Harmonogram czasu pracy - błędy

Przeczytaj także: Zmiana harmonogramu w równoważnym czasie pracy

Przyjrzyjmy się następującej sytuacji: Kierownik przedstawił kadrom harmonogram pracy na cztery miesiące, z którego wynika, że w pierwszych dwóch miesiącach pracownicy pracują codziennie od poniedziałku do piątku po 8 godzin, a w soboty i niedziele po 12 godzin. W kolejnych dwóch miesiącach mają zaplanowany czas wolny, rekompensujący intensywną pracę w poprzednich miesiącach. Godzinowo wszystko się zgadza, niemniej jednak, naszym zdaniem, z uwagi na brak przynajmniej 24 godzin odpoczynku w każdym tygodniu (pracownicy pracują w systemie zmianowym), taki harmonogram jest nie do przyjęcia. Czy mamy rację?

Stworzony w ten sposób harmonogram rażąco narusza przepisy o czasie pracy. W przedstawionym w pytaniu harmonogramie czasu pracy jest bowiem wiele błędów, które wymagają pilnego poprawienia.

Błąd 1 ? praca do 12 godzin? Nie dla wszystkich!

Przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin nie zawsze jest możliwe. Rozwiązanie takie mogą zastosować tylko ci pracodawcy, u których został wprowadzony system równoważny. Jeżeli w Twojej firmie nie został on przewidziany, nie możesz układać grafików, które by zakładały pracę ponad 8 godzin na dobę. Każdorazowa praca powyżej tego wymiaru będzie pracą w godzinach nadliczbowych, a tej, co do zasady, nie wolno planować. Równoważny system czasu pracy wprowadza się w układzie zbiorowym lub w regulaminie pracy, a jeśli pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników i nie musi mieć regulaminu pracy - w obwieszczeniu.

Błąd 2? pracująca niedziela? Tak, ale nie co tydzień!

Zasadniczo praca w niedzielę nie jest zabroniona. Jednak aby pracownicy mogli ją wykonywać, musi być spełniona jedna z przesłanek dopuszczalności pracy w niedzielę i święta, wymienionych w art. 15110 Kodeksu pracy (chodzi tu głównie o rodzaj pracy oraz jej użyteczność społeczną).

Pamiętaj!
Pracy w niedzielę i święta nie uzasadniają szczególne potrzeby pracodawcy!

Poza tym praca przez 2 miesiące w każdą niedzielę jest naruszeniem przepisów prawa pracy. Pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele musisz bowiem zapewnić przynajmniej co czwartą niedzielę wolną. Nie jest zatem dopuszczalne rozłożenie czasu pracy w taki sposób, żeby pracownik świadczył pracę we wszystkie niedziele w okresie ośmiu tygodni, a później otrzymał rekompensatę w postaci wolnych niedziel przez kolejne 2 miesiące.

Błąd 3? odpoczynek dobowy i tygodniowy musi zostać zachowany!

System równoważny, chociaż nie tylko on, daje możliwość swobodnego rozłożenia wymiaru czasu pracy w okresie rozliczeniowym w ten sposób, że np. w jednym miesiącu praca będzie wykonywana przez większą liczbę dni, a w kolejnym przez mniejszą. Jednakże swoboda w tym zakresie jest ograniczona m.in. koniecznością zapewnienia pracownikowi odpowiednio długiego i nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego. W związku z tym możesz nierównomiernie rozłożyć pracę, pod warunkiem że zostanie zachowany odpoczynek tygodniowy w wymiarze co najmniej 35 nieprzerwanych godzin, obejmujący przynajmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Wyjątkowo, jeżeli w Twoim zakładzie odbywa się praca zmianowa, możesz zredukować odpoczynek tygodniowy do kolejnych 24 godzin. Ale tylko w przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika spowodowanej jego przejściem na inną zmianę.

W związku z powyższymi uwagi, przedstawiony przez kierownika harmonogram czasu pracy należy poprawić nie tylko w zakresie odpoczynku tygodniowego, ale także pracy w niedzielę. Poza tym jeśli w Twojej firmie nie został wprowadzony system równoważny, trzeba obniżyć dobowy wymiar czasu pracy do maksymalnie 8 godzin na dobę.

Podstawa prawna:
art. 104 § 2, art. 129 § 1, art. 132 § 1, art. 133 § 1 i 2, art. 135, art. 150 § 1, art. 151 § 1, art. 151¹⁰, art. 151¹², art. 281 pkt 5 kp.


www.KadryOnline.pl - Serwis specjalistów ds. personalnych. Praktyczne wskazówki dotyczące prawa pracy, najświeższe interpretacje przepisów, informacje o zmianach prawnych, bezpłatne biuletyny e-mailowe.