Rządowy projekt ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Rządowy projekt ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 2295
- Data wpłynięcia: 2014-04-02
- Uchwalenie: sprawa niezamknięta
2295-cz-1
2) Wprowadzenie zmian w ustawach z dnia 9 czerwca 2006 r.: o Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym, o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu
Wojskowego i o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz
Służby Wywiadu Wojskowego. Zaproponowane zmiany są niezbędne z punktu
widzenia zachowania spójności projektowanej ustawy z obowiązującymi ustawami
dotyczącymi działania służb specjalnych w zakresie stosowania uprawnień tych
służb.
3) Ponadto w ustawie o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu
Wojskowego w przepisach dotyczących posługiwania się dokumentami
legalizacyjnymi dodano możliwość posługiwania się nimi przez funkcjonariuszy
SWW uprawnionych do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych nie
tylko podczas wykonywania tych czynności (analogicznie do uprawnienia SKW
przewidzianego w projekcie), ale także w celu ochrony danych własnych lub innego
funkcjonariusza uprawnionego do wykonywania tych czynności. Podobnie osoby
udzielające pomocy SWW przy wykonywaniu czynności operacyjno-
-rozpoznawczych będą mogły posługiwać się dokumentami legalizacyjnymi w celu
ochrony własnych danych. Zmiana ta wynika ze szczególnej specyfiki
realizowanych przez SWW zadań i ma zapewnić zwiększenie bezpieczeństwa
funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze oraz osób
udzielających im pomocy przy wykonywaniu tych czynności. Analogiczne
rozwiązania zastosowano w stosunku do funkcjonariuszy AW. Dodatkowo,
w związku ze zmianą zakresu zadań ABW, wynikającą z powierzenia CBA ścigania
wszystkich najpoważniejszych przestępstw korupcyjnych, usunięto także
z dotychczasowego brzmienia art. 29 ustawy o CBA upoważnienie ustawowe dla
Prezesa Rady Ministrów do wydania zarządzenia dotyczącego współdziałania
i koordynacji w zakresie zwalczania korupcji, jako nieposiadającego już ratio legis
– wobec projektowanych zmian w tym zakresie.
4) Wprowadzenie w ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji
rządowej zmian wynikających ze zmiany podległości organizacyjnej Szefa ABW.
W tej ustawie zaproponowano również modyfikację przepisu art. 33b
przewidującego zachowanie przez Prezesa Rady Ministrów instrumentu koordynacji
działań w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa i obronności państwa w postaci
uprawnienia do wydawania szefom służb państwowych odpowiedzialnych za jego
29
bezpieczeństwo wiążących ich wytycznych (odpowiadającego funkcjonalnie
dotychczasowemu art. 13 ustawy z 2002 r.).
5) Wprowadzenie zmiany w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej
ma na celu ujednolicenie przepisów w odniesieniu do poszczególnych podmiotów
uprawnionych do stosowania kontroli operacyjnej, jak również zniweluje
wątpliwości interpretacyjne, które dotychczas związane były ze stosowaniem tej
regulacji.
6) Wprowadzone zmiany w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu
Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura
Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin
mają charakter wyłącznie redakcyjny i legislacyjny, mający na celu zachowanie
spójności odesłań tej ustawy z przepisami projektowanych ustaw o Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz o Agencji Wywiadu.
7) Wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej ma na
celu zagwarantowanie osobom przyjmowanym do służby w Służbie Celnej
i posiadającym stopień ABW albo AW możliwość mianowania ich na stopień
służbowy równorzędny z posiadanym stopniem służbowym.
