Rządowy projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnej informacji prawnej oraz edukacji prawnej społeczeństwa

– 5 –
2)
harmonogram wskazujący dni i godziny, w których będzie udzielana nieodpłatna pomoc
prawna.
3. Starosta udostępnia informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 2,
w Biuletynie Informacji Publicznej.
Art. 9. 1. Powiat corocznie zawiera z okręgową radą adwokacką i radą okręgowej izby
radców prawnych właściwymi dla siedziby władz powiatu porozumienie w sprawie
udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej na obszarze powiatu, określające w szczególności:
1)
liczbę adwokatów i radców prawnych, którzy będą udzielać nieodpłatnej pomocy
prawnej na obszarze powiatu, z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia równomiernego
udziału adwokatów i radców prawnych w wykonywaniu tego zadania;
2)
zobowiązanie dziekanów okręgowej rady adwokackiej i rady okręgowej izby radców
prawnych do imiennego wskazywania adwokatów i radców prawnych oraz ich
zastępców, wyznaczonych do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej w ramach
harmonogramu, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2;
3)
zasady wynagradzania adwokatów i radców prawnych udzielających nieodpłatnej
pomocy prawnej;
4)
zasady wykorzystania urządzeń technicznych w punkcie nieodpłatnej pomocy prawnej.
2. W przypadku niezawarcia porozumienia do dnia 30 listopada roku poprzedzającego
rok, którego dotyczyłoby to porozumienie, starosta przekazuje dziekanom informacje,
o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 i 2 albo ust. 2. Na podstawie tych informacji dziekan
okręgowej rady adwokackiej lub dziekan rady okręgowej izby radców prawnych wyznacza
adwokatów lub radców prawnych, którzy będą udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej.
3. O każdym zawartym porozumieniu albo wyznaczeniu adwokatów lub radców
prawnych, którzy będą udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej w trybie, o którym mowa
w ust. 2, powiat niezwłocznie zawiadamia właściwego wojewodę.
Art. 10. 1. Adwokat lub radca prawny udzielają nieodpłatnej pomocy prawnej na
podstawie umowy zawartej z powiatem.
2. Umowa zawiera w szczególności:
1)
wskazanie miejsca i czasu udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej;
2)
określenie wynagrodzenia za świadczenie nieodpłatnej pomocy prawnej;
3)
określenie sposobu korzystania z lokalu, w którym będzie usytuowany punkt
nieodpłatnej pomocy prawnej;
– 6 –
4)
wskazanie niezbędnych urządzeń technicznych, w tym zapewniających dostęp do bazy
aktów prawnych umożliwiający udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej;
5)
zasady zapewniania przez adwokata albo radcę prawnego świadczącego nieodpłatną
pomoc prawną bazy aktów prawnych umożliwiającej udzielanie nieodpłatnej pomocy
prawnej;
6)
zasady zapewnienia przez adwokata lub radcę prawnego zastępstwa w przypadku, gdy
nie będzie on w stanie osobiście udzielać nieodpłatnej pomocy prawnej;
7)
zasady jej rozwiązania.
Art. 11. 1. Adwokat i radca prawny dokumentują na karcie nieodpłatnej pomocy
prawnej każdy przypadek udzielenia nieodpłatnej pomocy prawnej przez podanie informacji
dotyczących czasu trwania i formy nieodpłatnej pomocy prawnej oraz dziedziny prawa, której
dotyczyła ta pomoc.
2. Kartę nieodpłatnej pomocy prawnej oraz oświadczenia, o których mowa w art. 3
ust. 3 pkt 6, ust. 4 i 5, przekazuje się staroście do dziesiątego dnia następnego miesiąca
kalendarzowego w sposób uniemożliwiający powiązanie karty nieodpłatnej pomocy prawnej
z oświadczeniem osoby uprawnionej. W celu umożliwienia kontroli prawidłowości udzielania
nieodpłatnej pomocy prawnej starosta przechowuje oświadczenia, o których mowa w art. 3
ust. 3 pkt 6, ust. 4 i 5, przez trzy lata od dnia ich sporządzenia.
3. Starosta jest administratorem danych osobowych zawartych w oświadczeniach,
o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 6, ust. 4 i 5.
Art. 12. 1. Powiat powierza prowadzenie połowy punktów nieodpłatnej pomocy
prawnej organizacji pozarządowej prowadzącej działalność pożytku publicznego. Jeżeli na
powiat przypada do 3 punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, organizacji pozarządowej
powierza się prowadzenie 1 punktu nieodpłatnej pomocy prawnej; w pozostałych
przypadkach, jeżeli wynik dzielenia liczby punktów przez dwa stanowi liczbę niecałkowitą,
zaokrągla się ją w górę do liczby całkowitej.
2. Organizację, o której mowa w ust. 1, wyłania się corocznie w otwartym konkursie
ofert, o którym mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2014 r. poz. 1118, 1138 i 1146).
– 7 –
3. Nieodpłatnej pomocy prawnej w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej
powierzonych do prowadzenia organizacji pozarządowej może udzielać także:
1)
doradca podatkowy – w zakresie prawa podatkowego, z wyłączeniem spraw
podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej;
2)
osoba, która:
a)
ukończyła wyższe studia prawnicze i uzyskała tytuł magistra lub zagraniczne studia
prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej,
b)
posiada co najmniej trzyletnie doświadczenie w wykonywaniu wymagających
wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy
prawnej,
c)
korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych,
d)
nie była karana za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub
przestępstwo skarbowe.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, osoba uprawniona, przed uzyskaniem
nieodpłatnej pomocy prawnej składa pisemne oświadczenie, że jest świadoma uzyskania
nieodpłatnej pomocy prawnej od osoby niebędącej adwokatem, radcą prawnym albo doradcą
podatkowym.
