Rządowy projekt ustawy o Agencji Wywiadu

16)  W  przepisach  dotyczących  wygaśnięcia  stosunku  służbowego  funkcjonariusza 
(dotychczasowy art. 61, projektowany art.  55)  dodano  przesłankę  dotyczącą 
stwierdzenia zaginięcia funkcjonariusza, mając na względzie faktyczną możliwość 
wystąpienia takiej okoliczności. 
Korpusy i stopnie służbowe funkcjonariuszy Agencji Wywiadu 
1)  Do projektowanych  art. 68–71  przeniesiono  z  rozporządzenia  wydanego  na 
podstawie art.  71  dotychczasowej  ustawy  konieczne,  a  nieuwzględnione  w 
dotychczasowej ustawie, przepisy materialnoprawne 
dotyczące  szkoleń 
zawodowych funkcjonariuszy. 
2)  Uporządkowano  i  doprecyzowano  przepisy  związane  z  mianowaniem 
funkcjonariuszy na stopnie służbowe przez: 
–  jasne wskazanie Szefa AW jako osoby  właściwej  do mianowania na stopnie 
w korpusie  szeregowych,  podoficerów  i  chorążych  (dotychczasowy art. 67, 
projektowany art. 58), 
–  zróżnicowanie  wymagań  dla  osób  mianowanych  w  zależności  od  korpusu 
(dotychczasowe przepisy art. 68 i art. 69, projektowany art. 59), 
–  usunięcie  dotychczasowego  art.  73  ust.  2  w  związku  z  niemożnością 
mianowania na kolejny wyższy stopień funkcjonariusza zwolnionego ze służby, 
–  dopełnienie  zakresu  przedmiotowego  dotychczasowego  przepisu  art.  74 ust. 1, 
mając  na  względzie,  że  wszystkie  stopnie  służbowe  funkcjonariuszy  są 
dożywotnie (projektowany przepis art. 63 ust. 1), 
–  uwzględnienie  –  w dotychczasowym przepisie art. 77 ust. 2 (projektowany 
przepis art. 66 ust. 2) o mianowaniu na równorzędny stopień w AW – także osób 
przyjmowanych  do  AW,  posiadających  stopień  byłego  Urzędu  Ochrony 
Państwa,  Agencji  Bezpieczeństwa  Wewnętrznego,  Służby  Kontrwywiadu 
Wojskowego albo Służby Wywiadu Wojskowego, 
–  wskazanie w całym dotychczasowym art. 77 (projektowany art. 66 ust. 1–3) dnia 
rozpoczęcia  służby  w  AW  jako  momentu  mianowania  na  odpowiadający  albo 
równorzędny  stopień  w  AW  osób  przyjmowanych  do  AW,  posiadających 
stopień  którejkolwiek  ze  służb  lub  formacji,  wymienionych we wskazanych 
przepisach, 
–  wprowadzenie  –  jako projektowany art. 66  ust. 4 –  upoważnienia  do  wydania 
przez  Radę  Ministrów  rozporządzenia  określającego,  jakie  stopnie  służb  lub 
13 
 
formacji, wskazanych w przepisach projektowanego art. 66  ust. 1 i 3, 
odpowiadają poszczególnym stopniom służbowym w AW.  
Obowiązki i prawa funkcjonariuszy Agencji Wywiadu 
1)  Przepisy  dotyczące  obowiązku  składania  oświadczeń  o  stanie  majątkowym 
(dotychczasowy  art.  80a,  projektowany  art.  76)  zostały  uzupełnione  o  zasady 
składania oświadczeń oraz zasady i uprawnienia do przetwarzania danych w nich 
zawartych;  wyraźnie  wskazano,  że  jeśli  informacje  zawarte  w  oświadczeniu 
o stanie  majątkowym  nie  podlegają  ochronie  jako  informacje  niejawne,  stanowią 
tajemnicę  prawnie  chronioną;  ponadto  wprowadzono  upoważnienie  dla  Prezesa 
Rady  Ministrów  do  określenia,  w  drodze  rozporządzenia,  trybu  postępowania 
w sprawach  składania  i  przechowywania  oświadczeń  o  stanie majątkowym  oraz 
sposobu  analizy  danych  zawartych  w  oświadczeniu  o  stanie  majątkowym. 
