Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

się o wpis na listę urbanistów,
przy jednoczesnym zachowaniu
dotychczasowych zadań i formy
organizacyjnej samorządu
zawodowego urbanistów,
przedmiotowa uwaga stała się
nieaktualna

Tadeusz Januszewski

W przypadku zdecydowanego zamiaru likwidacji obowiązku
W związku ze zmianami
przynależno ci osoby wykonującej zawód urbanisty do Izby
wprowadzonymi w projekcie
Urbanistów, w projekcie ustawy deregulacyjnej należy w
ustawy, polegającymi na
stosunku do zawodu urbanisty, w celu zapewnienia minimum
zmniejszeniu wymagań
przyzwoito ci i troski o stan ładu przestrzennego w Polsce, stawianych osobom ubiegającym
wprowadzić w art. 13 następujące ustalenia dotyczące zmiany
się o wpis na listę urbanistów,
ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:
przy jednoczesnym zachowaniu
1) w art.2, ust 1 należałoby dodać pkt.20 w brzmieniuŚ
dotychczasowych zadań i formy
„ 20) osobie (projektancie) związanej bezpo rednio z teorią i
organizacyjnej samorządu
praktyką planowania przestrzennego - należy przez to rozumieć
zawodowego urbanistów,
osobę posiadającą wykształcenie wyższe magisterskie i praktykę
przedmiotowa uwaga stała się
zawodową związaną z projektowaniem urbanistycznym." (lub
nieaktualna
alternatywnie: - należy przez to rozumieć osobę posiadającą
uprawnienia urbanistyczne lub uprawnienia do projektowania w
planowaniu przestrzennym).
2)
art. 5 powinien otrzymać brzmienieŚ
„5. Opracowywanie projektów planów zagospodarowania
przestrzennego województwa, studium uwarunkowań i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego
gminy,
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o
ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o
ustaleniu
warunków
zabudowy
jest
projektowaniem
zagospodarowania przestrzennego, odpowiednio w skali
regionalnej i lokalnej, które mogą być powierzane osobom o
wykształceniu i przygotowaniu fachowym związanym
bezpo rednio z teorią i praktyką planowania przestrzennego,
architektury lub
budownictwa."

133
3) w art. 8 ust.6 powinien brzmiećŚ
„6. Organy doradcze, o których mowa w ust. 1 oraz w ust. 3 i 5,
składają się z osób o wykształceniu i przygotowaniu fachowym
związanym bezpo rednio z teorią i praktyką planowania
przestrzennego, architektury i budownictwa."
2) w art.9, ust. 2 powinien otrzymać brzmienieŚ
„ 2. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta, przy współpracy z
projektantem związanym bezpo rednio z teorią i praktyką
planowania przestrzennego lub architektury, sporządza, studium
zawierające czę ć tekstową i graficzną, uwzględniając zasady
okre lone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju,
ustalenia
strategii
rozwoju
i
planu
zagospodarowania
przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy, o ile
gmina dysponuje takim opracowaniem i wykonuje czynno ci
wymienione w art.11"
5)
w art. 15, ust. 1 powinien brzmiećŚ
„ 1. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta, przy współpracy z
projektantem związanym bezpo rednio z teorią i praktyką
planowania przestrzennego lub architektury, sporządza projekt
planu miejscowego, zawierający czę ć tekstową i graficzną,
zgodnie z zapisami studium oraz z przepisami odrębnymi,
odnoszącymi się do obszaru objętego planem i wykonuje
czynno ci wymienione w art.17."
6)
w art. 41, ust 1 powinien brzmiećŚ
„1. Po podjęciu przez sejmik województwa uchwały o
przystąpieniu do sporządzania planu zagospodarowania
przestrzennego województwa, przy współpracy z projektantem
związanym bezpo rednio z teorią i praktyką planowania
przestrzennego lub architektury kolejno:".
7)
w art. 50, ust 4 powinien otrzymać brzmienieŚ
„4. Sporządzanie projektu decyzji o ustaleniu lokalizacji
inwestycji celu publicznego powierza się osobie związanej
bezpo rednio z teorią i praktyką planowania przestrzennego,
architektury lub budownictwa."
8)
w art. 60, ust 4 powinien otrzymać brzmienieŚ

