Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

zgodnie z logiką nowelizacji uprawnienia budowlane architektów
obejmować będą tak zarówno uprawnienia projektowe, jak i
wykonawcze, to nierozstrzygniętym w obecnym projekcie
zagadnieniem jest, czy po wej ciu w życie ustawy architekci z
samej jej mocy nabędą uprawnienia wykonawcze, czy też
niezbędnym będzie zmienianie poszczególnych decyzji,
uprawnienia te nadające.

Małopolska

Poparcie wniosku członków Izby Urbanistów o wyłączenie zmian
W związku ze zmianami
Okręgowa Izba
dotyczących urbanistów z projektu ustawy.
wprowadzonymi w projekcie
Architektów
ustawy, polegającymi na
zmniejszeniu wymagań
stawianych osobom ubiegającym
się o wpis na listę urbanistów,
przy jednoczesnym zachowaniu
dotychczasowych zadań i formy
organizacyjnej samorządu
zawodowego urbanistów,
przedmiotowa uwaga stała się
nieaktualna.

Towarzystwo

Zarząd Główny Towarzystwa stoi na stanowisku, że realizacja
W związku ze zmianami
Urbanistów Polskich
ważnego, integralnie związanego z innymi, celu Koncepcji
wprowadzonymi w projekcie
Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 - „przywrócenie i
ustawy, polegającymi na
utrwalenie ładu przestrzennego” - będzie wysoce utrudniona w
zmniejszeniu wymagań
sytuacji tak daleko idącego obniżenia wymagań dotyczących
stawianych osobom ubiegającym
grupy zawodowej, która jest specjalistycznie kształcona, i która
się o wpis na listę urbanistów,
zdobywa – zwykle w wieloletniej praktyce i ustawicznym
przy jednoczesnym zachowaniu
dokształcaniu - odpowiednie wysokie kwalifikacje. Kwalifikacje dotychczasowych zadań i formy
te są niezbędne do ustawowo okre lonej współpracy z
organizacyjnej samorządu
jednostkami samorządu terytorialnego [j.s.t.], w których
zawodowego urbanistów,
ustrojowych kompetencjach leży definiowanie polityk
przedmiotowa uwaga stała się
przestrzennych i stanowienie prawa miejscowego, zapisywanych
nieaktualna.
w dokumentach planistycznych, projektowanych wyłącznie przez
uprawnionych urbanistów. Organy wykonawcze j.s.t. powierzając
zatrudnianym przez nich urbanistom te ważne, wysoce
specjalistyczne zadania, powinny mieć pewno ć, że ich

108
zawodowe przygotowanie, do wiadczenie i kwalifikacje będą
merytoryczną gwarancją prawidłowego wykonywania przez j.s.t
zadań własnych dotyczących gospodarowania przestrzenią.

Towarzystwo

Większo ć osób wykonujących prace związane z planowaniem
W związku ze zmianami
Urbanistów Polskich
przestrzennym będzie poza strukturami samorządu zawodowego
wprowadzonymi w projekcie
Oddział
urbanistów, bez jakiejkolwiek fachowej kontroli nad
ustawy, polegającymi na
w Szczecinie
prawidłowo cią wykonywanych przez nią prac.
zmniejszeniu wymagań
Wieloletni wysiłek osób zaangażowanych w podnoszenie stawianych osobom ubiegającym
kwalifikacji w zakresie planowania przestrzennego zostanie
się o wpis na listę urbanistów,
zaprzepaszczony.
przy jednoczesnym zachowaniu
Proponowane zmiany eliminują jakiekolwiek ograniczenia i dotychczasowych zadań i formy
wymagania dla osób wykonujących opracowania z zakresu
organizacyjnej samorządu
planowania przestrzennego. Większo ć wykonawców opracowań
zawodowego urbanistów,
planistycznych wyłanianych jest w Polsce w trybie zamówień
przedmiotowa uwaga stała się
publicznych. Taka sytuacja prawna powoduje, że głównym
nieaktualna.
kryterium wykonywania tak ważnego zadania, jakim jest

planowanie przestrzenne kraju i poszczególnych gmin, będzie
najniższa cena, gdyż prawdopodobną jest presja społeczna na
władze gmin, wynikająca z niskiej wiadomo ci urbanistycznej,
na minimalizację wydatków związanych z planowaniem
przestrzennym.

