Rządowy projekt ustawy o redukcji niektórych obowiązków dla obywateli i przedsiębiorców
projekt dotyczy zniesienia niektórych obowiązków informacyjnych lub zmniejszeniu częstotliwości lub kosztów ich wykonywania i zniesienia wybranych barier gospodarczych
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 4461
- Data wpłynięcia: 2011-07-18
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców
- data uchwalenia: 2011-09-16
- adres publikacyjny: Dz.U. 2011 Nr 232, poz. 1378
4461
Negatywnie ocenić należy propozycję wykreślenia z art. 213 par. 1 KP obowiązku uzyskiwania Proponuje się modyfikację w ten
Obowiązek
pozytywnej opinii uprawnionych rzeczoznawców ds. bhp, by budowa lub przebudowa obiektu sposób, aby pracodawca mógł
uzyskiwania
budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była wykonywana na podstawie zdecydować, czy skorzystać
opinii
projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.
z opinii rzeczoznawcy, czy też nie.
uprawnionych
rzeczozna-
Pozostawienie w zapisach kodeksu pracy obowiązku zapewnienia pozytywnej opinii uprawnionych Jednocześnie należy zauważyć, że z
wców ds. bhp
rzeczoznawców ds. bhp dla projektów budowanych lub przebudowywanych obiektów budowlanych, dyrektyw 89/391 EWG i 89/654
w zakresie
w których przewiduje się pomieszczenia pracy jest konieczna, na co wskazują kontrole Państwowej EWG nie wynika bezpośrednio
projektów
Inspekcji Pracy. Państwowa Inspekcja Pracy w 2009 roku wydała 50 decyzji nakazujących obowiązek uzyskania opinii
budowy lub
zaprzestanie prowadzenia działalności bądź działalności określonego rodzaju, podstawą wydania, rzeczoznawcy, a jedynie
przebudowy
których było niespełnienie wymagań techniczno-budowlanych przez obiekty i pomieszczenia pracy, zapewnienie przez pracodawcę
obiektów
tzn. prowadzenie produkcji w budynkach gospodarczych, garażach, wykonywanie pracy w obiektach bezpiecznych warunków pracy.
o naruszonej konstrukcji, czy użytkowanie pomieszczeń nieodpowiednich do rodzaju wykonywanych Opinia rzeczoznawcy może
(Ustawa z dnia
prac, technologii i liczby zatrudnionych pracowników.
stanowić jeden ze sposobów
26 czerwca
spełnienia wymogów dyrektyw,
1974 r. –
Powoływanie się w uzasadnieniu propozycji zmian na przepisy ustawy z dnia jednak nie jest to jedyny sposób.
Kodeks Pracy
7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, zgodnie, z którymi obiekt budowlany należy projektować, budować
(Dz. U. z 1998 r.
i utrzymywać zgodnie z przepisami, normami oraz zasadami wiedzy technicznej, gwarantującymi m.in. Modyfikacja tego obowiązku nie
Nr 21, poz. 94,
bezpieczeństwo ludzi, nie daje należytych gwarancji, na co wskazują kontrole Państwowej Inspekcji spowoduje obniżenia ochrony
z późn. zm.))
Pracy. W 2009 r. inspektorzy PIP przeprowadzili kontrole 5722 obiektów budowlanych, w których pracowników.
przewidziano organizację stanowisk pracy (były to obiekty nowe i przebudowywane, modernizowane
lub adaptowane), pod kątem zastosowania w obiektach rozwiązań w zakresie bhp zgodnych Należy wziąć pod uwagę, iż
przebudowa obiektu budowlanego
z projektami budowlanymi, pozytywnie zaopiniowanymi przez uprawnionych rzeczoznawców ds. bhp.
W czasie kontroli stwierdzono liczne nieprawidłowości. Łącznie zgłoszono 8054 uwag; 327 podlega bardzo restrykcyjnym
sprzeciwów, co do zamiaru przystąpienia do użytkowania obiektu; 37 zawiadomień wymogom prawa budowlanego
o niezaopiniowaniu projektu przez rzeczoznawcę ds. bhp; 42 zawiadomienia właściwych organów uwzględniającego wymogi
o stwierdzonym użytkowaniu obiektu bez wymaganego pozwolenia. Podane powyżej dane świadczą bezpieczeństwa i higieny pracy.
o skali problemu. Ponadto realizację obowiązków wynikających z ustawy Prawo budowlane utrudnia Rozpoczęcie przebudowy wymaga
niejednokrotnie brak możliwości określenia rodzaju działalności gospodarczej, jaka będzie prowadzona uzyskania pozwolenia, a sam
w wielu zgłoszonych obiektach, gdyż część inwestorów buduje ,,pod wynajem”.
projekt przebudowy jest sporzą-
dzany przez osoby posiadające
odpowiednie kwalifikacje.
