Rządowy projekt ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych
projekt dotyczy określenia zasad prowadzenia działalności w zakresie krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego, koleją i żeglugą śródlądową towarów niebezpiecznych oraz określenia działalności organów i jednostek realizujących zadania związane z przewozem
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 4167
- Data wpłynięcia: 2011-05-05
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o przewozie towarów niebezpiecznych
- data uchwalenia: 2011-08-19
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 227, poz. 1367
4167-cz-I
W rozdziale tym zamieszczono m.in. kwestie dotyczące procedury uzyskiwania uprawnień
doradcy w sposób jednolity dla wszystkich rodzajów przewozu. Jednym z warunków
uzyskania wiadectwa doradcy jest zło enie z wynikiem pozytywnym egzaminu przed
komisją powołaną przez ministra wła ciwego do spraw transportu. Organem wła ciwym do
wydawania, przedłu ania i cofania wiadectwa doradcy jest Dyrektor Transportowego
Dozoru Technicznego. W celu jak największego ujednolicenia procedur dotyczących
wszystkich ujętych w ustawie rodzajów przewozu towarów niebezpiecznych przewidziano
czę ć ogólną egzaminu, którą będzie zdawał ka dy doradca niezale nie od rodzaju przewozu
i czę ć specjalistyczną dotyczącą odpowiednio przewozu drogowego, przewozu koleją lub
eglugą ródlądową. Podobnie jak w przypadku egzaminów kierowców ADR i ekspertów
ADN, osobom niezadowolonym z przebiegu egzaminu będzie przysługiwało prawo do
zło enia skargi na przebieg i wynik egzaminu do ministra wła ciwego do spraw transportu.
Opłaty za egzamin i wydanie jego wtórnika będą stanowiły przychód Transportowego Dozoru
Technicznego. W opłacie za egzamin mie ci się równie koszt wydania wiadectwa doradcy.
Opłata za egzamin na doradcę nie będzie pobierana od ołnierzy lub pracowników sił
zbrojnych skierowanych na egzamin przez Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych.
W przypadku braku spełniania wymagań, o których mowa w ustawie, lub ra ącego
naruszenia przepisów dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych, Dyrektor
Transportowego Dozoru Technicznego, będący władzą wła ciwą w zakresie wydawania
wiadectw doradcy, cofa, w drodze decyzji administracyjnej, wiadectwo doradcy. Dyrektor
Transportowego Dozoru Technicznego będzie równie prowadzić ewidencję wszystkich
doradców do spraw bezpieczeństwa w przewozie drogowym, koleją i eglugą ródlądową.
Zgodnie z upowa nieniem ustawowym art. 47 projektu ustawy, minister wła ciwy do spraw
transportu okre li, w drodze rozporządzenia, m.in. szczegółowe warunki i formę egzaminu dla
doradców, tryb powoływania komisji egzaminacyjnej i wymagania kwalifikacyjne dla jej
członków, wysoko ć opłat za egzamin, tryb wydawania wiadectwa doradcy oraz jego
wtórnika, a tak e wzór wiadectwa doradcy.
