Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

208
i dynamiczny rozwój sieci, zwłaszcza po roku 1995, madryckie metro stanowi wzór w tym
sektorze, świadcząc odpowiednie usługi consultingowe w kraju i na świecie.
Rekrutacja na stanowiska maszynisty odbywa się na podstawie wymogów określonych
w przepisach wewnętrznych przedsiębiorstwa. Wymogi dotyczące zawodu nie są
regulowane przez państwo ani przez właściwą jednostkę samorządu terytorialnego. Proces
rekrutacji rozpoczyna publikacja ogłoszenia przez Państwową Służbę Zatrudnienia.
Ogłoszenie zawiera ogólne wymogi dotyczące wykształcenia: średnie techniczne
z dziedziny elektroniki, elektryki, mechaniki lub mechaniki przemysłowej, jak również
określa odpowiednie dla kandydata cechy psychologiczne – np. umiejętność utrzymania
koncentracji w toku powtarzających się czynności. Kandydaci przechodzą trzyetapową
procedurę selekcji, na którą składa się test psychotechniczny, badanie lekarskie oraz udział
w kursie z zakresu przepisów bezpieczeństwa i charakterystyki poszczególnych rodzajów
pociągów metra, kończącym się egzaminem.

4.13. Deregulacja dostępu do zawodów zawiązanych z wykonywaniem prac podwodnych

Praca nurka wykonywana jest samodzielnie bądź w zespole. Z racji niebezpieczeństw
związanych z zawodem zawsze powinna być nadzorowana. Ze względu na zmiany we
właściwościach gazów wchodzących w skład powietrza w zależności od ciśnienia tych
gazów regulacje przewidują podział na klasy wykonywania prac podwodnych w zależności
od głębokości zanurzenia. Na przykład, tlen o ciśnieniu parcjalnym powyżej 1,7 atm
objawia silne właściwości toksyczne (tzw. zatrucie tlenem) – może spowodować utratę
przytomności, a nawet śmierć. Azot pod zwiększonym ciśnieniem ma działanie
narkotyczne na organizm ludzki (tzw. narkoza azotowa lub narkoza głębin), powodując
stopniową utratę koncentracji, zdolności kojarzenia itp. Prowadzi to do konieczności
stosowania różnych metod nurkowania (związanych ze stosowaniem różnych mieszanek
gazowych) w zależności od głębokości zanurzenia.
Nurkowie poszukują w wodzie osób, przedmiotów, przeprowadzają badania dna. Dokonują
również przeglądu, bieżących konserwacji i napraw sprzętu, urządzeń znajdujących się pod
powierzchnią (np. części kadłubów statków, wież wiertniczych), instalacji podwodnych.
Pracują również przy pomiarach i badaniach środowiska podwodnego; są jedynymi
osobami, które mogą penetrować wraki statków. Bezpieczeństwo pracy nurka wymaga

209
odpowiednich kwalifikacji – w klimacie polskim wykonywana jest często przy
niesprzyjających warunkach.
Warunkiem uzyskania dyplomu jest złożenie z wynikiem pozytywnym egzaminu
praktycznego i teoretycznego z zakresu szkolenia. Egzamin przeprowadza Komisja
Kwalifikacyjna dla Nurków, działająca przy dyrektorze Urzędu Morskiego w Gdyni.
Egzamin składa się z dwóch etapów: teoretycznego i praktycznego. Egzamin teoretyczny
składa się z części pisemnej i ustnej. Część pisemna jest oceniana według skali: bardzo
dobra, dobra, dostateczna, niedostateczna. Uzyskanie oceny minimum dobrej zwalnia
z części ustnej egzaminu. Egzamin teoretyczny jest oceniany jako zdany lub niezdany.
Wymagania egzaminacyjne i ramowy program szkolenia i dla nurków określone są
w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2010 r.
w sprawie szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do
wykonywania prac podwodnych.
Tabela 63. Aktualne wymogi i proponowane zmiany w zakresie dostępu do zawodu nurka (wszystkich klas
i nurka saturowanego)