134
„4. Sporządzanie projektu decyzji o ustaleniu warunków
zabudowy powierza się osobie związanej bezpo rednio z teorią i
praktyką planowania przestrzennego, architektury lub
budownictwa."
Celowe jest wprowadzenie w art.2 ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym definicji dotyczącej osoby
(projektanta) związanej bezpo rednio z teorią i praktyką
planowania przestrzennego, z wymaganiami co do jego
kwalifikacji zawodowych i wykształcenia. Zaproponowana
definicja jest tylko wstępem do dyskusji.
Celowe jest także przywrócenie w ustawie uprawnień
urbanistycznych i uprawnień do projektowania w planowaniu
przestrzennym.
Powyższe propozycje zmiany ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym w niczym nie utrudniają
przeprowadzenia deregulacji zawodu urbanisty, gdyż znosi się
obowiązek przynależno ci do Izby Urbanistów, zachowując
jednak obowiązek posiadania odpowiedniego wykształcenia i
praktyki z zakresu planowania przestrzennego, by z należytą
jako cią wykonywać dokumenty planistyczne, które stanowią o
dobru publicznym, jakim jest przestrzeń.

Jolanta Fiszczuk-

Projekt ten jest szczególnie szkodliwy, ponieważ z jednej strony
W związku ze zmianami
Wiktorowicz
nie znajduję w nim, żadnych propozycji rozwiązań
wprowadzonymi w projekcie
alternatywnych dla obecnego statusu prawnego zawodu
ustawy, polegającymi na
urbanisty, a z drugiej – powoduje on duże implikacje do wielu
zmniejszeniu wymagań
innych ustaw, w tym szczególnie do ustawy o planowaniu i stawianych osobom ubiegającym
zagospodarowaniu przestrzennym, dokonując jednoznacznej
się o wpis na listę urbanistów,
deprecjacji zawodu urbanisty, pozbawiając go jakiegokolwiek
przy jednoczesnym zachowaniu
wpływu na całokształt procesów urbanistycznych w naszym dotychczasowych zadań i formy
kraju, a tym samym uniemożliwia skuteczną realizację
organizacyjnej samorządu
programowania rozwoju społeczno – gospodarczego na szczeblu
zawodowego urbanistów,
lokalnym i regionalnym, które są nadrzędnym celem
przedmiotowa uwaga stała się
dokumentów strategicznych dla rozwoju kraju przyjętych przez
nieaktualna
Rząd RP, zgodnie z wytycznymi i wskazaniami dokumentów UE
w zakresie kształtowania terytorialnego (przestrzennego)

