Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2014

Funkcja 12. Środowisko
Polityka państwa w zakresie funkcji 12. obejmuje sprawy ochrony środowiska i bezpieczeństwa energetycznego
(np. system gospodarowania odpadami, wycofywania z produkcji i użytkowania substancji oraz materiałów
niebezpiecznych, oczyszczalnie i systemy kanalizacyjne). Realizacja funkcji umożliwia także racjonalne
i zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi, w tym w szczególności wodnymi, leśnymi, złożami
kopalin, a także system obszarów chronionych, bioróżnorodność oraz rekultywację gleb. Rozwija się także
technologie informatyczne i komunikacyjne w zakresie tzw. inteligentnej energii obejmującej działania mające
na celu zwiększenie wykorzystania i zapotrzebowania na wydajność energetyczną, oraz technologie
środowiskowe. Dla zadań ujętych w funkcji 12. sformułowano jako cel m.in. zaspokojenie potrzeb wodnych
ludności i gospodarki narodowej oraz ograniczenie zagrożeń wywołanych przez powodzie i susze, w połączeniu
z utrzymaniem dobrego stanu wód i związanych z nimi ekosystemów. Stan realizacji tego celu odzwierciedla
liczba zakończonych inwestycji hydrotechnicznych w danym roku do roku ubiegłego (w %) zaplanowana na
131% w 2013 r. i 86% w 2016 r. W ramach funkcji 12. wyodrębniono 7 zadań budżetowych.
Zadanie 12.1.W Kształtowanie bioróżnorodności
W ramach zadania prowadzone są działania, których celem jest ochrona i kształtowanie wartości
przyrodniczych i krajobrazowych. Aktywność publiczna zmierza do zachowania i rozwijania różnorodności
biologicznej, koncentrując się głównie na przedsięwzięciach w zakresie zachowania i kształtowania procesów
przyrodniczych przebiegających w ekosystemie, opracowywaniu planów ochrony dla rezerwatów przyrody,
parków narodowych i krajobrazowych, wykonywaniu faktycznych działań naprawczych oraz przedsięwzięciach
w zakresie leśnictwa i łowiectwa. Prowadzone są działania ochronne na obszarach Natura 2000, jak również
podejmowane są kroki służące zapewnieniu warunków do ochrony i utrzymania gleb, stanowisk roślinnych,
grzybów i zwierząt oraz zachowania warunków przyrodniczo-krajobrazowych i kulturowych obiektów oraz
obszarów chronionych, jak również rekultywacji terenów zdegradowanych i zdewastowanych. Zadanie zawiera
się w dziale administracji rządowej Środowisko. Na realizację zadania w 2014 r. zaplanowana została
skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości 2,45 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji
wykorzystywane będą następujące mierniki:
Miernik 1: Suma zasięgów powierzchniowych zrealizowanych działań służących ochronie i kształtowaniu
wartości przyrodniczych i krajobrazowych (w ha)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala na odzwierciedlenie rzeczywistych
działań publicznych z zakresu aktywnej ochrony
Bazowa
PW
Planowane
przyrody, jak również czynności polegających na
ustanawianiu
planów
ochrony,
planów
zadań
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
ochronnych lub zadań ochronnych dla obszarów
chronionych,
realizowanych
w
celu
ochrony
bd.
bd.
773.390
965.241,72
1.123.596,93
różnorodności biologicznej.
Informacje dodatkowe:
Wartość miernika na lata 2014-2016 uwzględnia powierzchnię
obszarów chronionych, na których faktycznie realizowane będą
Ocena ryzyka:
działania
służące
ochronie
i kształtowaniu
wartości
Ryzyko niewykonania planowanej wartości miernika
