Rządowy projekt ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych

20 litrów oraz bębny stalowe o pojemno ci 200 litrów (ró nych typów)
wyprodukowane w latach od 1980 r. do 2010 r.
§24. Warunki techniczne i badania dla urządzeń transportowych, z wyjątkiem
cystern wytworzonych przed wej ciem w ycie niniejszego rozporządzenia
powinny być zgodne z zapisami okre lonymi odpowiednio w ADR.
§25.1. Badania zbiorników cystern do przewozu materiałów ciekłych zapalnych
wykonywane przez WDT obejmują:
1) badanie budowy;
2) rewizję zewnętrzną;
3) rewizję wewnętrzną;
4) próbę ci nieniową;
5) próbę szczelno ci.
2. Badanie budowy obejmuje sprawdzenie zgodno ci wykonania zbiornika
cysterny z dokumentacją i warunkami technicznymi dozoru technicznego.
Powinny być przeprowadzone przed próbą ci nieniową.
3. Rewizja zewnętrzna polega na wykonaniu zewnętrznej oceny wizualnej
zbiornika cysterny w miejscach dostępnych oraz sprawdzeniu działania jego
osprzętu i automatyki zabezpieczającej. Ponadto nale y sprawdzić protokół
z wykonanych pomiarów rezystancji uziemienia oraz oznakowanie
i wyposa enie pojazdu zgodnie z § 38 ust. 3.
4. Rewizja wewnętrzna obejmuje wizualną ocenę stanu cianek zbiornika
cysterny, jego połączeń, wzmocnień oraz wyposa enia. Rewizję wykonuje
się po wystawieniu za wiadczenia zezwalającego na wej cie do wnętrza
zbiornika. Tre ć za wiadczenia powinna stwierdzać, e zbiornik jest wolny od
gazu, par i innych pozostało ci przewo onych materiałów niebezpiecznych
lub stę enie pozostało ci materiałów niebezpiecznych jest mniejsze ni
dopuszczalne dla pracy człowieka bez konieczno ci u ycia sprzętu
ochronnego, a zawarto ć tlenu w atmosferze zbiornika umo liwia bezpieczną
pracę wewnątrz zbiornika. Za wiadczenie powinien wystawić u ytkownik
cysterny (lub upowa niony przez u ytkownika przedsiębiorca) na podstawie
pomiarów wykonanych odpowiednim urządzeniem kontrolnym do okre lania
dopuszczalnych stę eń i innych parametrów koniecznych do okre lenia
atmosfery wewnątrz zbiornika, wykonanymi przez odpowiednio przeszkoloną
osobę. Urządzenie, którym wykonywane są powy sze pomiary powinno
posiadać stosowne dopuszczenia do ich wykonywania wydane przez
kompetentne instytucje.
5. Próba ci nieniowa polega na sprawdzeniu wytrzymało ci cianek oraz
połączeń spajanych zbiornika cysterny. Warto ć ci nienia próbnego powinna
być zgodna z dokumentacją techniczną zbiornika cysterny lub specyfikacją
techniczną i okre lona na tabliczce fabrycznej. Temperatura czynnika
próbnego nie powinna być ni sza ni 10 ºC i wy sza ni 50 ºC, je eli
w dokumentacji technicznej nie ustalono innej temperatury. Próbę ci nieniową
wykonuje się jako próbę hydrauliczną. W technicznie uzasadnionych
przypadkach, po uzgodnieniu z delegaturą WDT, próbę hydrauliczną mo na
zastąpić inną próbą lub badaniem innego rodzaju. Podczas próby
ci nieniowej równomiernie podnosi się ci nienie, a do osiągnięcia ci nienia
próbnego, przy czym szybko ć wzrostu ci nienia od dopuszczalnego do
próbnego nie powinna przekraczać 1 bar/min., chyba e w dokumentacji
6 
 
technicznej została ustalona inna warto ć; utrzymuje się ci nienie próbne
przez co najmniej 5 minut, obni a do ci nienia roboczego, ponownie podnosi
się do ci nienia próbnego i utrzymuje się 5 minut, a następnie obni a się
ci nienie do ci nienia roboczego i dokonuje oględzin urządzenia i osprzętu.
