Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2012

Zad u enie przed konsolidacj pozosta ego sektora w relacji do PKB w horyzoncie Strategii
b dzie kszta towa si na poziomie ok. 5,9%, z kolei zad u enie po konsolidacji na poziomie ok.
4,5%. Udzia tej grupy jednostek w zad u eniu sektora finansów publicznych przed konsolidacj
b dzie kszta towa si na poziomie ok. 11,2%, z kolei po konsolidacji na poziomie ok. 9,1%.
1) Zad u enie jednostek samorz du terytorialnego
W Strategii za o ono,
e zad u enie JST oraz ich zwi zków b dzie ros o, jednak tempo
przyrostu b dzie mala o i b dzie pochodn malej cego acznego deficytu tej grupy jednostek.
Potrzeby po yczkowe JST b d wynika z wydatków inwestycyjnych, przede wszystkim
przeznaczonych na realizacj projektów infrastrukturalnych, w tym wspó finansowanych
rodkami z funduszy UE. Podobnie jak w latach poprzednich, najwi cej d ugu b d generowa
miasta na prawach powiatu oraz gminy.
Dominuj cym instrumentem w finansowaniu potrzeb po yczkowych JST pozostan kredyty
pozyskiwane z banków komercyjnych na rynku krajowym. Rosn
b dzie zad u enie z tytu u
obligacji komunalnych, w szczególno ci emitowanych przez du e jednostki. Przewiduje si
dalszy wrost roli zad u enia zagranicznego, tak z tytu u obligacji emitowanych na rynkach
mi dzynarodowych, jak i kredytów z miedzynarodowych instytucji finansowych.
Obowi zuj ca od pocz tku 2011 r. regu a zrównowa onego bud etu bie
cego JST b dzie
mia a wp yw na skal zaci gania nowych zobowi za . Zaci ganie zobowi za przez JST do
2013 r. b dzie odbywa o si na zasadach okre lonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r.
o finansach publicznych. Regu y zaci gania zobowi za zdefiniowane w ustawie z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych maj ce na celu przeciwdzia anie nadmiernemu
zad u aniu si JST zaczn obowi zawa od 2014 r. Na ograniczanie przyrostu d ugu JST
wp ywa mog równie dodatkowe ograniczenia w zakresie deficytu, nad którymi trwaj
obecnie prace.
2) Zad u enie samodzielnych publicznych zak adów opieki zdrowotnej
Za o ono, e zad u enie SPZOZ przed konsolidacj w horyzoncie Strategii ustabilizuje si .
Zad u enie jednostek samorz dowych b dzie nadal dominowa w strukturze ca o ci
zobowi za SPZOZ.
Zmiany zad u enia b d wynikiem:
restrukturyzacji
istniej cego zad u enia SPZOZ – na zasadach wspieraj cych uzdrowienie
gospodarki finansowej poszczególnych zak adów, z uwzgl dnieniem interesu organów
za o ycielskich SPZOZ, SP i wierzycieli,
bie
cych wyników finansowych poszczególnych jednostek.
Dominuj cym sk adnikiem zad u enia pozostan kredyty.
3) Zad u enie pozosta ych jednostek
Zad u enie przed konsolidacj pozosta ych jednostek sektora finansów publicznych w
horyzoncie Strategii b dzie wypadkow :
stopniowej poprawy wyniku FUS,
zmian
zad u enia pozosta ych pa stwowych osób prawnych,
stabilizacji
zad u enia pozosta ych jedostek.
W strukturze zad u enia pozosta ych jednostek sektora finansów publicznych dominuj cym
sk adnikiem b d kredyty i po yczki, w tym po yczki udzielone z bud etu pa stwa na rzecz
FUS. Oczekuje si ,
e zad u enie po konsolidacji FUS b dzie istotnie ni sze ni przed
konsolidacj w zwi zku z wykorzystywaniem po yczek z bud etu pa stwa jako instrumentu
finansowania.
37
VII. PRZEWIDYWANE EFEKTY REALIZACJI STRATEGII
Przewidywane efekty realizacji Strategii obejmuj prognozy:
wielko ci d ugu publicznego i kosztów jego obs ugi,
d ugu potencjalnego z tytu u gwarancji i por cze ,
zmian w zakresie ryzyka zwi zanego z d ugiem publicznym.
S one oczekiwanym rezultatem realizacji celów Strategii przy przyj tych za o eniach
makroekonomicznych i bud etowych. W rozdziale wskazane zosta y równie najwa niejsze
zagro enia dla realizacji celów Strategii.
