Poselski projekt ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo - kredytowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw

głos na walnym zgromadzeniu. Drugim ważnym zapisem jest punkt dotyczący reprezentacji kasy na
walnym zgromadzeniu Kasy Krajowej. Pełnomocnikiem kasy może być tylko członek rady nadzorczej
kasy. Wzmacnia to kontrolę wła cicielską w systemie kas jak i w Kasie Krajowej.
Art. 47 projektu ustala sposób wyboru rady nadzorczej Kasy Krajowej oraz nakłada obowiązek
poinformowania o jej składzie Komisję Nadzoru Finansowego. Nakłada się również na członków rady
nadzorczej ograniczenie. Projekt proponuje aby członkami rady nadzorczej mogły być wyłącznie
osoby, które nie były prawomocnie skazane za przestępstwo umy lne przeciwko mieniu, dokumentom
lub przestępstwo karnoskarbowe.
Art. 48 projektu stwierdza, że zarząd kieruje działalno cią Kasy Krajowej oraz reprezentuje ją na
zewnątrz.
Art. 49 projektu okre la liczebno ć zarządu (od 3 do 5 członków), sposób jego wyboru przez radę
nadzorczą, wymagania wobec członków zarządu. Okre la również warunki, w których Komisja
Nadzoru Finansowego może odmówić powołania zaproponowanej przez radę nadzorczą osoby na
członka zarządu. Projekt przewiduje również zakaz dla członków zarządu jak też i innych osób
zajmujących stanowiska kierownicze w Kasie Krajowej, pełnienia jakichkolwiek funkcji w innych
podmiotach.
Art. 50 projektu ustanawia jako organ opiniodawczy Komisję Funduszu Stabilizacyjnego, okre la jej
skład, warunki jego ustalania oraz zadania. Do głównych zadań Komisji należą: opiniowanie wniosków
o kredyty stabilizacyjne oraz o udzielanie innej pomocy, w tym bezzwrotnej, opiniowanie rodzaju i
wysoko ci zabezpieczeń udzielanych kredytów stabilizacyjnych, opiniowanie wniosków w sprawie
prolongaty spłaty kredytów stabilizacyjnych.
Art. 51 projektu ustala najważniejsze elementy statutu Kasy Krajowej takie jak: zasady funkcjonowania
kontroli wewnętrznej oraz zasady gospodarki finansowej, w tym dotyczące funduszy Kasy Krajowej.
Okre la również uprawnienia Komisji Nadzoru Finansowego w trakcie procesu zatwierdzania i zmian
w statucie.
Art. 52 projektu okre la fundusze własne Kasy Krajowej. Do funduszy własnych Kasy Krajowej zalicza
fundusz udziałowy (powstający z wpłat udziałów członkowskich) oraz fundusz zasobowy (powstający z
wpłat przez członków wpisowego).
Art. 53 projektu okre la zasady tworzenia, gospodarowania i inwestowania rodków funduszu
stabilizacyjnego. Okre la się minimalne i maksymalne wysoko ci odpisów na fundusz stabilizacyjny.
Kasy wnoszą rodki w wysoko ci co najmniej 1% i nie więcej niż 3% ich aktywów. Wolne rodki
pieniężne funduszu stabilizacyjnego mogą być inwestowane wyłącznie w obligacje i inne papiery
warto ciowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank
Polski, a także w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego.
Art. 54 projektu okre la zasady inwestowania rodków Kasy Krajowej. rodki finansowe Kasy
Krajowej mogą być inwestowane z zachowaniem najwyższej staranno ci: w papiery warto ciowe,
lokaty w instytucjach finansowych oraz jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, Łączna
kwota lokat w jednym banku, warto ć wkładu, udziału, jednostek uczestnictwa lub nabytego papieru
warto ciowego jednego rodzaju nie może przekraczać 8 % aktywów kasy. Ograniczenia tego nie
stosuje się do papierów warto ciowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa lub
Narodowy Bank Polski.
Art. 55 projektu okre la działalno ć Kasy Krajowej jako niezarobkową, natomiast nadwyżkę finansową
ustala jako rodki powiększające fundusz stabilizacyjny.
