Rządowy projekt ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego

gdyż  przepis  ten stanowi w istocie element pragmatyki dyscyplinarnej; przepis 
uzupełniono w zakresie sposobu udzielania wyróżnień (projektowany art. 167). 
 
W rozdziale 7 „Mieszkania funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego”: 
W porównaniu do obowiązujących do tej pory regulacji zmieniono kolejność przepisów, 
układając je w dwóch zasadniczych grupach: 
1)  art. 112–119 (dotychczasowe art. 102–104 i 109–110)  dotyczą  uprawnień 
rzeczowych, tj. uprawnień do otrzymania lokalu albo tymczasowej kwatery:  
 –  w art. 112 w  zakresie  rozumienia  lokalu  służącego  do  zaspokajania  potrzeb 
mieszkaniowych zaproponowano odesłanie do art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 
21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy 
i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 71,  poz.  733,  z  późn.  zm.). 
Wprowadzono także odesłanie do art. 3 pkt 2a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – 
Prawo  budowlane  (Dz.  U.  Nr  89,  poz.  414,  z  późn.  zm.)  w  zakresie  definicji 
budynku mieszkalnego, 
–  w pozostałych przepisach uporządkowano zasady dotyczące zakresu uprawnień 
funkcjonariusza.  
2)  art.120–123  (dotychczasowe art. 105, art. 106 i art.  108)  dotyczą  uprawnień  do 
świadczeń  pieniężnych,  tj. pomocy finansowej  i  równoważników  pieniężnych. 
Ponadto treść dotychczasowego art. 107 (dotyczącego zwrotu kosztów dojazdu do 
miejsca  pełnienia  służby)  przeniesiono,  w  zgodzie  z  zakresem jego regulacji, do 
rozdziału 8 i oznaczono jako art. 155. 
Opisane  powyżej  zmiany  nie  wpływają  jednak  ani  na  treść  uprawnień 
funkcjonariuszy ABW w zakresie spraw mieszkaniowych kształtowanych  na 
podstawie projektowanej ustawy  ani  na  treść  tych  uprawnień  nabytych  na 
podstawie dotychczasowych przepisów. 
Zaproponowane  zmiany  redakcyjne  mają  na  celu  ujednolicenie interpretacji oraz 
doprecyzowanie przepisów  w zakresie przydzielania funkcjonariuszowi lokalu 
mieszkalnego,  a  także  ujednolicenie  interpretacji  w  zakresie  przydzielania norm 
mieszkaniowych. Ponadto  zakres  uregulowań  zawartych  w  rozdziale  został 
rozszerzony 
przez przeniesienie przepisów dotychczasowych aktów 
wykonawczych, będących w istocie przepisami regulującymi materię ustawową. 
 
