Rządowy projekt ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego

o przyjęcie do służby w ABW, jednak z uwagi na fakt, iż ABW jest służbą specjalną, 
kandydat do służby w ABW musi spełnić określone w art. 39 pkt 6 projektu warunki 
zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Zgodnie z projektem komisje lekarskie 
w ramach  postępowania  kwalifikacyjnego  orzekają  o  zdolności  fizycznej 
i psychicznej  do  służby  w  ABW.  Przy  orzekaniu  będą  opierać  się  na przepisach 
rozporządzenia  ministra  właściwego  do  spraw  wewnętrznych,  w  którym  będzie 
określony  tryb  i  sposób  postępowania  przed  komisjami  lekarskimi  w  sprawach 
orzekania  o  zdolności  fizycznej  i  psychicznej  kandydata  do  służby  w  ABW 
(projektowany art. 61 ust. 9). Osoby z orzeczoną niepełnosprawnością mogą ubiegać 
się  o  przyjęcie  do  służby  w  ABW,  jednakże  z  uwagi  na  szczególne  wymagania  
w  zakresie  zdolności  fizycznej  i  psychicznej,  które  muszą  spełnić  kandydaci  do 
pełnienia służby w tej formacji mundurowej, mogą one nie zostać do niej przyjęte. 
Inna  sytuacja  pojawi  się  wówczas,  gdy  komisja  lekarska  orzekać  będzie 
o niepełnosprawności  funkcjonariusza  ABW, w przypadku  gdy,  pełniąc  służbę, 
ulegnie  on  np.  wypadkowi.  Zastosowanie  w  tym  przypadku  będą  mieć  również 
przepisy  ww. aktu wykonawczego w zakresie ustalenia uszczerbku na zdrowiu 
funkcjonariusza  doznanego  wskutek  wypadku  pozostającego  w  związku 
z pełnieniem  służby  lub  choroby  pozostającej  w  związku  ze  szczególnymi 
warunkami  lub  właściwościami  służby.  Komisja  lekarska  wyda orzeczenie 
o niepełnosprawności funkcjonariusza, ustali grupę inwalidztwa, na podstawie której 
funkcjonariuszowi temu będzie przysługiwać prawo do renty inwalidzkiej.  
15)  W projektowanym art. 65 wprowadzono przepisy w nieuregulowanej dotychczas 
w ustawie  kwestii  przywracania  funkcjonariusza  do  służby  w  przypadku  uchylenia 
albo  stwierdzenia  nieważności  rozkazu  personalnego  o  zwolnieniu  ze  służby. 
Zgodnie z projektem prawo do uposażenia funkcjonariusza przywróconego do służby 
powstaje z dniem podjęcia przez niego służby. 
16)  Przepisy  dotyczące  świadectwa  służby  funkcjonariusza  zwolnionego  ze  służby 
(projektowany art. 67) uzupełniono o regulacje zawarte w rozporządzeniu wydanym 
na podstawie art. 65  ust. 3  dotychczasowej  ustawy,  którym  nadano  rangę 
ustawowych. 
17)  W  przepisach  dotyczących  wygaśnięcia  stosunku  służbowego  funkcjonariusza 
(art. 66  projektu)  w  stosunku  do  stanu  dotychczasowego  dodano  przesłankę 
19 
dotyczącą  stwierdzenia  zaginięcia  funkcjonariusza,  mając  na  względzie  faktyczną 
możliwość wystąpienia takiej okoliczności. 