przyrodniczych i krajobrazowych. Brak wartości bazowej i PW
związane jest z możliwością zaniku z przyczyn
wynika ze zmiany metodologii miernika (do 2013 r. obejmował on
naturalnych wartości przyrodniczych, dla których
wszystkie obszary chronione, na których powinny być
zostały ustanowione dane obszarowe formy ochrony
prowadzone działania ochronne).
przyrody.
Miernik odzwierciedla również działania podejmowane przez 23
Parki Narodowe* oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej.
* Parki Narodowe – Babiogórski, Białowieski, Biebrzański, Bieszczadzki, „Bory Tucholskie”, Drawieński, Gorczański, „Góry Stołowe”, Kampinoski, Karkonoski,
Magurski, Narwiański, Ojcowski, Pieniński, Poleski, Roztoczański, Słowiński, Świętokrzyski, Tatrzański, „Ujście Warty”, Wielkopolski, Wigierski, Woliński
70
Miernik 2: Powierzchnia obszarów chronionych w parkach krajobrazowych (w ha)*
Opis miernika:
Planowane wartości miernika
Miernik pozwala określić powierzchnię obszarów
chronionych w parkach krajobrazowych, a tym samym
2014 r.
2015 r.
2016 r.
zasięg działań realizowanych na rzecz ochrony przyrody
i kształtowania wartości i krajobrazowych.
4.842.391,75
4.844.391,96
4.846.392,17
Ocena ryzyka:
Na ryzyko niewykonania prognozowanych wielkości
Informacje dodatkowe:
w głównej mierze może mieć wpływ zmniejszenie
Wartość miernika ma charakter sumaryczny, obejmuje
obszaru parku krajobrazowego uchwałą Sejmiku
wszystkich Wojewodów realizujących powyższe zadanie.
Województwa.
* W związku ze zmianą metodologii i trybu prac nad definiowaniem mierników na 2014 r. dla zadań budżetowych Wojewodów nie
zaprezentowano wartości dla lat 2012-2013.
Zadanie 12.2.W Poprawa jakości powietrza i przeciwdziałanie zmianom klimatu
Celem zadania jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza pyłu drobnego, a także emisji gazów
cieplarnianych i innych substancji w ramach systemu handlu emisjami. W ramach zadania opracowywane są
programy i plany działania, których celem jest ocena stanu jakości powietrza oraz wskazywanie sposobów jego
poprawy, a także zapewnia się tworzenie podstaw pod system zielonych inwestycji mających pozytywnie
wpływać na jakość środowiska naturalnego. Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Środowisko.
Na realizację zadania w 2014 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości
0,81 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji wykorzystywane będą następujące mierniki:
Miernik 1: Odsetek stref z przekroczeniami poziomów substancji w powietrzu w relacji do ogólnej liczby
stref w Polsce (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik umożliwia monitorowanie poprawy stanu
powietrza w kraju, który ma bezpośredni wpływ na
Bazowa
PW
Planowane
zdrowie i życie ludzi oraz ogólną kondycję środowiska
w Polsce. Podejmowane działania zmierzają do
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza oraz
zmniejszeniu emisji substancji powodujących efekt
nd.
91
89
87
83
cieplarniany.
Ocena ryzyka:
Informacje dodatkowe:
Na ryzyko niewykonania prognozowanych wielkości
Polska od 2010 r. podzielona jest na 46 stref, w których
miernika mogą mieć wpływ m.in. wydłużający się okres
dokonuje się ocen poziomów substancji w powietrzu,
grzewczy czy przedłużające się inwestycje modernizacji
pozwalających
zidentyfikować
przekroczenia
standardów
systemów ciepłowniczych.
jakości powietrza.