Dodatkowo,  podobnie  jak  w  innych  aktach  prawnych  regulujących  problematykę 
składania  oświadczeń  majątkowych,  w  projektowanych przepisach karnych 
(art. 205) zawarto sankcje za podanie nieprawdy w takim oświadczeniu. 
2)  Przepisy dotyczące zwrotu kosztów poniesionych przez funkcjonariusza na pomoc 
prawną (projektowany art. 80) zostały uzupełnione o – wydaje się – jak najbardziej 
racjonalny warunek, że  podlegają  one  zwrotowi  tylko wtedy, gdy funkcjonariusz 
nie otrzymał zwrotu tych kosztów na podstawie przepisów Kodeksu postępowania 
karnego. 
3)  Zracjonalizowano  uprawnienia  funkcjonariuszy  do  ubezpieczenia  od  następstw 
nieszczęśliwych  wypadków  (dotychczasowy  art.  85a,  projektowany  art. 81) –  na 
podstawie 
dotychczasowych 
przepisów 
ubezpieczenie 
przysługiwało 
funkcjonariuszowi  także  wtedy,  gdy  wykonywał  on  zadania  poza  strefą  działań 
wojennych  lub  w  warunkach  niezagrażających  jego  życiu  lub  zdrowiu,  chociaż 
w państwie,  którego  terytorium  w  części  zostało  uznane  za  strefę  działań 
wojennych lub na terytorium którego występują warunki stwarzające bezpośrednie 
zagrożenie  dla  życia  lub  zdrowia;  projektowane  przepisy  wyłączają  takie 
przypadki. 
4)  Uporządkowano  kwestię  uprawnienia  funkcjonariusza do umundurowania 
(dotychczasowy art. 86, projektowane art. 82 i art. 83)  –  w projektowanych 
przepisach  otrzymuje  on  nieodpłatnie  umundurowanie,  a  równoważnik  pieniężny 
przysługuje  mu  w  przypadku,  gdy  nie  otrzymał  umundurowania.  Zrezygnowano 
14 
 
z niejasnego przepisu o kwocie na zakup ubrania typu cywilnego. Ponadto 
dookreślono  okres,  za  który  przyznawany  jest  równoważnik,  oraz przeniesiono 
niezbędne przepisy z rozporządzenia wydanego na podstawie art. 86 ust. 2 obecnie 
obowiązującej ustawy. 
5)  Uporządkowano  kwestię  możliwości  otrzymywania  przez  funkcjonariusza 
wyżywienia (dotychczasowy art. 89, projektowany art. 85) – projektowane przepisy 
stanowią, że może on otrzymywać nieodpłatnie wyżywienie w czasie wykonywania 
zadań  służbowych,  a  jeśli  rodzaj  i  warunki  pełnienia  służby  uniemożliwiają 
korzystanie funkcjonariuszowi z  przysługującego  mu  wyżywienia  lub  nie  ma 
możliwości  żywienia  ze  względów  techniczno-organizacyjnych,  może  otrzymać 
w zamian równoważnik pieniężny. 
6)  W  przypadku  świadczeń  –  prawo  przejazdu,  na  koszt  AW,  środkami  publicznego 
transportu zbiorowego, do jednej wybranej przez siebie miejscowości  w  kraju 
i z powrotem oraz dopłaty do wypoczynku (art. 86 i art. 87 projektowanej ustawy) 
doprecyzowano,  że  wypłaca  się  je  na  pisemny  wniosek funkcjonariusza. Ponadto 
określono  sposób  ustalania  liczby  członków  rodziny,  dla  których  przysługuje 
dopłata oraz jej wysokość. 
