Rządowy projekt ustawy o finansach publicznych

Wstępny projekt
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia ..................... r.
w sprawie rodzajów i trybu dokonywania operacji na rachunkach bankowych prowadzonych dla obsługi
budżetu państwa oraz zakresu i terminów udostępniania informacji o stanach środków na tych rachunkach

Na podstawie art. 176 ust. 3 ustawy z dnia ...................... r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr ....., poz. ......)
zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) rodzaje i tryb dokonywania operacji na rachunkach bankowych prowadzonych dla obsługi budżetu państwa;
2) zakres i terminy udostępniania Ministrowi Finansów i Najwyższej Izbie Kontroli informacji o stanach środków
na rachunkach bankowych prowadzonych dla obsługi budżetu państwa;
3) zakres i terminy udostępniania właściwym dysponentom informacji o stanach środków na rachunkach
bieżących dochodów i wydatków państwowych jednostek budżetowych i rachunkach bieżących urzędów
obsługujących organy podatkowe, dla gromadzenia dochodów budżetu państwa.
§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) ustawie o finansach publicznych - należy przez to rozumieć przepisy ustawy z dnia ................ r. o finansach
publicznych;
2) dysponentach części budżetowych - należy przez to rozumieć dysponentów części wymienionych w
rozporządzeniu Ministra Finansów wydanym na podstawie art. 108 ust. 2 ustawy o finansach publicznych;
3) dysponentach środków budżetu państwa - należy przez to rozumieć dysponentów części budżetowych i
kierowników podległych tym dysponentom państwowych jednostek budżetowych;
4) rachunkach państwowych jednostek budżetowych - należy przez to rozumieć odpowiednio rachunki bieżące lub
pomocnicze dysponentów: głównych, drugiego stopnia i trzeciego stopnia;
5) wydatkach niewygasających - rozumie się przez to wydatki ujęte w rozporządzeniu Rady Ministrów wydanym
na podstawie art. 170 ust. 3 ustawy o finansach publicznych;
6) akredytywie budżetowej - rozumie się przez to wyodrębnienie środków na czas określony lub do odwołania,
służące finansowaniu zadań ze środków budżetowych: zleconych przez państwową jednostkę budżetową
jednostce organizacyjnej, osobie fizycznej lub wykonywanych przez wyodrębnioną delegaturę (komórkę) tej
państwowej jednostki budżetowej, mającą siedzibę w innej miejscowości;
7) sumach na zlecenie - rozumie się przez to środki służące do:
a) finansowania zadań zleconych do wykonania państwowej jednostce budżetowej przez inne jednostki
organizacyjne, ze środków zleceniodawcy, w tym ze środków funduszy celowych,
b) finansowania inwestycji realizowanych z innych źródeł niż środki własne państwowej jednostki budżetowej,
otrzymanych od innych jednostek organizacyjnych, w tym z funduszy celowych;
8) sumach depozytowych - rozumie się przez to sumy obce (środki pieniężne) przechowywane przez państwowe
jednostki budżetowe, w szczególności kaucje, wadia oraz sumy stanowiące przedmiot sporu, otrzymane w
związku z postępowaniem sądowym lub administracyjnym.