W rozdziale 5 projektu ustawy (art. 48 – 56) została ujęta problematyka działalno ci
gospodarczej w zakresie prowadzenia kursów dokształcających dla kierowców, kursów na
ekspertów ADN oraz kursów dla doradców, a tak e kontrola tej działalno ci. Zgodnie
z art. 48 projektu ustawy działalno ć taka podlega wpisowi do rejestru podmiotów
prowadzących kursy i mogą ją prowadzić podmioty spełniające okre lone w tym przepisie
warunki. Organem prowadzącym rejestr podmiotów prowadzących kursy jest marszałek
województwa wła ciwy ze względu na siedzibę albo miejsce zamieszkania podmiotu
prowadzącego kurs (art. 50). Opłata za dokonanie wpisu do rejestru podmiotów
9
prowadzących kursy stanowi dochód bud etu państwa. Art. 51 projektu ustawy nakłada na
podmiot prowadzący kursy obowiązki w zakresie przekazywania informacji i sprawozdań
odpowiednim, okre lonym w ustawie, władzom. Kontrola nad prowadzeniem kursów została
powierzona marszałkowi województwa wła ciwemu ze względu na miejsce prowadzenia
kursu (art. 52). Okre lono zakres kontroli podmiotów prowadzących kursy, uprawnienia osób
wykonujących tę kontrolę oraz sposób postępowania w przypadku stwierdzenia w toku
kontroli nieprawidłowo ci. W przypadku stwierdzenia w toku kontroli ra ącego naruszenia
warunków wykonywania działalno ci w zakresie prowadzenia kursów, marszałek
województwa wła ciwy ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę podmiotu
prowadzącego kursy wydaje decyzję administracyjną o zakazie prowadzenia działalno ci w
tym zakresie (art. 54). Minister wła ciwy do spraw transportu będzie sprawował nadzór w
zakresie zgodno ci z prawem nad wykonywaniem przez marszałka województwa zadań
zleconych z zakresu administracji rządowej, o których mowa w ustawie (art. 55). W drodze
rozporządzenia zostaną okre lone m.in. szczegółowe wymagania w stosunku do podmiotów
prowadzących kursy, wzór wniosku o wpis do rejestru podmiotów prowadzących kursy,
wysoko ć opłaty za wpis do rejestru podmiotów prowadzących kursy, rodzaj i zakres kursów
oraz warunki wydawania za wiadczenia potwierdzającego ukończenie kursu (art. 56).
Przepisy okre lające zadania marszałka województwa w zakresie prowadzenia rejestru
działalno ci regulowanej nie odbiegają od obowiązujących obecnie uregulowań.
Rozdział 6 projektu ustawy (art. 57 – 61) okre la wymagania dla rodków transportu
przewo ących towary niebezpieczne. Przewóz drogowy towarów niebezpiecznych rodkiem
transportu wymaga wcze niejszego uzyskania „ wiadectwa dopuszczenia pojazdu ADR”
(art. 58) wystawianego, w drodze decyzji administracyjnej, na okres roku przez Dyrektora
Transportowego Dozoru Technicznego. Pojazdy nale ące do sił zbrojnych, przewo ące
towary niebezpieczne, dla których ADR wymaga wydania wiadectwa dopuszczenia
pojazdów do przewozu niektórych towarów niebezpiecznych, powinny posiadać odpowiednie
wiadectwo dopuszczenia pojazdu do tego przewozu. Takie wiadectwo w przypadku
przewozów krajowych będzie wystawiał Szef Wojskowego Dozoru Technicznego, natomiast
w przypadku przewozów międzynarodowych będzie wystawiał Dyrektor TDT (art. 59).
W art. 60 projektu ustawy przewidziano ten sam wymóg dla statków eglugi
ródlądowej. W tym wypadku wiadectwo dopuszczenia statku ADN wystawia dyrektor
urzędu eglugi ródlądowej na okres 5 lat. Je eli statek w wyniku doznanych uszkodzeń nie
spełnia wszystkich wymagań dotyczących budowy lub instalacji elektrycznej, dyrektor urzędu
eglugi ródlądowej mo e na okre loną podró i dla okre lonego ładunku wydać tymczasowe
wiadectwo dopuszczenia statku. Szczegółowy tryb wystawiania wiadectwa ADR i ADN
10
oraz ich wzory i wysoko ci opłat za ich wystawienie i przedłu enie zostanie okre lony
w rozporządzeniu wydanym na podstawie upowa nienia (art. 61).