Art. 56 projektu okre la zasady zwrotu rodków wniesionych na fundusz stabilizacyjny w razie ustania
członkostwa kasy w Kasie Krajowej.
Art. 57 projektu ustala, że wkłady członkowskie kasy przejmowanej przez inną kasę, gdy obie są
członkami Kasy Krajowej stają się wkładami kasy przejmującej.

W Rozdziale 6 projekt ustawy zawiera przepisy dotyczące nadzoru sprawowanemu przez Komisję
Nadzoru Finansowego zarówno nad kasami, jak i nad Kasą Krajową.

Art. 58 okre la zasadę (jedną z podstawowych zasad omawianego projektu), zgodnie z którą
działalno ć kas oraz Kasy Krajowej podlega nadzorowi sprawowanemu przez Komisję Nadzoru
Finansowego z zakresie i na zasadach wynikających z projektu niniejszej ustawy oraz ustawy z dnia
21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym. W ten sposób działalno ć kas i kasy Krajowej
zostanie objęta nadzorem o charakterze publicznoprawnym w ramach tzw. zintegrowanego nadzoru
nad rynkiem finansowym.
Art. 59 okre la cele nadzoru – osobno w stosunku do kas i osobno w stosunku do Kasy Krajowej.
Art. 60 przyznaje Komisji Nadzoru Finansowego kompetencje do okre lenia wzoru wniosku o wydanie
zezwolenia na utworzenie kasy (art. 6 ust. 2) oraz – co szczególnie ważne w działalno ci kas jako
instytucji o charakterze parabankowym – kompetencje do ustalania norm dopuszczalnego ryzyka w
działalno ci kas i rekomendacji dotyczących dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania
kasami.
Art. 61 realizując zasadę, że nadzór ma charakter publicznoprawny i sprawowany jest przez Komisję
Nadzoru Finansowego, powierza Kasie Krajowej wyłącznie uprawnienia kontrolne w stosunku do kas.
Kontrola wykonywana przez Kasę Krajową dotyczy dwóch sfer: zgodno ci działalno ci kas z
przepisami prawa oraz prawidłowo ci prowadzonej gospodarki finansowej. Kontrole będą
wykonywane przez upoważnione przez Kasę Krajową osoby, tzw. kontrolerów, którym ma
przysługiwać prawo wstępu na teren obiektów należących do kas oraz prawo wglądu do dokumentów
lub innych no ników informacji oraz żądania informacji i wyja nień. Ust. 3 zakłada, że czynno ci
kontrolne będą przeprowadzane zgodnie z zasadami i metodyką opracowaną przez Rade Nadzorczą
Kasy Krajowej.
Art. 62 okre la z kolei sposób przeprowadzania kontroli w kasach i Kasie Krajowej przez pracowników
Urzędu Komisji Finansów Publicznych, zwanych inspektorami. Szczegółowe zasady i tryb
wykonywania czynno ci kontrolnych inspektorów mają się znaleźć w stosownym rozporządzeniu
wydanym przez ministra wła ciwego do spraw instytucji finansowych.
Art. 63 nakłada obowiązek przeprowadzania czynno ci kontrolnych, zarówno przez Kasę Krajową, jak
i przez pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w zespołach co najhmnioej
dwuosobowych.
Art. 64 wymienia (w sposób niewyczerpujący), na czym polegają czynno ci kontrolne podejmowane
przez Kasę Krajową.
Art. 65 wymienia (również w sposób przykładowy), na czym polegają czynno ci podejmowane przez
Komisję Nadzoru Finansowego w ramach nadzoru nad działalno cią kas.
Art. 66 wymienia (także w sposób przykładowy) czynno ci podejmowane przez Komisję Nadzoru
Finansowego w ramach nadzoru nad działalno cią Kasy Krajowej. W szczególno ci (ust. 2) Komisja
ma prawo kontroli metodyk i zasad wykonywania przez Kasę Krajową czynno ci kontrolnych, jak
również może zalecić Kasie Krajowej dokonanie zmian w tych metodykach i zasadach (ust. 3).
