Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw

niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji 
bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 763).  
Natomiast odsetki od wkładów  zgromadzonych  na  innych  książeczkach  mieszkaniowych 
będą  zwolnione  w  przypadku  założenia  tych  książeczek  do  dnia  wejścia  w  życie  tego 
przepisu. Jeżeli książeczka ta została po dniu 31 grudnia 2014 r. zmieniona lub odnowiona, 
zwolnienia  tego  nie  stosuje  się  do  odsetek  przypadających  na  okres  od  dnia  zmiany  lub 
odnowienia  tej  książeczki.  Odsetki  od  wkładów  zgromadzonych  na  książeczkach 
mieszkaniowych,  do  których  nie  mają  zastosowania  przepisy  ustawy  o  pomocy  państwa 
w spłacie  niektórych  kredytów  mieszkaniowych,  udzielaniu  premii  gwarancyjnych  oraz 
refundacji  bankom  wypłaconych  premii  gwarancyjnych,  założonych  zmienionych  lub 
odnowionych w jakiejkolwiek formie, w okresie od dnia wejścia przepisu w życie do dnia 
31 grudnia 2014 r., będą korzystały ze zwolnienia do dnia 31 grudnia 2014 r. 
Art. 15 –  przepis przewiduje  zachowanie  mocy  obowiązującej  przepisów  wykonawczych 
wydanych na podstawie dotychczasowego brzmienia przepisu art. 28a ustawy CIT do dnia 
wejścia  życie  przepisów  wykonawczych  wydanych  na  podstawie  zmienionej  delegacji 
ustawowej, nie dłużej jednak niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. 
Art.  16  –  przepis  ten  określa  termin  wejścia  w  życie  przepisów ustaw, o których mowa 
w art. 1–5.  Przepisy  te  wchodzą  w  życie  z  dniem  1  stycznia  2015  r.  z  wyłączeniem 
regulacji dotyczących: 
−  dochodów zagranicznych  spółek  kontrolowanych  (z  uwzględnieniem  przepisu 
przejściowego),  które  wchodzą  w  życie  pierwszego  dnia  miesiąca,  następującego  po 
trzech miesiącach od dnia ogłoszenia ustawy; ze względu na przyjęcie zasady, iż rokiem 
podatkowym jest rok podatkowy zagranicznej spółki kontrolowanej, który nie musi być 
zbieżny z rokiem kalendarzowym, nie ma przeszkód do wcześniejszego wejścia w życie 
omawianej regulacji;  ze  względu  na  fakt,  że  rok  podatkowy  rozpoczyna  się  zazwyczaj 
pierwszego  dnia  miesiąca,  konieczne  było  zastrzeżenie  wejścia  w  życie  przepisów 
pierwszego dnia miesiąca, 
−  certyfikatów rezydencji  (z  uwzględnieniem  przepisu  przejściowego),  które  wchodzą 
w życie  w  terminie  trzech  miesięcy  od  dnia  ogłoszenia;  rozwiązanie  to  nie  jest 
uzależnione od roku podatkowego podatnika bądź płatnika, 
 