W  rozdziale  5  „Korpusy  i  stopnie  służbowe  funkcjonariuszy Agencji  Bezpieczeństwa 
Wewnętrznego”: 
1)  W art. 70 zróżnicowano wymagania dla funkcjonariuszy mianowanych na pierwszy 
stopień  w  różnych  korpusach.  Proponuje  się  uzależnić  mianowanie w korpusie 
podoficerów od uzyskania pozytywnej opinii służbowej oraz zdania odpowiedniego 
egzaminu.  Mianowanie  w  korpusie  chorążych  uzależnione  będzie  od  posiadania 
pozytywnej  opinii  służbowej,  zajmowanego  stanowiska  służbowego  oraz  zdania 
odpowiedniego  egzaminu.  Mianowanie  w  korpusie  oficerów  uzależnione  będzie  od 
posiadania  pozytywnej  opinii  służbowej,  zajmowania  stanowiska  służbowego, 
z którym  związany  jest  stopień  służbowy  oficera,  posiadania  wyższego 
wykształcenia oraz zdania odpowiedniego egzaminu. 
2)  W art. 79–82  wprowadzono  konieczne,  a  nieuwzględnione  w  dotychczasowej 
ustawie, przepisy materialno-prawne 
dotyczące  szkoleń  zawodowych 
funkcjonariuszy. Ponadto  zakres  uregulowań  zawartych  w  tym  przepisie  został 
rozszerzony  przez przeniesienie przepisów  z  dotychczas  obowiązującego  aktu 
wykonawczego, będących w istocie przepisami regulującymi materię ustawową. 
3)  Uporządkowano 
i  doprecyzowano  przepisy  związane  z  mianowaniem 
funkcjonariuszy na stopnie służbowe przez: 
–  usunięcie dotychczasowego art. 73 ust. 2 w związku z niemożnością mianowania 
na kolejny wyższy stopień funkcjonariusza zwolnionego ze służby, 
–  dopełnienie  zakresu  przedmiotowego  dotychczasowego  przepisu  art.  74 ust. 1, 
mające  na  względzie  normę  stanowiącą,  że  wszystkie  stopnie  służbowe 
funkcjonariuszy są dożywotnie (projektowany przepis art. 74 ust. 1), 
–  rozszerzenie  katalogu  przesłanek  przywracania  stopnia  służbowego  przez 
dopisanie  przesłanki  uchylenia  orzeczenia  o  ukaraniu  karą  dyscyplinarną 
obniżenia  stopnia  służbowego.  Doprecyzowano  także  katalog  podmiotów 
uprawnionych  do  przywrócenia  stopnia  odpowiednio  o  podmioty  właściwe  do 
mianowania na ten stopień służbowy (projektowany art. 76 ust. 2), 
–  uwzględnienie – w dotychczasowym przepisie art. 77 ust. 2 (projektowany przepis 
art. 77  ust.  2)  o  mianowaniu  na  równorzędny  stopień  w  ABW  –  także  osób 
przyjmowanych do ABW, posiadających stopień UOP, AW, SKW lub SWW, 
20 
–  wskazanie w całym dotychczasowym art. 77 (projektowany art. 77 ust. 1–3) dnia 
rozpoczęcia  służby  w ABW  jako  momentu  mianowania  na  odpowiadający  albo 
równorzędny  stopień  w  ABW  osób  przyjmowanych  do  ABW,  posiadających 
stopień  którejkolwiek  ze  służb  lub  formacji,  wymienionych we wskazanych 
przepisach, 
–  wprowadzenie  –  jako projektowany art. 77  ust. 4 –  upoważnienia  do  wydania 
przez  Radę  Ministrów  rozporządzenia  określającego,  jakie  stopnie  służb  lub 
formacji, wskazanych w  przepisach projektowanego art. 77  ust. 1 i 3, 
odpowiadają poszczególnym stopniom służbowym w ABW. 
 
W  rozdziale  6  „Obowiązki  i  prawa  funkcjonariuszy  Agencji  Bezpieczeństwa 
Wewnętrznego”: 
1)  Przepisy  dotyczące  obowiązku  składania  oświadczeń  o  stanie  majątkowym 
(dotychczasowy art. 80a, projektowany art. 87) zostały rozszerzone o dane dotyczące 
majątku  odrębnego  oraz  uzupełnione  o  zasady  składania  oświadczeń  oraz 
uprawnienia do przetwarzania danych w nich zawartych; ponadto  wprowadzono 
upoważnienie  dla  ministra  właściwego  do  spraw  wewnętrznych  do  określenia, 
w drodze  rozporządzenia,  trybu  postępowania  w  sprawach 
związanych 
z oświadczeniami o stanie majątkowym oraz sposobu analizy zgodności oświadczeń 
ze stanem faktycznym. Proponuje się, aby oświadczenie o stanie majątkowym było 
przechowywane przez 6 lat od daty jego złożenia. 