24 
W  rozdziale  8  „Uposażenie  i  inne  świadczenia  pieniężne  funkcjonariuszy  Agencji 
Bezpieczeństwa Wewnętrznego”: 
W  celu  doprecyzowania  lub  uporządkowania dotychczasowych regulacji 
zaproponowano: 
1)  doprecyzowanie  okoliczności  wygaśnięcia  prawa  funkcjonariusza  do  uposażenia 
(dotychczasowy przepis art. 121 ust. 3, projektowany przepis art. 125). 
2)  w  art.  130  ust.  4  uregulowano  kwestię  potrąceń  z  uposażenia  i  doprecyzowano 
podstawy prawne ich dokonania.  Zgodnie  z  projektem  potrącenia  z  uposażenia 
będzie można dokonać: 
–  na podstawie sądowych i administracyjnych tytułów wykonawczych, 
–  z  tytułu  szkód  wyrządzonych  w  mieniu  Skarbu  Państwa  znajdującym  się 
w dyspozycji ABW, na zasadach określonych w przepisach o odpowiedzialności 
majątkowej  funkcjonariuszy  Policji,  Straży  Granicznej,  Służby  Celnej,  Biura 
Ochrony  Rządu,  Państwowej  Straży  Pożarnej,  Służby  Więziennej,  Agencji 
Bezpieczeństwa  Wewnętrznego,  Agencji  Wywiadu,  Służby  Kontrwywiadu 
Wojskowego,  Służby  Wywiadu Wojskowego i  Centralnego Biura 
Antykorupcyjnego,  
–  na  podstawie  przepisów  szczególnych,  na  pisemne  wezwanie  właściwego 
organu lub wierzyciela, który jednakże będzie musiał wskazać podstawę prawną 
wezwania. 
3)  W  art.  144  proponuje  się  doprecyzować  kwestię  zwrotu  należności  pieniężnych 
funkcjonariuszowi  w  związku  ze  skierowaniem  go  na szkolenie zawodowe lub  
w okresie kształcenia. Przepisy te zostały przeniesione z aktów wykonawczych do 
ustawy z 2002 r. Zgodnie z  projektem,  funkcjonariuszowi  przysługiwać  będzie 
uposażenie, należności pieniężne w wysokości i na warunkach przysługujących mu 
na  stanowisku  służbowym  zajmowanym  przed  rozpoczęciem  nauki,  dieta,  zwrot 
kosztów przejazdów, dojazdów, noclegów –  w  przypadku  kształcenia  poza  stałym 
miejscem zamieszkania  lub  pełnienia  służby.  Ponadto  funkcjonariusz w związku  
z kształceniem będzie mógł otrzymać zwrot opłat pobieranych przez szkołę, zwrot 
kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia. 
4)  Zaproponowano doprecyzować kwestię przedawnienia roszczeń z tytułu prawa do 
uposażenia  i  innych  świadczeń  oraz  należności  pieniężnych,  przez  wskazanie,  iż 
przedawnienie  roszczenia  może  nie  zostać  uwzględnione,  jeżeli  opóźnienie 
25 
w dochodzeniu  roszczenia  jest  usprawiedliwione  okolicznościami  niezawinionymi 
przez funkcjonariusza (projektowany przepis art. 165). 
5)  Doprecyzowano  okoliczności  zwrotu  funkcjonariuszowi  zawieszonej  części 
uposażenia wraz z obligatoryjnymi podwyżkami tego uposażenia, wprowadzonymi 
w okresie zawieszenia (dotychczasowy art. 139 ust. 2, projektowany art. 146 
ust. 2). 
6)  Zgodnie  z  projektem  funkcjonariuszowi  będzie  można  przyznać  nagrodę 
uznaniową za uzyskiwanie znaczących wyników w służbie, za wykonywanie zadań 
służbowych  w szczególnie  trudnych  warunkach  lub  wymagających  znacznego 
nakładu pracy, zaangażowania i odpowiedzialności oraz w związku z dokonaniem 
czynu  świadczącego  o  odwadze  funkcjonariusza.  Jeżeli  warunki  bytowe 
funkcjonariusza ulegną pogorszeniu, proponuje się, aby właściwy przełożony mógł 
przyznać funkcjonariuszowi zapomogę pieniężną (art. 151). 
7)  W art. 152 (dotychczasowy art. 126) zaproponowano doprecyzowanie przepisów 
w zakresie przyznawania nagrody jubileuszowej, przez przeniesienie z aktu 
wykonawczego do niniejszego projektu przepisów regulujących materię w swojej 
istocie ustawową. 
8)  W  art.  153  (dotychczasowy  art.  127)  zawarto  przepisy  kompleksowo  regulujące 
zakres  świadczeń  przysługujących  funkcjonariuszowi ABW  za  podróże  służbowe 
krajowe i zagraniczne.  
9)  Doprecyzowano świadczenia, jakie otrzymuje funkcjonariusz zwolniony ze służby 
(dotychczasowe art. 128 i art.  129, projektowane art. 157 i art.  160), m.in. 
wskazano  expressis verbis,  iż  odprawa  ma  charakter  jednorazowy,  a  także 
określono  wysokość  ekwiwalentu  pieniężnego  za  niewykorzystane  urlopy 
wypoczynkowe. 
 