Towarzystwo

Projekt jest sprzeczny z Koncepcją Zagospodarowania
W związku ze zmianami
Urbanistów Polskich
Przestrzennego Kraju 2030.
wprowadzonymi w projekcie
Oddział w Lublinie
Propozycje uwolnienia dostępu do wykonywania prac z zakresu
ustawy, polegającymi na
planowania zagospodarowania przestrzennego wiązać się będą z
zmniejszeniu wymagań
obniżeniem poziomu tych prac, skutkować nie tylko destrukcją stawianych osobom ubiegającym
przestrzeni, będą mieć negatywny wpływ na finanse publiczne.
się o wpis na listę urbanistów,
Propozycje są również nieadekwatne do Dyrektywy Parlamentu
przy jednoczesnym zachowaniu
Europejskiego i Rady 2005/36/WE z dnia 7 wrze nia 2005 r. w dotychczasowych zadań i formy
sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, zaliczających
organizacyjnej samorządu
„działalno ć w zakresie planowania przestrzennego” do
zawodowego urbanistów,
szczególnych kwalifikacji w szeroko rozumianej dziedzinie
przedmiotowa uwaga stała się
architektury (pkt 27 Dyrektywy), które mogą być wykonywane
nieaktualna.
przez przedstawicieli różnych zawodów.


Stowarzyszenie

Wej cie w życie projektu ustawy przekre li możliwo ć realizacji
W związku ze zmianami

109
Architektów Polskich
przedstawionego przez Rząd i przyjętego przez Sejm RP
wprowadzonymi w projekcie
dokumentu „Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
ustawy, polegającymi na
2030” zwłaszcza jego Rozdziału VI, którego realizacja
zmniejszeniu wymagań
adresowana jest do urbanistów, architektów, samorządów stawianych osobom ubiegającym
terytorialnych i administracji rządowej, jak również dokumentu
się o wpis na listę urbanistów,
„Polskie Polityki Architektoniczne” przedłożonego Sejmowi RP.
przy jednoczesnym zachowaniu
dotychczasowych zadań i formy
organizacyjnej samorządu
zawodowego urbanistów,
przedmiotowa uwaga stała się
nieaktualna.

Instytut Logistyki i
Ogólna (do
W oparciu o rozważania Trybunału Konstytucyjnego założono, iż
W związku ze zmianami
Magazynowania
uzasadnienia)
urbanista nie spełnia warunków wykonywania zawodu
wprowadzonymi w projekcie
publicznego, czyli np. przygotowując miejscowe plany
ustawy, polegającymi na
zagospodarowania dla klientów instytucjonalnych (a nie
zmniejszeniu wymagań
indywidualnych) „nie tworzy szczególnej więzi zaufania między stawianych osobom ubiegającym
osobą wykonującą zawód i świadczącą usługi na rzecz klienta, a
się o wpis na listę urbanistów,
klientem; co wiąże się z dostępem do informacji dotyczących sfery przy jednoczesnym zachowaniu
prywatności osoby fizycznej lub tajemnicy przedsiębiorcy". dotychczasowych zadań i formy
Podkre lony został fakt, iż projekt wyżej wymienionego planu nie
organizacyjnej samorządu
jest przed uchwaleniem samodzielnie funkcjonującym i mającym
zawodowego urbanistów,
moc prawną dokumentem (strona 37 Uzasadnienia ustawy). Co
przedmiotowa uwaga stała się
istotne, argumenty te równie dobrze można powiązać z zawodem
nieaktualna.
architekta, czy też inżyniera budownictwa. Dla przykładu,
przygotowany przez architekta projekt przed zatwierdzeniem
przez organ administracji architektoniczno-budowlanej także nie
jest samodzielnie funkcjonującym i mającym moc prawną
dokumentem. Natomiast przytoczone w Uzasadnieniu ustawy
szczególne więzi zaufania pomiędzy projektantem a klientem nie
muszą być głębsze niż pomiędzy urbanistą a klientem. Ta kwestia
wydaje się poza miarodajną oceną. Przytoczony w Uzasadnieniu
ustawy argument, iż na listę członków izby urbanistów
wpisywani są architekci, co oznacza konieczno ć ich podwójnej
przynależno ci do izb, można także odnie ć do równoległej
przynależno ci architekta do izby architektów oraz izby

110
inżynierów budownictwa. Taka sytuacja ma miejsce w
przypadku, gdy architekt posiadający uprawnienia do
projektowania bez ograniczeń jest członkiem izby architektów,
natomiast posiadając uprawnienia budowlane w specjalno ci
architektonicznej do kierowania robotami budowlanymi w
pełnym albo ograniczonym zakresie jest członkiem izby
inżynierów budownictwa. Zatem uzasadnienie w ten sposób
rezygnacji z obowiązku wpisu osób samodzielnie projektujących
przestrzeń w skali regionalnej i lokalnej na listę członków izby
samorządu zawodowego urbanistów nie jest trafna.

