Rządowy projekt ustawy o leczeniu niepłodności

wprowadzony całkowity zakaz diagnostyki preimplantacyjnej do komórek rozrodczych.
i testowania zarodków.
Należy zaznaczyć, że projekt wskazuje

na zakaz dyskryminacji w dostępie do
leczenia niepłodności ze względu na
nosicielstwo chorób genetycznych. (art. 3
ust.2)
Art. 2 ust. 1 PTMT
Definicja zarodka: zygota to obecne dwa przedjądrza w Uwaga uwzględniona
pkt 28
dalszej części definicji zarodek od zakończenia procesu
zlewania się jader komórek rozrodczych Propozycja Zygota -
komórka powstała po połączeniu się dwóch gamet, Zarodek
tak jak w projekcie ustawy bez wymieniania zygota
Rozdział 1 Federacja
W definicji brak rozgraniczenia, kiedy ośrodek medycznie Uwaga nieuwzględniona- to czy ośrodek
Art.2 ust. 1 Związków
wspomaganej prokreacji rozumie się jako przedsiębiorstwo, a będzie przedsiębiorstwem czy tylko jego
pkt 18
Pracodawców
kiedy tylko jego jednostkę organizacyjną
jednostką organizacyjną jest decyzją

Ochrony
podmiotu tworzącego ten ośrodek. Nie
Zdrowia
różnicuje to jego statusu w odniesieniu
„Porozumienie
do projektowanych norm prawnych.
Zielonogórskie”

Art. 2 ust. 1 Instytut na
Redukcjonistyczna definicja zarodka sprowadza go do Uwaga
nieuwzględniona-
definicja
pkt 28
rzecz Kultury „zygoty”, lub „grupy komórek”, pomijając fakt, że stanowi on określa sposób rozumienia pojęcia w
Prawnej Ordo wczesną formę odrębnego organizmu ludzkiego o określonej, prawie. Ochrona zarodka i szczególna
Iuris
odrębnej tożsamości genetycznej. Tym samym traktowanie dbałość o niego wynika z innych
zarodka ludzkiego jedynie w kategorii „grupy komórek”, w przepisów projektu
istocie na równi z innymi komórkami lub tkankami, ignoruje
jego obiektywną, odrębną nie tylko etycznie, ale i biologicznie
tożsamość względem biologicznych rodziców, co w świetle
współczesnej embriologii i biologii rozwoju oraz genetyki nie
budzi najmniejszych wątpliwości. Przedmiotowy sposób
podejścia do ludzkiego zarodka skutkuje bezpodstawnym
odniesieniem kategorii „godności człowieka” w art. 5 mln
jedynie
do „urodzonego dziecka” z pominięciem
3

wcześniejszych jego faz rozwojowych. Stanowisko to jest
sprzeczne z zasadą państwa prawnego oraz wynikającymi z
niej gwarancjami z art. 38 Konstytucji RP, jak również stoi w
sprzeczności ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości
Unii Europejskiej.

Art. 2 ust. 1 NSZZ
Człowiek w stadium zarodka powinien mieć zagwarantowane Uwaga
nieuwzględniona
–
pkt 28
Solidarność
prawo do życia (i urodzenia się) przynależne każdej osobie Przechowywanie zarodka pozwala na
ludzkiej, dlatego niedopuszczalne powinno być zamrażanie i zachowanie
jego
potencjału
wytwarzanie zarodków nadliczbowych. Brak ograniczenia w rozwojowego.
ustawie ilości tworzonych i wszczepianych zarodków naraża
zdrowie i życie matki i jej przyszłych dzieci. Dopuszczalne
może być utworzenie i przeniesienie jednego, maksymalnie
dwóch zarodków (pod warunkiem że oba zarodki będą
transferowane) - tak, aby nie trzeba było niszczyć
nadliczbowych zarodków. Należy wprowadzić zakaz
tworzenia nadliczbowych zarodków, tak aby nie było
konieczne mrożenie zarodków nadliczbowych.

