Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych

– 15 –
opieki nad stanem zdrowia nieletniego, wobec którego zastosowano tego
rodzaju środki;
2) szczegółowe warunki, jakim powinny odpowiadać izby izolacyjne, i sposób
sprawdzania warunków pobytu nieletniego w tych izbach;
3) warunki organizacyjno-techniczne prowadzenia rejestru zastosowanych
wobec nieletniego środków przymusu bezpośredniego oraz szczegółowy
zakres danych i informacji zawartych w rejestrze;
4) sposób
postępowania w przypadku złożenia przez nieletniego lub jego
obrońcę skargi na zastosowanie środków przymusu bezpośredniego.”,
b) po § 1 dodaje się § 1a w brzmieniu:
„§ 1a. Rozporządzenie, o którym mowa w § 1, powinno uwzględniać:
1) konieczność poszanowania praw i godności nieletniego oraz zapewnienie
bezpieczeństwa ośrodków, schronisk i zakładów;
2) cel
stosowania
środków przymusu bezpośredniego oraz formy, w jakich mogą
być one stosowane;
3) związaną ze stosowaniem środków przymusu bezpośredniego potrzebę
doboru właściwych metod oddziaływania wychowawczego na nieletniego;
4) należyte i ujednolicone prowadzenie rejestru zastosowanych środków
przymusu bezpośredniego;
5) sprawowanie skutecznego nadzoru sądowego nad stosowaniem środków
przymusu bezpośredniego.”;
22) w dziale IV po rozdziale 4 dodaje się rozdział 4a w brzmieniu:
„Rozdział 4a
Udzielanie nagród i stosowanie środków dyscyplinarnych wobec nieletnich
umieszczonych w schroniskach dla nieletnich i zakładach poprawczych
Art. 95ca. § 1. Dyrektor schroniska dla nieletnich lub zakładu poprawczego może
udzielić nieletniemu przebywającemu w schronisku albo zakładzie nagrody lub
zastosować wobec niego środek dyscyplinarny.
§ 2. Udzielenie nagrody i stosowanie środka dyscyplinarnego nie może prowadzić
do upokarzającego i poniżającego traktowania nieletniego.
Art. 95cb. Nagrody udziela się za właściwe zachowanie nieletniego, wyróżniające
wykonywanie obowiązków, wzorowe przestrzeganie regulaminu schroniska dla
nieletnich albo zakładu poprawczego lub osiąganie bardzo dobrych wyników w nauce.
– 16 –
Art. 95cc. § 1. Nagrodą jest:
1) pochwała;
2)
list pochwalny do rodziców albo opiekuna;
3)
list pochwalny do sądu rodzinnego;
4) zezwolenie
na
rozmowę telefoniczną na koszt schroniska lub zakładu;
5)
nagroda rzeczowa lub pieniężna;
6)
zgoda na wykonanie przedmiotu lub usługi w warsztatach szkolnych na potrzeby
nieletniego lub jego osób najbliższych;
7)
zgoda na korzystanie z internetu lub gier komputerowych;
8) zgoda na udział w imprezach, zajęciach oświatowych i sportowych oraz
szkoleniach poza schroniskiem lub zakładem;
9)
skrócenie lub darowanie uprzednio zastosowanego środka dyscyplinarnego;
10) udzielenie przepustki na okres do 3 dni.
§ 2. W przypadku nieletniego przebywającego w schronisku dla nieletnich nagrodą
jest również zgoda na dodatkowe odwiedziny nieletniego przez osoby spoza jego
rodziny.
§ 3. W przypadku nieletniego przebywającego w zakładzie poprawczym nagrodą
jest również:
1)
udzielenie urlopu;
2) podwyższenie kieszonkowego na okres do 3 miesięcy do wysokości 4,5% kwoty
bazowej ustalonej dla kuratorów zawodowych na podstawie przepisów
o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej.
§ 4. W każdym czasie sąd rodzinny może zastrzec, że udzielenie przepustki lub
urlopu wymaga jego zgody.
