Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

regulowanym, a czynno ci związane z jego wykonywaniem może
wykonywać każdy! Nie ma znaczenie wykształcenie ani
do wiadczenie osób, które decydować mają o ładzie
przestrzennym w Polsce. Może to spowodować, że poszczególne
gminy, miasta będą musiały samodzielnie weryfikować osoby,
które wykonują czynno ci przewidziane dla zawodu urbanisty.
Może to być utrudnione w przypadku braku jakichkolwiek
przepisów prawnych regulujących takie postępowanie. Fakt, iż
opracowania realizowane przez te osoby zlecane są w trybie
zamówień publicznych, może doprowadzić do sytuacji, że plany
zagospodarowani a przestrzennego będą przygotowywać osoby
niekompetentne. Taka forma deregulacji stoi w sprzeczno ci z
rangą i doniosło cią planowania przestrzennego (vide: pkt 27
Dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji
zawodowych albo Uchwałą Nr 239 Rady Ministrów z dnia 13
grudnia 2011 r. w sprawie przyjęcia Koncepcji Przestrzennego
Zagospodarowania Kraju 2030).
Uchylenie regulacji dotyczących uznawania kwalifikacji do
wykonywania zawodu urbanisty na terytorium Rzeczpospolitej
Polskiej, a także przepisów dotyczących wiadczenia usług
transgranicznych przez urbanistów spowoduje, iż nie będzie
organu, który mógłby to robić (chyba, ze obowiązek ten przejmie
organ, o którym mowa a art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 18 marca 2008
o zasadach uznawania kwalifikacji nabytych w państwach
członkowskich Unii Europejskiej - Dz. U z 2008 r. Nr 63, poz.
394 z późn. zm.). Rzecz w tym, że kierunek zmian wspomniany
w punkcie 4, spowoduje, iż zawód urbanisty przestanie być
zawodem regulowanym. W takim przypadku powinien zostać on
wykre lony z wykazu zawodów regulowanych, zawartym w
załączniku do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28
kwietnia 2011 roku, zmieniającego rozporządzenie w sprawie
stażu adaptacyjnego i testu umiejętno ci w toku postępowania o
uznanie kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodów
regulowanych (Dz. U. z 2011 r. Nr 102, poz. 591). Jednakże,

113
otwarcie zawodu urbanisty spowoduje, iż każdy, bez względu na
kompetencje, będzie mógł wykonywać czynno ci związane z tym
zawodem. Co ciekawe, proponowana zmiana przepisów utrudni
obywatelom polskim ubieganie się o uznanie kwalifikacji do
wykonywania zawodu urbanisty za granicą. Na przykład, zmiana
art. 19a pkt 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach
zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz
urbanistów (Dz. U. z 2000 r. Nr 5, po. 42), uniemożliwi
uzyskanie za wiadczenia potwierdzającego kwalifikacje do
wykonywania zawodu urbanisty na terytorium Rzeczpospolitej
Polskiej.

Instytut Logistyki i
W związku ze zmianami
Propozycja zawarta w art. 45 Projektu ustawy o ułatwieniu
Magazynowania
Zatarcie kary
wprowadzonymi w projekcie
dyscyplinarnej
dostępu do wykonywania zawodów finansowych, budowlanych i
ustawy, polegającymi na
transportowych wydaje się niezrozumiała. Nakaz umorzenia
zmniejszeniu wymagań
postępowania dyscyplinarnego oraz zatarcia kary dyscyplinarnej stawianych osobom ubiegającym
w dniu wej cia w życie przedmiotowej ustawy może
się o wpis na listę urbanistów,
uniemożliwić, albo utrudnić prowadzenie postępowań
dyscyplinarnych przez okręgowy lub krajowy sąd dyscyplinarny
przy jednoczesnym zachowaniu
dotychczasowych zadań i formy
w okresie poprzedzającym ten termin wej cie w życie
organizacyjnej samorządu
przedmiotowej ustawy. Prowadzone postępowania dyscyplinarne
zawodowego urbanistów,
powinny być zakończone, co potwierdzi ciągło ć prawa.
przedmiotowa uwaga stała się
Proponowana zmiana przepisów może prowadzić choćby do
próby przedłużania postępowań dyscyplinarnych przez członków
nieaktualna.
izby, w stosunku do których jest ono prowadzone.



