w ujęciu realnym o 2,5%),
− średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych (2,8%),
27


− realny wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowej (1,1%),
− wzrost zatrudnienia w gospodarce narodowej (0,8%),
− wzrost spożycia prywatnego (w ujęciu realnym o 2,9%).
Najistotniejszymi zmianami podatkowymi planowanymi na 2012 r. będą:
− zmiany w zakresie podatku akcyzowego dotyczące węgla i koksu oraz podwyższenie
stawki akcyzy na olej napędowy, wynikające z konieczności wprowadzenia acquis
communautaire do krajowego systemu prawnego,
− wprowadzenie nowego podatku od wydobycia niektórych kopalin,
− korzystne dla podatników zmiany w zakresie płatności zaliczek na podatki dochodowe od
działalności gospodarczej,
− podwyższenie składki rentowej w części stanowiącej obciążenie pracodawcy, co oznacza
zwiększenie kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników, a to z kolei spowoduje
obniżenie dochodów do opodatkowania,
− zmiany w ustawie – Ordynacja Podatkowa – wprowadzające zmiany zasad zaokrąglania
podstawy opodatkowania i podatku dochodowego od osób fizycznych od przychodów
uzyskanych: z odsetek od pożyczek, z odsetek i dyskonta od papierów wartościowych
oraz z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na
rachunkach podatnika lub innych formach oszczędzania, przechowywania lub
inwestowania,
− zakładany wzrost podatku akcyzowego na papierosy o 4%, związany z koniecznością
dostosowania stawek akcyzy na wyroby tytoniowe do poziomu wymaganego prawem
UE,
− wzrost stawki VAT na odzież i dodatki odzieżowe dla niemowląt oraz obuwie dla dzieci
do 23%, spowodowany niekorzystnym dla Polski wyrokiem Europejskiego Trybunału
Sprawiedliwości.
W 2012 r., w stosunku do bieżącego roku, zostanie ponownie zwiększony udział gmin1
we wpływach z podatku PIT. Łączny udział jednostek samorządu terytorialnego
we wpływach z PIT wzrośnie w 2012 r. z 48,97% do 49,11%. W przypadku podatku CIT
udział jednostek samorządu terytorialnego pozostanie na poziomie z 2011 r., tj. 22,86%.



1 Zgodnie z artykułem 89 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
28