Rządowy projekt ustawy o pracy na morzu

– 30 –
3. Armator, w porozumieniu z kapitanem statku, ustala rodzaje środków ochrony
indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie jest niezbędne na
określonych stanowiskach pracy na statku.
4. Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, o których mowa w
ust. 1, stanowią własność armatora.
Art. 67. 1. Kapitan statku odpowiada za przestrzeganie przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy na statku.
2. Na statku, na którym jest zatrudnionych co najmniej pięciu marynarzy, załoga statku
ustanawia komisję do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy na statku, zwaną dalej „komisją”.
W pracach komisji uczestniczy przedstawiciel załogi statku, jeżeli został wybrany.
3. Komisja doradza kapitanowi statku w podejmowaniu działań dotyczących w
szczególności:
1)
zmian w organizacji pracy i wyposażenia stanowisk pracy na statku, jeżeli mogą
powodować zagrożenie zdrowia lub życia marynarzy;
2)
oceny ryzyka zawodowego występującego przy wykonywaniu określonych prac oraz
informowania marynarzy o tym ryzyku;
3)
przydzielania marynarzom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia
roboczego;
4)
oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy na statku.
4. Komisja może przedstawiać kapitanowi statku wnioski w sprawie eliminacji lub
ograniczenia zagrożeń zdrowia lub życia marynarzy na statku.
5. Marynarze wchodzący w skład komisji nie mogą ponosić niekorzystnych dla nich
konsekwencji z tytułu działalności w komisji.
Art. 68. 1. Marynarz nie może zostać dopuszczony do pracy, do której wykonywania
nie posiada wymaganych kwalifikacji zawodowych, a także dostatecznej znajomości
przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na statku.
2. Kapitan statku zapewnia przeszkolenie marynarza w zakresie bezpieczeństwa i
higieny pracy na statku przed dopuszczeniem go do pracy na określonym stanowisku pracy.
3. Na statku powinny być udostępnione marynarzom do stałego korzystania aktualne
instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy na statku, dotyczące w szczególności:
1)
wykonywania prac związanych z ryzykiem wystąpienia wypadku lub zagrożeniami
zdrowia i życia marynarzy;
– 31 –
2)
obsługi maszyn i urządzeń;
3)
pracy z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi;
4)
przeciwdziałania skutkom długotrwałego narażenia na hałas, drgania oraz inne czynniki
szkodliwe dla zdrowia w środowisku pracy na statku;
5)
zasad stosowania środków ochrony indywidualnej przed hałasem, drganiami i innymi
czynnikami szkodliwymi dla zdrowia w środowisku pracy na statku;
6)
udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.
Art. 69. 1. Jeżeli marynarz ulegnie wypadkowi przy pracy, kapitan statku jest
obowiązany do ustalenia okoliczności i przyczyn tego wypadku.
2. W czynnościach, o których mowa w ust. 1, uczestniczy przedstawiciel załogi statku,
jeżeli został wybrany.
3. O każdym wypadku przy pracy i podejrzeniu choroby zawodowej na statku kapitan
statku niezwłocznie zawiadamia armatora.
Rozdział 6
Ochrona zdrowia i ochrona socjalna
Art. 70. 1. Armator jest obowiązany zapewnić marynarzowi dostęp do opieki
medycznej, w szczególności do:
1)
profilaktycznej opieki zdrowotnej;
2)
zaopatrzenia w produkty lecznicze i wyroby medyczne;
3)
leczenia ambulatoryjnego, w tym stomatologicznego;
4)
leczenia szpitalnego.
2. Podczas postoju w porcie, do którego zawinął statek, armator umożliwia
marynarzowi, bez zbędnej zwłoki, wizytę u lekarza lub lekarza dentysty.
3. Koszty świadczeń opieki zdrowotnej ponosi armator, z wyjątkiem kosztów świadczeń
udzielonych na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581) lub
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia
2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 166
z 30.04.2004, str. 1, z późn. zm.).
– 32 –
4. Armator jest uprawniony do nabywania produktów leczniczych i wyrobów
medycznych na statek na podstawie zapotrzebowania, o którym mowa w art. 96 ustawy z dnia
6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.)).
5. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do praktykanta.
Art. 71. 1. Na statku powinno znajdować się odpowiednie zaplecze i wyposażenie na
potrzeby pomocy medycznej, w szczególności apteczka okrętowa i poradnik medyczny
zgodny z wymaganiami Międzynarodowej Organizacji Zdrowia.
2. Na statku odbywającym podróże międzynarodowe dłuższe niż 3 dni, na którym
znajduje się co najmniej 100 osób, armator jest obowiązany zatrudnić lekarza.
3. Jeżeli ze względu na charakter uprawianej przez statek żeglugi, w tym czas trwania
podróży morskich oraz liczbę znajdujących się na nim osób, obecność lekarza na statku nie
jest wymagana, w składzie załogi statku powinien znajdować się co najmniej jeden marynarz
posiadający przeszkolenie spełniające wymagania Konwencji STCW w zakresie sprawowania
opieki medycznej nad chorym.
4. Statek z załogą liczącą co najmniej 15 osób odbywający podróż morską trwającą co
najmniej 3 dni powinien posiadać pomieszczenie szpitalne zapewniające możliwość
prowadzenia prawidłowej opieki medycznej.
5. Prowadzenie apteczki okrętowej i sprawowanie opieki medycznej na statku należy do
osoby posiadającej przeszkolenie, o którym mowa w ust. 3. Za czynności te odpowiada
kapitan statku.
6. Dla każdego marynarza na statku kapitan statku lub osoba przez niego upoważniona
prowadzi kartę zdrowia, w której są dokonywane adnotacje o stanie zdrowia marynarza,
których treść jest poufna i może być wykorzystywana wyłącznie w celu ułatwienia leczenia
marynarza.
Art. 72. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw gospodarki morskiej, określi, w drodze rozporządzenia:
1)
wymagania dotyczące wyposażenia apteczek okrętowych w odpowiednie rodzaje i ilości
produktów leczniczych, wyrobów medycznych i odtrutek, sposobu ich przechowywania,
kontroli, wymiany oraz ewidencjonowania,