4
OPZZ
Ingerencja w przepisy odnoszące się do bezpieczeństwa i higieny pracy winna być dokonywana Stanowisko MG zostało
szczególnie ostrożnie, bowiem to może się przełożyć na życie lub zdrowie obywateli. Tym samym przedstawione w komentarzu do
zastrzeżenia do zapisów Kodeksu pracy w obszarze przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy uwagi NSZZ.
formułowane w projekcie założeń należy poza ogólnymi sformułowania przedłożyć konkretną
argumentację wskazującą, iż wyeliminowanie obowiązków pracodawcy w zakresie bhp nie będzie
rodziło ujemnych konsekwencji dla pracowników. Projekt założeń zakłada ingerencję w brzmienie
art. 213 Kodeksu Pracy bez wskazania w sposób jednoznaczny na proponowane jego brzmienie po tej
ingerencji. Uzasadnienie do zaproponowanej zmiany przepisu zajmuje się jedynie sferą kosztów dla
pracodawców, ale nie odnosi się do aspektów bezpieczeństwa i higieny pracy i ewentualnych zagrożeń
dla życia i zdrowia pracowników, a te są bezspornie najważniejsze. Wskazane przepisy Kodeksu pracy
art. 207 i art. 213 odnoszą się mimo wszystko do innych sfer i jako takie nie powinny być w ten sposób
zestawiane. Propozycję zmiany do czasu należytego doprecyzowania należy ocenić negatywnie.
PKPP
Propozycja Ministerstwa Gospodarki zmierza, poprzez wykreślenie z art. 213 § 1 k.p., do likwidacji Stanowisko MG zostało
Lewiatan
obowiązku uzyskiwania opinii uprawnionych rzeczoznawców ds. bhp w zakresie projektów budowy przedstawione w komentarzu do
lub przebudowy obiektów. W przedmiotowym przepisie pozostałby jedynie obowiązek zapewnienia, uwagi NSZZ.
by budowa lub przebudowa obiektu budowlanego, w którym przewiduje się pomieszczenia pracy, była
wykonywana na podstawie projektów uwzględniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.
Przepis ten dotyczy niezwykle ważnego aspektu – zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy
w pomieszczeniach pracy, w przypadku zaopiniowania projektu przez uprawnionego rzeczoznawcę.
Likwidacja konieczności uzyskiwania opinii uprawnionych rzeczoznawców ds. BHP będzie skutkować
nieuwzględnianiem w projektach tych wymogów.
Należy podkreślić, że przepisy w tym zakresie często są niespójne lub niejasne i w konsekwencji budzą
wątpliwości nawet samych rzeczoznawców. Praktyka i doświadczenie w tym zakresie są bardzo
przydatne. Przerzucanie tych obowiązków tylko na projektantów i pracodawców wydaje się
niewłaściwe. Należy także wskazać, że konsekwencją zakładanej zmiany mogą być spory np. podczas
procedur uzyskiwania pozwolenia na użytkowanie. Mając powyższe na uwadze, stoimy na stanowisku,
iż obowiązek uzyskiwania opinii rzeczoznawców powinien być utrzymany. Zakładając natomiast, iż
propozycja Ministerstwa Gospodarki zostanie uchwalona, to wówczas należałoby jednoznacznie
wskazać jednostkę odpowiedzialną za egzekwowanie wymogów projektowych dot. BHP w procesie
inwestycyjnym.
W związku z powyższym, PKPP Lewiatan opowiada się za pozostawieniem obowiązku uzyskiwania
5
opinii uprawnionych rzeczoznawców.