7)  W kwestii prawa funkcjonariusza do urlopu wypoczynkowego (dotychczasowy 
art. 95)  dodano  racjonalny,  jak  się  wydaje,  przepis  (projektowany  art. 91 ust. 2) 
wprowadzający  zasadę  proporcjonalności  wymiaru  przysługującego  urlopu 
wypoczynkowego  do  okresu  służby  pozostałego  do  końca  danego  roku 
kalendarzowego  oraz  ograniczenie  łącznego  wymiaru urlopu wypoczynkowego 
w roku kalendarzowym do 26 dni roboczych. Ponadto doprecyzowano pojęcie dni 
roboczych w kontekście możliwości pełnienia służby przez funkcjonariuszy także 
w systemie zmianowym.  Ponadto  w  art.  91  ust.  4  unormowany  został  wyjątek 
gwarantujący prawa nabyte w odniesieniu do urlopu wychowawczego. Przepis ten 
wyłącza  stosowanie  zasady  proporcjonalnego  obniżania  okresu  urlopu 
wypoczynkowego  w  zależności  od  okresu  wykorzystanego  urlopu 
wychowawczego,  w przypadku gdy w roku kalendarzowym, w którym 
funkcjonariusz  rozpoczął  urlop  wychowawczy,  nabył  prawo  do  urlopu 
wypoczynkowego przed rozpoczęciem tego urlopu wychowawczego. 
8)  W 
przepisach  związanych  z  odwołaniem  funkcjonariusza  z  urlopu 
wypoczynkowego,  wstrzymaniem  lub  przesunięciem  tego  urlopu  (dotychczasowy 
15 
 
art.  96, projektowany art. 95  i 96) dokonano kilku zmian redakcyjnych oraz 
wydłużono  do  pierwszych  9  miesięcy  następnego  roku  okres,  w  którym 
funkcjonariuszowi  należy  udzielić  niewykorzystanego  w  danym  roku 
kalendarzowym  urlopu  wypoczynkowego.  Wydłużenie  okresu  miało  na  celu 
dostosowanie przepisu do art. 168 Kodeksu pracy. Ponadto  w projektowanym 
art. 95  zagwarantowano  prawa  do  odwołania  z  urlopu,  jego  wstrzymania  lub 
przesunięcia także w odniesieniu odpowiednio do płatnych urlopów dodatkowych i 
urlopów bezpłatnych. 
9)  W odniesieniu do dodatkowego urlopu przysługującego funkcjonariuszowi z tytułu 
osiągnięcia  określonego  wieku  lub  stażu  służby  (dotychczasowy  art.  97, 
projektowany art. 92),  ze  względu  na  brak  zgodności  dotychczasowych  regulacji 
z dyrektywą  Rady  2000/78/WE  z  dnia  27  listopada  2000  r.  ustanawiającą  ogólne 
warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, wykreślono 
kryterium  wieku  funkcjonariusza  uprawniające  go  do  nabycia  prawa  do 
dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Pozostałe regulacje, a więc okres wysługi 
lat i wymiar dodatkowego urlopu, pozostawiono bez zmian. 
10)  W odniesieniu do urlopów zdrowotnych, o których mowa w art. 97 projektu, ich 
udzielanie funkcjonariuszowi na wniosek komisji lekarskiej będzie miało charakter 
obligatoryjny, a nie, jak dotychczas, fakultatywny. Tym samym, w praktyce to 
komisja lekarska przesądzać będzie o przyznaniu urlopu lub nie. 
11)  W  projektowanym  art.  98  uporządkowano  przepisy  regulujące  kształcenie 
funkcjonariusza,  przeprowadzanie  przewodu  doktorskiego  lub  postępowania 
habilitacyjnego oraz odbywanie aplikacji radcowskiej lub legislacyjnej. Zapisano, 
że Szef AW może udzielić funkcjonariuszowi zwolnienia od zajęć służbowych na 
czas obowiązkowych zajęć oraz płatnego urlopu szkoleniowego.  