Instytut Logistyki i
Reasumując, trudno zgodzić się z propozycjami dotyczącymi
W związku ze zmianami
Magazynowania
podsumowanie
deregulacji zawodu urbanisty zawartymi w Projekcie ustawy o
wprowadzonymi w projekcie
ułatwieniu dostępu do wykonywania zawodów finansowych,
ustawy, polegającymi na
budowlanych i transportowych. Można zaryzykować twierdzenie,
zmniejszeniu wymagań
iż proponowane zmiany usankcjonują, o ile nie pogłębią stawianych osobom ubiegającym
problemy związane z planowaniem przestrzennym. Do czynno ci
się o wpis na listę urbanistów,
wykonywanych w zawodzie urbanisty mogą zostać dopuszczone
przy jednoczesnym zachowaniu
dotychczasowych zadań i formy
osoby nieposiadające jakichkolwiek kwalifikacji. Nie zwiększy to
organizacyjnej samorządu
liczby ani nie poprawi jako ci miejscowych planów
zawodowego urbanistów,
zagospodarowania przestrzennego. Problem ma szersze podłoże,
przedmiotowa uwaga stała się

114
poczynając od złej Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
nieaktualna.
i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2012, poz. 647 j.t.), a
na aspektach finansowych, związanych z uchwaleniem planów,
kończąc (przy czym kwestie związane z wynagrodzeniem
urbanisty mają marginalne znaczenie). Wydaje się także, iż
przeceniony jest czynnik wpływu otwarcia zawodu na stworzenie
nowych miejsc pracy. Dotychczas obowiązujące przepisy
umożliwiają szeroki i relatywnie łatwy dostęp do wykonywania
zawodu urbanisty osobom, posiadającym odpowiednie
wykształcenie. Wymagana jest odpowiednia praktyka, co jest
uzasadnione, zwłaszcza biorąc pod uwagę znaczenie publiczne
wykonywanych przez urbanistę działań. Oczywi cie można
dywagować, czy zawód ten jest zawodem zaufania publicznego i
czy zasadne jest istnienie samorządu zawodowego urbanistów.
Należy jednak podkre lić, iż w obowiązującym stanie prawnym
kontrolę nad wykonywaniem zawodu urbanisty sprawuje
samorząd zawodowy. A Uzasadnienie ustawy nie zawiera
argumentów, które podważałyby kompetencje samorządu
zawodowego urbanistów co do sprawowania nadzoru nad
należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu urbanisty. Tym
samym brak podstaw, aby pozbawić tej funkcji rzeczonego
samorządu. Co więcej, funkcję tą musiałby przejąć inny organ,
np. na szczeblu ministerialnym, gdyż pozostawienie tej kwestii
sądom nie do końca wydaje się rozwiązaniem korzystnym.
Zresztą, w analogiczny sposób można by ograniczyć rolę
samorządu zawodowego architektów oraz inżynierów
budownictwa. Ich rolę także można zmarginalizować w zakresie
przewidzianym dla izby urbanistów w Ustawie o ułatwieniu
dostępu do wykonywania zawodów finansowych, budowlanych i
transportowych. Wydaje się, że cel nadrzędny deregulacji, czyli
zmniejszenie liczby zawodów regulowanych nie powinien
przesłaniać kwestii najważniejszej w przypadku zawodu

115
urbanisty, którą jest troska o ład przestrzenny. W chwili obecnej,
o czym wspomniano, nie ma innego mechanizmu weryfikacji
pracy urbanistów, niż poprzez działania Izby Urbanistów. Pod
rozwagę można wziąć utworzenie specjalno ci urbanistycznej w
ramach
uprawnień
budowlanych
lub
specjalno ci
architektoniczno-urbanistycznej (co znajduje uzasadnienie w
procesie kształcenia studentów szkół wyższych). W tym drugim
przypadku wymagane byłoby członkostwo w izbie architektów.
Jeżeli deregulacja zawodu urbanisty spowodować ma
zwiększenie liczby urbanistów, to można wziąć pod rozwagę
zmniejszenie opłat związanych z członkostwem w izbie
urbanistów, np. przez pierwsze 5 lat. Ale rezygnacja z
jakichkolwiek wymogów jest krokiem nazbyt rewolucyjnym i
nieprowadzącym do poprawy ładu przestrzennego.

