Rządowy projekt ustawy o zdrowiu publicznym

– 35 –

Realizator: Minister Zdrowia we współpracy z Ministrem Pracy i Polityki Społecznej,
Ministrem Spraw Wewnętrznych, Ministrem i Ministrem Edukacji Narodowej.
C.3.2. Prowadzenie regularnego badania kondycji psychicznej społecze stwa i
analiz czynników warunkujących zdrowie psychiczne.
Opracowanie i realizacja monitorowania badań stanu zdrowia psychicznego
społeczeństwa
i upowszechnienie wiedzy na temat czynników warunkujących zdrowie.
Przeprowadzenie badań populacji osób przebywających w zakładach karnych i
podmiotach,
w których przebywają nieletni, służących ocenie ich potrzeb z zakresu ochrony
zdrowia psychicznego i skuteczności działań podejmowanych w ramach Programu.
Realizator: Minister Zdrowia.
C.3.3. Inicjowanie i prowadzenie bada naukowych w dziedzinie zdrowia
psychicznego.
opracowanie i realizacja badań naukowych dotyczących rozpowszechnienia i
uwarunkowań zaburzeń psychicznych w wybranych populacjach,
uwzględnienie zagadnień dotyczących zdrowia psychicznego w priorytetach NCN i
NCBiR.
Realizator: Minister Zdrowia, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, NCN oraz
NCBiR.
C.3.4. Koordynacja programu, ewaluacja skuteczności i efektywności zada
prowadzonych w ramach Programu.
 przekształcenie IPIN w Państwowy Instytut Badawczy.
 ewaluacja Programu, wdrożenie programu badawczego oceniającego
skuteczność jego realizacji.
 podjęcie badań populacji pracowników i funkcjonariuszy służb mundurowych i
ratowniczych, służących ocenie ich potrzeb z zakresu ochrony zdrowia
psychicznego i skuteczności działań podejmowanych w ramach Programu.
 podjęcie badań populacji żołnierzy, służących ocenie ich potrzeb z zakresu
ochrony zdrowia psychicznego i skuteczności działań podejmowanych w
ramach Programu.
 Podjęcie badań populacji rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy
dziecka oraz wychowawców w placówkach instytucjonalnej pieczy zastępczej,
służących ocenie ich potrzeb z zakresu ochrony zdrowia psychicznego i
skuteczności działań podejmowanych w ramach programu.
Realizator: Minister Zdrowia we współpracy z Ministrem Edukacji Narodowej,
Ministrem Pracy i Polityki Społecznej, Ministrem Sprawiedliwości, Ministrem Spraw
Wewnętrznych i Ministrem Obrony Narodowej.
4.4. Cel Operacyjny D. Ograniczenie nara enia na środowiskowe i zawodowe
czynniki ryzyka dla zdrowia

4.4.1. Podmiot odpowiedzialny: Minister rodowiska we współpracy z Ministrem
Zdrowia, Ministrem Infrastruktury i Rozwoju, Ministrem Pracy i Polityki Społecznej,
Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

4.4.2. Wysokość finansowania zada : ń5,ń–2Ń mln zł.



– 36 –

4.4.3. Opis działa
Realizacja tego celu przyczyni się przede wszystkim do ograniczenia zapadalności
na choroby zaka ne, przewlekłe oraz zmniejszenia liczby urazów i zgonów
wywołanych przyczynami zewnętrznymi, w tym czynnikami chemicznymi.
W realizacji zadań niezbędne będzie korzystanie z doświadczenia oraz danych
zgromadzonych m.in. przez Państwową Inspekcję Sanitarną, Inspekcję Ochrony
rodowiska, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny,
Państwową Inspekcję Pracy, Instytut Medycyny Pracy w Łodzi, Instytut Medycyny
Pracy i Zdrowia rodowiskowego w Sosnowcu, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie,
Centralny Instytut Ochrony Pracy w Warszawie, Inspektora do spraw Substancji
Chemicznych oraz Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.
Dla realizacji zadań istotne będzie korzystanie z raportów o stanie sanitarnym kraju,
wyników monitoringu środowiska, wyników nadzoru i działań kontrolnych, baz danych
o zagrożeniach czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi w środowisku
pracy, raportów o bezpieczeństwie w ruchu drogowym oraz informacji o zatruciach
spowodowanych czynnikami chemicznymi.
Realizacja zadań w ramach tego celu operacyjnego będzie ukierunkowana na
poprawę warunków środowiskowych, w których przebywają dzieci i młodzież, osoby
pracujące i osoby starsze oraz na zwalczanie chorób zaka nych.
Niezbędne jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego, w tym pod względem
bezpieczeństwa mikrobiologicznego i chemicznego, powietrza atmosferycznego i
wewnętrznego w środowisku bytowania i pracy, żywności i wody, zapobieganie
chorobom związanym z pracą, poprawa stanu zdrowia osób pracujących,
zwiększenie bezpieczeństwa transportu, profilaktyka wypadków w szkole i miejscu
pracy, profilaktyka upadków u osób starszych. Niezbędne jest także wzmocnienie
działań pozwalających na skuteczne zapobiegania i zwalczanie chorób zaka nych, w
tym takich którym zapobiega się poprzez szczepienia ochronne lub podlegające
światowym programom eliminacji lub eradykacji oraz zakażeń, w tym zakażeń
związanym z udzielaniem świadczeń zdrowotnych.