Rozdział 7 projektu ustawy (art. 62 – 69) dotyczy zagadnień związanych z nadzorem
i kontrolą. Zgodnie z art. 62 projektu, nadzór nad przewozem towarów niebezpiecznych oraz
nad jednostkami realizującymi zadania związane z tym przewozem będzie sprawować
minister wła ciwy do spraw transportu. Wynika to ze specyfiki i charakteru wykonywanych
przewozów, szczególnego niebezpieczeństwa związanego z tymi przewozami, wła ciwo ci
merytorycznej w zakresie ADR, RID, ADN, w tym tak e w zakresie bezpieczeństwa ruchu
drogowego. Natomiast nadzór nad przewozem towarów niebezpiecznych rodkami transportu
nale ącymi do sił zbrojnych będzie sprawował Minister Obrony Narodowej. Kontrolę
przewozu towarów niebezpiecznych przeprowadzają: inspektorzy Inspekcji Transportu
Drogowego – w zakresie przewozu drogowego, upowa nieni pracownicy Urzędu Transportu
Kolejowego – w zakresie przewozu koleją, upowa nieni pracownicy urzędu eglugi
ródlądowej – w zakresie przewozu eglugą ródlądową. Ponadto kontroli mogą dokonywać
funkcjonariusze Policji, funkcjonariusze Stra y Granicznej, funkcjonariusze celni oraz
ołnierze andarmerii Wojskowej (art. 64). Przedmiotowy zakres przeprowadzanych kontroli
okre la art. 65. W przypadku, gdy kontrola jest przeprowadzana podczas odprawy granicznej,
protokół kontroli będzie sporządzany tylko w sytuacji stwierdzenia naruszeń (art. 66). Art. 67
projektu ustawy okre la uprawnienia osób przeprowadzających kontrolę w przypadku
stwierdzenia nieprawidłowo ci związanych
z przewozem
drogowym
towarów
niebezpiecznych.
W rozdziale 8 projektu ustawy (art. 70 – 74) uregulowano kwestię kar pienię nych za
naruszenie obowiązków wynikających z ustawy. Kary te są nakładane w formie decyzji
administracyjnej, przy czym, w przypadku przewozu drogowego towarów niebezpiecznych
będzie miał zastosowanie tryb okre lony w przepisach ustawy z dnia 6 wrze nia 2001 r.
o transporcie drogowym. Wykaz naruszeń został okre lony w załączniku do projektu ustawy
(art. 70). Wpływy z tytułu kar pienię nych stanowią dochód bud etu państwa (art. 74).
Rozdział 9 projektu ustawy (art. 75 – 96) zawiera przepisy zmieniające, przepisy
przej ciowe i dostosowujące oraz przepisy końcowe. Zmiany zostaną wprowadzone
w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, ustawie z dnia 21 grudnia
2000 r. o egludze ródlądowej, ustawie z dnia 6 wrze nia 2001 r. o transporcie drogowym,
ustawie z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do u ytku
cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z pó n. zm.), ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r.
o systemie oceny zgodno ci, ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym,
ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r.
o zapobieganiu szkodom w rodowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493, z pó n. zm.)
11
oraz w ustawie z dnia 4 marca 2010 r. o wiadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej (Dz. U. Nr 47, poz. 278). Zmiany te mają charakter dostosowujący do nowo
wprowadzanych przepisów.
W przepisach przej ciowych okre lono m.in. utrzymanie wa no ci dotychczas
wydanych wiadectw doradcy, za wiadczeń ADR oraz odpowiednich wiadectw eksperta
ADN, a tak e wiadectw dopuszczenia pojazdu ADR i dopuszczenia statku ADN. Okre lono,
które z przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ustawy z dnia 28 pa dziernika
2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, ustawy z dnia 31 marca 2004 r.
o przewozie koleją towarów niebezpiecznych, ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o egludze
ródlądowej oraz ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym zachowują
moc po wej ciu w ycie ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych. Zaproponowano, aby
termin obowiązywania utrzymanych czasowo w mocy aktów wykonawczych wynosił
6 miesięcy od dnia wej cia w ycie ustawy. Uregulowano sytuację podmiotów prowadzących
przed dniem wej cia w ycie ustawy kursy w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych.