Unia Uczelni na

Deregulacja zawodu urbanisty będzie skutkować pomijaniem
W związku ze zmianami
Rzecz Rozwoju
wiedzy i do wiadczeń przy wykonywaniu planów
wprowadzonymi w projekcie
Kierunku Studiów
zagospodarowania przestrzennego, a tym samym podejmowania
ustawy, polegającymi na
Gospodarka
decyzji o kierunkach rozwoju miast i regionów.
zmniejszeniu wymagań
Przestrzenna
stawianych osobom ubiegającym
się o wpis na listę urbanistów,
przy jednoczesnym zachowaniu
dotychczasowych zadań i formy
organizacyjnej samorządu
zawodowego urbanistów,
przedmiotowa uwaga stała się
nieaktualna.

Instytut Geografii
art. 6
Zniesienie obowiązku przynależno ci do izby jest wła ciwym
W związku ze zmianami
Społeczno-

rozwiązaniem, ponieważ zlikwiduje korporacyjne ograniczenie
wprowadzonymi w projekcie
Ekonomicznej
dostępu do zawodu urbanisty.
ustawy, polegającymi na
i Gospodarki
Nie możemy się jednak zgodzić na rezygnację z konieczno ci
zmniejszeniu wymagań
Przestrzennej
zdobycia przez osobę wykonującą ten zawód, specjalistycznego stawianych osobom ubiegającym
Uniwersytetu
wykształcenia akademickiego, które jest warunkiem fachowego i
się o wpis na listę urbanistów,
im. Adama
odpowiedzialnego wypełniania tej ważnej społecznie funkcji.
przy jednoczesnym zachowaniu
Mickiewicza
Takie przygotowanie zawodowe gwarantuje jedynie ukończenie dotychczasowych zadań i formy

116
w Poznaniu
studiów wyższych, w tym przede wszystkim na kierunkach
organizacyjnej samorządu
architektura, urbanistyka, gospodarka przestrzenna, ale także na
zawodowego urbanistów,
kierunku
geografia,
specjalno ć
geografia społeczno-
przedmiotowa uwaga stała się
ekonomiczna.
nieaktualna.
Mając powyższe na względzie proponujemy w art. 10 ustawy o ułatwieniu
dostępu do wykonywania zawodów finansowych, budowlanych i
transportowych, zmianę pkt 2 w następującym zakresie:
„2) w art. 6 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
1. Prawo wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w
budownictwie przysługuje wyłącznie osobom wpisanym na listę
członków właściwej izby samorządu zawodowego." i dodaje się
ust. l a w brzmieniu:
1 a. Prawo samodzielnego projektowania przestrzeni w skali
regionalnej i lokalnej lub kierowania zespołem prowadzącym
takie projektowanie, przysługuje wyłącznie osobom, które:
1) posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych o
kierunkach gospodarka przestrzenna, architektura lub
urbanistyka,
posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych innych niż
określone w pkt 1, które w obowiązującym programie nauczania
realizują zagadnienia związane z gospodarką przestrzenną,
planowaniem przestrzennym lub urbanistyką, w wymiarze co
najmniej 90 godzin, uzupełnionych studiami podyplomowymi w
zakresie gospodarki przestrzennej, planowania przestrzennego
lub urbanistyki.”

Rzecznik Praw

Aktualne wymogi kwalifikacyjne można postrzegać jako Uwaga czę ciowo uwzględniona –
Absolwenta
nieuzasadnione bariery w dostępie do zawodu urbanisty.
w projekcie ustawy wprowadzono
zmiany polegające na
zmniejszeniu wymagań
stawianych osobom ubiegającym
się o wpis na listę urbanistów,
przy jednoczesnym zachowaniu
dotychczasowych zadań i formy
organizacyjnej samorządu
zawodowego urbanistów

117