Art. 67 okre la uprawnienia inspektorów wykonujących czynno ci kontrolne w kasach i Kasie Krajowej
oraz sposób przeprowadzania kontroli (ust. 1, 2 i 3). Z kontroli sporządzany jest protokół (ust. 4), który
w razie stwierdzenia nieprawidłowo ci powinien zawierać zalecenia pokontrolne (ust. 8). Przepis
okre la ponadto szczegółowe zasady i terminy przekazywania protokołu z kontroli (ust. 5, 6, 7, 9 i 10).
Art. 68 nakłada na Kasę Krajową obowiązek przedstawienia kasie zaleceń w razie stwierdzenia w
działalno ci istotnych nieprawidłowo ci. W przypadku nieusunięcia uchybień Kasa Krajowa
zawiadamia o tym Komisję Nadzoru Finansowego, która może zastosować w stosunku do kasy, po
uprzednim upomnieniu, rodki nadzorcze przewidziane w art. 69 ust. 2.
Art. 69 wymienia uprawnienia nadzorcze przysługujące w stosunku do kas Komisji Nadzoru
Finansowego. Są to: wezwanie do usunięcia uchybień i nakazanie podjęcia rodków koniecznych do
osiągnięcia i przestrzegania norm (ust. 1), wystąpienie o odwołanie członków zarządu kasy,
zawieszenie poszczególnych członków zarządu kasy odpowiedzialnych za stwierdzone uchybienia,
nakazanie kasie zaprzestania okre lonej działalno ci, zalecenia w zakresie przywrócenia płynno ci
płatniczej i przestrzegania norm, zwiększenia funduszy własnych, zaniechania okre lonych form
reklamy, ograniczenia zakresu działalno ci (ust. 2). Ust. 5 nakłada na członków zarządu kas istotny
obowiązek informowania Komisji o postawieniu mu zarzutów w postępowaniu karnym lub karno-
skarbowym. W ust. 6 przewidziano odwołanie członka zarządu przez Komisję Nadzoru Finansowego
w przypadku skazania za przestępstwo umy lne lub przestępstwo skarbowe.
Art. 70 przewiduje – w razie niewykonywania wezwań wskazanych w art. 69 lub odmowy udzielenia
wyja nień – możliwo ć nakładania na członków zarządu kas kary pieniężnej do 6-krotno ci
minimalnego wynagrodzenia za pracę. Kwoty te są egzekwowane w trybie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji i powiększają one fundusz stabilizacyjny prowadzony przez Kasę
Krajową.
Art. 71 podaje przyczyny ustanowienia zarządcy komisarycznego: (1) w razie groźby zaprzestania
spłacania długów, (2) gdy działalno ć kasy wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie przepisów
prawa, (3) gdy zarząd nie przekaże programu postępowania naprawczego albo gdy realizacja tego
programu okaże się nieskuteczna. Zarządca komisaryczny może być ustanowiony na okres nie
dłuższy niż 6 miesięcy. Opracowuje on i uzgadnia z Komisją Nadzoru Finansowego program
postępowania naprawczego, a także realizuje zadania okre lone w decyzji Komisji Nadzoru
Finansowego. Z dniem ustanowienia zarządcy komisarycznego przechodzi na niego prawo
podejmowania decyzji we wszystkich sprawach kasy, za wyjątkiem wprowadzania zmian w statucie
kasy. Członkowie zarządu kasy zostają odwołani z mocy prawa, natomiast kompetencje innych
organów kasy ulegają zawieszeniu. Od decyzji o ustanowieniu zarządcy komisarycznego odwołanie
może wnie ć rada nadzorcza do sądu administracyjnego.
Art. 72 mówi o możliwo ci wykre lenia kasy z rejestru sądowego bez prowadzenia postępowania
upadło ciowego, gdy majątek kasy nie wystarcza na pokrycie kosztów tego postępowania.
Art. 73 nakłada na kasy obowiązek zawiadomienia Kasy Krajowej i Komisji nadzoru Finansowego o
podjęciu lub zaprzestaniu działalno ci oraz o rodkach podejmowanych w celu usunięcia uchybień
stwierdzonych w ramach kontroli lub nadzoru.