2)  Wprowadzono  ograniczenie  uprawnień  funkcjonariuszy  do  ubezpieczenia  od 
następstw  nieszczęśliwych  wypadków  (dotychczasowy  art.  85a,  projektowany 
art. 92)  –  na  podstawie  dotychczasowych  przepisów  ubezpieczenie  przysługiwało 
funkcjonariuszowi  także  wtedy,  gdy  wykonywał  on  zadania  poza  strefą  działań 
wojennych  lub  w  warunkach  niezagrażających  jego  życiu  lub  zdrowiu,  chociaż 
w państwie, którego terytorium w części zostało uznane za strefę działań wojennych 
lub  na  terytorium  którego  występują  warunki  stwarzające  bezpośrednie  zagrożenie 
życia lub zdrowia, projektowane przepisy wyłączają takie przypadki. 
3)  Uporządkowano  kwestię  uprawnienia  funkcjonariusza  do  umundurowania 
(dotychczasowy art. 86, projektowany art. 93) –  w projektowanych przepisach 
otrzymuje  on  nieodpłatnie  umundurowanie,  a  równoważnik  pieniężny  przysługuje 
21 
mu, w przypadku  gdy nie otrzymał  umundurowania  albo  kwoty  przeznaczonej  na 
zakup ubrania typu cywilnego.  
4)  Podobnie  uporządkowano  kwestię  możliwości  otrzymywania  przez  funkcjonariusza 
wyżywienia (dotychczasowy art. 89, projektowany art. 96) – projektowane przepisy 
stanowią, że może on otrzymywać nieodpłatnie wyżywienie w czasie wykonywania 
zadań  służbowych,  a  jeżeli  nie  otrzymał  wyżywienia,  może  otrzymać  w  zamian 
równoważnik pieniężny. 
5)  Doprecyzowano przepis (dotychczasowego art. 90 ust. 5, projektowanego art. 98), 
dotyczący  uprawnienia  do  otrzymania  dopłaty  do  wypoczynku.  Jednocześnie 
uprawnienie to uwarunkowano nabyciem przez funkcjonariusza w danym roku 
kalendarzowym prawa do urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 13 dni 
roboczych. 
6)  W kwestii prawa funkcjonariusza do urlopu wypoczynkowego (dotychczasowy 
art. 95)  dodano  przepis  (projektowany  art.  102  ust.  2)  wprowadzający  zasadę 
proporcjonalności  wymiaru  przysługującego  urlopu  wypoczynkowego  do  okresu 
służby  pozostałego  do  końca  danego  roku  kalendarzowego  oraz  ograniczenie 
łącznego  wymiaru  urlopu  wypoczynkowego  w  roku  kalendarzowym  do  26  dni 
roboczych.  Ponadto  w art. 102 ust.  4  unormowany  został  wyjątek  gwarantujący 
prawa nabyte w odniesieniu  do  urlopu  wychowawczego.  Przepis  ten  wyłącza 
stosowanie zasady proporcjonalnego obniżania  okresu urlopu wypoczynkowego 
w zależności od okresu wykorzystanego urlopu wychowawczego, w przypadku  gdy 
w roku kalendarzowym, w którym  rozpoczął  urlop  wychowawczy,  nabył  prawo  do 
urlopu wypoczynkowego przed rozpoczęciem tego urlopu wychowawczego. 