NSZZ
Negatywnie ocenić należy propozycję skrócenia okresu przedawnienia należności z tytułu składek
Przedawnienia
z 10 do 5 lat. Dziesięcioletni okres przedawnienia należności z tytułu składek jest skorelowany
względem ZUS
z dziesięcioletnimi okresami przedawnienia należności z tytułu nienależnie opłaconych składek (wyrok Proponujemy pozostawienie
jak i od ZUS
Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 maja 2010 r. (Dz. U. Nr 105, poz. 668) oraz nienależnie propozycji 5-letniego terminu
należności z
pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego (art. 84 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń przedawnienia względem ZUS jak i
tytułu składek
społecznych). W projekcie proponuje się wybiórczo skrócić do 5 lat jedynie okres przedawnienia od ZUS dla należności z tytułu
po upływie 10
należności z tytułu składek, co w myśl cyt. wyroku TK z dnia 26 maja 2010 r. narusza konstytucyjną składek.
lat
zasadę równości wobec prawa wyrażoną w art. 32 ustawy zasadniczej.
Nie wydaje się zasadne
(Ustawa z dnia
pozostawianie w mocy przepisów,
13 października
które – (zgodnie z komentarzem
1998 r. o
MPIPS) – mogą powodować
systemie
wydłużenie okresu zwrotu
ubezpieczeń
nadpłaconych składek do 20 lat!!!
społecznych
(Dz. U. z 2009 r.
Przytoczony wyrok TK obliguje do
Nr 205, poz. 1585,
ujednolicenia terminów
z późn. zm.))
przedawnienia względem ZUS i od
ZUS, natomiast nie porusza kwestii
odnośnie do tego, czy jednolity
termin ma wynosić 5, czy może 10
lat.
PKPP
Powyższa propozycja jest niewątpliwie słuszna, jednak w uzasadnieniu brakuje odniesienia się do Uzasadnienie do zmiany zostanie
Lewiatan
zabezpieczenia interesu osób ubezpieczonych. Brak jest informacji, jak wpłynie to na skuteczność odpowiednio uzupełnione
rozwiązywania problemów związanych z potwierdzaniem stanu środków zgromadzonych na kontach
osób ubezpieczonych (akcja taka jest już od kilku lat prowadzona przez ZUS). Brak jest również
propozycji rozwiązań prawnych dot. wyjaśnienia przez ZUS zaległych spraw spornych. Uważamy, iż
przy okazji tworzenia przedmiotowego projektu należałoby się pochylić nad tymi problemami.
6
NSZZ
Krytycznie ocenić należy również propozycję, aby wydłużyć z 1 miesiąca do 1 roku okres, za który Propozycja MG nie wyklucza
Przekazywanie
płatnik składek miałby obowiązek przekazywać ubezpieczonemu informacje zawarte w imiennym uzyskiwania przez ubezpieczonych
przez płatnika
raporcie miesięcznym (druk RMUA). Po pierwsze utrudni to możliwość kontroli przez ubezpieczonego comiesięcznej informacji o
ubezpieczonem
prawidłowości naliczania składek przez płatników. Po drugie utrudni możliwość korzystania przez wysokości opłaconych składek
u informacji z
ubezpieczonych ze świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, bowiem zgodnie ponieważ dopuszcza dostęp do tej
raportów
z art. 240 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych druk informacji na wniosek
miesięcznych
RMUA stanowi obecnie główny dowód podlegania przez osoby aktywne zawodowo ubezpieczeniu ubezpieczonego (ZUS RMUA na
co miesiąc
zdrowotnemu.
wniosek ubezpieczonego).
(Ustawa z dnia
13 października
1998 r. o
Należy zaważyć, że propozycja
systemie
zmniejszenia częstotliwości wyda-
ubezpieczeń
wania dokumentu ZUS RMUA
społecznych
została zaopiniowana pozytywnie
(Dz. U. z 2009 r.
przez MPiPS.
Nr 205, poz. 1585,
z późn. zm.) )
OPZZ
Proponowane zmiany w zakresie częstotliwości przekazywania przez płatnika ubezpieczonemu Propozycja MG nie wyklucza
informacji z raportów miesięcznych (art. 41 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) uzyskiwania przez ubezpieczonych
zapewne są ułatwieniem dla pracodawcy, ale pamiętać należy, iż druk ZUS RMUA (jego stworzenie i comiesięcznej informacji o
wydruk przy sprawnie i prawidłowo prowadzonej obsłudze kadrowo-płacowej nie jest problematyczne) wysokości opłaconych składek
nie stanowi jedynie potwierdzenia dokonania czynności, która pozwala pracownikowi na ponieważ dopuszcza dostęp do tej
potwierdzenie uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej, ale również pozwala mu na weryfikację informacji na wniosek
działań pracodawcy - czy wykonał swój obowiązek – dokonania zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń ubezpieczonego (ZUS RMUA na
Społecznych. Niezasadny wydaje się argument, że pracownik może przedłożyć inny dokument wniosek ubezpieczonego).