W rozdziale 12 „Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe”:
W rozdziale tym zawarto niezbędne regulacje dotyczące stosunków prawnych oraz
instytucjonalnych powstałych pod rządami ustawy z 2002 r. Wprowadzone przepisy
mają przede wszystkim zapewnić ciągłość zarówno bytu instytucjonalnego ABW (jej
struktury, organów), jak i stosunków służbowych funkcjonariuszy. W tym ostatnim
zakresie przewiduje się utrzymanie w mocy rozkazów personalnych, decyzji zgody
i innych rozstrzygnięć w sprawach osobowych funkcjonariuszy wydanych na podstawie
ustawy z 2002 r. W związku z przepisami przejściowymi zachowują oni wynikające
z nich dotychczasowe warunki pełnienia służby. W rozdziale tym wskazano również, iż
okres służby w byłym Urzędzie Ochrony Państwa wlicza się do okresu zatrudnienia
w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z prawa pracy. Uregulowano także
kwestię prawa do urlopu dodatkowego nabytego wyłącznie na podstawie kryterium
wieku określonego w art. 97 ust. 2 ustawy z 2002 r.; zgodnie z projektem
30
funkcjonariusz zachowuje to prawo do czasu nabycia prawa do urlopu dodatkowego na
zasadach określonych w art. 94 ust. 2 niniejszej ustawy.
W rozdziale tym zawarto także przepisy dotyczące wypłacenia nagrody rocznej.
Zgodnie z projektem nagrodę roczną za rok 2014 wypłacać się będzie na zasadach
wynikających z przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy.
Dzięki tym regulacjom projektowana ustawa powinna zapewnić zachowanie status quo
stosunków służbowych i uposażeniowych funkcjonariuszy, co pozwoli uniknąć
przeprowadzania zmian personalnych „przy okazji” wejścia w życie nowych przepisów.
W tym rozdziale zawarto również przepis art. 244 regulujący uprawnienia
funkcjonariuszy ABW zwolnionych na podstawie art. 230 ust. 1, 3 lub 4 ustawy
z 2002 r. Przepis ten ma ostatecznie uporządkować sytuację prawną byłych i obecnych
funkcjonariuszy ukształtowaną wskutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego
z 20 kwietnia 2004 r. (sygn. K 45/02) orzekającego niezgodność z Konstytucją RP
art. 230 ust. 1 i 7 ustawy z 2002 r. Projektowany przepis odpowiada treści
projektowanego art. 230a ustawy z 2002 r., który został zawarty w druku sejmowym
nr 676.
Zgodnie z projektem nie zmieni się status quo Szefa ABW powołanego na podstawie
ustawy z 2002 r. oraz zastępcy Szefa ABW. Ponadto proponuje się wskazać, iż
należności i zobowiązania Szefa ABW powołanego na podstawie ustawy z 2002 r. będą
należnościami i zobowiązaniami Szefa ABW w rozumieniu niniejszego projektu.
Uregulowano również sytuację pracowników cywilnych zatrudnionych w ABW, którzy,
zgodnie z projektem, pozostaną pracownikami ABW w rozumieniu niniejszego
projektu.
Odniesiono się także do aktów wykonawczych, wydanych na podstawie ustawy
z 2002 r. Zaproponowano przepis przejściowy mówiący o tym, iż akty wykonawcze
pozostaną w mocy nie dłużej niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego
projektu. Podobnie uregulowano moc obowiązywania przepisów wewnętrznych
wydanych przez Szefa ABW na podstawie art. 19 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 4 i art. 47 ust. 2
ustawy z 2002 r., zakreślając ich czas stosowania do czasu wydania nowych przepisów
na podstawie art. 13 ust. 2 i 3, art. 14 ust. 4 i art. 42 ust. 5 niniejszego projektu, jednak
nie dłużej niż przez 12 miesięcy od dnia wejście w życie niniejszej ustawy.
31
Proponuje się określić termin wejścia w życie niniejszej ustawy z pierwszym dniem
miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęło 30 dni od dnia jej ogłoszenia,
jak również skorelować ten termin z wejściem w życie ustawy o Agencji Wywiadu, co
powinno zapewnić spójność przyjętych rozwiązań legislacyjnych, a także umożliwić
przygotowanie się jej adresatów do wykonywania norm zawartych w tych ustawach.