Zaproponowano, aby podmioty, które w dniu wej cia w ycie ustawy prowadzą działalno ć
polegającą na prowadzeniu kursów w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych,
w terminie 6 miesięcy od dnia wej cia w ycie ustawy, zło yły wniosek o wpis do rejestru
podmiotów prowadzących kursy, pod rygorem utraty uprawnień. W ocenie projektodawcy
jest to niezbędne w celu dostosowania do nowych wymagań, tj. konieczno ci wpisu do
jednego rejestru podmiotów prowadzących kursy, bez względu na rodzaj prowadzonych
kursów. W odniesieniu do przedsiębiorców, którzy w dniu wej cia w ycie ustawy są wpisani
do rejestru, zaproponowano ni szą o 50 % opłatę za wpis do nowego rejestru (art. 87).
W art. 89 jednoznacznie wskazano na przepisy ustawy o systemie oceny zgodno ci,
które mają mieć zastosowanie w przypadku ci nieniowych urządzeń transportowych, dla
których proces poddawania ponownej ocenie zgodno ci rozpoczął się przed dniem 1 lipca
2007 r. Jest to przepis przej ciowy wynikający z obowiązujących w dotychczasowej ustawie
o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych przepisów przej ciowych. Natomiast
w zakresie badań okresowych butli niepodlegających przepisom ustawy z dnia 30 sierpnia
2002 r. o systemie oceny zgodno ci, utrzymano kompetencję Prezesa Urzędu Dozoru
Technicznego, w zakresie tych badań, do czasu wycofania takich butli z eksploatacji (art. 90).
Okre lono procedurę przekazywania rejestrów i ewidencji organom wła ciwym do ich
prowadzenia na podstawie ustawy. W przepisach końcowych projektu ustawy zamieszczono
przepis o utracie mocy obowiązującej dwóch ustaw: ustawy z dnia 28 pa dziernika 2002 r.
o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych i ustawy z dnia 31 marca 2004 r.
o przewozie koleją towarów niebezpiecznych, z wyłączeniem zarówno w jednym, jak
i drugim przypadku, przepisów rozdziałów o ci nieniowych urządzeniach transportowych,
12
które utracą moc po upływie 12 miesięcy od dnia wej cia w ycie ustawy. Zaproponowano,
aby ustawa weszła w ycie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem
przepisów dotyczących przekazania danych i informacji do rejestru przedsiębiorców
prowadzących kursy, danych i informacji z ewidencji doradców do spraw bezpieczeństwa
przewozu towarów niebezpiecznych oraz danych i informacji do ewidencji ekspertów ADN,
a tak e dotyczących obowiązku przekazania katalogu pytań egzaminacyjnych, które wejdą
w ycie po upływie 2 miesiący od dnia ogłoszenia ustawy, art. 79 ust. 1, który wejdzie
w ycie po upływie 12 miesięcy od dnia wej cia w ycie ustawy oraz art. 84, który wejdzie
w ycie z dniem ogłoszenia.
Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o działalno ci lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337) projekt ustawy
został udostępniony na stronach urzędowego informatora teleinformatycznego – Biuletynu
Informacji Publicznej Ministerstwa Infrastruktury. W trybie ustawy z dnia 7 lipca 2005 r.
o działalno ci lobbingowej w procesie stanowienia prawa aden z podmiotów zajmujących
się działalno cią lobbingową w procesie stanowienia prawa nie zgłosił zainteresowania
pracami nad projektem przedmiotowej ustawy.
Projekt ustawy nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach
dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów
prawnych.
Projekt ustawy dokonuje wdro enia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady
2008/68/WE z dnia 24 wrze nia 2008 r. w sprawie transportu lądowego towarów
niebezpiecznych, dyrektywy Komisji 2010/61/UE z dnia 2 wrze nia 2010 r. dostosowującej
po raz pierwszy do postępu naukowo-technicznego załączniki do dyrektywy 2008/68/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie transportu lądowego towarów niebezpiecznych
(Dz. Urz. UE L 233 z 03.09.2010, str. 27) oraz dyrektywy Rady 95/50/WE z dnia
6 pa dziernika 1995 r. w sprawie ujednoliconych procedur kontroli drogowego transportu
towarów niebezpiecznych (Dz. Urz. WE L 249 z 17.10.1995, str. 35). Projekt ustawy jest
zgodny z prawem Unii Europejskiej.
13