§ 5. Nieletniemu, wobec którego toczy się postępowanie w związku
z popełnieniem czynu zabronionego, nagrody, wymienione w § 1 pkt 4, 8 i 10, w § 2
oraz w § 3 pkt 1, mogą być udzielone za zgodą organu prowadzącego postępowanie.
§ 6. Decyzję o udzieleniu nagrody ze wskazaniem przyczyn jej udzielenia
sporządza się na piśmie, przesyła sądowi rodzinnemu i włącza do akt osobowych
nieletniego.
Art. 95cd. Jeżeli zostały ujawnione okoliczności wskazujące na to, że nagroda
została udzielona niezasadnie, dyrektor schroniska lub zakładu uchyla decyzję
o udzieleniu nagrody. Decyzję o uchyleniu nagrody sporządza się na piśmie i podaje do
– 17 –
wiadomości nieletniemu, a jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają – również
innym osobom, oraz przesyła sądowi rodzinnemu i włącza do akt osobowych
nieletniego.
Art. 95ce. § 1. rodek dyscyplinarny stosuje się w przypadku naruszenia
ustalonego w schronisku lub zakładzie porządku, niewykonywania obowiązków
wynikających z ustawy lub regulaminu, zachowania godzącego w dobro innych osób,
ucieczki ze schroniska albo zakładu lub nieusprawiedliwionego niepowrócenia
z udzielonego urlopu lub przepustki.
§ 2. Za jedno przewinienie stosuje się jeden środek dyscyplinarny. W przypadku
gdy nieletni popełnił więcej przewinień, stosuje się jeden środek dyscyplinarny
odpowiednio surowszy.
§ 3. Przy stosowaniu środka dyscyplinarnego uwzględnia się w szczególności
rodzaj i okoliczności zachowania nieletniego, jego stosunek do tego zachowania,
dotychczasową postawę, cechy osobowości i stan zdrowia.
§ 4. rodek dyscyplinarny stosuje się niezwłocznie.
§ 5. Przed zastosowaniem środka dyscyplinarnego dyrektor schroniska lub zakładu
albo upoważniony pracownik pedagogiczny wysłuchuje nieletniego i zasięga opinii
zespołu diagnostyczno-korekcyjnego lub zespołu diagnostycznego.
§ 6. Decyzję o zastosowaniu środka dyscyplinarnego ze wskazaniem przyczyn jego
zastosowania sporządza się na piśmie i podaje do wiadomości nieletniemu, wraz
z pouczeniem o prawie do złożenia skargi do sędziego rodzinnego sprawującego nadzór
nad schroniskiem albo zakładem, oraz przesyła sądowi rodzinnemu i włącza do akt
osobowych nieletniego. Sąd rodzinny może uchylić decyzję dyrektora.
Art. 95cf. § 1. rodkiem dyscyplinarnym jest:
1) upomnienie;
2) nagana;
3)
zawiadomienie rodziców albo opiekuna o niewłaściwym zachowaniu nieletniego;
4) zawiadomienie
sądu rodzinnego o niewłaściwym zachowaniu nieletniego;
5) cofnięcie zezwolenia albo nieudzielanie zezwolenia na rozmowy telefoniczne na
koszt schroniska albo zakładu na okres do jednego miesiąca, z wyjątkiem rozmów
z rodzicami albo opiekunem;
– 18 –
6) obniżenie kieszonkowego, nie więcej niż do 0,5% kwoty bazowej ustalonej dla
kuratorów zawodowych na podstawie przepisów o kształtowaniu wynagrodzeń
w państwowej sferze budżetowej, na okres do 3 miesięcy;
7) cofnięcie zgody na korzystanie z internetu lub gier komputerowych na okres do
3 miesięcy;
8) cofnięcie zgody albo nieudzielanie zgody na udział w imprezach, zajęciach
oświatowych i sportowych oraz szkoleniach poza schroniskiem albo zakładem na
okres do 3 miesięcy;
9) cofnięcie zgody albo nieudzielanie zgody na wyjście poza teren schroniska albo
zakładu na okres do 3 miesięcy.
§ 2. W przypadku nieletniego umieszczonego w schronisku dla nieletnich środkiem
dyscyplinarnym jest również cofnięcie zgody na dodatkowe odwiedziny przez osoby
spoza rodziny nieletniego na okres do 3 miesięcy.