Aktualne wymogi:
Proponowane zmiany:
Średnie albo zasadnicze zawodowe w zakresie zawodów
Zniesienie wymagań dotyczących wykształcenia
morskich albo żeglugi śródlądowej, budownictwa wodnego
lub zawodów mechanicznych lub elektrycznych.
Złożenie z wynikiem pozytywnym egzaminu praktycznego i Zniesienie egzaminu praktycznego w ramach
teoretycznego z zakresu wymaganej wiedzy i umiejętności,
egzaminu na nurka II klasy, I klasy i nurka
saturowanego
• w przypadku nurka III klasy (tj. wykonującego
• bez zmian,
czynności na głębokości do 20 m) – zaświadczenie

o ukończeniu szkolenia dla nurków III klasy,



• w przypadku nurka II klasy (tj. wykonującego czynności • zmniejszenie wymiaru wymaganej praktyki
na głębokości do 50 m) – zaświadczenie
zawodowej w charakterze nurka III klasy do 200
o ukończeniu szkolenia dla nurków II klasy i co najmniej
godzin,
dwuletnia praktyka zawodowa w charakterze nurka III

klasy (500 godzin*),



• w przypadku nurka I klasy (tj. wykonującego czynności • zmniejszenie wymiaru wymaganej praktyki
na głębokości większej niż 50 m) –zaświadczenie o
zawodowej w charakterze nurka II klasy do 200
ukończeniu szkolenia dla nurków I klasy i co najmniej
godzin,
dwuletnia praktyka zawodowa w charakterze nurka II

klasy (500 godzin*),



• w przypadku nurka saturowanego (tj. do wykonującego • zmniejszenie wymiaru wymaganej praktyki
wszelkie prace podwodne bez ograniczeń; w tym prace
zawodowej w charakterze nurka I klasy do 100
niebezpieczne, z użyciem materiałów wybuchowych, na
godzin.
dużych głębokościach) – zaświadczenie o ukończeniu
szkolenia dla nurków saturowanych i roczna praktyka
zawodowa w charakterze nurka I klasy (250 godzin*).

210
Ukończone 18 lat,
bez zmian
Ważne orzeczenie lekarza o braku przeciwwskazań do bez zmian
wykonywania prac podwodnych
* Roczna praktyka to okres co najmniej 250 godzin łącznego przebywania nurka pod powierzchnią wody
i w warunkach sztucznie wytworzonego podwyższonego ciśnienia atmosferycznego.

Dyplom, świadectwo i książeczka nurka są wydawane na wniosek zainteresowanej osoby
przez dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni. Uzyskany dyplom zachowuje ważność przez
5 lat. Opłaty za wydanie dokumentów i przeprowadzanie egzaminów zawiera załącznik do
ustawy z dnia 17 października 2003 r. o wykonywaniu prac podwodnych. Wysokość opłat
za egzamin określa się w ilości jednostek taryfowych, tj. wielokrotności 0,2 SDR.
Kształtowanie się opłat za egzamin w ostatnich latach przedstawia
Tabela 64. Podstawowe dane o egzaminach na nurków
Wpływ z opłat
Liczba
Koszty z tytułu
Liczba osób
Wysokość opłaty
wnoszonych przez
osób, które
wynagrodzenia
Rok
przystępujących
zdały
egzaminacyjnej
osoby przystępujące
komisji
do egzaminu
(w zł)
do egzaminu
egzamin
(memoriałowo)
egzaminacyjnej

nurek III klasy
2005
35
35
169,20
5 922,00
6 750,14
2006
54
54
166,42
8 987,00
10 120,83
2007
56
56
152,87
8 560,80
9 600,46
2008
71
71
130,38
9 257,40
8 856,25
2009
53
53
169,33
8 974,80
8 012,70
2010
15
15
175,80
2 637,00
2 136,96
2011
55
55
169,85
9 342,00
7 892,30
2012
22
22
182,53
4 015,80
3 224,45
nurek II klasy
2010
1
1
174,60
174,60
88,27
2011
2
2
167,40
334,80
149,08
2012
2
2
178,20
356,40
109,89
nurek I klasy
2008
6
6
246
1476
1 006,13
2009
-
-
-
-
-
2010
-
-
-
-
-
2011
-
-
-
-
-
2012
-
-
-
-
-
nurek saturowany
2008
1
1
327
327
190,75
2009
1
1
300
300
91,00
2010
9
9
268
2412
1 632,76
2011
-
-
-
-
-
2012
1
1
327
327
190,75

211
Kolejnym zawodem regulowanym związanym z wykonywaniem prac podwodnych jest
kierownik prac podwodnych, który jest odpowiedzialny m.in. za bezpieczeństwo pracy
nurków. Obecne wymogi i proponowane zmiany w zakresie dostępu do zawodu kierownika
prac podwodnych zawiera

Tabela 65. Aktualne wymogi i proponowane zmiany w zakresie dostępu do zawodu kierownika prac
podwodnych
Aktualne wymogi:
Proponowane zmiany:
Obecnie nie występuje instytucja kierownika prac
Kierownik prac podwodnych III klasy
podwodnych III klasy – do kierowania pracami
(kierowanie pracami podwodnymi na głębokości do
podwodnymi na głębokości do 20 m potrzebny jest dyplom
20 m):
kierownika prac podwodnych II klasy (kierowania pracami
 posiadanie dyplomu nurka III klasy,
podwodnymi na głębokości do 50 m).
 posiadanie 2-letniej praktyki zawodowej

w charakterze nurka III klasy (200 godzin).