Miernik 2: Stosunek liczby stref, w których zostały przekroczone poziomy norm emisji zanieczyszczeń do
liczby stref ujętych w programie/programach poprawy jakości powietrza (w %)*
Opis miernika:
Miernik umożliwia monitorowanie stopnia ograniczenia
Planowane wartości miernika
zanieczyszczeń powietrza. Wskazanie stref, w których
zostały
przekroczone
poziomy
norm
emisji
zanieczyszczeń
pozwala
realizować
programy
2014 r.
2015 r.
2016 r.
redukowania substancji zanieczyszczających powietrze,
w wyniku czego podnosi się stan zdrowotności ludności
w strefie objętej danym programem. Miernik pozwala na
określenie stanu jakości powietrza, a pośrednio
76,36
79,03
75,00
skuteczność działań na rzecz jego poprawy. Miernik
odnosi się do działalności Wojewodów.
Ocena ryzyka:
Ryzykiem niewykonania zaplanowanej wartości miernika może być występowanie nieprzewidzianych zdarzeń
stwarzających zagrożenie dla środowiska.
* W związku ze zmianą metodologii i trybu prac nad definiowaniem mierników na 2014 r. dla zadań budżetowych Wojewodów nie
zaprezentowano wartości dla lat 2012-2013.

71
Zadanie 12.2. realizowane jest również przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
dla którego działalności przyjęto miernik pn. „Ograniczenie lub uniknięcie emisji dwutlenku węgla (Mg/rok).”
Planowana wartość miernika na 2014 r. wynosi 61.582 Mg/rok, natomiast na lata 2015-2016 kształtuje się
(odpowiednio) na poziomie 162.283 Mg/rok oraz 267.339 Mg/rok.
Zadanie 12.3.W Gospodarka zasobami i strukturami geologicznymi
W ramach zadania prowadzone są działania związane z realizacją przedsięwzięć geologicznych, których celem
jest rozpoznawanie budowy geologicznej kraju pod kątem możliwości zaopatrzenia ludności oraz sektorów
gospodarczych w kopaliny i wody podziemne wraz z ich ochroną. Realizacja zadania polega przede
wszystkim na koncesjonowaniu działalności górniczej oraz rozporządzaniu informacją geologiczną.
Wykonywane są działania ukierunkowane na rozpoznanie budowy geologicznej w zakresie: kartografii,
dokumentowania zasobów wód podziemnych, badań geośrodowiskowych, rozpoznania możliwości
wykorzystania energii geotermalnej oraz koncesjonowania wód mineralnych, leczniczych i solanek. Zadanie
zawiera się w dziale administracji rządowej Środowisko.
Na realizację zadania w 2014 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości
0,17 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji wykorzystywane będą następujące mierniki:
Miernik 1: Liczba wydanych koncesji i ich zmian na działalność określoną w ustawie Prawo geologiczne
i górnicze w stosunku do liczby wydanych koncesji i ich zmian w roku poprzednim (w szt.)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala monitorować rozwój polskiej geologii
–
odzwierciedla
poziom
zainteresowania
Bazowa
PW
Planowane
przedsiębiorstw
branży
geologicznej
i
górniczej
w inwestowanie,
poszukiwanie,
rozpoznawanie
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
i wydobywanie kopalin ze złóż oraz podziemne
bezzbiornikowe
magazynowanie
substancji
bądź
121/160
130/121
130/130
130/130
130/130
podziemne składowanie odpadów.
Ocena ryzyka:
Ryzykiem mającym wpływ na realizację przewidywanej wartości miernika może być występowanie konkurencyjnych
wniosków koncesyjnych, a także bardzo duża liczba wniosków koncesyjnych zawierających błędy formalne, co wydłuża
postępowania o udzielenie koncesji.

Miernik 2: Stosunek liczby gmin, w których przeprowadzono inwentaryzację zasobów geologicznych do
ogólnej liczby gmin w województwie (w %)*
Opis miernika:
Planowane wartości miernika
Miernik umożliwia monitorowanie działań związanych
z zapewnieniem informacji w zakresie możliwości
zaopatrzenia ludności oraz sektorów gospodarczych
2014 r.
2015 r.
2016 r.
w kopaliny i wody podziemne wraz z ich ochroną,
a także działań związanych z aktualizacją informacji
o tych zasobach. Miernik odnosi się do działalności
38,93
39,13
39,21
Wojewodów.
* W związku ze zmianą metodologii i trybu prac nad definiowaniem mierników na 2014 r. dla zadań budżetowych Wojewodów nie
zaprezentowano wartości dla lat 2012-2013.

