Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

72
przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239,
poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).
2.13. Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. Nr 228,
poz. 1368, z późn. zm.)

Zawody: szyper żeglugi krajowej i szyper rybołówstwa morskiego, oficer mechanik,
pilot morski i pilot pełnomorski
Proponowane zmiany rozszerzają wyłączenie wymaganego wykształcenia w stosunku do
osób posiadających najniższe dyplomy w żegludze krajowej i rybołówstwie morskim
w dziale maszynowym. Powyższa regulacja ułatwi dostęp do wykonywania zawodu
oficerowi mechanikowi w żegludze krajowej. Obecnie wymaganie dotyczące
wykształcenia średniego nie obowiązywało jedynie osób z najniższymi dyplomami
w dziale pokładowym w żegludze krajowej i rybołówstwie. Po zmianie, osoby z dyplomem
oficera mechanika w żegludze krajowej będą wyłączone z konieczności posiadania
wykształcenia średniego w ramach ujednolicenia dostępu do zawodów w żegludze krajowej
i rybołówstwie morskim.
Ponadto w ramach deregulacji zawodów proponuje się wprowadzenie jednego zawodu
szypra żeglugi krajowej z podziałem na klasy (klasy 1 oraz klasy 2). Odpowiedni dyplom
będzie uprawniał do zajmowania stanowisk na różnych statkach w żegludze krajowej.
Sposób zdobywania dyplomów dających określone uprawnienia pozwala na wybór różnych
alternatywnych ścieżek umożliwiających uzyskanie danego dyplomu.
Analogiczne rozwiązanie jak w żegludze krajowej proponuje się zastosować
w rybołówstwie morskim. Wprowadzenie zawodu szypra rybołówstwa morskiego
z podziałem na różne uprawnienia (klasy 1, klasy 2 oraz nieograniczony) umożliwi
obejmowanie różnych stanowisk na różnych statkach rybackich w zależności od potrzeb
i możliwości poszczególnych osób (rybaków). Zastosowano również zróżnicowane ścieżki
dostępu do zawodu. Proponuje się zastosowanie ścieżek przejścia z żeglugi krajowej do
rybołówstwa morskiego oraz z rybołówstwa morskiego do żeglugi krajowej.

73
Deregulacja zawodów pilota morskiego oraz pilota pełnomorskiego polega na
wprowadzeniu jednego zawodu pilota morskiego z określonymi uprawnieniami do
świadczenia usług pilotowych na dany rejon pilotowy. Poszczególne rejony pilotowe nie
ulegną zmianie, a uprawnienia pilotowe będą wydawane w zależności od rejonu, w którym
dany pilot morski odbywał praktykę pilotową. Wymagania w stosunku do poszczególnych
uprawnień pilotowych pozostaną bez zmian z uwagi na zachowanie bezpieczeństwa żeglugi
w portach, torach podejściowych oraz akwenie Morza Bałtyckiego wymagających usług
pilotowych.
2.14. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r.
poz. 572, z późn. zm.)
Przedmiotowa nowelizacja ustawy ma na celu ułatwienie dostępu do rynku pracy
absolwentom uczelni wyższych. Uelastycznienie zasad prowadzenia studiów wyższych
oraz indywidualne podejście do każdego z zawodów powodują konieczność stworzenia
możliwości zawarcia porozumienia między uczelniami a podmiotami nadającymi
uprawnienia zawodowe (lub innymi podmiotami reprezentowanymi przez osoby
posiadające uprawnienia zawodowe) w zakresie podejścia do uznawania egzaminów
odbywanych podczas studiów przy nadawaniu uprawnień zawodowych.
Wprowadzany projektem ustawy art. 168b umożliwia uczelniom (ust. 1) stworzenie
studiów o profilu praktycznym. Ust. 2 określa zakres ww. umowy, która miała by charakter
pisemny i miałaby regulować m.in. kwestię opracowywania programu studiów,
prowadzenia zajęć, realizacji praktyk i staży, a także oczekiwanych efektów kształcenia.
Zgodnie z ust. 3 ukończenie takich studiów stanowić będzie podstawę do zwolnienia
z części lub całości postępowania kwalifikacyjnego do wykonywania danego zawodu.
Z jednej strony studia o profilu praktycznym pozwalają na znacznie szybsze uzyskanie
niezbędnych uprawnień, z drugiej zaś stwarzają możliwość szerokiego uwzględnienia
w procesie kształcenia perspektywy pracodawcy. Proponowana zmiana przyczyni się do

74
lepszego dopasowania systemu edukacji do potrzeb rynku pracy i podniesienia jakości
nauczania.