§ 3. W przypadku nieletniego umieszczonego w zakładzie poprawczym środkiem
dyscyplinarnym jest również nieudzielanie przepustki lub urlopu przez okres nie dłuższy
niż 5 miesięcy w razie ucieczki z zakładu lub nieusprawiedliwionego niepowrócenia
z udzielonego urlopu lub przepustki z zakładu.
Art. 95cg. § 1. Jeżeli zostały ujawnione okoliczności wskazujące na to, że środek
dyscyplinarny został zastosowany niezasadnie, dyrektor schroniska lub zakładu uchyla
decyzję o zastosowaniu środka dyscyplinarnego.
§ 2. W przypadkach uzasadnionych względami wychowawczymi, w szczególności
jeżeli nieletni przeprosił pokrzywdzonego oraz naprawił szkodę, można zawiesić
wykonanie środka dyscyplinarnego na okres do 3 miesięcy, zamienić go na inny, skrócić
lub darować.
§ 3. Jeżeli w okresie zawieszenia wykonania środka dyscyplinarnego nieletni
dopuścił się ponownie przewinienia, zawieszony środek dyscyplinarny podlega
wykonaniu, chyba że dyrektor postanowi inaczej ze względów wychowawczych.
§ 4. Decyzję o uchyleniu, zawieszeniu, zamianie, skróceniu lub darowaniu środka
dyscyplinarnego sporządza się na piśmie i podaje do wiadomości nieletniemu, a jeżeli
względy wychowawcze za tym przemawiają – również innym osobom, oraz przesyła
sądowi rodzinnemu i włącza do akt osobowych nieletniego.”.
– 19 –
Art. 2. W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz. U. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.)) w art. 16 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Sąd okręgowy dzieli się na wydziały:
1)
cywilny – do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego,
spraw dotyczących leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków
odurzających i psychotropowych, spraw należących do sądu opiekuńczego na
podstawie odrębnych ustaw oraz spraw dotyczących demoralizacji i czynów
karalnych nieletnich;
2) karny – do spraw z zakresu prawa karnego oraz spraw zgodności z prawdą
oświadczeń lustracyjnych.”.
Art. 3. 1. Do postępowań w sprawach, o których mowa w art. 2 ustawy wymienionej
w art. 1, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. Czynności procesowe dokonane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy są
skuteczne, jeżeli zostały dokonane z zachowaniem przepisów dotychczasowych.
Art. 4. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 70e ustawy,
o której mowa w art. 1, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych
wydanych na podstawie art. 70e ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej
ustawy.
Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.



2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1787, z 2002 r. Nr 153,
poz. 1271, Nr 213, poz. 1802 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 188, poz. 1838 i Nr 228, poz. 2256, z 2004 r.
Nr 34, poz. 304, Nr 130, poz. 1376, Nr 185, poz. 1907 i Nr 273, poz. 2702 i 2703, z 2005 r. Nr 13, poz. 98,
Nr 131, poz. 1102, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz. 1410, 1413 i 1417, Nr 178, poz. 1479 i Nr 249,
poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1044 i Nr 218, poz. 1592, z 2007 r. Nr 25, poz. 162, Nr 64, poz. 433, Nr 73,
poz. 484, Nr 99, poz. 664, Nr 112, poz. 766, Nr 136, poz. 959, Nr 138, poz. 976, Nr 204, poz. 1482 i Nr 230,
poz. 1698, z 2008 r. Nr 223, poz. 1457, Nr 228, poz. 1507 i Nr 234, poz. 1571, z 2009 r. Nr 1, poz. 4, Nr 9,
poz. 57, Nr 26, poz. 156 i 157, Nr 56, poz. 459, Nr 157, poz. 1241, Nr 178, poz. 1375, Nr 219, poz. 1706
i Nr 223, poz. 1777, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 205, poz. 1364, z 2011 r. Nr 109, poz. 627, Nr 126,
poz. 714 i Nr 203, poz. 1192 oraz z 2012 r. poz. 637, 672 i 1544.