W rozdziale  9  „Dyscyplina  służbowa  funkcjonariuszy  Agencji  Bezpieczeństwa 
Wewnętrznego”: 
Zakres treściowy projektowanego rozdziału 9 został poszerzony w stosunku do zakresu 
dotychczasowego  rozdziału  10  ustawy  z  2002  r.,  co  zostało  odzwierciedlone 
w proponowanym tytule  tego  rozdziału.  W  projektowanym  brzmieniu  obejmuje  on 
wszystkie  dotychczasowe przepisy art. 144–153  ustawy  z  2002  r.;  zakres  uregulowań 
zawartych  w  tym  rozdziale  został  ponadto  rozszerzony  o  przeniesione  do  projektu 
26 
przepisy dotychczasowego aktu wykonawczego  regulującego  tryb  postępowania 
dyscyplinarnego, będące w istocie przepisami regulującymi materię ustawową. 
Do  tego  rozdziału  przeniesiono  również  dotychczasowy  art.  101  ustawy  z  2002  r. 
dotyczący udzielania wyróżnień funkcjonariuszowi. W efekcie zaproponowanych zmian 
projektowana ustawa, zgodnie z wymogiem zachowania formy ustawy dla regulacji 
karnych,  zawiera  w  jednym  rozdziale  całościową  regulację  problematyki  dyscypliny 
służbowej  funkcjonariuszy,  tj.  określenie  władzy  dyscyplinarnej,  zasad  udzielania 
wyróżnień i wymierzania kar oraz tryb postępowania w tych sprawach. 
Zgodnie z projektem władzę dyscyplinarną posiada Szef ABW oraz kierownik jednostki 
organizacyjnej.  Władza  dyscyplinarna  obejmuje  prawo  do:  udzielania  wyróżnień, 
wszczynania, odmowy wszczęcia,  zawieszania,  podejmowania  zawieszonych 
i umarzania  postępowań  dyscyplinarnych,  wydawania  postanowień  w  toku 
postępowania  dyscyplinarnego,  wydawania  orzeczeń,  rozpatrywania  zażaleń, 
wymierzania kar dyscyplinarnych oraz wykonywania kar dyscyplinarnych. 
Ponadto w art. 203 ust. 3 projektu zaproponowano przepis jednoznacznie uprawniający 
Szefa  ABW  do  występowania  z  wnioskiem  do  Prezydenta  RP  (za  pośrednictwem 
ministra  właściwego  do  spraw  wewnętrznych)  o  pozbawienie  ukaranego 
funkcjonariusza stopnia podporucznika  albo  stopnia  generała  brygady  bądź  
z wnioskiem do ministra właściwego do spraw wewnętrznych o pozbawienie ukaranego 
funkcjonariusza  stopnia  służbowego  w  korpusie  oficerów  albo  o  obniżenie  stopnia 
służbowego w korpusie oficerów, w przypadkach gdy kary takie zostałyby orzeczone. 
Szczególny  charakter  tego  unormowania  wynika  stąd,  że  skoro  do  mianowania  na 
wskazane  stopnie  są  jedynie  właściwi  odpowiednio  Prezydent  RP  albo  minister 
właściwy do spraw wewnętrznych, to także do ich gestii powinno należeć decydowanie 
o pozbawieniu bądź obniżeniu odpowiednich stopni służbowych.  
Dzięki  przeniesieniu  do  projektowanej  ustawy  trybu  postępowania  dyscyplinarnego 
możliwe stało się znaczne ograniczenie zakresu treści upoważnienia do wydania aktu 
wykonawczego (art. 215 projektu), który w porównaniu z dotychczasowym art. 152 
ustawy z 2002 r., obejmuje tylko 3 grupy zagadnień o charakterze ściśle wykonawczym: 
sposób  przekazywania  dokumentów  związanych  z  postępowaniem  dyscyplinarnym, 
sposób  prostowania  błędów  pisarskich  i rachunkowych oraz innych oczywistych 
omyłek,  a  także  wzory  postanowień  i  innych  dokumentów  sporządzanych 
w postępowaniu dyscyplinarnym. 
27 
W rozdziale 10 „Przepisy karne”: 
W  projekcie  uwzględniono  przepisy  karne  zasadniczo  w  brzmieniu  odpowiadającym 
dotychczasowym art. 153a–153d  ustawy  z  2002  r.  Wprowadzono  tylko  niezbędne 
zmiany  mające  na  celu  dostosowanie  następujących  przepisów  karnych  do  zmian 
wprowadzonych w przepisach materialnych projektowanej ustawy: 
1)  Z zakresu penalizacji czynu określonego w art. 216 ust. 1 projektu (dotychczasowy 
art. 153a) wyłączono odpowiedzialność karną funkcjonariusza, który uzyskał zgodę 
Szefa  ABW  na  wykonywanie  czynności  operacyjno-rozpoznawczych w zakresie 
ust.  1.  W  stosunku  do  obowiązującego  stanu  prawnego  zakres  kontratypu  został 
ograniczony do sprawowania funkcji,  o  których  mowa  w  ust.  1,  tylko  i  wyłącznie 
w ramach  wykonywania,  za  zgodą  Szefa  ABW,  czynności  operacyjno- 
-rozpoznawczych. 
2)  Uwzględniono nową definicję „dziennikarza” zawartą w art. 27 ust. 1 pkt 9 projektu 
i  rezygnację  z  odesłania  w  tym  zakresie  do  ustawy  z  dnia  26  stycznia  1984  r.  – 
Prawo prasowe. 
3)  W  art.  220  wprowadzono  przepis  dotyczący  odpowiedzialności  karnej  za  podanie 
nieprawdy  w  oświadczeniu  o  stanie  majątkowym,  jednoznacznie  normujący 
odpowiedzialność  funkcjonariusza w tym zakresie. Przepis ten odpowiada 
analogicznej regulacji zawartej w art. 14 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. 
o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje 
publiczne. 
 
W rozdziale 11 „Zmiany w przepisach obowiązujących”: 
Zawarte  w  projekcie  zmiany  obowiązujących  ustaw  ograniczają  się  do  niezbędnych 
zmian o  charakterze  dostosowawczym,  mających  na  celu  wprowadzenie  do  systemu 
prawa przedstawionych wcześniej głównych założeń reformy systemu cywilnych służb 
specjalnych. Zmiany te obejmują w szczególności: 
1)  Skreślenie  z  ustaw:  o Radzie Ministrów, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym 
i o Służbie  Kontrwywiadu  Wojskowego  oraz  Służbie  Wywiadu  Wojskowego 
przepisów  dotyczących  Kolegium  do  Spraw  Służb  Specjalnych  oraz  uprawnień 
ministra,  którego  zakres  działania  obejmuje  koordynację  działalności  służb 
specjalnych. 
28