6. Próba szczelno ci polega na sprawdzeniu szczelno ci
cianek zbiornika
cysterny oraz zamontowanego na nim osprzętu. Próbę szczelno ci nale y
wykonywać wraz z wyposa eniem. W przypadku zbiornika wielokomorowego,
próbę szczelno ci nale y wykonywać dla ka dej komory oddzielnie. Próba
szczelno ci zbiornika powinna być przeprowadzana, je eli nie ma innych
wymagań, przy efektywnym ci nieniu wewnętrznym równym najwy szemu
ci nieniu roboczemu, lecz nie mniejszym ni 0,2 bara (ci nienie
manometryczne ). Podczas próby szczelno ci sprawdza się szczelno ć
zaworów dennych, spustowych i innego wyposa enia. Otwór na urządzenie
wentylacyjne powinien być za lepiony, a działanie urządzeń wentylacyjnych
nale y sprawdzić na stanowisku próbnym. Próba szczelno ci powinna być
przeprowadzona za pomocą czynnika roboczego lub wody lub wody
z u yciem farb wska nikowych lub luminoforów ultrafioletowych. Ci nienie
powinno być podnoszone jednostajnie do wysoko ci ci nienia próby
szczelno ci z prędko cią 1 bar/min, (100 kPa/min.) i utrzymywane, przez co
najmniej 30 minut. Inny sposób przeprowadzenia próby szczelno ci mo e się
odbyć za zgodą szefa delegatury WDT. Wynik próby szczelno ci uznaje się
za pomy lny, je eli w czasie próby nie stwierdzono:
1) nieszczelno ci połączeń i wyposa enia;
2) spadku ci nienia podczas przeprowadzenia próby;
3) widocznej trwałej deformacji zbiornika lub wyposa enia.
Podczas wykonywania próby szczelno ci instalacja zasilania urządzenia
płynem próbnym powinna być szczelna.
7. Badania zbiorników cystern nale y wykonywać w terminach zgodnie z ADR.
§26.1. Cysterny do przewozu materiałów ciekłych zapalnych wytworzone przed
wej ciem w ycie niniejszego rozporządzenia powinny spełniać wymagania
okre lone w ust. 2 do 16.
2. Osprzęt zbiornika cysterny powinien być umieszczony w taki sposób, aby był
chroniony przed mo liwo cią uszkodzenia w czasie przewozu oraz przed
uszkodzeniami spowodowanymi przewróceniem pojazdu.
3.
Zbiorniki cystern przeznaczone do przewozu czynników roboczych

o prę no ci par nie przekraczającej 0,11 MPa (ci nienie absolutne) przy
temperaturze 50°C, powinny być wyposa one w urządzenie wentylacyjne
i w urządzenie zabezpieczające przed wydostaniem się zawarto ci ze
zbiornika w razie jego przewrócenia się; w przeciwnym razie muszą spełniać
wymagania okre lone w ust. 4 lub 5. Urządzenia wentylacyjne powinny
zapewniać wła ciwą przepustowo ć (powietrza, oparów) przy napełnianiu lub
opró nianiu zbiornika oraz zabezpieczyć zbiornik przed nadmiernym wzrostem
ci nienia par.
4. Zbiorniki cystern przeznaczone do przewozu czynników roboczych o prę no ci
par wy szej ni 0,11 MPa, ale nie przekraczające 0,175 MPa (ci nienie
absolutne) przy temperaturze 50'C, powinny być wyposa one w zawór
7 
 
bezpieczeństwa ustawiony na ci nienie manometryczne co najmniej 0,15
MPa, który powinien całkowicie otwierać się przy ci nieniu nie
przekraczającym ci nienia próbnego; w przeciwnym razie muszą one
spełniać wymagania okre lone w ust. 5.
5. Zbiorniki cystern przeznaczone do przewozu czynników roboczych o prę no ci
par wy szej ni 0,175 MPa ale nie przekraczającej 0,3 MPa (ci nienie
absolutne), przy temperaturze 50°C, powinny być wyposa one w zawór
bezpieczeństwa ustawiony na ci nienie manometryczne co najmniej 0,3 MPa,
który powinien całkowicie otwierać się przy ci nieniu nie przekraczającym
ci nienia próbnego; w przeciwnym razie powinny być one hermetycznie
zamykane.