Rozdział 2
Rachunki bankowe prowadzone dla obsługi budżetu państwa i zasady ich obsługi
§ 3. 1. Dla obsługi budżetu państwa są prowadzone następujące rachunki bankowe:
1) centralny rachunek bieżący budżetu państwa obejmujący rachunki bankowe:
a) dochodów budżetu państwa, odrębnie dla każdego rodzaju dochodów z tytułu: podatku dochodowego od
osób prawnych, od osób fizycznych, podatków pośrednich, podatku akcyzowego, dochodów pobranych
przez państwowe jednostki budżetowe, wpływów niewykorzystanych w terminie określonym przez Radę
Ministrów środków na wydatki niewygasające, wpływów środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2,
4 i 5 ustawy o finansach publicznych oraz pozostałych dochodów,
b) wydatków budżetu państwa dla obciążeń budżetowych z tytułu przekazywania dysponentom części
budżetowych środków na dokonywanie wydatków,
c) wydatków niewygasających,
d) środków do sfinansowania pożyczkowych potrzeb budżetu państwa, na których ujmowane są: przychody i
rozchody budżetu państwa, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 i 5, art. 6 ust. 2 ustawy o finansach
publicznych, oraz przyjęte depozyty, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 3 ustawy o finansach publicznych;
2) rachunki bieżące państwowych jednostek budżetowych, z wyodrębnieniem rachunków dochodów i wydatków;
3) rachunki bieżące urzędów obsługujących organy podatkowe:
a) urzędów skarbowych, dla gromadzenia dochodów budżetu państwa, z wyodrębnieniem rachunków dla:
wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych, wpływów z podatku dochodowego od osób
fizycznych, wpływów z podatków pośrednich oraz pozostałych dochodów,
b) izb celnych dla gromadzenia dochodów budżetu państwa z podatku akcyzowego;
4) rachunki bieżące państwowych funduszy celowych, o ile przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej;
5) rachunki pomocnicze:
a) państwowych jednostek budżetowych dla środków na wydatki niewygasające,
b) pozostałe;
6) rachunki bieżące jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Podmiotem prowadzącym obsługę bankową budżetu państwa w zakresie rachunków bankowych, o których
mowa w ust. 1 pkt 1-3 i pkt 5 lit. a i b, jest Narodowy Bank Polski, z zastrzeżeniem ust. 7.
3. Obsługę rachunków bankowych, o których mowa w ust. 1 pkt 4, prowadzi Narodowy Bank Polski, chyba że
Minister Finansów wskaże do obsługi tych rachunków Bank Gospodarstwa Krajowego, uwzględniając warunki
określone w art. 173 ust. 3 ustawy o finansach publicznych.
4. Obsługa rachunków bankowych, o których mowa w ust. 1 pkt 5 lit. c, może być prowadzona przez
Narodowy Bank Polski, Bank Gospodarstwa Krajowego lub inny, wybrany w trybie przepisów o zamówieniach
publicznych, bank.
5. Obsługę rachunków bankowych, o których mowa w ust. 1 pkt 6, regulują odrębne przepisy.
6. Obsługa rachunków bankowych, o których mowa w ust. 1, prowadzona jest na podstawie umów rachunku
bankowego.
7. Minister Finansów może wskazać do obsługi rachunków bankowych, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, Bank
Gospodarstwa Krajowego, nie wcześniej niż z dniem przyjęcia przez Rzeczpospolitą Polską waluty euro.
§ 4. Suma sald rachunków bankowych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1-3 oraz pkt 5 lit. a i b, stanowi stan
środków budżetu państwa. Szczegółowe zasady ustalania stanu środków budżetu państwa określa porozumienie
zawarte pomiędzy Narodowym Bankiem Polskim a Ministerstwem Finansów.
§ 5. Rachunki bankowe tworzące centralny rachunek bieżący budżetu państwa, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt
1, służą do:
1) gromadzenia dochodów budżetu państwa pobieranych przez:
a) urzędy obsługujące organy podatkowe,
b) państwowe jednostki budżetowe;
2) przekazywania środków budżetu państwa na sfinansowanie wydatków budżetu państwa, ujętych w planach
finansowych dysponentów głównych i podległych im dysponentów drugiego i trzeciego stopnia, oraz
przyjmowania środków budżetu państwa zwróconych w danym roku budżetowym przez dysponentów
głównych i podległych im dysponentów drugiego i trzeciego stopnia;
3) przeprowadzania operacji finansowych związanych z finansowaniem potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i
zarządzaniem płynnością w zakresie:
a) sprzedaży i wykupu papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa na rynku krajowym i
zagranicznym,
b) zaciągania i spłaty pożyczek oraz kredytów na rynku krajowym i zagranicznym,
c) innych operacji związanych z zarządzaniem długiem Skarbu Państwa;
4) przekazywania środków budżetu państwa na rachunki pomocnicze dla środków na wydatki niewygasające
dysponentów głównych;
5) przyjmowania wpływów z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa i realizacji płatności wynikających z
odrębnych ustaw, których źródłem są przychody z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa;
6) obsługi operacji związanych z udzielonymi z budżetu państwa oprocentowanymi pożyczkami krajowymi i
zagranicznymi i ich spłatą, w zakresie ustalonym w ustawie budżetowej;
7) przekazywania udziałów w dochodach budżetu państwa jednostkom samorządu terytorialnego, w terminach i na
zasadach określonych w odrębnych przepisach;
8) przekazywania środków na rachunki bieżące urzędów obsługujących organy podatkowe i państwowych
jednostek budżetowych, na wniosek kierowników tych jednostek, w celu zapewnienia realizacji zwrotów
wynikających z rozliczeń pobranych dochodów;
9) obsługi operacji związanych z realizacją innych przychodów i rozchodów wynikających z ustawy budżetowej;
10) gromadzenia dochodów budżetu państwa z tytułu wpływów środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1, 2, 4
i 5 ustawy.