4.4.4. Wykaz zada do realizacji w ramach celu operacyjnego D.

D.ń. Kształtowanie środowiska sprzyjającego zdrowiu
 Inicjowanie zmian ukierunkowanych na zmniejszenie narażenia na fizyczne i
chemiczne czynniki ryzyka zdrowotnego.
 Wspieranie poprawy jakości powietrzaś
 Promowanie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności i wody.
 Inicjowanie zmian ukierunkowanych na zmniejszenie narażenia na biologiczne
czynniki chorobotwórcze.
 Poprawa bezpieczeństwa opieki zdrowotnej.
 Zadania związane z przeciwdziałaniem powstawania antybiotykoodporności u
drobnoustrojów.
 Zadania promujące zwiększenie bezpieczeństwa transportu.
 Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa w szkołach, w miejscu pracy,
jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, zakładach karnych.


– 37 –

 Promocja zdrowia w miejscu pracy – program promujący zachowania
prozdrowotne osób pracujących w narażeniu na czynniki szkodliwe w miejscu i
ograniczanie narażenia na czynniki szkodliwe w zakładach pracy.
 Podejmowanie rewitalizacji przez jednostki samorządu terytorialnego w
ramach nieobowiązkowych zadań własnych.
 Upowszechnianie wiedzy na temat szkodliwego oddziaływania substancji
chemicznych i ich mieszanin na zdrowie człowieka i środowisko oraz wiedzy
na temat zapobiegania takim oddziaływaniom na czynniki chemiczne
stosowane w gospodarstwach domowych i w miejscu pracy.
Realizator: Minister rodowiska we współpracy z Inspekcją ochrony rodowiska,
Ministrem Zdrowia, Państwową Inspekcją Sanitarną, Inspektorem do spraw
Substancji Chemicznych oraz uczelniami i instytutami badawczymi wybranymi w
drodze konkursu.
D.2. Profilaktyka
 Profilaktyka chorób zawodowych i związanych z pracą oraz wzmocnienie
zdrowia pracujących.
 Zapobieganie wypadkom w szkole i miejscu pracy.
 Profilaktyka próchnicy, w tym poprzez zapewnienie dostępności do bezpłatnej
opieki stomatologicznej w przedszkolach i szkołach podstawowych.
 Profilaktyka chorób zaka nych i zakażeń u ludzi, w tym przede wszystkim
zakażeń szpitalnych, wirusowego zapalenia wątroby, chorób przenoszonych
drogą płciową i gru licy.
 Kształtowanie postaw i umiejętności personelu medycznego, dotyczących
metod sterylizacji, dekontaminacji i dezynfekcji.
 Zwiększania kompetencji dotyczących monitorowania zakażeń szpitalnych.
 Profilaktyka chorób zaka nych, w tym poprzez prowadzenie obowiązkowych
szczepień ochronnych, zachęcanie do szczepień nieobowiązkowych.
Realizator: Minister Zdrowia we współpracy z Państwową Inspekcją Sanitarną,
Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego – Państwowym Zakładem Higieny,
Instytutem Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi.

D.3. Pozostałe zadania wspierające
D.3.ń. Monitoring
 Prowadzenie baz danych dot. występowania czynników rakotwórczych i
mutagennych w miejscu pracy.
 Prowadzenie Centralnego Rejestru Chorób Zawodowych.
 Prowadzenie Krajowego Rejestru Czynników Biologicznych.
 Program monitorowania zdrowia pracujących.
 Gromadzenie informacji o stanie sanitarnym kraju.
 Prowadzenie Państwowego Monitoringu rodowiska.
 Monitorowanie zagrożeń fizycznych, chemicznych, biologicznych i
psychologicznych w miejscu pracy
 Monitoring zagrożeń środowiskowych, ze szczególnym uwzględnieniem
czynników biologicznych.
 Nadzór epidemiologiczny nad chorobami zaka nymi.


– 38 –

 Kompleksowe badania rozpowszechnienia chorób zaka nych oraz ich
czynników ryzyka.
Realizatorzy: Instytut Medycyny Pracy w Łodzi, Państwowa Inspekcja Sanitarna i
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Inspekcja
Ochrony rodowiska.