Kierownik prac podwodnych II klasy (kierowanie pracami
Kierownik prac podwodnych II klasy (kierowanie
podwodnymi na głębokości do 50 m):
pracami podwodnymi na głębokości do 50 m):
 posiadanie dyplomu nurka II klasy,
 posiadanie dyplomu nurka II klasy lub dyplomu

kierownika prac podwodnych III klasy,
 roczna praktyka zawodowa w charakterze nurka II klasy  roczna praktyka zawodowa w charakterze nurka
(250 godzin).
II klasy (100 godzin) lub 3-letnia praktyka

zawodowa w charakterze kierownika prac

podwodnych III klasy (3 x 150 godzin).


Kierownik prac podwodnych I klasy (kierowanie pracami
Kierownik prac podwodnych I klasy (kierowanie
podwodnymi bez ograniczeń):
pracami podwodnymi bez ograniczeń):
 posiadanie dyplomu kierownika prac podwodnych II
 bez zmian.
klasy,

 3-letnia praktyka zawodowa w charakterze kierownika
3-letnia praktyka zawodowa w charakterze
prac podwodnych II klasy*.
kierownika prac podwodnych II klasy (3 x 150
godzin).

 w przypadku kierownika prac podwodnych II klasy - Wykształcenie średnie
wykształcenie wyższe albo średnie w zakresie zawodów
morskich albo żeglugi śródlądowej, budownictwa
wodnego lub zawodów mechanicznych lub
elektrycznych,
 w przypadku kierownika prac podwodnych I klasy -
wykształcenie wyższe.
Zaświadczenie o ukończeniu szkolenia dla kierowników prac Bez zmian
podwodnych odpowiedniej klasy
Złożenie z wynikiem pozytywnym egzaminu praktycznego i Zniesienie egzaminu praktycznego w ramach
teoretycznego
egzaminu na kierownika prac podwodnych II klasy
i I klasy
* Przyjmuje się, że 1 rok praktyki to 50 dni kierowania pracami podwodnymi.

Wysokość opłat za egzamin na kierownika prac podwodnych określa się w ilości jednostek
taryfowych, tj. wielokrotności 0,2 SDR (podobnie jak w przypadku nurków). Kształtowanie
się opłat za egzamin w ostatnich latach przedstawia

212
Tabela 66. Podstawowe dane o egzaminach na kierownika prac podwodnych
Wpływ z opłat
Liczba
wnoszonych przez
Koszty z tytułu
Liczba osób
osób,
Wysokość opłaty
osoby
wynagrodzenia
Rok
przystępujących do
które
egzaminacyjnej
przystępujące do
komisji
egzaminu
zdały
(w zł)
egzaminu
egzaminacyjnej
egzamin
(memoriałowo)
kierownik prac podwodnych II klasy
2005
-
-
-
-
-
2006
1
1
235,00
235,00
247,22
2007
-
-
-
-
-
2008
1
1
192,50
192,50
72,38
2009
-
-
-
-
-
2010
-
-
-
-
-
2011
-
-
-
-
-
2012
-
-
-
-
-
kierownik prac podwodnych I klasy
2005
-
-
-
-
-
2006
-
-
-
-
-
2007
-
-
-
-
-
2008
-
-
-
-
-
2009
-
-
-
-
-
2010
1
1
250,00
250,00
91,00
2011
-
-
-
-
-
2012
-
-
-
-
-

Operator systemów nurkowych zapewnia stałą obsługę urządzeń doprowadzających
czynnik oddechowy. Aktualne wymogi i proponowane zmiany w dostępie do zawodu
operatora systemów nurkowych przedstawia

Tabela 67. Aktualne wymogi i proponowane zmiany w zakresie dostępu do zawodu operatora systemów
nurkowych
Aktualne wymogi:
Proponowane zmiany:
wykształcenie średnie
brak wymagań dotyczących wykształcenia
złożenie z wynikiem pozytywnym egzaminu praktycznego i
zniesienie egzaminu praktycznego
teoretycznego z zakresu wymaganej wiedzy i umiejętności
zaświadczenie o ukończeniu szkolenia dla operatorów
bez zmian
systemów nurkowych


Statystykę egzaminów na operatora systemów nurkowych w ostatnich latach (na podstawie
danych Urzędu Morskiego w Gdyni) prezentuje