§ 6 1. Operacje z tytułu przychodów budżetu państwa dokonywane są na rachunkach do sfinansowania
pożyczkowych potrzeb budżetu państwa centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa.
2. Operacje, o których mowa w ust. 1 dotyczą wpłat środków pochodzących:
1) ze sprzedaży papierów wartościowych oraz z innych operacji finansowych;
2) z prywatyzacji majątku Skarbu Państwa;
3) ze spłaty pożyczek udzielonych ze środków publicznych;
4) z otrzymanych pożyczek i kredytów;
5) z innych operacji finansowych.
3. Operacje z tytułu rozchodów budżetu państwa dokonywane są na rachunkach środków do sfinansowania
pożyczkowych potrzeb budżetu państwa centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa.
4. Operacje, o których mowa w ust. 3, dotyczą wypłat środków stanowiących:
1) spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów;
2) wykup papierów wartościowych;
3) udzielone pożyczki i kredyty;
4) płatności wynikające z odrębnych ustaw, których źródłem finansowania są przychody z prywatyzacji majątku
Skarbu Państwa;
5) pożyczki udzielone na finansowanie przejściowe zadań realizowanych z udziałem środków pochodzących z
budżetu Unii Europejskiej;
6) inne operacje finansowe związane z zarządzaniem długiem publicznym i płynnością.


5. Operacje, o których mowa w ust. 1 i 3, dokonywane są w trybie i terminach określonych w odrębnych
przepisach i umowach.

§ 7. 1. Rachunkami bieżącymi państwowych jednostek budżetowych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2,
dysponują dysponenci środków budżetu państwa.
2. Rachunki bieżące państwowych jednostek budżetowych służą do rozliczeń operacji finansowych związanych
z realizacją dochodów i wydatków budżetu państwa.
3. Dysponenci środków budżetu państwa prowadzą jeden rachunek bieżący dochodów i jeden rachunek bieżący
wydatków dla danej części budżetowej.

§ 8. 1. Operacje z tytułu dochodów budżetu państwa realizowanych przez państwowe jednostki budżetowe i
urzędy obsługujące organy podatkowe dokonywane są na odpowiednich rachunkach bieżących dochodów tych
jednostek.
2. Operacje z tytułu wydatków budżetu państwa realizowanych przez państwowe jednostki budżetowe
dokonywane są na rachunkach bieżących wydatków tych jednostek.
§ 9. 1. Na rachunki bieżące dochodów państwowych jednostek budżetowych przyjmowane są:
1) dochody budżetowe państwowych jednostek budżetowych;
2) wpływy z tytułu zwrotu wydatków, jeżeli zwrot następuje po upływie roku budżetowego, w którym wydatku
dokonano;
3) wpływy z tytułu oprocentowania środków zgromadzonych na rachunkach pomocniczych państwowych
jednostek budżetowych, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej;
2. Z rachunków bieżących dochodów państwowych jednostek budżetowych dokonywane są:
1) zwroty nadpłat i zwroty kwot nienależnie pobranych wraz z oprocentowaniem uregulowanym odrębnymi
przepisami;
2) przelewy zrealizowanych dochodów budżetowych na odpowiedni rachunek dochodów centralnego rachunku
bieżącego budżetu państwa.