Wprowadzane przedmiotowym projektem ustawy zmiany w omówionych wyżej
poszczególnych ustawach wymuszają wprowadzenie szeregu przepisów przejściowych,
które odnoszą się do:
1)
zachowania w mocy, przez określony czas, dotychczasowych przepisów
wykonawczych wydanych na podstawie zmienianych ustaw;
2)
wpisania na listę rzeczoznawców budowlanych prowadzoną na podstawie ustawy
zmienianej w art. 5 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą osób, które uzyskały tytuł
rzeczoznawcy budowlanego na podstawie przepisów dotychczasowych;
3)
zachowania w mocy uprawnień budowlanych uzyskanych przed dniem wejścia
w życie niniejszej ustawy;
4)
zachowania w mocy, przez określony czas, uchwał organów Krajowej Izby Biegłych
Rewidentów;
5)
zachowania w mocy certyfikatów księgowych wydanych na podstawie przepisów
dotychczasowych;
6)
ewidencji certyfikatów księgowych wydanych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy;
7)
zachowania w mocy uprawnień osób wpisanych na listę agentów celnych na
podstawie przepisów dotychczasowych;
8)
wszczętych na podstawie art. 76b i art. 76f ustawy o rachunkowości
i niezakończonych postępowań w sprawach o wydanie certyfikatu księgowego oraz
w sprawach o zakwalifikowanie do egzaminu sprawdzającego kwalifikacje;
9)
czasu trwania praktyki kandydatów na doradców podatkowych, którzy przed dniem
wejścia w życie ustawy nie rozpoczęli praktyki w organach podatkowych bądź
rozpoczęli praktykę u doradcy podatkowego lub w spółce doradztwa podatkowego;

39 Jest to jedno z działań przewidzianych w Zaleceniach Rady z dnia 10 lipca 2012 r. w sprawie krajowego programu
reform Polski z 2012 r. oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez Polskę programu
konwergencji na lata 2012–2015 (Dz. Urz. UE 2012/C 219/19).

75
10) zachowania w mocy uprawnień osób wpisanych na listę rzeczoznawców
samochodowych na podstawie przepisów dotychczasowych;
11) sposobu zakończenia postępowań egzaminacyjnych dla nurków wszczętych i nie-
zakończonych do dnia wejścia w życie ustawy;
12) zwolnienia osoby (prowadzącej kolektury gier liczbowych lub przyjmującej zakłady
wzajemne) posiadającej ważne świadectwo zawodowe lub świadectwo uznane za
równoważne ze świadectwami zawodowymi z obowiązku odbycia szkolenia
dotyczącego przepisów o grach hazardowych, do czasu upływu ważności
świadectwa;
13) okresu, w trakcie którego osoba prowadząca kolektury gier liczbowych i osoba
przyjmująca zakłady wzajemne jest obowiązana odbyć szkolenie dotyczące
przepisów o grach hazardowych, od dnia upływu ważności dotychczasowego
świadectwa zawodowego.
Przewiduje się, że ustawa wejdzie w życie po upływie 60 dni od dnia ogłoszenia,
z wyjątkiem zmian odnoszących się do ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie,
podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze
publicznym, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2014 r. Ponadto przepisy ustawy
o wykonywaniu prac podwodnych, w zakresie, w jakim dotyczą kierownika prac
podwodnych III klasy, wchodzą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie
ustawy. Dodatkowo w związku z koniecznością przekazania danych zawartych
w centralnym rejestrze rzeczoznawców budowlanych przez Głównego Inspektora Nadzoru
Budowlanego (GINB) odpowiednim izbom krajowym samorządu architektów i inżynierów
budownictwa należało określić wcześniejszy termin wejścia w życie przepisu art. 22 ust. 2
ustawy, określając go na dzień wejścia w życie z dniem ogłoszenia ustawy, aby GINB miał
60 dni na przekazanie tych danych.
Wprowadzenie vacatio legis dla wejścia w życie przepisów odnoszących się do ustawy
o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania
sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym z dniem 1 stycznia 2014 r. wynika
stąd, iż proponowane rozwiązania mają charakter zmian systemowych całego procesu
postępowania kwalifikacyjnego oraz doskonalenia zawodowego, które obejmują adresatów.

76
Zachodzi zatem uzasadniona konieczność wprowadzenia przepisu dającego możliwość
dostosowania się do nowych rozwiązań legislacyjnych, zważywszy na ich wpływ na
stosunki powstałe pod rządami ustawy dotychczasowej, które będą wynikały zarówno
z ustawy, jak i aktów wykonawczych wydanych na podstawie nowych delegacji
ustawowych.
Jeżeli zaś chodzi o propozycje wprowadzenia terminu (do dnia 30 czerwca 2014 r.) na
podjęcie uchwał Krajowej Izby Biegłych Rewidentów z zachowaniem nowych regulacji,
należy zaznaczyć, że rolą tych przepisów jest umożliwienie dostosowania systemu prawa
oraz instytucji prawnych do nowych wymagań ustawy przez wyznaczenie odpowiedniego
do tego terminu. W powyższym przypadku z chwilą wejścia w życie nowych przepisów
ustawy oraz aktów wykonawczych Krajowa Izba Biegłych Rewidentów powinna mieć
zapewniony czas na dostosowanie dotychczasowych uchwał. Takie rozwiązania zapewniają
adresatom norm ciągłość, funkcjonalność i skuteczność postępowania zgodnie z przepisami
prawa.
Proponowana konstrukcja przepisów jest zastosowana m.in. w obecnie obowiązującej
ustawie z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach.
Projekt nie zawiera przepisów technicznych, zatem nie podlega notyfikacji zgodnie
z trybem przewidzianym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r.
w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych
(Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 596).
Projekt ustawy nie wymaga uzyskania opinii, dokonania konsultacji czy też uzgodnienia,
o których mowa w § 12a uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. –
Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.).
Zgodnie z wymogiem art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.), projekt ustawy
został zamieszczony na stronie podmiotowej BIP Rządowego Centrum Legislacji,
a dodatkowo na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.