Usługi: co powinna zawierać umowa o dzieło?

Przeczytaj także: Nierzetelni fachowcy karani przez UOKiK

Jeżeli już wykonane dzieło ma wady, konsument może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Zasada wezwania pisemnego ma zastosowanie także w tym przypadku. Profesjonalista może odmówić naprawy, tylko wtedy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Jeżeli natomiast wady dzieła usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, konsument może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego.

Ważne jest, aby zapamiętać, że istotność wady jest oceniana w każdym konkretnym przypadku. Najlepiej zabezpieczyć się wykorzystując do tego celu rzeczoznawcę. Zwrócenie się do niego z prośbą o wydanie opinii co do kwalifikacji wad jako istotnych spowoduje, że będziemy w stanie wykazać, iż odstąpienie od umowy było uzasadnione z tego punktu widzenia.

Uprawnienia dotyczące reklamowania dzieła już po jego wykonaniu wygasają po upływie roku, a gdy chodzi o wady budynku – po upływie lat trzech, licząc od dnia, kiedy przedmiot umowy o dzieło został kupującemu wydany. Ważne jest, aby pamiętać, iż konsument ma obowiązek zawiadomić profesjonalistę o wykrytych wadach dzieła w ciągu miesiąca od dnia ich wykrycia, a w przypadku, gdy zbadanie rezultatu prac profesjonalisty jest przyjęte w danych stosunkach jako zasada, w ciągu miesiąca, w którym przy zachowaniu należytej staranności (obowiązku zbadania), wady mogły być wykryte.

Reklamowanie usługi (umowa zlecenie)

Konsumenci, dla realizacji swoich potrzeb o charakterze konsumpcyjnym, rzadko zawierają umowy o świadczenie usług (umowy zlecenie). Najczęstsze są umowy sprzedaży oraz umowy o dzieło. Z tych też względów nie ma szczegółowych przepisów konsumenckich dotyczących niewykonania, czy nienależytego wykonania umowy zlecenia - zastosowanie mają zasady generalne. Dlatego też należy samemu zagwarantować sobie korzystne warunki umowy i zadbać, by była ona wykonana w sposób właściwy.

W przypadku nienależytego wykonania umowy zlecenia mają zastosowanie przepisy ogólne, gdyż nie ma szczegółowego uregulowania zasad odpowiedzialności osoby, która wykonuje dla konsumenta usługę. Za „ostatnią deskę ratunku” dla konsumenta można uznać art. 471 Kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że dłużnik, a więc w naszym przypadku kontrahent konsumenta (usługodawca), obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zastosowanie tego reżimu odpowiedzialności jest o tyle trudne, że dłużnikowi trzeba będzie wykazać winę w niewykonaniu czy nienależytym wykonaniu umowy, a także pozostałe przesłanki odpowiedzialności, chociażby związek przyczynowy pomiędzy zawinionym działaniem czy zaniechaniem, a powstałą szkodą i oczywiście wysokość tej szkody.

Oczywiste jest, że zastosowanie przepisów o niezgodności towaru z umową jest znacznie prostsze, chociażby z tego powodu, że kontrahentowi nie udowadnia się winy w jego działaniu czy zaniechaniu, tymczasem wykazanie winy w procesie cywilnym nie jest zadaniem łatwym.

Należy jednak pamiętać, że zastosowanie reżimu odpowiedzialności wynikającego z opisanych wyżej przepisów kodeksu cywilnego, wiąże się z zastosowaniem ogólnych reguł przedawnienia odpowiedzialności kontrahenta. Chodzi o dziesięcioletni termin przedawnienia, liczony od dnia wymagalności roszczenia (dnia, w którym można żądać jego spełnienia). Z tych względów, taki reżim odpowiedzialności będzie wykorzystywany wtedy, gdy nie można skorzystać z uprawnień z tytułu niezgodności towaru z umową, ewentualnie z gwarancji, gdyż minęły już terminy przewidziane dla tych instytucji prawnych.