6. Ka dy zbiornik cysterny (ka da komora) opró niany z dołu powinien być
wyposa ony w dwa urządzenia zamykające, umieszczone jedno za drugim,
niezale nie od siebie, z których pierwsze powinno stanowić wewnętrzny zawór
odcinający (zawór denny) przymocowany bezpo rednio do zbiornika,
a drugie urządzenie umieszczone na ka dym końcu króćca spustowego (zawór
spustowy). Ponadto otwory zbiorników powinny być zamykane za pomocą
korków, za lepek kołnierzowych lub innych urządzeń o podobnej
skuteczno ci. Zawór denny mo e być uruchamiany z góry i z dołu, jego
poło enie otwarcia i zamknięcia powinno być mo liwe do sprawdzenia
z poziomu ziemi. Urządzenie sterujące zaworem dennym powinno
uniemo liwiać niezamierzone,, przypadkowe jego otwarcie. W przypadku
uszkodzenia zewnętrznego układu sterowania, zawór denny musi zachować
skuteczno ć. Zawór denny i jego gniazdo powinno być chronione przed
mo liwo cią ich wyrwania pod działaniem zewnętrznych obcią eń lub tak
skonstruowane, aby nie powstała taka mo liwo ć. Rozmieszczenie i kierunek
zamknięcia zaworów zasuwowych nie powinny wywoływać jakichkolwiek
wątpliwo ci. Urządzenia do napełniania i opró niania (włączając kołnierze
i gwintowane korki) oraz kaptury ochronne (je li są) powinny być odpowiednio
zabezpieczone przed niezamierzonym otwarciem.
7. Ka dy zbiornik cysterny powinien być wyposa ony w aparaturę kontrolno-
-pomiarową dobraną odpowiednio do czynnika roboczego, warunków
przeprowadzania odczytu i parametrów zbiornika.
8. Zbiorniki cystern nie powinny być napełniane innymi czynnikami roboczymi
ni te, na które zostały dopuszczone przez WDT. Czynniki robocze, które
mogą reagować ze sobą niebezpiecznie, mogą być przewo one w sąsiednich
komorach tylko wtedy gdy, komory te są oddzielone przegrodami o grubo ci
cianek równej lub większej od grubo ci cianek zbiornika oraz tak e gdy
napełnione komory są przedzielone pustą przestrzenią lub opró nioną
komorą.
9. Podczas napełniania i opró niania zbiorników powinny być podejmowane
odpowiednie rodki zapobiegające wydostawaniu się niebezpiecznych ilo ci
czynnika roboczego i jego par.
10. Ka dy zbiornik cysterny powinien mieć metalową odporną na korozję,
trwale przymocowaną i czytelną tabliczkę fabryczną zawierającą co najmniej
następujące dane:
1) numer dopuszczenia typu;
2) nazwę lub znak wytwórcy;
8 
 
3) numer fabryczny;
4) rok produkcji;
5) najwy sze ci nienie robocze (MPa lub bar) lub napis „bezci nieniowe”;
6) ci nienie próbne (MPa lub bar);
7) pojemno ć w m3 lub dm3 (dla zbiorników wielokomorowych - pojemno ć
ka dej komory), h) materiał zbiornika i wykładziny ochronnej (je eli
występuje);
8) datę (miesiąc, rok) odbioru technicznego.
11. Tabliczka powinna być przymocowana do cianki zbiornika cysterny lub
do wspornika przymocowanego do tej cianki. Tabliczka powinna posiadać
co najmniej dwa nity o rednicy łba płaskiego nie mniejszej ni 10 mm
z oznaczeniem cechy kontroli jako ci i inspektora WDT.
12. Na ciance zbiornika cysterny w pobli u tabliczki fabrycznej powinny być
wybite, lub je eli mo e to mieć szkodliwy wpływ na ciankę, naniesione innym
sposobem na trwale następujące dane:
1) nazwę lub znak wytwórcy;
2) numer fabryczny;
3) rok produkcji;
4) znak kontroli jako ci.
13. Zbiornik cysterny powinien być oznakowany:
1) nalepkami ostrzegawczymi wg ADR;
2) numerem ewidencyjnym nadanym przez wła ciwą delegaturę WDT wg
wzoru: Nr ewid. WDT XXXXX;
3) terminem (miesiąc i rok) następnego badania wg wzoru: Nast. bad.
MM.RRRR.
14. Oznakowanie
okre lone w ust. 13 lit. 1) i 2) powinno być naniesione przez
eksploatującego białym lub czarnym kolorem na tylnej ciance zbiornika
cysterny w jego górnej lewej czę ci. Wysoko ć liter i cyfr powinna mie cić się
w granicach 40 – 60 mm.