Art.2 ust.28 Komitet
Należytego zabezpieczenia wymaga poczęte życie określone Uwaga nieuwzględniona – Proponowane
Przestrogi
zgodnie z art. Ustawy jako zarodek
przepisy proponują ochronę zarodka w
Przed
szczególności
wprowadzając
karę
Oddzieleniem
związana
z
zakazem
niszczenia
Rodzica
zarodków zdolnych do prawidłowego
rozwoju.
Art. 3 ust. 2 Stowarzyszenie
Brzmienie Artykułu 3.2., gdzie „niedopuszczalne jest
Uwaga
nieuwzględniona
-
Nasz Bocian
ograniczanie możliwości rozrodu ze względu na
Przeciwwskazania medyczne to sytuacja,
nosicielstwo chorób warunkowanych genetycznie”
w której kobieta jest chora i nie można w
powoduje sprzeczność z Artykułem 13.1.pkt.4
tym momencie przenieść zarodka, zatem
nie można tego łączyć z nosicielstwem
„Art. 13.1.
chorób genetycznych.
Niedopuszczalne jest zastosowanie
w
procedurze
4

medycznie wspomaganej prokreacji komórek rozrodczych
pobranych od dawcy jeżeli:
4) istnieją przeciwskazania medyczne do zastosowania w
procedurze medycznie wspomaganej prokreacji komórek
rozrodczych pobranych od dawcy”
Ograniczenie możliwości rozrodu dawcy będącego
nosicielem chorób warunkowanych genetycznie jest
sprzeczne z ideą Artykułu 3.2., ponieważ „możliwość
rozrodu” w rozumieniu Art.3.2. nie została ograniczona do
osób, które posiadają intencję zostania rodzicem.
Ta sama uwaga dotyczy Art. 67.1.
„Kto przeprowadza testowanie zarodków w celu
dokonania wyboru płci przyszłego dziecka podlega
grzywnie, ograniczeniu wolności albo pozbawieniu
wolności do lat 2”
który zgodnie z logiką poprzedniej uwagi proponowalibyśmy
zmienić na:
„Kto przeprowadza testowanie zarodków w celu
dokonania wyboru płci lub innych cech przyszłego dziecka
ze wskazań innych niż medyczne podlega grzywnie,
ograniczeniu wolności albo pozbawieniu wolności do lat
2”
Pozostawienie tych artykułów w obecnym brzmieniu
umożliwiłoby bowiem selekcję zarodków z dowolnych
pobudek.
Art. 3 ust. 2
Wyrażono zapewnienie o „niedopuszczalności ograniczenia Uwaga nieuwzględniona – Pomiędzy
5