Zadanie 12.3. realizowane jest również przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
dla którego działalności przyjęto miernik pn. „Liczba wykonanych egzemplarzy opracowań geologicznych
(w szt.)” Planowana wartość miernika na 2014 r. wynosi 185 szt., natomiast na lata 2015-2016 kształtuje się
(odpowiednio) na poziomie 192 szt. oraz 179 szt.
72
Zadanie 12.4.W Gospodarka odpadami
Realizacja zadania polega na zapewnieniu racjonalnej gospodarki odpadami, tj. w sposób, który nie zagraża
życiu i zdrowiu ludzi oraz środowisku, a także zapewnieniu właściwych kwalifikacji osób uprawnionych do
prowadzenia składowisk odpadów. Cel ten osiągany jest w szczególności przez projektowanie instrumentów
prawnych i organizacyjnych umożliwiających wdrożenie zasady ochrony środowiska w zakresie gospodarki
odpadami. Wspierane są także przedsięwzięcia związane z tworzeniem systemu zagospodarowania odpadów
komunalnych i innych niż komunalne oraz gospodarowaniem tymi odpadami (w tym poddawaniem odpadów
odzyskowi i unieszkodliwianiu), jak również projekty umożliwiające redukcję źródeł negatywnego wpływu
odpadów na środowisko. Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Środowisko.
Na realizację zadania w 2014 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości
0,59 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji wykorzystywane będą następujące mierniki:
Miernik 1: Odsetek gmin, które wdrożyły system selektywnego zbierania odpadów u źródła w relacji do
gmin ogółem w kraju (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik przedstawia zaawansowanie gmin w zakresie
Bazowa
PW
Planowane
wdrażania
racjonalnego
systemu
gospodarowania
odpadami, który pozwala na ich efektywny odzysk
2012 r.
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
i recykling, a tym samym ograniczenie presji na
środowisko.
0
50
80
90
100
Ocena ryzyka:
Najważniejszymi czynnikami mogącymi wpłynąć na planowane wartości mierników mogą być wciąż niska świadomość
mieszkańców w zakresie korzyści płynących z segregacji odpadów oraz czynniki związane z postępowaniami
przetargowymi (np. brak zgłoszenia się oferentów, odwołania).

Miernik 2: Stosunek liczby osób posiadających uprawnienia do prowadzenia składowisk odpadów do
liczby regionów gospodarowania odpadami (w os.)*
Opis miernika:
Planowane wartości miernika
Miernik odzwierciedla liczbę osób z uprawnieniami do
prowadzenia składowisk odpadów przypadających na
region gospodarowania odpadami. Dostarcza tym
2014 r.
2015 r.
2016 r.
samym informacji o tym, czy liczba takich osób jest
wystarczająca. Miernik odnosi się do działalności
465/64
473/64
480/64
Wojewodów.
Ocena ryzyka:
Ryzykiem mającym wpływ na określone wartości
Informacje dodatkowe:
miernika
może
być
brak
zainteresowania
Od 2014 r. wartość miernika prezentowana jest w odniesieniu
przystępowaniem
do
egzaminu
potwierdzającego
do liczby regionów gospodarowania odpadami.
kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami.
* W związku ze zmianą metodologii i trybu prac nad definiowaniem mierników na 2014 r. dla zadań budżetowych Wojewodów nie
zaprezentowano wartości dla lat 2012-2013.
Zadanie 12.4. realizowane jest również przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
dla którego działalności przyjęto miernik pn. „Masa odpadów poddanych odzyskowi lub unieszkodliwieniu
(Mg/rok).” Planowana wartość miernika na 2014 r. wynosi 259.240 Mg/rok, natomiast na lata 2015-2016
kształtuje się (odpowiednio) na poziomie 370.000 Mg/rok oraz 221.200 Mg/rok.
Zadanie 12.5.W Gospodarowanie zasobami wodnymi
p
ri Z
o
W ramach zadania prowadzone są działania, których celem jest zwiększenie bezpieczeństwa
r
a
y
d
przeciwpowodziowego mieszkańców. Zadanie umożliwia zaspokojenie potrzeb wodnych ludności i gospodarki
t
a
e
n
to i
narodowej w połączeniu z utrzymaniem dobrego stanu wód i związanych z nimi ekosystemów, właściwym
e
w

e
utrzymaniem majątku związanego z gospodarką wodną, a także poprawę bezpieczeństwa powodziowego