VII.1. Wielko
zad u enia i kosztów obs ugi d ugu
W 2011 r. przewidywany jest wzrost relacji d ugu do PKB z 52,8% na koniec 2010 r. do
53,7%, czego przyczyn jest znacz ce os abienie z otego w reakcji na kryzys zad u eniowy w
strefie euro. Przy przyj tych za o eniach, w latach 2012-15 relacja d ugu do PKB b dzie si
zmniejsza i obni y si poni ej progu 50% w 2014 r. Zmniejsza si równie b dzie relacja
d ugu sektora general government do PKB, która w horyzoncie Strategii osi gnie poziom
50,2%. W horyzoncie Strategii nie wyst pi zagro enie przekroczenia przez t relacj progu 60%
przewidzianego w Traktacie z Maastricht.
Utrzymywanie si relacji pa stwowego d ugu publicznego do PKB powy ej progu 50% do
2014 r. b dzie oznacza , zgodnie z ustaw o finansach publicznych, konieczno
przyj cia w
kolejnych ustawach bud etowych nie wy szej relacji deficytu bud etowego do dochodów ni
przyj te w latach poprzedzaj cych. Z uwagi na znaczny udzia d ugu w walutach obcych w
d ugu SP du e znaczenie dla kszta towania si relacji b dzie mia poziom kursu z otego na
koniec poszczególnych lat.
Wzrost kosztów obs ugi d ugu SP b dzie wynika przede wszystkim z przyrostu d ugu, a ich
relacja do PKB wzro nie do 2,7% w 2012 r., a nast pnie b dzie si sukcesywnie obni a do
2,2% w 2015 r.
Tabela 7. Prognozy d ugu publicznego i kosztów obs ugi d ugu SP
Wyszczególnienie
2010 2011 2012 2013 2014 2015
1. D ug Skarbu Pa stwa
a) w mld z
701,9 767,0 782,9 801,3 822,9 859,9
krajowy
507,0 526,7 550,8 570,2 589,0 613,5
zagraniczny
194,8 240,3 232,1 231,1 233,9 246,4
b)
w
relacji
do
PKB
49,6% 50,7% 49,3% 47,6% 46,0% 45,1%
2. Pa stwowy d ug publiczny
a) w mld z
747,9 812,3 832,5 846,9 864,8 902,2
b)
w
relacji
do
PKB
52,8% 53,7% 52,4% 50,3% 48,3% 47,4%
3. D ug sektora general government
a) w mld z
776,8 857,2 890,0 905,2 921,0 956,9
b)
w
relacji
do
PKB
54,9% 56,7% 56,0% 53,7% 51,4% 50,2%
4. Wydatki z tytu u obs ugi d ugu Skarbu Pa stwa (kasowo)
a) w mld z
34,1 38,4 43,0 42,7 42,7 42,6
b) w relacji do PKB, w tym:
2,4%
2,5%
2,7%
2,5%
2,4%
2,2%
- d ugu
krajowego
1,9% 2,0% 2,0% 2,0% 1,8% 1,7%
- d ugu
zagranicznego
0,5% 0,6% 0,7% 0,6% 0,5% 0,5%
38
Wykres 31. Relacja d ugu publicznego do PKB
60%
próg konstytucyjny
II próg ostro no ciowy
55%
52,8%
53,7%
I próg ostro no ciowy
52,4%
50%
50,7%
49,9%
50,3%
49,6%
49,3%
48,3%
47,0%
47,6%
47,4%
45%
46,0%
45,1%
40%
35%
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Skarb Pa stw a
Pa stw ow y d ug publiczny
Wykres 32. Relacja kosztów obs ugi d ugu SP do PKB
3,0%
2,7%
2,5%
2,5%
2,40%
2,41%
2,4%
2,5%
2,2%
2,0%
2,0%
2,0%
2,0%
1,90%
1,89%
1,8%
1,5%
1,7%
1,0%
0,7%
0,6%
0,6%
0,50%
0,52%
0,5%
0,5%
0,5%
0,0%
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
D ug krajow y
D ug zagraniczny
D ug ogó em
Wykres 33. Wra liwo
relacji pa stwowego d ugu publicznego do PKB na zmiany za o e *
(%)
PKB i potrzeby po yczkow e
(%)
Kursy w alutow e
2,6%
2,0%
2,4%
2,2%
1,83%
2,0%
1,8%
1,8%
1,40%
1,6%
1,52%
1,6%
1,4%
0,97%
1,43%
1,2%
1,36%
1,34%
1,0%
1,4%
0,50%
0,8%
0,6%
0,4%
0,07%
0,13%
0,19%
0,24%
1,2%
0,2%
0,0%
1,0%
2012
2013
2014
2015
2012
2013
2014
2015
Wzrost relacji d ugu do PKB przy cie ce wzrostu PKB mniejszej o 1 p. proc.