Stosownie do § 11a uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. –
Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.), projekt ustawy
został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum
Legislacji.
Zakres spraw regulowanych projektem ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii
Europejskiej.
Projekt ustawy nie zawiera przepisów technicznych i w związku z tym nie podlega
procedurze notyfikacji aktów prawnych, określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów
z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu
notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).
32
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Zakres podmiotowy regulacji
Projektowana ustawa będzie wpływać na funkcjonariuszy pełniących służbę
i pracowników zatrudnionych w ABW, objętych przepisami ustawy z dnia 24 maja
2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.
Projektowane zmiany będą też miały wpływ na inne organy i instytucje państwowe,
których zakres działania dotyczy obszaru bezpieczeństwa państwa, w szczególności
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Rady Ministrów, ministra właściwego do
spraw wewnętrznych oraz szefów pozostałych służb specjalnych.
2. Zakres przeprowadzonych konsultacji
Projektowana ustawa została zamieszczona, zgodnie z wymogami art. 5 ustawy z dnia
7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U.
Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.), w Biuletynie Informacji Publicznej na stronach
internetowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W tym trybie uwag do projektu nie
zgłoszono.
Ponadto projekt zamieszczono w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum
Legislacji w zakładce Rządowy proces legislacyjny, zgodnie z wymogami § 11a ust. 1
uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. – Regulamin pracy Rady
Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.).
Projekt przekazano również do zaopiniowania:
1. Szefowi Kancelarii Sejmu RP,
2. Szefowi Kancelarii Prezydenta RP,
3. Szefowi Biura Bezpieczeństwa Narodowego,
4. Przewodniczącemu Krajowej Rady Sądownictwa,
5. Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego,
6. Prokuratorowi Generalnemu,
7. Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych,
8. Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli,
9. Prezesowi Instytutu Pamięci Narodowej,
10. Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka,
11. Stowarzyszeniu Amnesty International,
33
Antykorupcyjnym, o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu
Wojskowego i o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz
Służby Wywiadu Wojskowego. Zaproponowane zmiany są niezbędne z punktu
widzenia zachowania spójności projektowanej ustawy z obowiązującymi ustawami
dotyczącymi działania służb specjalnych w zakresie stosowania uprawnień tych
służb.
3) Ponadto w ustawie o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu
Wojskowego w przepisach dotyczących posługiwania się dokumentami
legalizacyjnymi dodano możliwość posługiwania się nimi przez funkcjonariuszy
SWW uprawnionych do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych nie
tylko podczas wykonywania tych czynności (analogicznie do uprawnienia SKW
przewidzianego w projekcie), ale także w celu ochrony danych własnych lub innego
funkcjonariusza uprawnionego do wykonywania tych czynności. Podobnie osoby
udzielające pomocy SWW przy wykonywaniu czynności operacyjno-
-rozpoznawczych będą mogły posługiwać się dokumentami legalizacyjnymi w celu
ochrony własnych danych. Zmiana ta wynika ze szczególnej specyfiki
realizowanych przez SWW zadań i ma zapewnić zwiększenie bezpieczeństwa
funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze oraz osób
udzielających im pomocy przy wykonywaniu tych czynności. Analogiczne
rozwiązania zastosowano w stosunku do funkcjonariuszy AW. Dodatkowo,
w związku ze zmianą zakresu zadań ABW, wynikającą z powierzenia CBA ścigania
wszystkich najpoważniejszych przestępstw korupcyjnych, usunięto także
z dotychczasowego brzmienia art. 29 ustawy o CBA upoważnienie ustawowe dla
Prezesa Rady Ministrów do wydania zarządzenia dotyczącego współdziałania
i koordynacji w zakresie zwalczania korupcji, jako nieposiadającego już ratio legis
– wobec projektowanych zmian w tym zakresie.