5. Do oświadczenia, o którym mowa w ust. 4, stosuje się art. 3 ust. 8 i 9 oraz art. 11
ust. 2 i 3.
6. Wzór oświadczenia, o którym mowa w ust. 4, jest określony w załączniku nr 4
do ustawy.
7. O powierzenie realizacji zadania, o którym mowa w ust. 1, może ubiegać się
organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego w zakresie, o którym
mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie, jeżeli spełni następujące warunki:
1)
posiada co najmniej dwuletnie doświadczenie w wykonywaniu zadań wiążących się
z udzielaniem porad prawnych lub informacji prawnych;
2)
przedstawi zawarte umowy lub promesy ich zawarcia z adwokatem, radcą prawnym,
doradcą podatkowym lub osobą, o której mowa w ust. 3 pkt 2;
3)
daje gwarancję należytego wykonania zadania, w szczególności przez złożenie
pisemnego zobowiązania:
a)
zapewnienia poufności w związku z udzielaniem nieodpłatnej pomocy prawnej i jej
dokumentowaniem,
– 8 –
b)
zapewnienia profesjonalnego i rzetelnego udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej,
w szczególności w sytuacji, gdy zachodzi konflikt interesów.
8. Organizacja pozarządowa zapewnia udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej na
podstawie umowy zawartej z powiatem, do której stosuje się odpowiednio art. 10 ust. 2 pkt 1
i 3–6.
9. Starosta kontroluje wykonywanie umowy przez organizację pozarządową na zasadach
określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie.
10. W przypadku niezawarcia umów, o których mowa w ust. 7 pkt 2, starosta nie
zawiera umowy z organizacją albo rozwiązuje ją za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
W razie niespełnienia innych warunków starosta może rozwiązać umowę za
dwutygodniowym wypowiedzeniem.
11. Organizacja pozarządowa zapewnia udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej na
zasadach określonych w art. 5 ust. 2, art. 7 ust. 2 i 3 oraz art. 11.
12. O powierzenie realizacji zadania, o którym mowa w ust. 1, nie może ubiegać się
organizacja pozarządowa, która w okresie dwóch lat poprzedzających przystąpienie do
otwartego konkursu ofert nie rozliczyła się z dotacji przyznanej na wykonanie zadania
publicznego lub wykorzystała dotację niezgodnie z celem jej przyznania, jak również
organizacja, z którą starosta rozwiązał umowę zgodnie z ust. 10. Termin dwóch lat biegnie
odpowiednio od dnia rozliczenia się z dotacji i zwrotu nienależnych środków wraz
z odsetkami albo rozwiązania umowy.
13. Jeżeli:
1)
do dnia 30 listopada roku poprzedzającego rok, którego dotyczyłoby powierzenie
realizacji zadania, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie wyłoniona organizacja
pozarządowa,
2) starosta nie zawrze umowy z organizacją pozarządową albo rozwiąże umowę za
wypowiedzeniem
– art. 9 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 13. Starosta przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości oraz właściwemu wojewodzie,
nie później niż do końca pierwszego kwartału roku następnego, zbiorczą informację
o wykonaniu zadania polegającego na udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej na obszarze
powiatu.
– 9 –
Art. 14. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia:
1)
organizację udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej, w tym wymogi dotyczące lokalu,
w którym będzie usytuowany punkt nieodpłatnej pomocy prawnej,
2)
wzór karty nieodpłatnej pomocy prawnej,
3)
zakres informacji, o której mowa w art. 13
– uwzględniając konieczność zapewnienia łatwego dostępu osób uprawnionych, w tym osób
niepełnosprawnych, do punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, zachowania poufności przy
udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej oraz konieczność zapewnienia kompletności
informacji o wykonaniu zadania.
Rozdział 3
Nieodpłatna informacja prawna
Art. 15. Nieodpłatna informacja prawna, zwana dalej „informacją prawną”, przysługuje
osobom fizycznym.
Art. 16. Informacja prawna polega na poinformowaniu o obowiązujących aktach
normatywnych regulujących przedstawiony problem prawny lub o sposobach uzyskania
pomocy w jego rozwiązaniu.
Art. 17. Wojewoda prowadzi wojewódzkie centrum informacji prawnej, w którym
udziela się informacji prawnej wyłącznie za pośrednictwem infolinii telefonicznej.
Art. 18. 1. Minister Sprawiedliwości zapewnia organizację i funkcjonowanie infolinii
telefonicznej.
2. Infolinia telefoniczna powinna spełniać następujące wymagania:
1)
wykorzystywać numer niegeograficzny;
2)
zapewniać odbieranie połączeń telefonicznych inicjowanych na obszarze danego
województwa we właściwym wojewódzkim centrum informacji prawnej;
3)
zapewniać ponoszenie kosztu zainicjowania połączenia telefonicznego z infolinią
telefoniczną przez osobę inicjującą to połączenie;
4)
zapewniać możliwość odbierania połączeń telefonicznych inicjowanych za pomocą
dowolnej krajowej sieci telekomunikacyjnej;
5)
zapewniać komunikaty głosowe czytelne dla inicjującego połączenie telefoniczne.
Art. 19. 1. Udzielanie informacji prawnej w wojewódzkim centrum informacji prawnej
wojewoda powierza organizacji pozarządowej prowadzącej działalność pożytku publicznego,