73
i zapobieganie
skutkom
suszy
poprzez
budowę
nowej
i
przebudowę
istniejącej
infrastruktury
przeciwpowodziowej i zapobiegającej skutkom suszy. Zadanie zawiera się w działach administracji rządowej
Środowisko i Gospodarka wodna.
Na realizację zadania w 2014 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości
1,0 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji wykorzystywane będą następujące mierniki:
Miernik 1: Stopień zaawansowania prac nad opracowaniem planów zarządzania ryzykiem powodziowym
(w %)
Opis miernika:
Miernik odzwierciedla stan zaawansowania prac nad
105
100
kluczowymi dokumentami planistycznymi w zakresie
ochrony przeciwpowodziowej kraju. Plany zarządzania
95
ryzykiem
powodziowym
wskazują
obszary
85
i przedsięwzięcia
priorytetowe
mające
ograniczyć
potencjalne negatywne konsekwencje powodzi dla życia
75
70
70
i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz
65
działalności gospodarczej.
Ocena ryzyka:
%55
Ryzyko związane jest z poziomem kompetencji oferentów
45
do
opracowania
planów
zarządzania
ryzykiem
powodziowym oraz ostatecznymi wynikami postępowań
35
przetargowych.
25
Inne informacje:
15
10
Miernik będzie obowiązywał do końca 2015 r. – do
terminu zakończenia opracowania planów zarządzania
5
ryzykiem powodziowym, których realizacja rozpocznie się
2012
2013
2014
2015
w 2016 r.


Miernik 2: Liczba osób objętych ochroną przeciwpowodziową ( w os.)
Opis miernika:
Miernik odzwierciedla liczbę mieszkańców, którzy zostaną
objęci ochroną przeciwpowodziową w wyniku realizacji
353 959
353 959
projektów
przewidzianych
w
działaniu
350 000
3.1 Retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa
przeciwpowodziowego w ramach III priorytetu Programu
300 000
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
265 963
Ocena ryzyka:
250 000
Głównymi przyczynami niewykonania wartości miernika
może być wystąpienie trudnych do przewidzenia sytuacji
200 000
(np. atmosferyczne, sprzętowe, osobowe), które skutkują
niemożnością terminowego wykonania prac budowlanych
przez wykonawców i wydłużeniem czasu realizacji
150 000
projektów.
Inne informacje:
100 000
65 557
1.
W 2012 r. wartość miernika wynosiła „0” ze względu
na termin rozpoczęcia projektów (rezultaty objęte
50 000
pomiarem są uwzględniane w wartości miernika
dopiero po zakończeniu danego projektu).
0
2.
W ujęciu skonsolidowanym w realizacje miernika
2013
2014
2015
2016
wpisuje się również Narodowy Fundusz Ochrony

Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Miernik 3: Stosunek liczby ludności województwa objętej programem do liczby ludności województwa,
która pozostaje na obszarze zagrożonym (w %)*
Opis miernika: Miernik umożliwia monitorowanie założeń
Planowane wartości miernika
dyrektywy powodziowej 2007/60/WE w sprawie oceny ryzyka
2014 r.
2015 r.
2016 r.
powodziowego. Miernik odnosi się do działalności Wojewodów.
Wartość miernika prezentowana jest dla każdego roku odrębnie.
26,12
24,29
21,22
Ocena ryzyka: Ryzykiem mającym wpływ na wartość miernika mogą być zdarzm.n.ia o charakterze nadzwyczajnym, np.
klęski żywiołowe.
* W związku ze zmianą metodologii i trybu prac nad definiowaniem mierników na 2014 r. dla zadań budżetowych Wojewodów nie
zaprezentowano wartości dla lat 2012-2013.
74