78 
−  zmian  przewidujących  odroczenie  opodatkowania  przychodu  z  tytułu  wniesienia  do 
spółki kapitałowej wkładu niepieniężnego (komercjalizowanej własności intelektualnej), 
które wchodzą w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia; zmiana ta jest korzystna 
dla podatników,  a  więc  jej  wcześniejsze  wejście  w  życie  nie narusza zakazu 
wprowadzania zmian w trakcie roku podatkowego; 
−  zwolnień przedmiotowych w ustawie PIT (art. 21 ust. 1 pkt 3, 3e, pkt 49 lit. b oraz pkt 
120a), które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia; proponowany 
przepis ma związek z postanowieniami art. 13, z którego wynika, iż świadczenia w nim 
powołane  otrzymane  począwszy  od  dnia  1  stycznia  2014  r.  podlegają  zwolnieniu  od 
opodatkowania.  
Ustawa z  dnia 20  lipca  2000  r.  o  ogłaszaniu  aktów  normatywnych  i  niektórych  innych 
aktów prawnych (Dz. U.  z  2011 r. Nr  197,  poz.  1172,  z  późn.  zm.)  dopuszcza  taką 
możliwość (art. 4 ust. 2) z uwagi na ważny interes państwa, jeżeli zasady demokratycznego 
państwa  prawnego  nie  stoją  temu  na  przeszkodzie.  Ważnym  interesem  państwa  jest  jak 
najszybsze uregulowanie kwestii, o której mowa w projekcie, tak aby podatnicy  już 
w trakcie roku podatkowego mieli pewność odnośnie braku zobowiązania podatkowego. 
Ponadto wejście w życie w dniu ogłoszenia postanowień art. 21 ust. 1 pkt 49 lit. b ustawy 
o podatku  dochodowym  od  osób  fizycznych  jest  uzasadnione  z  uwagi  na  obowiązki 
oddziałów Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, jako płatnika podatku dochodowego.  
Na podstawie art. 35 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych 
oddziały  Wojskowej  Agencji  Mieszkaniowej  są  obowiązane  do  poboru  miesięcznych 
zaliczek  od  wypłacanych  żołnierzom  świadczeń  pieniężnych  wynikających  z  przepisów 
ustawy o zakwaterowaniu  Sił  Zbrojnych  Rzeczypospolitej  Polskiej,  w  tym  również  od 
świadczeń mieszkaniowych wypłacanych przez te oddziały.  
Proponowane  wejście  w  życie  omawianej  regulacji  spowoduje  zatem,  iż  oddziały 
Wojskowej  Agencji  Mieszkaniowej  od  dnia  ogłoszenia  ustawy  będą  zwolnione 
z obowiązku  poboru  miesięcznych  zaliczek  na  podatek  od  w/w  świadczeń.  Brak  tej 
regulacji spowodowałby powstanie nadpłaty w podatku dochodowym za cały 2014 r.  
Propozycja  oznacza,  iż  nadpłaty  będą  mniejsze,  tj.  powstaną  tylko  za  okres  od  dnia 
1 stycznia 2014 r.  do  chwili  wejście  w/w  regulacji  w  życie.  Nadpłatę  podatnik  odzyska 
 
79 
poprzez złożenie rocznego zeznania podatkowego, w którym wykaże nadpłacony podatek 
z omawianego tytułu. 
−  zmian w art. 30a ust. 10 pkt 1 oraz art. 30b ust. 5c pkt 1 ustawy PIT i art. 306m §1 pkt 1 
Ordynacji podatkowej, które wchodzą w życie po upływie 30 dni od dnia ich ogłoszenia; 
zmiana ma charakter porządkujący;  
−  zwolnień, w zakresie inwestowania składki ubezpieczeniowej, o których mowa w art. 21 
ust. 1 pkt 4 lit. b, art. 24 ust. 15a–15c, art. 30a ust. 1 pkt 3 i 5a i art. 9 oraz w zakresie 
odsetek od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych, o których mowa 
w art. 52a ust. 1 pkt 5 i art. 14, które wejdą w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia 
ustawy. 
Przepisy ustawy nie podlegają notyfikacji zgodnie z trybem określonym w rozporządzeniu 
Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego 
systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.). 
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. 
Zgodnie z §11a ust. 1 uchwały Nr 49 Rady Ministrów – Regulamin pracy Rady Ministrów 
z dnia 19 marca 2002 r. (MP Nr 13, poz. 221 z późn. zm.) projekty aktów normatywnych 
oraz wszelkie dokumenty dotyczące prac nad tym projektem udostępniane są w Biuletynie 
Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji. 
 
 
 
 
80 
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 
1. Podmioty, na które oddziałuje akt normatywny 
Projektowana ustawa dotyczy szerokiej grupy podatników podatku dochodowego od osób 
prawnych  oraz  podatników  podatku  dochodowego  od  osób  fizycznych,  w  szczególności 
prowadzących  działalność  gospodarczą.  Projektowane  przepisy  odnoszą  się  również  do 
spółek pozostających w związkach kapitałowych i powiązaniach określonych w przepisach 
ustaw o  podatkach dochodowych –  tak  krajowych,  jak  i  zagranicznych,  zakładów  spółek 
zagranicznych, spółek i spółdzielni europejskich czy podmiotów powiązanych. 
W  zakresie  uregulowań  dotyczących  kontrolowanej  spółki  zagranicznej  projektowana 
zmiana dotyczy wąskiej  grupy  podatników  będących  osobami  fizycznymi  i  prawnymi 
posiadających  pakiet  kontrolny  udziałów  w  podmiotach  zagranicznych zlokalizowanych 
w krajach o niskim lub zerowym poziomie opodatkowania.  Są  to  głównie  spółki 
o charakterze  międzynarodowym  pozostające  w  grupach  kapitałowych,  które  dysponują 
dostatecznymi  środkami  kapitałowymi,  aby  tworzyć  struktury  kapitałowe  ukierunkowane 
na obchodzenie opłacania podatków w Polsce. 
2.  Wpływ  na  sektor  finansów  publicznych,  w  tym  budżet  państwa  i  budżety  jednostek 
samorządu terytorialnego 
Wprowadzenie przepisów dotyczących zagranicznej spółki kontrolowanej 
Polski  system  podatkowy  nie  zawiera  regulacji  odnoszących  się  do  opodatkowania 
dochodów  spółek  CFC.  W  związku  z  tym brak podstaw prawnych i instrumentów, które 
umożliwiałyby  uzyskiwanie  informacji  dotyczących  tego  charakteru  dochodów 
uzyskiwanych  przez  polskich  podatników  przy  wykorzystaniu  zagranicznych  spółek. 
Należy  jednak  wskazać,  iż  obecnie  istniejące  przepisy  w  zakresie  opodatkowania 
podatkiem dochodowym nie stanowią bariery dla przenoszenia wymienionych w projekcie 
aktywów  finansowych  do  innych  państw,  w  tym  państw  stosujących  szkodliwą 
konkurencję  podatkową,  państw  niezobligowanych umownie do wymiany informacji 
podatkowych  czy  państw,  z  którymi  Polska  nie  zawarła  umowy  o  unikaniu  podwójnego 
opodatkowania. Obecny system prawny nie zawiera zatem  regulacji  zapobiegających 
optymalizacji podatkowej z wykorzystaniem zagranicznych  spółek,  nieprowadzących 
 
