Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo atomowe oraz niektórych innych ustaw

oraz stałemu prowadzeniu kontroli tych czynników w okresie składowania,

a także po zamknięciu składowiska.


Art. 1 pkt
13) po art. 53 dodaje się art. 53a - 53d w brzmieniu:
13
Art. 53a. 1. Składowiska odpadów promieniotwórczych lokalizuje się,
projektu
buduje, eksploatuje i zamyka w sposób uniemożliwiający otrzymanie przez

osoby z ogółu ludności w ciągu roku dawki skutecznej (efektywnej) ze

wszystkich dróg narażenia przekraczającej wartość 0,1 mSv.

2. Składowiska odpadów promieniotwórczych lokalizuje się na obszarach,

na których środowisko przyrodnicze podlega łagodnie przebiegającej

ewolucji, a warunki nią kształtowane mogą być wiarygodnie prognozowane

przez:

1) 500 lat – w przypadku składowiska powierzchniowego;

2) 10 000 lat – w przypadku składowiska głębokiego.

3. Składowisko głębokie lokalizuje się w formacjach geologicznych

posiadających miąższość i rozciągłość niezbędną dla obiektów składowiska

i filarów ochronnych.



Art. 53b. 1. Składowisk głębokich odpadów promieniotwórczych nie

lokalizuje się:

1) na obszarach występowania lub zagrożonych oddziaływaniem

gwałtownych zjawisk, w tym:

a) powodziami o większym prawdopodobieństwie pojawienia się niż dla

wody 1000-letniej,

b) zwiększoną aktywnością sejsmiczną naturalną lub indukowaną

działalnością człowieka,

c) zwiększoną aktywnością tektoniczną oraz na przebiegu stref

uskokowych,

d) ruchami masowymi ziemi,

e) osiadaniem lub zapadaniem się terenu,

f) zjawiskami krasowymi lub sufozyjnymi,

g) intensywną erozją wgłębną lub powierzchniową;

2) w obrębie obszarów aglomeracji miejskich i skupionego osadnictwa

oraz obszarach wyższej wartości społecznej (kulturowej, rekreacyjnej i

zdrowotnej);

3) w strefach ochronnych ujęć wody i obszarach ochronnych zbiorników

śródlądowych;

4) w strefach zasilania głównych i użytkowych zbiorników wód

podziemnych;

5) w podziemnych wyrobiskach górniczych powstałych w wyniku

wydobycia kopalin;

6) na terenach górniczych wyznaczonych do działalności polegającej na

wydobywaniu kopalin ze złóż;

15

7) na obszarach, na których udokumentowano złoża kopalin, których

miejsce występowania może być niesprzyjające dla lokalizacji

składowiska.

2. Składowiska głębokie mogą być lokalizowane na obszarach, o których

mowa w ust. 1 pkt 1 i 5, w przypadku wykazania na podstawie ocen i

analiz, o których mowa w art. 53c ust. 1 i w art. 53d ust. 1, braku

negatywnego wpływu czynników, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 5, na

bezpieczeństwo składowiska.

3. Składowisk powierzchniowych odpadów promieniotwórczych nie

lokalizuje się na obszarach, o których mowa w ust. 1, oraz:

1) poniżej poziomu zwierciadła wód podziemnych i na terenach, na

których może występować stałe lub okresowe podtapianie obiektów

składowiska;

2) w rejonach charakteryzujących się krótkimi drogami krążenia wód

powodującymi szybką migrację zanieczyszczeń do biosfery lub zbiorników

podziemnych wód użytkowych;

3) poniżej zwierciadła wód rzek lub jezior znajdujących się w jego

pobliżu;

4) w rejonie zagrożonym podtapianiem, zatapianiem wodami

pośniegowymi lub nawalnymi deszczami.

4.
Składowisko powierzchniowe lokalizuje się z zapewnieniem

właściwości izolacyjnych podłoża o wodoprzepuszczalności nie większej

niż 10-9 m/s.



Art. 53c. 1. Przed wyborem lokalizacji składowiska odpadów

promieniotwórczych inwestor przeprowadza badania i pomiary terenu

przeznaczonego
pod
lokalizację
składowiska
odpadów

promieniotwórczych, a na ich podstawie dokonuje oceny tego terenu.

