Zwolnienia grupowe a odprawa

Przeczytaj także: Odprawa pieniężna a wypowiedzenie zmieniające

Uprawnieni

Ustawodawca nie uzależnia prawa do odprawy ani od wymiaru czasu pracy zwalnianego pracownika, ani od tego, czy jest on np. zatrudniony w innej firmie. Znaczenia nie ma także rodzaj umowy łączącej strony- ustawa nie wskazuje bowiem, że odprawa przysługuje tylko w przypadku bezterminowych umów o pracę. Mówi wyłącznie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę, którą stosownie do art. 25 K.p. może być umowa zawarta na czas nieokreślony, na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy.

Konieczne jest jednak pamiętać, że przepisy ustawy znajdują zastosowanie tylko i wyłącznie wówczas, gdy do rozwiązania stosunku pracy dochodzi w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę lub na mocy porozumienia stron. Ustawodawca nie przewiduje zatem, aby prawo do odprawy przysługiwało np. takiemu pracownikowi, który sam wystąpił z inicjatywą rozwiązania umowy za wypowiedzeniem i to nawet wtedy, gdy kierował się perspektywą rychłej likwidacji zakładu pracy.

Uprawniony do otrzymania odprawy jest także pracownik, który traci posadę w wyniku tzw. zwolnienia indywidualnego, o ile leżąca po stronie pracodawcy przyczyna wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy na mocy porozumienia stron jest jedyną przesłanką jego zwolnienia (por. art. 10 ust. 1 ustawy).

Jeżeli zatem pracodawca wskaże np., że- oprócz powodów niedotyczących pracownika- zwolnienie uzasadnione jest dodatkowo naruszeniem obowiązków pracowniczych polegającym na notorycznym spóźnianiu się do pracy, powodującym konieczność reorganizowania procesu pracy, to zwalniany pracownik powinien spodziewać się, że zostanie pozbawiony odprawy pieniężnej.

Odprawa a prawo do podobnych świadczeń

Prawa do odprawy pieniężnej nie eliminuje również fakt, że zatrudniony uzyskał prawo do innych należności, jak np. wynikająca z art. 92 K.p. odprawa emerytalna czy też odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia (art. 36 § 1 K.p.

Kwestia ta jeszcze do niedawna wzbudzała wiele wątpliwości, które ostatecznie jednak zostały rozwiane w orzeczeniu SN z 25 listopada 2005 r. (I PK 86/05, OSNP 2006, Nr 19-20, poz. 295)- skład orzekający jednoznacznie wówczas stwierdził, że ustawa o zwolnieniach grupowych nie zawiera regulacji, które wyłączałyby prawo do odprawy z art. 8 ustawy ze względu na fakt, iż pracownik uzyskał prawo do podobnego świadczenia na innej podstawie. Nowelizacja ustawy o zwolnieniach grupowych poprawiła zatem sytuację zwalnianych pracowników- poprzednie brzmienie przepisów przewidywało tu bowiem pewne wyłączenia.