D.3.2. Zadania badawcze i współpraca
 Badanie i ocena wpływu jakości środowiskowa na stan zdrowia, z
uwzględnieniem następujących komponentów środowiska i elementów z nim
powiązanych:
a) powietrza atmosferycznego,
b) odpadów i ścieków odprowadzanych do środowiska (w tym farmaceutyki i
substancje endokrynopodobne),
c)wody przeznaczonej do spożycia oraz wykorzystywanej do celów
rekreacyjnych,
d) hałasu,
e) promieniowania elektromagnetycznego
f) zanieczyszczenia związkami chemicznymi gleb wykorzystywanych rolniczo,
g) klimatu (susze i zjawiska ekstremalne, choroby wektorowe, osuwiska ziemi,
powodzie i podtopienia itd.) i działań związanych z adaptacją do jego zmian.
 Analiza wpływu interwencji podejmowanych w ramach Programu pod kątem
pogłębiania lub ograniczania nierówności społecznych w zdrowiu.
 Prowadzenie monitoringu biologicznego oceniającego ekspozycję Polaków na
związki chemiczne w środowisku pracy i zamieszkania
 Prowadzenie badań zmierzających do oceny związku pomiędzy potencjalnymi
czynnikami szkodliwymi dla zdrowia lub innymi czynnikami ryzyka a stanem
zdrowia ludności. Realizator: uczelnia medyczna lub instytut badawczy
wybrany w drodze konkursu.
 Prowadzenie
współpracy
międzynarodowej
dotyczącej
zdrowia
środowiskowego i wsparcia zdrowia pracujących. Zadanie własne we
współpracy z Instytutem Medycyny Pracy w Łodzi.
Realizatorzy: Instytut Medycyny Pracy w Łodzi, Państwowa Inspekcja Sanitarna i
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Narodowy – Państwowy Zakład Higieny,
Inspekcja Ochrony rodowiska.

4.5. Cel Operacyjny E. Zdrowotna polityka senioralna

4.5.1. Podmiot odpowiedzialny: Minister Zdrowia we współpracy z Ministrem Pracy
i Polityki Społecznej
4.5.2. Wysokość finansowania zada : 27,5–36,5 mln
4.5.3. Opis działa

Realizacja tego celu przyczyni się do poprawy poszczególnych obszarów zdrowia
osób starszych, pozwoli na zmniejszenie obciążenia chorobami typowymi dla wieku
podeszłego. W realizacji zadań niezbędne będzie korzystanie z doświadczeń z
realizacji Założeń Długofalowej Polityki Senioralnej na lata 2014–2020. Efektem
podejmowanych interwencji będzie również poprawa Wska nika Aktywnego
Starzenia. Projektem „Wska nik aktywnego starzenia się” kierują wspólnie Dyrekcja


– 39 –

żeneralna Komisji Europejskiej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia
Społecznego (Dż EMPL) oraz Wydział ds. Ludności Europejskiej Komisji
żospodarczej ONZ (EKż ONZ). W pierwszej fazie rozpoczętej w 2012 r.,
Europejskie Centrum Polityki Społecznej i Badań w Wiedniu opracowało wska nik i
opublikowało wyniki dla 27 państw członkowskich Uni Europejskiej. Konieczna jest
intensyfikacja współpracy na rzecz poprawy wyników wska nika, istnieje ku temu
znaczny potencjał.
Dla osiągnięcia poprawy stanu zdrowia niezbędna jest reorientacja opieki zdrowotnej
udzielanej osobom starszym i zapewnienie kompleksowych świadczeń a także
wczesne wykrywanie problemów zdrowotnych charakterystycznych dla wieku
podeszłego.
Niezbędnym elementem dla poprawy stanu zdrowia osób starszych jest szkolenie
kadr medycznych i zwiększanie wiedzy dotyczącej problemów geriatrycznych.
Konieczne jest tworzenie środowisk sprzyjających zachowaniu i poprawie zdrowia, w
tym w podmiotach leczniczych.

4.5.4. Wykaz zada do realizacji w ramach celu operacyjnego E.

E.ń. Działania w ochronie zdrowia
 Przygotowanie systemu opieki zdrowotnej do rozwiązań niezbędnych dla
wzrastającej w tej grupie wiekowej wielochorobowości i inwalidztwa, ze
szczególnym zwróceniem uwagi na rozwój geriatrii i wprowadzenie jej do
praktyki lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej
 Kształtowanie środowiska opieki zdrowotnej sprzyjającego potrzebom
zdrowotnym osób starszych. Rozwój usług i ośrodków geriatrycznych.
 Zapewnianie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych zawierających komponenty edukacji zdrowotnej.
 Edukacja kadr w zakresie problematyki geriatrycznej i gerontologicznej,
ukierunkowana głownie na podniesienie wiedzy i umiejętności lekarzy poz i
internistów .
 Zapewnianie dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej ukierunkowanych
na wczesne wykrywanie schorzeń występujących powszechnie u osób
starszych i zapobieganie im (zapobieganie powstawaniu tzw. wielkich
zespołów geriatrycznych).
 Działania na rzecz poprawy jakości i bezpieczeństwa opieki zdrowotnej dla
osób starszych.
 Przywracanie sprawności osobom starszym i wczesna rehabilitacja fizyczna,
społeczna i zawodowa.
 Dostarczanie i udoskonalanie świadczeń opieki zdrowotnej zawierających
komponenty
edukacyjne,
w szczególności dotyczące poradnictwa
dietetycznego oraz aktywności fizycznej osób starszych.
 Analiza adekwatności i efektywności udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej
w odniesieniu do rozpoznanych potrzeb zdrowotnych osób starszych.
Realizatorzy: Minister Zdrowia, Narodowy Żundusz Zdrowia, Minister Pracy i Polityki
Społecznej, Państwowy Żundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.