2. Ocena, o której mowa w ust. 1, dotyczy spełniania wymagań

lokalizacyjnych, o których mowa w art. 53a i w art. 53b, i obejmuje

następujące czynniki:

1) społeczno-ekonomiczne, z uwzględnieniem:

a) warunków demograficznych,

b) zagospodarowania przestrzennego,

c) struktury własnościowej,

d) wartości społecznych (kulturowych, rekreacyjnych, zdrowotnych oraz

walorów estetycznych);

2) geograficzno-przyrodnicze, z uwzględnieniem:

a) budowy geologicznej (strukturalnej) oraz jej ewolucji,

b) geomorfologii oraz jej ewolucji,

c) występowania zasobów naturalnych i ich znaczenia,

d) warunków hydrogeologicznych,

e) warunków hydrologicznych,

16

f) warunków meteorologicznych i klimatycznych,

g) zagrożeń dla trwałej stabilności obszaru lokalizacyjnego ze strony

procesów przyrodniczych i związanych z działalnością gospodarczą,

h) rozkładów stężeń izotopów promieniotwórczych w gruncie, wodach

powierzchniowych, wodach podziemnych i w atmosferze oraz analizę

rozkładu mocy dawek promieniowania jonizującego według stanu na dzień

przeprowadzania oceny,

i) warunków geochemicznych.


Art. 1 pkt
16) po art. 55a dodaje się art. 55b – 55t w brzmieniu:
16
Art. 55b. 1. W składowiskach powierzchniowych można składować:
projektu
1) odpady promieniotwórcze krótkożyciowe:


a) niskoaktywne,

b) średnioaktywne;
2) zużyte zamknięte źródła promieniotwórcze krótkożyciowe:

a) niskoaktywne,

b) średnioaktywne,

c) wysokoaktywne.
2. W składowiskach głębokich można składować wszystkie kategorie
odpadów promieniotwórczych.
3. Prezes Agencji może w zezwoleniu wyłączyć określone odpady
promieniotwórcze z możliwości składowania w danym składowisku
odpadów promieniotwórczych ze względu na ich właściwości
fizykochemiczne, w szczególności zawartość izotopów, właściwości palne,
generowanie gazów, degradację biologiczną, zawartość wody, obecność
związków kompleksujących, wybuchowość lub wydzielane ciepło.

Art. 55d. W projekcie, w procesie budowy, eksploatacji oraz zamknięcia
składowiska odpadów promieniotwórczych nie stosuje się rozwiązań i
technologii, które nie zostały sprawdzone w praktyce w składowiskach
odpadów promieniotwórczych lub za pomocą prób, badań oraz analiz.
2. Do projektowania, budowy, eksploatacji oraz zamknięcia składowisk
odpadów promieniotwórczych w zakresie nie uregulowanym w ustawie,
stosuje się przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i
górnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981 oraz z 2013 r. poz. 21 i 1238).
3. Do projektowania, budowy, eksploatacji oraz zamknięcia
powierzchniowych składowisk odpadów promieniotwórczych w zakresie
nie uregulowanym w ustawie, stosuje się przepisy ustawy z dnia 7 lipca
1994 r. – Prawo budowlane.

Art. 55e. Projekt składowiska odpadów promieniotwórczych w
szczególności:
1) uwzględnia konieczność zapewnienia ochrony radiologicznej, ochrony

17
fizycznej oraz konieczność zachowania podkrytyczności podczas
eksploatacji i zamknięcia składowiska oraz po jego zamknięciu;
2) uwzględnia sekwencję kolejnych barier ochronnych zapewniających
spełnienie wymagania o którym mowa w pkt 1, nawet w przypadku
uszkodzenia jednej z barier;
3) zawiera rozwiązania, które umożliwiają pewną, stabilną, łatwą i
bezpieczną w zarządzaniu eksploatację i zamknięcie składowiska odpadów
promieniotwórczych;
4)
uwzględnia charakterystykę wybranej lokalizacji.
22. Art. 4 d) stosowanie środków opiera się na podejściu
T
Art. 1 pkt
2)
w art. 4:

ust. 3 zróżnicowanym;
2 projektu
a)
w ust. 1:
lit. d

–

pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1)
wytwarzaniu,
przetwarzaniu, przechowywaniu, transporcie,

stosowaniu materiałów jądrowych lub źródeł promieniotwórczych i obrocie

tymi materiałami lub źródłami,”,

–

po pkt 1 dodaje się pkt 1a–1c w brzmieniu:

„1a)
przechowywaniu, transporcie, przetwarzaniu lub składowaniu

odpadów promieniotwórczych,

1b)
przechowywaniu, transporcie lub przerobie wypalonego paliwa

jądrowego i obrocie tym paliwem,

1c)

wzbogacaniu izotopowym,”,

–

pkt 3 otrzymuje brzmienie:

„3)
budowie, eksploatacji i zamknięciu składowisk odpadów

promieniotwórczych,”,

b)
dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

„3. Działalność polegająca na obrocie odpadami promieniotwórczymi jest

zabroniona.”;


Art. 1 pkt
5)
po art. 48 dodaje się art. 48a–48c w brzmieniu:
5 projektu
„Art. 48a. 1. Jednostka organizacyjna, w której powstają odpady

promieniotwórcze lub wypalone paliwo jądrowe, odpowiada za zapewnienie

możliwości postępowania z odpadami promieniotwórczymi oraz z

wypalonym paliwem jądrowym, w tym za zapewnienie finansowania tego

postępowania, od momentu ich powstania, aż po ich oddanie do składowania,

łącznie z finansowaniem składowania.

2. Kierownik jednostki organizacyjnej prowadzącej postępowanie z odpadami

promieniotwórczymi lub z wypalonym paliwem jądrowym odpowiada za

bezpieczeństwo w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi lub z

wypalonym paliwem jądrowym, w szczególności za zapewnienie ochrony

radiologicznej, a tam, gdzie ma to zastosowanie, także ochrony fizycznej i

zabezpieczeń materiałów jądrowych.

3. Odpowiedzialność, o której mowa w ust. 1 i 2, nie może zostać

przeniesiona na inny podmiot.

18

4. Odpowiedzialność, o której mowa w ust. 1, obejmuje odpowiedzialność

jednostki organizacyjnej, w której powstało wypalone paliwo jądrowe, za

odpady promieniotwórcze pochodzące z przerobu tego paliwa, chyba że

odpowiedzialność za te odpady przejęła na podstawie pisemnego

oświadczenia jednostka organizacyjna, która dokonała przerobu wypalonego

paliwa jądrowego.

Art. 48b. 1. Jednostka organizacyjna planuje i wykonuje działalność związaną

z narażeniem w sposób uniemożliwiający powstawanie odpadów

promieniotwórczych.

2. W przypadku gdy z uwagi na charakter wykonywanej działalności

związanej z narażeniem nie jest możliwe spełnienie wymagania, o którym

mowa w ust. 1, jednostka organizacyjna, w której powstają odpady

promieniotwórcze, zapewnia:

1)
powstawanie odpadów promieniotwórczych na najniższym rozsądnie

osiągalnym poziomie zarówno pod względem objętości, aktywności, jak i

stężenia promieniotwórczego;

2)
minimalizowanie wpływu tych odpadów na środowisko.

3. W procesie lokalizacji, projektowania, budowy, eksploatacji i zamknięcia

składowiska odpadów promieniotwórczych stosuje się rozwiązania techniczne

i organizacyjne, zgodne z zasadą optymalizacji, o której mowa w art. 9 ust. 1.



7) po art. 49 dodaje się art. 49b w brzmieniu:

„Art. 49a. Odpady promieniotwórcze zawierające materiał jądrowy oraz
Art. 1 pkt
wypalone paliwo jądrowe podlegają ochronie fizycznej zgodnie z przepisami
7 projektu
dotyczącymi ochrony fizycznej materiałów jądrowych.



8) art. 50 otrzymuje brzmienie:

„Art. 50. 1. Odpady promieniotwórcze i wypalone paliwo jądrowe
Art. 1 pkt
przechowuje się w sposób zapewniający ochronę ludzi i środowiska w
8 projektu
warunkach normalnych i sytuacjach zdarzeń radiacyjnych, w szczególności

zabezpieczając je przed rozlaniem, rozproszeniem lub uwolnieniem.

2. Odpady promieniotwórcze przechowuje
się w warunkach

umożliwiających ich segregację według kategorii i podkategorii.

3. Wejście na teren składowiska odpadów promieniotwórczych oznacza się

tablicą informacyjną.

4. Opakowania przeznaczone do przechowywania odpadów

promieniotwórczych dostosowuje się do stanu skupienia i właściwości

fizykochemicznych odpadów promieniotwórczych z uwzględnieniem ich

planowanego okresu przechowywania i dalszego postępowania z tymi

odpadami.

5. Materiał, z którego wykonane jest opakowanie przeznaczone do

przechowywania odpadów promieniotwórczych, nie może wchodzić w

reakcje chemiczne z odpadami promieniotwórczymi.”;

19