Ponadto  przewidziano  możliwość  refundacji  kosztów  poniesionych  z  tytułu 
kształcenia,  przeprowadzania  przewodu  doktorskiego  lub  postępowania 
habilitacyjnego, a także odbywania aplikacji radcowskiej lub legislacyjnej. 
W  art.  98  ust.  6  wprowadzono  obowiązek  zawarcia  przez  Szefa  AW  umowy 
z funkcjonariuszem, określającej wzajemne prawa i obowiązki stron.  
Należy  podkreślić,  że  przepisy w tym zakresie stanowią  lex  specialis  do  ustawy 
z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65). 
16 
 
12)  Doprecyzowano  przepisy  dotyczące  urlopów  okolicznościowych  funkcjonariuszy 
(dotychczasowy art.  98  ust.  3,  projektowany  art.  99)  oraz  urlopów  bezpłatnych 
funkcjonariuszy  (dotychczasowy  98  ust.  4,  projektowany  art.  94),  mając  na 
względzie różny charakter służby poszczególnych funkcjonariuszy w AW. 
13)  Przepis  dotychczasowego  art.  101,  dotyczący  wyróżnień  funkcjonariuszy,  został 
przeniesiony  do  rozdziału  dotyczącego  dyscypliny  służbowej  funkcjonariuszy 
i uzupełniony o niezbędne zasady ich udzielania (projektowany art. 157). 
Mieszkania funkcjonariuszy Agencji Wywiadu 
W  rozdziale  dotyczącym  mieszkań  funkcjonariuszy  AW  zaproponowano  następujące 
zmiany: 
–  odwołując się do art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw 
lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 
Nr 71, poz. 733,  z  późn.  zm.),  wprowadzono  definicję  lokalu  mieszkalnego 
(projektowany art. 101), 
–  do  projektu  włączono  –  stanowiące,  zdaniem  projektodawcy,  materię  ustawową, 
a zawarte w aktach wykonawczych wydanych na podstawie dotychczasowej ustawy 
–  przepisy  dotyczące  przysługujących  funkcjonariuszowi  norm  zaludnienia,  zasad 
przyznawania i zwrotu równoważników pieniężnych za remont zajmowanego lokalu 
mieszkalnego i za brak lokalu (w tym także przepisy wynikające z przyjętego przez 
Stały  Komitet  Rady  Ministrów  dnia  14  listopada  2013  r.  projektu  rozporządzenia 
zmieniającego  rozporządzenie  wydane  na  podstawie  art.  106  ust.  2  obowiązującej 
ustawy), a  także  uregulowania  związane  ze  zwrotem  pomocy  finansowej  na 
uzyskanie lokalu mieszkalnego oraz z zasadami opróżniania  lokali  mieszkalnych 
i kwater tymczasowych, 
–  w  stosunku  do  obecnie  obowiązujących  regulacji  dodano  przepis  stanowiący,  że 
funkcjonariuszowi  w  służbie  stałej  może  być  przydzielony lokal mieszkalny 
o powierzchni mieszkalnej mniejszej  od  przysługującej  zgodnie  z  normami 
zaludnienia,  jeżeli  wyrazi  pisemną  zgodę  lub  na  jego  pisemny  wniosek,  jednakże 
czynność ta nie pozbawia funkcjonariusza prawa do uzyskania lokalu mieszkalnego 
o  powierzchni  mieszkalnej  odpowiadającej  przysługującym normom zaludniania 
(projektowany art.  103 ust. 2). Celem zaproponowanych zmian redakcyjnych 
w przepisach  tego  rozdziału  jest  ujednolicenie  interpretacji  oraz  doprecyzowanie 
17