81 
faktycznej działalności gospodarczej i transferowaniu dochodów do tych spółek. Efektem 
takich  działań  jest  obniżanie  podstawy  opodatkowania  i  zaniżanie  należnego  podatku 
dochodowego. 
W  związku  z  wprowadzeniem  przepisów  o  dochodach  spółek  CFC  nie  przewiduje  się 
spadku atrakcyjności Polski dla bezpośrednich i rzeczywistych inwestycji zagranicznych. 
Wynika  to  przede  wszystkim  z  faktu,  iż  system  podatkowy  jest  tylko  jednym  z  wielu 
czynników  branych  pod  uwagę  przez  inwestorów  zagranicznych  przy  podejmowaniu 
decyzji  inwestycyjnych.  Szczególnie  zaś  w  przypadku  podmiotów zagranicznych 
zainteresowanych  inwestycjami  średnio-  lub  długoterminowymi  –  a  nie  działaniami 
o charakterze spekulacyjnym – wydaje się, iż jego znaczenie spada, a większego znaczenia 
nabierają  takie  czynniki,  jak  koszty  pracy,  dostęp  do  wykwalifikowanego  personelu, 
dostępność  rynków  zbytu.  Należy  również  zauważyć,  iż  regulacje  przewidujące 
opodatkowanie dochodów zagranicznych spółek posiadają kraje, takie jak Wielka Brytania, 
Niemcy,  Francja,  Włochy,  Szwecja, Dania, Finlandia, Portugalia, Hiszpania czy Stany 
Zjednoczone  Ameryki.  Trudno  zaliczyć  je  do  grupy  państw  nieatrakcyjnych  dla 
inwestorów. Przepisy te nie powinny również stanowić zachęty dla przenoszenia kapitału 
do  krajów  niestosujących  regulacji  CFC.  Przyjęty  w  projekcie  system  odliczeń,  co do 
zasady, eliminować będzie możliwość wystąpienia podwójnego opodatkowania dochodów 
w Polsce i państwie siedziby lub zarządu spółki CFC. Wskazać przy tym należy, iż przyjęta 
w  Polsce  stawka  podatku  CIT  wynosząca  19%  dochodu,  na  tle  większości  krajów  Unii 
Europejskiej oraz państw rozwiniętych, może być uznana za „atrakcyjną” dla inwestorów. 
Przepisy  CFC  nie  ingerują  także  w  zasadę  swobody  kształtowania  przez  podatników  ich 
stosunków prawnych, określając jedynie ich skutki w podatku dochodowym. 
W okresie ostatnich lat podejmowane były przez międzynarodowe instytucje oraz zespoły 
naukowców  liczne  próby  określenia  skali  zjawiska  unikania  opodatkowania  przy 
wykorzystaniu  tzw.  rajów  podatkowych  w  Europie.  Z  badań  prowadzonych  przez 
pracowników Komisji Europejskiej) wynika, że znaczne różnice w stawkach podatkowych 
stanowią istotną zachętę do relokowania dochodu pomiędzy jurysdykcjami. Wyniki badań 
wskazują, że przesuwanie dochodów do krajów  o niskim poziomie opodatkowania przez 
międzynarodowe  przedsiębiorstwa  zależą  od  ich struktury  i  reżimów  podatkowych, 
                                                 
2)  OECD, Addressing Base Erosion and Profit Shirting, str. 66. 
 
82