3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 227, poz. 1505 i
Nr 234, poz. 1570, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 31, poz. 206, Nr 92, poz. 753, Nr 95, poz. 788 i Nr 98,
poz. 817, z 2010 r. Nr 78, poz. 513 i Nr 107, poz. 679, z 2011 r. Nr 63, poz. 322, Nr 82, poz. 451, Nr 106,
poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 113, poz. 657 i Nr 122, poz. 696, z 2012 r. poz. 1342 i 1544, z 2013 r.
poz. 1245, z 2014 r. poz. 822 i 1491 oraz z 2015 r. poz. 28, 277, 788 i 875.
– 33 –
2)
wymagania dotyczące wyposażenia środków ratunkowych w apteczki medyczne w
odpowiednie rodzaje i ilości produktów leczniczych i wyrobów medycznych, sposobu
ich kontroli, wymiany oraz ewidencjonowania,
3)
wykaz substancji i materiałów stanowiących zagrożenie zdrowia lub życia, znajdujących
się na statku,
4)
wzór karty zdrowia dla marynarza na statku
– uwzględniając charakter uprawianej żeglugi oraz konieczność zapewnienia właściwej
pomocy medycznej na statku.
Art. 73. 1. Armator jest obowiązany do poniesienia kosztów:
1)
związanych z chorobą lub uszkodzeniem ciała marynarza w okresie zatrudnienia lub
powstałych w jego wyniku,
2)
opieki medycznej w przypadkach choroby lub uszkodzenia ciała marynarza, o których
mowa w pkt 1, w tym kosztów leczenia i zaopatrzenia w niezbędne produkty lecznicze i
wyroby medyczne, a w przypadku pobytu marynarza poza granicami kraju także
zakwaterowania i wyżywienia
– do czasu, gdy marynarz wróci do zdrowia lub nabędzie uprawnienia do korzystania ze
świadczeń na zasadach określonych w art. 70 ust. 3, ale nie dłużej niż 16 tygodni od dnia
uszkodzenia ciała lub początku choroby.
2. W przypadku niezdolności do pracy trwającej powyżej 3 miesięcy, wynikającej z
uszkodzenia ciała lub choroby powstałej na skutek wykonywania pracy, marynarzowi, a w
przypadku śmierci marynarza jego rodzinie, przysługuje odszkodowanie od armatora. Do
odszkodowania stosuje się odpowiednio art. 93 § 2 i 3 Kodeksu pracy.
3. Armator jest obowiązany pokryć koszty sprowadzenia zwłok marynarza do kraju oraz
koszty pogrzebu w razie śmierci marynarza, mającej miejsce na statku lub na lądzie w czasie
wykonywania pracy, a także w czasie repatriacji marynarza.
4. Zwłoki sprowadza się do miejsca wskazanego w marynarskiej umowie o pracę lub
innego miejsca wskazanego w układzie zbiorowym pracy.
Art. 74. Armator jest obowiązany posiadać ubezpieczenie lub inne zabezpieczenie
finansowe odpowiedzialności w zakresie, o którym mowa w art. 73.
– 34 –
Art. 75. Jeżeli niezdolność do pracy marynarza powstała na skutek choroby lub
uszkodzenia ciała, armator wypłaca wynagrodzenie za pracę:
1)
o którym mowa w art. 35 ust. 3, do czasu gdy chory lub ranny marynarz przebywa na
statku albo do czasu repatriacji marynarza;
2)
od dnia repatriacji marynarza albo zejścia ze statku do czasu jego powrotu do zdrowia
lub nabycia uprawnień do świadczeń na zasadach określonych w ustawie z dnia
25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159) lub w ustawie z dnia
30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i
chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322, z późn. zm.), ale nie dłużej
niż 16 tygodni od dnia uszkodzenia ciała lub początku choroby.
Art. 76. Armator jest zwolniony z obowiązku, o którym mowa w art. 75, jeżeli:
1)
uszkodzenie ciała marynarza nastąpiło w sytuacji niezwiązanej z wykonywaniem pracy
na statku;
2)
uszkodzenie ciała lub choroba wynika ze świadomego nieprawidłowego postępowania
chorego lub rannego marynarza;
3)
choroba lub niepełnosprawność marynarza została przez niego umyślnie ukryta.
Art. 77. 1. Armator zabezpiecza rzeczy chorego, rannego lub zmarłego marynarza
pozostawione na statku.
2. Rzeczy należące do zmarłego marynarza armator zwraca członkom rodziny
marynarza, uprawnionym w rozumieniu art. 93 § 4 Kodeksu pracy.
Art. 78. 1. W przypadku zaginięcia marynarza na morzu, armator wypłaca
uprawnionym członkom rodziny marynarza:
1)
przez okres 6 miesięcy – comiesięczne świadczenie obliczane według zasad
obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy;
2)
po upływie 6 miesięcy – do czasu uznania marynarza za zmarłego – comiesięczny
zasiłek pieniężny.
2. Wysokość zasiłku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, ustala się w wysokości określonej
w art. 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748).

4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 257, poz. 1725,
z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 122, poz. 696 i Nr 138, poz. 808 oraz z 2012 r. poz. 637.