Więcej urlopu wypoczynkowego i obowiązków: nowy sposób liczenia stażu pracy od 2026 r.

Przeczytaj także: Na co w praktyce przełożą się zmiany w stażu pracy od 2026 roku?

Dla wielu osób oznacza to bezpośredni wzrost uprawnień urlopowych. Przykładowo: pracownik z siedmioletnim doświadczeniem zawodowym, który przedstawi dokumenty potwierdzające cztery lata pracy na umowie zleceniu, po zmianach będzie miał prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego – zamiast obecnych 20.

– To realny zysk, który można przeliczyć na dni wolne i poprawę jakości życia. Dodatkowe 6 dni urlopu to więcej czasu dla rodziny, na odpoczynek czy zadbanie o zdrowie. Wyrównuje się dysproporcja jeśli chodzi o pracowników zatrudnianych na umowach cywilnoprawnych – ocenia Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac w Systim.pl.

Ekspertka zwraca jednak uwagę, że nowe regulacje obejmą również okresy wcześniejsze, co może oznaczać masowe korekty stażu i uprawnień pracowniczych w firmach.

– To jedna z najpoważniejszych zmian w praktycznym naliczaniu urlopów od lat. Jej konsekwencje sięgną znacznie dalej niż tylko większa liczba dni wolnych – komentuje ekspertka Systim. – Dla działów kadr i e-księgowości to rewolucja – szczególnie w małych i średnich firmach, które dziś często nie dysponują rozbudowanymi systemami kadrowo-płacowymi – dodaje.

Nowe przepisy, przyjęte przez Stały Komitet Rady Ministrów, wprowadzą możliwość wliczania do stażu pracy m.in.: okresów prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej; współpracy z osobą prowadzącą firmę; zawieszenia działalności ze względu na opiekę nad dzieckiem; umów zleceń, agencyjnych i o świadczenie usług; a nawet pracy zarobkowej za granicą; czy członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych.

– W praktyce oznacza to, że tysiące pracowników mogą wystąpić do pracodawców z wnioskiem o przeliczenie ich stażu – a co za tym idzie, zwiększenie wymiaru urlopu wypoczynkowego – wyjaśnia ekspertka. – Dla jednej osoby może to być 6 dodatkowych dni urlopu, ale dla 30-osobowej firmy, w której 10 pracowników ma nowe podstawy do dłuższego urlopu, to już konkretna zmiana operacyjna i kosztowa – zauważa Beata Tęgowska.

Jak podkreśla ekspertka, żeby zaliczyć okresy pracy poza etatem do stażu pracy, pracownik będzie musiał przedstawić odpowiednie dokumenty – najczęściej zaświadczenia z ZUS. W przypadku zatrudnienia za granicą lub działalności niezgłoszonej do ZUS, konieczne będzie zastosowanie ogólnych zasad dowodowych, np. umów, faktur, zaświadczeń podatkowych.

– Już dziś warto zacząć kompletować dokumentację. Biura księgowe będą musiały nie tylko przeliczać staż, ale też doradzać klientom, jak udokumentować wcześniejsze formy zatrudnienia – mówi Beata Tęgowska. – Brak przygotowania oznacza ryzyko błędów, a te mogą skutkować roszczeniami pracowników i nieporozumieniami – ostrzega.

Ekspertka zauważa, że do zmian będą musiały być dostosowane także systemy HR i kadrowo-płacowe, zwłaszcza te online. – Dla biur rachunkowych i e-księgowości oznacza to wzrost liczby zapytań, więcej pracy operacyjnej, a często także konieczność zatrudnienia dodatkowych osób, które będą musiały analizować dokumenty, weryfikować zaświadczenia z ZUS i nanosić korekty do danych kadrowych – diagnozuje ekspertka Systim.pl

Według danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS), nawet 1,9 miliona osób w Polsce pracuje w formach innych niż umowa o pracę – to niemal 20 proc. wszystkich aktywnych zawodowo. To właśnie ta grupa ma szansę zyskać najwięcej. Wśród nich są przedsiębiorcy, freelancerzy, osoby na zleceniach, a także ci, którzy łączyli różne formy pracy.

– To ogromna zmiana nie tylko społeczna, ale też operacyjna. Pracodawcy muszą się do niej dobrze przygotować – podsumowuje Beata Tęgowska. – I to nie w ostatniej chwili. Czas na działanie jest właśnie teraz – zaznacza.