4) Wprowadzenie w ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji
rządowej zmian wynikających ze zmiany podległości organizacyjnej Szefa ABW.
W tej ustawie zaproponowano również modyfikację przepisu art. 33b
przewidującego zachowanie przez Prezesa Rady Ministrów instrumentu koordynacji
działań w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa i obronności państwa w postaci
uprawnienia do wydawania szefom służb państwowych odpowiedzialnych za jego
29
bezpieczeństwo wiążących ich wytycznych (odpowiadającego funkcjonalnie
dotychczasowemu art. 13 ustawy z 2002 r.).
5) Wprowadzenie zmiany w ustawie z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej
ma na celu ujednolicenie przepisów w odniesieniu do poszczególnych podmiotów
uprawnionych do stosowania kontroli operacyjnej, jak również zniweluje
wątpliwości interpretacyjne, które dotychczas związane były ze stosowaniem tej
regulacji.
6) Wprowadzone zmiany w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu
Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura
Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin
mają charakter wyłącznie redakcyjny i legislacyjny, mający na celu zachowanie
spójności odesłań tej ustawy z przepisami projektowanych ustaw o Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz o Agencji Wywiadu.
7) Wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej ma na
celu zagwarantowanie osobom przyjmowanym do służby w Służbie Celnej
i posiadającym stopień ABW albo AW możliwość mianowania ich na stopień
służbowy równorzędny z posiadanym stopniem służbowym.
W rozdziale 12 „Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe”:
W rozdziale tym zawarto niezbędne regulacje dotyczące stosunków prawnych oraz
instytucjonalnych powstałych pod rządami ustawy z 2002 r. Wprowadzone przepisy
mają przede wszystkim zapewnić ciągłość zarówno bytu instytucjonalnego ABW (jej
struktury, organów), jak i stosunków służbowych funkcjonariuszy. W tym ostatnim
zakresie przewiduje się utrzymanie w mocy rozkazów personalnych, decyzji zgody
i innych rozstrzygnięć w sprawach osobowych funkcjonariuszy wydanych na podstawie
ustawy z 2002 r. W związku z przepisami przejściowymi zachowują oni wynikające
z nich dotychczasowe warunki pełnienia służby. W rozdziale tym wskazano również, iż
okres służby w byłym Urzędzie Ochrony Państwa wlicza się do okresu zatrudnienia
w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z prawa pracy. Uregulowano także
kwestię prawa do urlopu dodatkowego nabytego wyłącznie na podstawie kryterium
wieku określonego w art. 97 ust. 2 ustawy z 2002 r.; zgodnie z projektem
30
funkcjonariusz zachowuje to prawo do czasu nabycia prawa do urlopu dodatkowego na
zasadach określonych w art. 94 ust. 2 niniejszej ustawy.
W rozdziale tym zawarto także przepisy dotyczące wypłacenia nagrody rocznej.
Zgodnie z projektem nagrodę roczną za rok 2014 wypłacać się będzie na zasadach
wynikających z przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy.
Dzięki tym regulacjom projektowana ustawa powinna zapewnić zachowanie status quo
stosunków służbowych i uposażeniowych funkcjonariuszy, co pozwoli uniknąć
przeprowadzania zmian personalnych „przy okazji” wejścia w życie nowych przepisów.
W tym rozdziale zawarto również przepis art. 244 regulujący uprawnienia
funkcjonariuszy ABW zwolnionych na podstawie art. 230 ust. 1, 3 lub 4 ustawy
z 2002 r. Przepis ten ma ostatecznie uporządkować sytuację prawną byłych i obecnych
funkcjonariuszy ukształtowaną wskutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego
z 20 kwietnia 2004 r. (sygn. K 45/02) orzekającego niezgodność z Konstytucją RP
art. 230 ust. 1 i 7 ustawy z 2002 r. Projektowany przepis odpowiada treści
projektowanego art. 230a ustawy z 2002 r., który został zawarty w druku sejmowym
nr 676.