§ 10. 1. Na rachunki bieżące wydatków państwowych jednostek budżetowych przyjmowane są:
1) wpływy środków pieniężnych od dysponenta wyższego stopnia;
2) zwroty środków pieniężnych z rachunków bieżących wydatków dysponenta drugiego i trzeciego stopnia;
3) wpływy z tytułu zwrotu wydatków dokonanych w tym samym roku, w którym poniesiono wydatki.
2. Z rachunków bieżących wydatków państwowych jednostek budżetowych dokonywane są:
1) wydatki bieżące i inwestycyjne;
2) przekazania (przelewy) dotacji i subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego;
3) przekazania (przelewy) pozostałych dotacji;
4) przelewy środków pieniężnych do dysponentów drugiego i trzeciego stopnia;
5) zwroty środków niewykorzystanych w danym roku budżetowym, na rachunek bieżący wydatków dysponenta
wyższego stopnia;
6) przekazania (przelewy) środków dla jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej oraz na opłacanie składek do organizacji międzynarodowych.
§ 11. 1. Rachunki bieżące urzędów obsługujących organy podatkowe, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, służą
do gromadzenia wpływów z tytułu podatkowych i niepodatkowych należności budżetowych.
2. Z rachunków bieżących urzędów obsługujących organy podatkowe nie mogą być dokonywane wypłaty, z
wyjątkiem:
1) zwrotów nadpłat i oprocentowania tych nadpłat, na podstawie odrębnych przepisów;
2) przelewów zrealizowanych dochodów budżetowych na odpowiedni rachunek dochodów centralnego rachunku
bieżącego budżetu państwa;
3) przekazywania pobieranych przez urzędy skarbowe dochodów jednostkom samorządu terytorialnego oraz
należnych tym jednostkom udziałów w dochodach budżetu państwa, w terminach i na zasadach określonych w
odrębnych przepisach;
4) przekazywania środków z tytułu potrąceń z dochodów budżetowych, ustalonych na podstawie odrębnych
przepisów.
§ 12. 1. Państwowe jednostki budżetowe mające siedzibę poza miastem, w którym Narodowy Bank Polski
prowadzi obsługę kasową, mogą korzystać, po uzgodnieniu z Narodowym Bankiem Polskim, z zastępczej obsługi
kasowej (wpłaty i wypłaty gotówkowe) w oddziałach innych banków.
2. Realizacja wypłat gotówkowych następuje do wysokości środków zgromadzonych na rachunku bieżącym
jednostki, o której mowa w ust. 1, na podstawie czeków podpisanych zgodnie z kartą wzorów podpisów
potwierdzoną przez oddział Narodowego Banku Polskiego prowadzący rachunek bieżący tej jednostki.
3. Dyspozycje rozliczeń bezgotówkowych jednostka, o której mowa w ust. 1, przesyła bezpośrednio do
oddziału Narodowego Banku Polskiego prowadzącego jej rachunek bieżący.
4. Urzędy skarbowe i urzędy celne mające siedzibę poza miastem, w którym Narodowy Bank Polski prowadzi
obsługę kasową, mogą korzystać z zastępczej obsługi kasowej (wpłaty gotówkowe) w oddziałach innych banków w
zakresie wpłat gotówkowych z tytułu wpływów podatkowych i niepodatkowych należności budżetowych,
odpowiednio do kas urzędów skarbowych lub kas urzędów celnych.
§ 13. 1. Rachunek bieżący państwowego funduszu celowego, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 4, otwiera w
Narodowym Banku Polskim lub Banku Gospodarstwa Krajowego dysponent funduszu, który został wskazany w
ustawie tworzącej fundusz, z zastrzeżeniem § 3 ust. 3.