Wzrost relacji d ugu do PKB przy os abieniu z o 10% wobec wszystkich walut
Wzrost relacji d ugu do PKB przy potrzebach po yczkowych wi kszych o 1 mld z
*) Przy za o eniu zmiany cie ek od 2012 roku.
39
Wykres 34. Wra liwo
kosztów obs ugi d ugu SP na zmiany za o e
(mld PLN)
Stopy procentow e
4,7
(mln PLN)
Kursy w alutow e
5,0
110
4,5
3,8
105
4,0
100,5
3,5
100
96,2
96,9
95,6
3,0
2,5
3,6
3,1
2,5
95
2,0
2,0
1,1
1,5
90
0,9
1,0
0,6
0,8
0,
85
0,
2 6
0,5
0,0
80
2012
2013
2014
2015
2012
2013
2014
2015
Wzrost kosztów obs ugi d ugu przy wzro cie stóp o 1 p. proc.
Wzrost kosztów obs ugi d ugu przy os abieniu z o 1% wobec wszystkich
D ug krajowy
D ug zagraniczny
D ug ogó em
walut
D ug potencjalny (gwarancje i por czenia)
Przewiduje si ,
e relacja niewymagalnych zobowi za z tytu u por cze i gwarancji
udzielonych przez podmioty sektora finansów publicznych do PKB wyniesie w 2011 r.
ok. 6,4 %, w tym udzielonych przez SP ok. 6,2%, a w 2012 r. mo e ulec zwi kszeniu,
odpowiednio do 8,3% i 8,0%. W dalszych latach przewidywany jest jednak spadek tej relacji.
Prognoza niewymagalnych zobowi za z tytu u por cze i gwarancji SFP i SP
Sektor finansów publicznych
2011 2012 2013 2014 2015
w mld z
96,9 131,8 131,1 122,7
124,6
w % PKB
6,4%
8,3%
7,8%
6,9% 6,5%
Skarb Pa stwa
2011 2012 2013 2014 2015
w mld z
93,5
127,6
126,0
116,5 117,0
w % PKB
6,2%
8,0%
7,5%
6,5% 6,1%
VII.2. Struktura d ugu Skarbu Pa stwa
Przewiduje si , e w horyzoncie Strategii:
w zale no ci od przyj tej strategii finansowania, ryzyko refinansowania utrzymywa si
b dzie na poziomie zbli onym do wyst puj cego na koniec 2010 r. lub te ulegnie
wi kszemu ograniczeniu, rednia zapadalno
rynkowego d ugu krajowego SP b dzie si
utrzymywa a w przedziale ok. 4,1-5,0 roku wobec ok. 4,3 na koniec 2011 r., a ca ego d ugu
SP b dzie si mie ci w przedziale ok. 5,3–5,9 roku,
ryzyko stopy procentowej pozostawa b dzie w za o onym w Strategii przedziale, w
zale no ci od przyj tej struktury finansowania duration rynkowego d ugu krajowego b dzie
si utrzymywa o w przedziale ok. 2,8-3,2 roku wobec ok. 2,8 w grudniu 2011 r., a d ugu
ogó em w przedziale ok. 3,5 – 3,8 roku,
redni udzia d ugu zagranicznego wyniesie ok. 30%, przy czym mo liwe s odchylenia od
scenariusza bazowego w przyj tym w Strategii przedziale 20-30%, zwi zane z elastycznym
podej ciem do finansowania zagranicznego i wahaniami kursu z otego.
40
Wykres 35. rednia zapadalno
d ugu SP (w latach)
6.5
5.91
5.89
5.80
6.0
5.65
5.38
5.40
5.22
5.5
5.37
5.33
5.31
5.26
5.0
4.65
4.99
5.03
4.87
4.5
4.30
4.26
4.08
4.24
4.20
4.0
4.16
4.09
3.5
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
D ug krajow y
D ug ogó em
Wykres 36. Duration d ugu SP(w latach)
4.25
4.00
3.74
3.73
3.80
3.81
3.82
3.75
3.59
3.54
3.50
3.57
3.56
3.55
3.54
3.25
3.06
2.93
3.00
2.86
3.15
3.17
3.18
2.83
2.75
2.83
2.82
2.80
2.79
2.50
2.25
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
D ug krajow y
D ug ogó em
Wykres 37. Udzia d ugu zagranicznego w d ugu SP
40%
31,3%
29,6%
28,9%
28,5%
30%
27,8%
28,7%
26,7%
20%
10%
0%
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
41