potwierdzający prawo do świadczeń opieki zdrowotnej – wykonanie zaświadczenia wymaga
sporządzenia go na odrębnym piśmie najczęściej na pisemny wniosek pracownika, czyli również
wymaga to działania ze strony pracodawcy. Istnieje możliwość posłużenia się legitymacją Należy zaważyć, że propozycja
ubezpieczeniową, ale z uwagi na małą objętość tego dokumentu pracodawca będzie musiał w krótkich zmniejszenia częstotliwości wyda-
odstępach czasu wystawiać nową legitymację, co również generuje koszt. Pracodawca ma obowiązek wania dokumentu ZUS RMUA
co miesiąc sporządzenia deklaracji i ich wydruk nie wydaje się być jest większym problemem, aniżeli została zaopiniowana pozytywnie
sporządzanie zaświadczeń czy stemplowanie legitymacji ubezpieczeniowych.
przez MPiPS.
7
PKPP
PKPP Lewiatan zasadniczo ocenia propozycję pkt. 3 bardzo pozytywnie. Należy mieć jednak na Propozycja MG nie wyklucza
Lewiatan
uwadze, iż druk ZUS RMUA służy do potwierdzania ubezpieczonemu uprawnień do świadczeń z uzyskiwania przez ubezpieczonych
tytułu opieki zdrowotnej (ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej comiesięcznej informacji o
finansowanych ze środków publicznych) – zaś ZUS zaprzestał wydawania legitymacji wysokości opłaconych składek
ubezpieczeniowych. W praktyce ubezpieczonemu, któremu skończyły się wpisy w legitymacji ponieważ dopuszcza dostęp do tej
ubezpieczeniowej pozostaje druk ZUS RMUA, a w wypadku choroby ubezpieczony nie powinien informacji na wniosek ubezpie-
czekać co najmniej miesiąc na wystawienie tego druku, aby mógł skorzystać z opieki zdrowotnej, czonego (ZUS RMUA na wniosek
zwłaszcza jeżeli pomoc lekarska jest wymagana bezzwłocznie.
ubezpieczonego).
Należy zaważyć, że propozycja
zmniejszenia częstotliwości wyda-
wania dokumentu ZUS RMUA
została zaopiniowana pozytywnie
przez MPiPS.
NSZZ
Długość okresu, przez który płatnik składek powinien przechowywać kopie deklaracji rozliczeniowych Proponujemy pozostawienie propo-
Przechowywanie
i imiennych raportów miesięcznych powinna być skorelowana z długością okresu przedawnienia zycji 5-letniego terminu przeda-
kopii deklaracji
należności składkowych ZUS oraz należności z tytułu nienależnie opłaconej składki. Jak wspomniano wnienia względem ZUS jak i od
rozliczeniowych
już wyżej powinna ona wynosić 10 lat.
ZUS dla należności z tytułu
i imiennych
składek.
raportów
miesięcznych
Nie wydaje się zasadne
przez 10 lat
pozostawianie w mocy przepisów,
które – (zgodnie z komentarzem
(Ustawa z dnia
MPIPS) – mogą powodować
13 października
wydłużenie okresu zwrotu
1998 r. o
nadpłaconych składek do 20 lat!!!
systemie
ubezpieczeń
społecznych
(Dz. U. z 2009 r.
PKPP
Powyższa propozycja jest niewątpliwie słuszna, jednak w uzasadnieniu brakuje odniesienia się do Uzasadnienie zostanie uzupełnione
Nr 205, poz. 1585,
Lewiatan
zabezpieczenia interesu osób ubezpieczonych. Brak jest informacji, jak wpłynie to na skuteczność o odpowiednie informacje
z późn. zm.))
rozwiązywania problemów związanych z potwierdzaniem stanu środków zgromadzonych na kontach
osób ubezpieczonych (akcja taka jest już od kilku lat prowadzona przez ZUS). Brak jest również
8