15. Instrukcja eksploatacyjna powinna być opracowana przez eksploatującego,
powinna znajdować się w miejscu łatwo dostępnym dla obsługi i powinna
zawierać:
1) charakterystykę zbiornika cysterny;
2) stopnie napełnienia zbiornika (zale nie od czynnika roboczego);
3) opis czynno ci związanych z napełnieniem i opró nieniem;
4) wymagania przepisów oraz zasad bhp, ze szczególnym uwzględnieniem
czynnika znajdującego się w zbiorniku;
5)
wymagania przepisów przeciwwybuchowych, przeciwpo arowych
i ochrony rodowiska;
6) wymagania dotyczące obsługi urządzeń zabezpieczających i konserwacji
zbiornika;
7) sposób postępowania w razie wystąpienia uszkodzeń i nieprawidłowo ci
w czasie eksploatacji.
16. Naprawa lub modernizacja zbiornika cysterny powinna być wykonywana
przez zakład posiadający uprawnienia WDT. Naprawa, modernizacja,
względnie wymiana jego elementów i osprzętu mo e być dokonana po
9 
 
uprzednim uzgodnieniu zakresu prac i sposobu ich wykonania z WDT. Nie
wymaga zgody wymiana następujących elementów i osprzętu:
1) armatury odcinającej i zwrotnej;
2) manometrów;
3) przyrządów cieczo wskazowych;
4) urządzeń zasilających i odbiorczych;
5) urządzeń wentylacyjnych i bezpieczników ogniowych.
§27. Nowo zainstalowany osprzęt powinien być tego samego typu oraz o tych
samych parametrach charakterystyce jak osprzęt wymieniony. Wymiana
powinna odbywać się pod nadzorem osób odpowiedzialnych za nadzór
eksploatacyjny zbiornika. Ewentualna zmiana typu, parametrów lub
charakterystyki mo e nastąpić za zgodą WDT. Urządzenia wentylacyjne
i bezpieczniki ogniowe powinny być wytworzone przez uprawnionego
wytwórcę i powinny posiadać po wiadczenie wykonania lub zbadania.
§28.1.
rodki transportu przewo ące towary niebezpieczne powinny być
przystosowane, wyposa one i oznakowane, odpowiednio, zgodnie z ADR,
RID lub ADN z wyjątkiem pojazdów cystern do przewozu materiałów ciekłych
zapalnych.
2. Wymagania dla pojazdów cystern do przewozu materiałów ciekłych zapalnych:
1) tył pojazdu powinien być zaopatrzony na całej szeroko ci w zderzak
dostatecznie zabezpieczający go przed uderzeniem z tyłu. Odległo ć
pomiędzy tylna cianą zbiornika cysterny, a tylną czcią zderzaka powinna
wynosić co najmniej 100 mm (odległo ć tę mierzy się od tylnego punktu
ciany zbiornika lub od wystającego osprzętu połączonego
z przewo onym czynnikiem roboczym);
2)
pojazd powinien być wyposa ony w główny wyłącznik akumulatora
spełniający ADR;
3) pojazd powinien być wyposa ony w urządzenia uziemiające zgodnie
z PN-S-48011;
4) pojazd przewo ący czynnik roboczy, a tak e pojazd ze zbiornikiem
pró nym niezneutralizowanym, powinien być oznakowany znakiem
pojazdu specjalnego zgodnie z § 7 rozporządzenia Ministrów Obrony
Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 czerwca
2005 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów specjalnych
i pojazdów u ywanych do celów specjalnych Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 116, poz. 974).
Rozdział 4
Warunki i tryb wydawania wojskowego wiadectwa dopuszczenia do przewozu
towarów niebezpiecznych, a także wzór jego wypełniania
§29.1. Pojazdy, dla których ustawa o przewozie towarów niebezpiecznych
wymaga wystawienia wojskowego wiadectwa dopuszczenia do przewozu
towarów niebezpiecznych, podlegają sprawdzeniu w zakresie spełnienia
dodatkowych wymagań technicznych, okre lonych w ADR, oraz
rozporządzeniu ministrów Obrony Narodowej oraz Spraw Wewnętrznych
i Administracji w sprawie warunków technicznych pojazdów specjalnych
10