7) W przepisach związanych z odwołaniem funkcjonariusza z urlopu wypoczynkowego, 
wstrzymaniem lub przesunięciem tego urlopu (dotychczasowy art. 96, projektowany 
art. 106)  dokonano  kilku  zmian  redakcyjnych  oraz  wydłużono  do  pierwszych 
9 miesięcy  następnego  roku  okres,  w  którym  funkcjonariuszowi  należy  udzielić 
niewykorzystanego w  danym roku kalendarzowym urlopu wypoczynkowego. 
Wydłużenie okresu miało na celu dostosowanie przepisu do art. 168 Kodeksu pracy. 
Ponadto  w projektowanym art. 111 ust.  1  i  2  zagwarantowano  prawa  do  odwołania 
z urlopu,  jego  wstrzymania  lub  przesunięcia  także  w  odniesieniu  odpowiednio  do 
płatnych  urlopów  dodatkowych  i  urlopów  bezpłatnych.  Ponadto  w proponowanym 
art. 106  ust.  3  zachowano  przepis  dotyczący  zwrotu  uzasadnionych, poniesionych 
22 
przez  funkcjonariusza  kosztów  związanych  z  wypoczynkiem, w przypadku 
wstrzymania urlopu.  Przepis  ten  realizuje  funkcję  gwarancyjną,  umożliwiającą 
wystąpienie o zwrot tych kosztów. 
8)  W  zakresie  dodatkowego  urlopu  wypoczynkowego  przysługującego  dotychczas 
funkcjonariuszowi  z  tytułu  osiągnięcia  określonego  wieku  lub  stażu  służby 
zrezygnowano z kryterium wieku, zostawiając tym samym tylko wymiar urlopu oraz 
wysługę  lat.  Rozwiązanie  to  zapewni  zgodność  z  dyrektywą  Rady  2000/78/WE 
z dnia 27 listopada 2000  r.  ustanawiającą  ogólne  warunki  ramowe  równego 
traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy. 
9)  W odniesieniu do urlopów zdrowotnych, o których mowa w art. 108 projektu, 
uzupełniono  zakres  właściwości  komisji  lekarskich  o  kompetencję  do  składania 
wniosku o udzielenie urlopu zdrowotnego (art. 60 ust. 1 pkt 8 projektu). 
10) W projektowanym art. 109  uporządkowano  przepisy  regulujące  kształcenie 
funkcjonariusza,  przeprowadzanie  przewodu  doktorskiego  lub  postępowania 
habilitacyjnego oraz odbywanie aplikacji radcowskiej lub legislacyjnej. Zapisano, że 
Szef ABW może udzielić funkcjonariuszowi zwolnienia od zajęć służbowych na czas 
obowiązkowych  zajęć  oraz  płatnego  urlopu  szkoleniowego.  Na gruncie projektu 
wszystkie kwestie  dotyczące wzajemnych praw i obowiązków  określać  będzie 
umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy Szefem ABW a funkcjonariuszem.  
Należy  podkreślić,  iż  przepisy  w  tym  zakresie  stanowią  lex specialis  do ustawy 
z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65). 
Ponadto  przewidziano  możliwość  refundacji  kosztów  poniesionych  z  tytułu 
pobierania nauki lub odbywania studiów, przeprowadzania przewodu doktorskiego 
lub  postępowania  habilitacyjnego,  a  także  odbywania  aplikacji  radcowskiej  lub 
legislacyjnej. 
W art. 109 ust. 6 wprowadzono  obowiązek  zawarcia  przez  Szefa  ABW  umowy 
z funkcjonariuszem, określającej wzajemne prawa i obowiązki stron. 
11)  Doprecyzowano  przepisy  dotyczące  urlopów  okolicznościowych  oraz  urlopów 
bezpłatnych funkcjonariuszy (art. 110 i art. 105 projektu), mając na względzie różny 
charakter służby poszczególnych funkcjonariuszy w ABW. 
12)  Dotychczasowy  art.  101  ustawy  z  2002  r.,  dotyczący  wyróżnień  funkcjonariuszy, 
został przeniesiony do rozdziału dotyczącego dyscypliny służbowej funkcjonariuszy, 
23