rozrodu nosicielom chorób genetycznie uwarunkowanych”, co normami nie występuje sprzeczność.
prima facie można traktować jako stanowisko anty- Współczesna
medycyna
pozwala
eugeniczne. Jednakże ta ogólna deklaracja może być niektórym
osobom
dotkniętym
konkretyzowana w postaci szczegółowych rozwiązań, które chorobami warunkowanymi genetycznie
paradoksalnie będą miały wyraźnie eugeniczny charakter. na urodzenie zdrowego dziecka. Nie
Przedmiotowa deklaracja może bowiem być interpretowana oznacza to, że jeżeli rodzaj choroby, nie
jako usprawiedliwiająca selekcję eugeniczną zarodków pozwala na urodzenie zdrowego dziecka
(połączoną również z aborcją eugeniczną) w przypadku osobie takiej można zabronić posiadania
stwierdzonego nosicielstwa chorób genetycznie
dziecka.
uwarunkowanych, w celu uniknięcia powtórzenia się choroby
genetycznej w rodzinie. Warto zwrócić uwagę, że obecnie w
Polsce obserwuje się aktywność firm biotechnologicznych,
oferujących technologię selekcji eugenicznej zarodków w
okresie preimplantacyjnym
Art. 3 ust. 1 Związek
Punkt ten budzi wątpliwość ponieważ to może znaczyć, że Uwaga
nieuwzględniona- nie ma
i 2
Polskich
para taka obciążona chorobą genetyczną przenoszoną z podstaw, żeby dyskryminować osobę
Ośrodków
pokolenia na pokolenie może domagać się wykonania dotkniętą chorobą genetyczną w prawie
Leczenia
procedur in vitro i innych procedur wspomaganego rozrodu, do posiadania dziecka.
Niepłodności i które mogą nie dawać rezultatów lub skutkować
Wspomaganego przeniesieniem wad lub nosicielstwa tych wad na następne
Rozrodu
pokolenia. Np. nosicielstwo mukowiscydozy.
Art. 4 ust. 1 PTMR
propozycja: uwzględnianie problematyki zdrowia rozrodczego Uwaga uwzględniona
pkt 4
w opiece zdrowotnej osób w wieku rozrodczym w tym
(obecnie
również osób chorych przewlekle i niepełnosprawnych
art. 11 ust.
3 pkt 4)
Art. 5
Komitet
treść artykułu 5 „Leczenie niepłodności jest prowadzone Uwaga nieuwzględniona –postawiona
(obecnie
Przestrogi
zgodnie z aktualna wiedzą medyczną, poszanowaniem teza nie została w żaden sposób
art. 4)
Przed
godności człowieka, a także z poszanowaniem prawa do życia udowodniona.
Oddzieleniem
prywatnego i rodzinnego ze szczególnym uwzględnieniem
Rodzica
ochrony zdrowia i praw dziecka, które urodzi się w wyniku

procedury medycznie wspomaganej prokreacji” stoi w
6

sprzeczności z wieloma artykułami tej ustawy.

Art. 5
PTG
Kwestii leczenia niepłodności poświęcone zostały zaledwie Uwaga uwzględniona
(obecnie
dwa przepisy – art. 5 i 6 ustawy, tym samym słuszny jest
art. 4)
zarzut braku kompleksowego ustawowego uregulowania tego

obszaru zdrowia, jakim jest zdrowie rozrodcze społeczeństwa,
Art. 6
profilaktyki niepłodności oraz jej leczenia.
(obecnie
art. 5)
Art. 6 pkt 2 Tomasz
Użyto słowa „wszystkimi” – uniemożliwi to prowadzenie Uwaga nieuwzględniona- centra leczenia
(obecnie
Rybicki
centrów leczenia niepłodności, które nie korzystają z metod niepłodności zgodnie z projektowanym
art. 5)
pozaustrojowych (celem metod pozaustrojowych nie jest zapisem
mają leczyć niepłodność
leczenie niepłodności). Sytuacja ta będzie prowadziła do wszelkimi
dostępnymi
metodami
wykluczenia znacznej liczby osób, które nie dopuszczają się leczenia tej choroby, zatem zarówno
stosowania metod pozaustrojowych.
poprzez poradnictwo medyczne, leczenie
farmakologiczne, chirurgiczne, jak
również
procedury
medycznie
wspomaganej prokreacji celem
funkcjonowania centrum jest
umożliwienie pacjentom uzyskania w
jednym
podmiocie
pełnego,
kompleksowego zakresu świadczeń
zdrowotnych umożliwiających leczenie
niepłodności, jak również rozwój
medycyny w tym zakresie (element
dotyczący
prowadzenia
działań
dydaktycznych).
Rozdział 2 PTG
Nieostry zakres art.7 ustawy, w którym Ustawodawca Uwaga
uwzględniona
–
celem
Art. 7
zastrzega – z niewyjaśnionych przyczyn – że centrum może funkcjonowania centrum jest
stanowić wyłącznie bądź jeden budynek, bądź kompleks umożliwienie pacjentom uzyskania w
budynków, ale położonych obok siebie i tworzących jednym
podmiocie
pełnego,
funkcjonalną całość. Jest to warunek, którego jedynym celem kompleksowego zakresu świadczeń
7