Zgodnie z projektem nie zmieni się status quo Szefa ABW powołanego na podstawie
ustawy z 2002 r. oraz zastępcy Szefa ABW. Ponadto proponuje się wskazać, iż
należności i zobowiązania Szefa ABW powołanego na podstawie ustawy z 2002 r. będą
należnościami i zobowiązaniami Szefa ABW w rozumieniu niniejszego projektu.
Uregulowano również sytuację pracowników cywilnych zatrudnionych w ABW, którzy,
zgodnie z projektem, pozostaną pracownikami ABW w rozumieniu niniejszego
projektu.
Odniesiono się także do aktów wykonawczych, wydanych na podstawie ustawy
z 2002 r. Zaproponowano przepis przejściowy mówiący o tym, iż akty wykonawcze
pozostaną w mocy nie dłużej niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego
projektu. Podobnie uregulowano moc obowiązywania przepisów wewnętrznych
wydanych przez Szefa ABW na podstawie art. 19 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 4 i art. 47 ust. 2
ustawy z 2002 r., zakreślając ich czas stosowania do czasu wydania nowych przepisów
na podstawie art. 13 ust. 2 i 3, art. 14 ust. 4 i art. 42 ust. 5 niniejszego projektu, jednak
nie dłużej niż przez 12 miesięcy od dnia wejście w życie niniejszej ustawy.
31
Proponuje się określić termin wejścia w życie niniejszej ustawy z pierwszym dniem
miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęło 30 dni od dnia jej ogłoszenia,
jak również skorelować ten termin z wejściem w życie ustawy o Agencji Wywiadu, co
powinno zapewnić spójność przyjętych rozwiązań legislacyjnych, a także umożliwić
przygotowanie się jej adresatów do wykonywania norm zawartych w tych ustawach.
Stosownie do § 11a uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. –
Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.), projekt ustawy
został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum
Legislacji.
Zakres spraw regulowanych projektem ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii
Europejskiej.
Projekt ustawy nie zawiera przepisów technicznych i w związku z tym nie podlega
procedurze notyfikacji aktów prawnych, określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów
z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu
notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).
32
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Zakres podmiotowy regulacji
Projektowana ustawa będzie wpływać na funkcjonariuszy pełniących służbę
i pracowników zatrudnionych w ABW, objętych przepisami ustawy z dnia 24 maja
2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.
Projektowane zmiany będą też miały wpływ na inne organy i instytucje państwowe,
których zakres działania dotyczy obszaru bezpieczeństwa państwa, w szczególności
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Rady Ministrów, ministra właściwego do
spraw wewnętrznych oraz szefów pozostałych służb specjalnych.
2. Zakres przeprowadzonych konsultacji
Projektowana ustawa została zamieszczona, zgodnie z wymogami art. 5 ustawy z dnia
7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U.
Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.), w Biuletynie Informacji Publicznej na stronach
internetowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W tym trybie uwag do projektu nie
zgłoszono.
Ponadto projekt zamieszczono w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum
Legislacji w zakładce Rządowy proces legislacyjny, zgodnie z wymogami § 11a ust. 1
uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. – Regulamin pracy Rady
Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.).
Projekt przekazano również do zaopiniowania:
1. Szefowi Kancelarii Sejmu RP,
2. Szefowi Kancelarii Prezydenta RP,
3. Szefowi Biura Bezpieczeństwa Narodowego,
4. Przewodniczącemu Krajowej Rady Sądownictwa,
5. Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego,
6. Prokuratorowi Generalnemu,
7. Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych,
8. Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli,
9. Prezesowi Instytutu Pamięci Narodowej,
10. Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka,
11. Stowarzyszeniu Amnesty International,
33
Dokumenty związane z tym projektem:
-
2295-cz-1
› Pobierz plik
-
2295-cz-2
› Pobierz plik