2. Państwowe fundusze celowe mające siedzibę poza miastem, w którym Narodowy Bank Polski lub Bank
Gospodarstwa Krajowego prowadzi obsługę kasową, mogą korzystać, po uzgodnieniu odpowiednio z Narodowym
Bankiem Polskim lub Bankiem Gospodarstwa Krajowego, z zastępczej obsługi kasowej (wpłaty i wypłaty
gotówkowe) w oddziałach innych banków.
§ 14. 1. Na rachunki pomocnicze państwowych jednostek budżetowych dla środków na wydatki niewygasające,
o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 lit. a, przyjmowane są:
1) wpływy środków pieniężnych z rachunków pomocniczych dla środków na wydatki niewygasające dysponenta
wyższego stopnia;
2) wpływy z tytułu zwrotu środków na wydatki niewygasające.
2. Z rachunków pomocniczych państwowych jednostek budżetowych dla środków na wydatki niewygasające
dokonywane są:
1) wydatki ujęte w rozporządzeniu Rady Ministrów, o którym mowa w art. 170 ust. 3 ustawy o finansach
publicznych;
2) przelewy środków pieniężnych na rachunki pomocnicze dla środków na wydatki niewygasające dysponentów
drugiego i trzeciego stopnia;
3) przelewy z tytułu niewykorzystanych w terminie określonym przez Radę Ministrów środków na wydatki
niewygasające na wyodrębniony rachunek dochodów centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa.
§ 15. 1. Kierownik państwowej jednostki budżetowej, za zgodą dysponenta głównego, otwiera rachunek
pomocniczy dla finansowania zadań w formie akredytywy budżetowej, na czas określony lub do odwołania, i
upoważnia kierownika jednostki organizacyjnej bądź osobę fizyczną do dysponowania środkami akredytywy
budżetowej.
2. Rachunek pomocniczy, o którym mowa w ust. 1, podlega zamknięciu z upływem okresu, na który otwarto
akredytywę budżetową, lub z dniem jej odwołania, a stan środków na dzień zamknięcia przekazuje się na rachunek
bieżący wydatków, z którego przekazano środki na otwarcie akredytywy budżetowej.
3. rodki akredytywy budżetowej niewykorzystane do końca roku budżetowego zwraca się do dnia 31 grudnia
danego roku budżetowego na rachunek bieżący wydatków, z którego przekazano środki.
§ 16. 1. Kierownik państwowej jednostki budżetowej otwiera, za zgodą dysponenta głównego, rachunek
pomocniczy dla sum na zlecenie, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6.
2. rodki na finansowanie inwestycji realizowanych z innych źródeł niż środki własne państwowej jednostki
budżetowej, otrzymanych od innych jednostek organizacyjnych, jeżeli pochodzą ze środków budżetowych, zwraca
się do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego na rachunek bieżący wydatków państwowej jednostki budżetowej,
która przekazała środki, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.
3. Państwowa jednostka budżetowa po wykonaniu zlecenia w terminie określonym w umowie rozlicza się
przed zleceniodawcą z otrzymanych środków, a pozostałe środki, jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej,
przekazuje na rachunek zleceniodawcy.
4. Sumy depozytowe są przechowywane na rachunku pomocniczym państwowej jednostki budżetowej.
5. Państwowa jednostka budżetowa prowadzi jeden rachunek pomocniczy dla sum depozytowych i sum na
zlecenie, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej, z zastrzeżeniem ust. 6.
6. Państwowa jednostka budżetowa, która realizuje projekt współpracy bliźniaczej finansowany z budżetu Unii
Europejskiej, polegający na świadczeniu pomocy dla instytucji działających w innych krajach, może prowadzić
odrębny rachunek pomocniczy dla sum na zlecenie przeznaczony wyłącznie do obsługi takiego projektu.
§ 17. 1. Rachunek bieżący jednostki budżetowej mającej siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, o
którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 6, służy do rozliczeń operacji finansowych związanych z:
1) realizacją dochodów i wydatków budżetowych;
2) wykonaniem sum na zlecenie;
3) przechowywaniem sum depozytowych;
4) realizacją wydatków niewygasających.
2. Do jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej nie stosuje się
przepisów § 16 ust. 1 i 4.