Instytut Logistyki i
Likwidacja
W związku ze zmianami
Projekt zakłada likwidację jakichkolwiek wymagań dla osób
Magazynowania
wymogów
wprowadzonymi w projekcie
chcących wykonywać zawód urbanisty. Można wręcz odnie ć
ustawy, polegającymi na
wrażenie, że ustawodawstwa podważa znaczenie zawodu
zmniejszeniu wymagań
urbanisty, a zwłaszcza efektów jego pracy. Stoi to w sprzeczno ci stawianych osobom ubiegającym
do tendencji zawartych w pkt 27 Dyrektywy 2005/36/WE
się o wpis na listę urbanistów,
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w przy jednoczesnym zachowaniu
sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, w której uznano, iż
dotychczasowych zadań i formy
działania wykonywane przez urbanistę, polegające na
organizacyjnej samorządu
zawodowego urbanistów,
harmonijnym wkomponowaniu obiektów budowlanych w
przedmiotowa uwaga stała się
otoczenie, poszanowaniu charakteru krajobrazu naturalnego i
miejskiego oraz zbiorowego i prywatnego dziedzictwa, należą do
nieaktualna.

kwestii o znaczeniu publicznym. Uznano ponadto, iż działania te
mogą wykonywać „osoby posiadające uznane kwalifikacje
potrafią zrozumieć i wyrazić potrzeby jednostek, grup
społecznych i władz w zakresie planowania przestrzennego,
projektowania, organizacji i konstrukcji budynków, konserwacji i
wykorzystywania dziedzictwa architektonicznego oraz ochrony
naturalnej równowagi". Zresztą, także w Uzasadnieniu ustawy
zawarty jest fragment podkre lający zasadno ć powierzania zadań
o szczególnym charakterze lub szczególnej doniosło ci osobom
wykonującym zawód zaufania publicznego (strona 39 oraz 40). A
trudno zaprzeczyć, ze czynno ci wykonywane przez urbanistów

111
nie mają doniosłego znaczenia! Podkre lenie w Uzasadnieniu
ustawy prawa ustawodawcy do „swobodnego tworzenia i
znoszenia samorządów zawodowych", przy braku mocnych
argumentów merytorycznych potwierdzających jego zasadno ć,
stwarza obraz zmian w przepisach prawa mających na celu tylko
zrealizowanie doraźnych celów politycznych, gdzie argumenty
merytoryczne nie mają pierwszorzędnego znaczenia.

Instytut Logistyki i
W związku ze zmianami
Proponowane zmiany w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o
Magazynowania
Skutki likwidacji
wprowadzonymi w projekcie
zawodu urbanisty
samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa
ustawy, polegającymi na

oraz urbanistów (Dz. U. Z 2000 r. Nr 5, po. 42) W praktyce
zmniejszeniu wymagań
podważają zasadno ć funkcjonowania samorządu zawodowego stawianych osobom ubiegającym
urbanistów. W orzecznictwie, a także doktrynie przyjęła się
się o wpis
zasada, iż cechą zawodów zaufania publicznego jest zrzeszanie
na listę urbanistów,
się ich przedstawicieli w samorządach zawodowych. Zatem
przy jednoczesnym zachowaniu
dotychczasowych zadań i formy
uznanie w Projekcie ustawy o ułatwieniu dostępu do
organizacyjnej samorządu
wykonywania
zawodów
finansowych,
budowlanych
i
zawodowego urbanistów,
transportowych, że urbanista nie jest zawodem zaufania
przedmiotowa uwaga stała się
publicznego, przy utrzymaniu samorządu zawodowego
urbanistów należy uznać, jako sprzeczne z wyżej przedstawioną
nieaktualna.
zasadą. Zwłaszcza, że proponowane zmiany podważają
finansowy i funkcjonalny byt samorządu zawodowego
urbanistów. Zgodnie z art. 10 Projektu ustawy o ułatwieniu
dostępu do wykonywania zawodów finansowych, budowlanych i
transportowych członkostwo w izbie ma być dobrowolne. Przy
czym, poszczególne organy samorządu zawodowego urbanistów
zostały pozbawione decyzyjno ci w zakresie przeprowadzania
postępowań kwalifikacyjnych (np. przeprowadzania egzaminów,
postępowań w sprawie uznawania kwalifikacji, wiadczenia usług
transgranicznych, weryfikacji osób, które mogą być wykonywać
czynno ci związane z zawodem urbanisty po uzyskaniu wpisu na
listę członków) oraz dyscyplinarnych. Co w praktyce, wobec
niewprowadzenia jakichkolwiek innych przepisów ustalających
warunki wykonywania zawodu urbanisty, znosi jakiekolwiek
regulacje w tej materii. Zawód ten przestaje być zawodem

112