Rządowy projekt ustawy - Prawo konsularne

– 5 –

przystąpienie do części pisemnej egzaminu następuje w terminie nie wcześniejszym niż dwa
tygodnie od daty niezaliczonego egzaminu pisemnego i nie późniejszym niż jeden miesiąc.
§ 20. Zaliczenie części pisemnej egzaminu jest warunkiem dopuszczenia do jego części
ustnej.
§ 21. Część ustna egzaminu odbywa się w obecności przewodniczącego komisji oraz co
najmniej czterech członków komisji i sekretarza komisji. Przepis § 14 ust. 2 stosuje się
odpowiednio.
§ 22. 1. Część ustna egzaminu jest przeprowadzana w formie rozmowy komisji
z przystępującym do egzaminu.
2. W części ustnej egzaminu ocenia się wiedzę i umiejętność jej praktycznego
zastosowania w odniesieniu do spraw należących do właściwości urzędu konsularnego.
§ 23. 1. Komisja rozstrzyga o zaliczeniu części ustnej egzaminu na niejawnej naradzie.
2. W przypadku braku jednomyślności komisji w kwestii zaliczenia egzaminu,
przewodniczący komisji zarządza głosowanie. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga
głos oddany przez przewodniczącego komisji.
3. Z czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, sporządza się protokół, który podpisują
przewodniczący komisji i jej sekretarz.
§ 24. Dokumentacja przeprowadzanych egzaminów przechowywana jest w urzędzie
obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych na zasadach określonych
w przepisach odrębnych.
§ 25. W przypadku braku zaliczenia części ustnej egzaminu przystępujący do egzaminu
może jednokrotnie ponownie przystąpić do tej części egzaminu. Ponowne przystąpienie do
części ustnej egzaminu następuje w terminie nie wcześniejszym niż dwa tygodnie od daty
niezaliczonego egzaminu ustnego i nie późniejszym niż trzy miesiące.
§ 26. Dyrektor generalny służby zagranicznej może zaprosić do obserwowania
przebiegu części ustnej egzaminu, bez prawa głosu, inne osoby spośród członków personelu
dyplomatyczno-konsularnego, posiadających stopień dyplomatyczny.
Rozdział 5
Przepisy końcowe
§ 27. Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie
rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe.
– 6 –

§ 28. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

MINISTER
SPRAW ZAGRANICZNYCH

– 7 –

UZASADNIENIE

1. Potrzeba i cel projektu rozporządzenia
Przedkładany projekt rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia zawartego
w art. 8 ustawy z dnia … – Prawo konsularne (Dz. U. poz. …) i zastępuje obowiązujące
obecnie rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie
zakresu egzaminu konsularnego oraz sposobu jego przeprowadzania (Dz. U. Nr 136,
poz. 1149).
W związku z wejściem w życie ustawy – Prawo konsularne na podstawie art. 128
ust. 1 pkt 2 uchylony został przepis art. 21 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o służbie
zagranicznej (Dz. U. Nr 128, poz. 1403, z późn. zm.), zawierający upoważnienie do wydania
obowiązującego obecnie rozporządzenia w sprawie zakresu egzaminu konsularnego oraz
sposobu jego przeprowadzania. Zgodnie z § 32 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad Techniki Prawodawczej”
rozporządzenie traci moc obowiązującą, jeśli uchylony został przepis zawierający
upoważnienie do jego wydania. Dotychczasowe rozporządzenie zostało tymczasowo
zachowane w mocy przez nową ustawę do chwili wejścia w życie aktu wykonawczego na
podstawie ustawy – Prawo konsularne, który to akt winien zostać wydany i uzyskać moc
obowiązującą nie później niż dwanaście miesięcy po wejściu w życie ustawy.
2. Charakterystyka projektu rozporządzenia – rzeczywisty stan oraz wskazanie różnic
pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym
Tekst rozporządzenia podzielony jest na pięć rozdziałów i składa się z 28 paragrafów.
§ 1 i 2 zawarte w Rozdziale 1 Przepisy ogólne przywołują treść delegacji do wydania
rozporządzenia określonej w art. 8 ustawy – Prawo konsularne.

Rozdział 2 rozporządzenia (§ 3–5) dotyczy sposobu powoływania oraz składu komisji
egzaminacyjnej.
§ 3 określa, iż komisja egzaminacyjna powoływana przez dyrektora generalnego
służby zagranicznej przygotowuje pytania egzaminacyjne, przeprowadza egzamin i ustala
jego wyniki.
Zgodnie z § 4 w skład komisji wchodzą: przewodniczący komisji, siedmiu członków
komisji oraz jej sekretarz, który nie posiada prawa głosu. Przewodniczącym komisji jest