135
wymiaru realizowanych polityk wspólnotowych, który po 1
grudnia 2009 r. wynika wprost z Traktatu z Lizbony
zmieniającego Traktat o Unii Europejskiej i Traktat
ustanawiający Wspólnotę Europejską.
Obecne propozycje naruszają ustalenia KPZK 2030, w ramach
której cel 6. StanowiŚ „Przywrócenie i utrwalenie ładu
przestrzennego” w obrębie, którego definiuje się „Wzmocnienie
jako ciowe i instytucjonalne planowania przestrzennego” poprzez
m.in. „zapewnienie cieżki rozwoju kariery i poszerzania
kompetencji planistom przestrzennym – łącznie z certyfikacją
zdobytych umiejętno ci” czy też poprzez okre lenie, że
„Zarządzanie przestrzenią w jednostkach administracji publicznej
będzie mogło być powierzane osobom przygotowanym
zawodowo”. Propozycja tzw. ustawy deregulacyjnej w zakresie
wykonywania zawodu urbanisty to również zaprzeczenie wprost
ustaleniom Dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 7 wrze nia 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji
zawodowych, zgodnie z którą (punkt 27.)Ś „Projekt
architektoniczny, jako ć obiektów budowlanych, ich harmonijne
wkomponowanie
w
otoczenie,
poszanowanie
charakteru
krajobrazu naturalnego i miejskiego oraz zbiorowego i
prywatnego dziedzictwa należą do kwestii o znaczeniu
publicznym. Dlatego też wzajemne uznawanie kwalifikacji
powinno być oparte na kryteriach jako ciowych i ilo ciowych
gwarantujących, że osoby posiadające uznane kwalifikacje
potrafią zrozumieć i wyrazić potrzeby jednostek, grup
społecznych i władz w zakresie planowania przestrzennego,
projektowania, organizacji i konstrukcji budynków, konserwacji i
wykorzystywania dziedzictwa architektonicznego oraz ochrony
naturalnej równowagi”.
Reasumując, projekt tzw. ustawy deregulacyjnej w
zakresie dotyczącym wykonywania zawodu urbanisty,
deprecjonuje wprost zasady realizowania nowoczesnej szeroko
rozumianej polityki miejskiej i przestrzennego aspektu polityki
spójno ci UE gwarantowanego obecnie tzw. traktatem lizbońskim

136
na równi z wymiarem społecznym i gospodarczym. Projekt ten
stoi również w sprzeczno ci z przytoczonymi powyżej zapisami
prawa UE, co może stanowić podstawę zaskarżenia tak przyjętej
przez Sejm RP ustawy, jako niezgodnej z prawem UE i art. 17
Konstytucji RP.

arch. Marek Sawicki

W związku z planowaną likwidacją zawodu architekta-urbanisty i
W związku ze zmianami
Warszawa
pogłębiającym się bałaganem przestrzennym na terenie kraju,
wprowadzonymi w projekcie

wnoszę o zachowanie zawodu będącego zawodem zaufania
ustawy, polegającymi na
publicznego, odstąpienie od regulacji prawnych zmierzających do
zmniejszeniu wymagań
deregulacji zawodu oraz podjęcie działań na rzecz ograniczenia stawianych osobom ubiegającym
powszechnego i przypadkowego zabudowywania i degradowania
się o wpis na listę urbanistów,
kraju.
przy jednoczesnym zachowaniu

dotychczasowych zadań i formy
Opracowanie prawa miejscowego w postaci projektów planów
organizacyjnej samorządu
miejscowych oraz projektów studiów uwarunkowań i kierunków
zawodowego urbanistów,
zagospodarowania przestrzennego gminy wymaga zarówno
przedmiotowa uwaga stała się
umiejętno ci sprawnego projektowania zabudowy i przestrzeni
nieaktualna
publicznych, jak i znajomo ci prawa w zakresieŚ budowlanym,
planowania przestrzennego, ochrony rodowiska, komunikacji
drogowej, kolejowej, lotniczej, wodnej, ochrony zabytków,
zaopatrzenia w wodę, energię elektryczną, gaz, ciepło,
odprowadzenia cieków, odwodnienia terenów, ochrony przed
powodzią, ochrony przyrody, administracyjnym i innych.

Konieczna jest umiejętno ć koordynacji często sprzecznych ze
sobą interesów oraz inwestycji publicznych i prywatnych.
Konieczne jest bogate do wiadczenia, ustawiczne pogłębianie
wiedzy i szkolenie nowych fachowców rozpoczynających pracę
w zawodzie.

Propozycja
zlikwidowania
zawodu
urbanisty
(architekta
odpowiedzialnego za przestrzeń publiczną i fachowego doradcy)
lub dalsze zaniżanie wymagań w zakresie jego wiedzy i
do wiadczenia, będzie kolejnym aktem prawa zmierzającym do
nieodpowiedzialnego i przypadkowego gospodarowania naszym

137