Art. 74 w razie powstania w kasie straty bilansowej, groźby jej nastąpienia lub powstania
niebezpieczeństwa niewypłacalno ci przewiduje po stronie zarządu obowiązek zawiadomienia o tym
Komisji Nadzoru Finansowego oraz przedstawienia programu naprawczego.
Art. 75 przyznaje Komisji Nadzoru Finansowego prawo ustanowienia kuratora dla kasy, która
otrzymuje
rodki z funduszu stabilizacyjnego, w celu nadzorowania wykonania programu
naprawczego. Kuratorowi przyznano szerokie uprawnienia dotyczące uczestnictwa w posiedzeniach
organów kasy, wnoszenia sprzeciwu wobec uchwał i decyzji zarządu i rady nadzorczej czy
zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia kasy.
Art. 76 dotyczy uprawnień nadzorczych Komisji Nadzoru Finansowego w stosunku do Kasy Krajowej.
Komisja może żądać stosownych informacji oraz wyja nień (ust. 1), może wezwać Kasę Krajową do
usunięcia stwierdzonych uchybień (ust. 2) i może nakładać na członków zarządu Kasy Krajowej kary
pieniężne do wysoko ci ich trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia.

Art. 77 przewiduje możliwo ć stosowania przez Komisję nadzoru Finansowego rodków nadzorczych
w postaci: wystąpienia o odwołanie członków zarządu Kasy Krajowej odpowiedzialnych za uchybienia,
a także ich zawieszenia do czasu podjęcia uchwały przez radę nadzorczą w sprawie odwołania
Art. 78 nakłada na kasy i Kasę Krajową obowiązek przekazywania Komisji Nadzoru Finansowego
zbadanych sprawozdań finansowych i innych dokumentów.

Rozdział 7 zawiera przepisy przej ciowe i końcowe.

Art. 79 wprowadza zmiany do ustawy z dnia 29 wrze nia 1994 r. o rachunkowo ci rozciągające
zawarte w niej zasady na spółdzielcze kasy oszczędno ciowo - kredytowe.
Art. 80 wprowadza stosowne zmiany do ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem
finansowym, mocą których zintegrowany nadzór finansowy zostaje rozciągnięty również na kasy i
Kasę Krajową.
Art. 81 zawiera regulacje dotyczące dostosowania się kas i Kasy Krajowej do rozwiązań przyjętych w
ustawie. I tak: Kasy mają obowiązek wystąpić do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskami o
zatwierdzenie swych statutów i prezesów zarządów w ciągu 9 miesięcy od dnia wej cia w życie
ustawy, natomiast Kasa Krajowa, jako jednostka sprawująca kontrole nad kasami – w terminie 6
miesięcy. W razie niezłożenia wniosku w przewidzianych terminach bądź odmowy zatwierdzenia
prezesa zarządu kasy albo członków zarządu Kasy Krajowej, mandat związany z pełnioną przez te
osoby funkcją wygasa.
Art. 82 zobowiązuje kasy do przeprowadzenia w ciągu 3 miesięcy audytu zewnętrznego i przekazania
jego wyników w szczególno ci Komisji nadzoru Finansowego, która na mocy niniejszej ustawy ma
objąć bezpo redni nadzór nad kasami.
Art. 83 stanowi, że znowelizowane niniejsza ustawą przepisy ustawy o rachunkowo ci będą miały
zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za rok obrotowy rozpoczynający się w
2009 r.
Art. 84 przewiduje, że w latach 2009-2010 z funduszu stabilizacyjnego mogą być finansowane wydatki
na pokrycie roszczeń członków kas w razie ich upadło ci lub wykre lenia z rejestru bez prowadzenia
postępowania upadło ciowego.
Art. 85 zmienia ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, powierzając temu
Bankowi zadania związane z utrzymywaniem płynno ci systemu spółdzielczych kas oszczędno ciowo
- kredytowych m.in. przez możliwo ć udzielania kasom kredytu refinansowego.