– 8 –

dyrektor komórki organizacyjnej właściwej do spraw konsularnych w MSZ lub jego zastępca.
Członków komisji powołuje spośród członków personelu dyplomatyczno-konsularnego
posiadających stopień dyplomatyczny co najmniej I sekretarza.
Na podstawie § 5 pracami komisji kieruje jej przewodniczący. Do jego zadań należy
w szczególności: (1) wyznaczenie terminów części pisemnej i ustnej egzaminu,
(2) wyznaczanie zadań członkom komisji w zakresie przygotowania pytań egzaminacyjnych
oraz (3) wyznaczenie składu komisji do przeprowadzenia części pisemnej i części ustnej
egzaminu. Dodatkowo § 5 odsyła do uregulowania w regulaminie komisji jej szczegółowego
trybu pracy. Regulamin jest przyjmowany przez komisję i podlega zatwierdzeniu przez
dyrektora generalnego służby zagranicznej.
W rozdziale 3 regulowany jest sposób przeprowadzenia szkolenia
przedegzaminacyjnego mającego za zadanie wszechstronne przygotowanie kandydatów na
urzędników konsularnych do wykonywania funkcji konsularnych, jak również wskazany jest
sposób potwierdzenia odbycia tego szkolenia.
Zgodnie z § 6 szkolenie przedegzaminacyjne organizuje przewodniczący komisji
egzaminacyjnej.
§ 7 określa, iż szkolenie składa się z wykładów, ćwiczeń oraz spotkań konsultacyjnych
z wyznaczonymi przedstawicielami komórek organizacyjnych w urzędzie obsługującym
ministra właściwego do spraw zagranicznych oraz innych wskazanych urzędów i instytucji,
według programu zatwierdzonego przez przewodniczącego komisji.
Przepis § 8 określa sposób potwierdzania odbycia wszystkich wymaganych części
składowych szkolenia. Dokonuje się tego poprzez wpisy osób prowadzących wykłady,
ćwiczenia lub spotkania konsultacyjne w karcie szkoleniowej, która jest wydawana przez
sekretarza komisji każdemu uczestniczącemu w szkoleniu.
§ 9 wskazuje, że dyrektor generalny służby zagranicznej może powierzyć prowadzenie
szkolenia dyrektorowi właściwej do spraw doskonalenia zawodowego i szkolenia członków
służby zagranicznej komórki organizacyjnej w urzędzie obsługującym ministra właściwego
do spraw zagranicznych albo jednostki nadzorowanej przez ministra właściwego do spraw
zagranicznych.
Rozdział 4 odnosi się do sposobu przeprowadzenia egzaminu konsularnego.
Zgodnie z § 10 egzamin odbywa się w wydzielonym do tego celu pomieszczeniu
w siedzibie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.


– 9 –

Terminy egzaminu podawane są przez sekretarza komisji. Komunikat w tej sprawie
podawany jest do wiadomości zdających w sposób zwyczajowy stosowany w MSZ, tj. na
tablicy informacyjnej w Departamencie Konsularnym Ministerstwa Spraw Zagranicznych,
ewentualnie na elektronicznej platformie kadrowej resortu i, o ile to możliwe, pocztą
elektroniczną na adres osób przystępujących do egzaminu.

Zgodnie z § 11 przed przystąpieniem do egzaminu osoba zdająca jest zobowiązana do
przedłożenia sekretarzowi komisji karty szkoleniowej potwierdzającej odbycie szkolenia
i konsultacji z wyznaczonymi przedstawicielami komórek organizacyjnych MSZ oraz innych
wskazanych urzędów i instytucji.
§ 13–18 regulują sposób przeprowadzenia części pisemnej egzaminu. Odbywa się ona
przy obecności przewodniczącego komisji lub sekretarza komisji oraz z udziałem
przynajmniej dwóch członków komisji wskazanych przez jej przewodniczącego. Istotnym
przepisem, gwarantującym rzetelność i bezstronność w przeprowadzeniu egzaminu, jest
regulacja zawarta w § 14 ust. 2, zgodnie z którym wyłączeniu z czynności komisji podlega
osoba, która pozostaje ze zdającym w stosunku faktycznym lub prawnym, mogącym wywołać
uzasadnione wątpliwości co do jej bezstronności.
Zdający otrzymują wszelkie materiały służące do przeprowadzenia egzaminu, na które
składają się opatrzone pieczęcią Ministerstwa Spraw Zagranicznych: (1) arkusz odpowiedzi,
(2) nieprzezroczysta koperta oraz oddzielna kartka papieru do zapisania imienia i nazwiska
zdającego oraz (3) brudnopis.
§ 13 przewiduje, że przed rozpoczęciem części pisemnej egzaminu przewodniczący,
sekretarz lub wskazany przez przewodniczącego członek komisji bezpośrednio nadzorujący
przeprowadzenie części pisemnej, wskazany przez przewodniczącego komisji, sprawdza
tożsamość zdających na podstawie ich dowodu osobistego lub innego dokumentu
zawierającego fotografię, a także informuje zdających o sposobie i formie przeprowadzenia
egzaminu oraz o warunkach zaliczenia.
Część pisemna egzaminu obejmuje test jednokrotnego wyboru składający się
z pięćdziesięciu pytań i trwa pięćdziesiąt minut. Za prawidłową odpowiedź na jedno pytanie
przyznaje się zdającemu jeden punkt, za brak odpowiedzi, za skreślenie więcej lub jednej
odpowiedzi na pytanie lub za odpowiedź nieprawidłową zero punktów. Uwzględnia się
wyłącznie odpowiedzi udzielone na arkuszu odpowiedzi. Do zaliczenia części pisemnej
egzaminu jest wymagane uzyskanie co najmniej 40 punktów.