Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
projekt dotyczy: dostosowania polskiego prawodawstwa do aktualnego prawa UE w zakresie m. in.: wzajemnego uznawania decyzji o wydalaniu obywateli państw trzecich, umożliwienia cudzoziemcom podróżowania w ramach małego ruchu granicznego na zewnętrznych granicach lądowych państw członkowskich
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 778
- Data wpłynięcia: 2008-07-11
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2008-10-24
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 216, poz. 1367
778
Projektowana zmiana polega na wprowadzeniu obowiązku zgłaszania się
przez cudzoziemca, któremu udzielono zgody na pobyt tolerowany na pod-
stawie art. 97 ust. 1 pkt 2, w określonych odstępach czasu do organu wska-
zanego w decyzji o jej udzieleniu oraz do zawiadamiania tego organu o ka -
dej zmianie miejsca pobytu. Powy szy obowiązek ma być określany
w decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zgody na pobyt tolerowany.
Powy szy przepis ma na celu ograniczenie nadu ywania przez cudzoziem-
ców instytucji zgody na pobyt tolerowany udzielanej w trybie art. 97 ust. 1
pkt 2, tj. w sytuacji, gdy wydalenie cudzoziemca jest niewykonalne z przy-
czyn niezale nych od organu wykonującego decyzję o wydaleniu oraz od
cudzoziemca. Proponowana zmiana ma tak e zapewnić lepszą kontrolę nad
cudzoziemcami przebywającymi w Polsce, którym udzielono zgody na pobyt
tolerowany na ww. podstawie w celu stwierdzenia, czy w dalszym ciągu za-
chodzi przesłanka udzielenia zgody na pobyt tolerowany. Przepis umo liwi
tak e cofnięcie zgody na pobyt tolerowany w sytuacji uchylania się cudzo-
ziemca od ww. obowiązków.
Regulacja ma istotne znaczenie w związku z wejściem Polski do strefy
Schengen, a przez to umo liwieniem przemieszczania się cudzoziemców po
całym obszarze Schengen w sytuacji posiadania tytułu pobytowego udzielo-
nego przez jedno z państw tego obszaru.
4) art. 102 ust. 1 pkt 5
W ust. 1 określono przypadki, w których cudzoziemcowi cofa się zgodę na
pobyt tolerowany w Polsce. Projektowany przepis przewiduje, e cudzo-
ziemcowi cofa się zgodę na pobyt tolerowany, je eli cudzoziemiec, któremu
udzielono zgody na pobyt tolerowany na podstawie art. 97 ust. 1 pkt 2, uchy-
la się od nało onego w tej decyzji obowiązku zgłaszania się w określonych
odstępach czasu do wskazanego organu lub zawiadomienia tego organu
o ka dej zmianie miejsca pobytu.
Powy szy zapis związany jest z wprowadzeniem uregulowania w art. 101a
i ma na celu umo liwienie wyegzekwowania od cudzoziemców obowiąz-
ków, które nakłada na nie art. 101a.
72
5) art. 104
Nadanie nowego brzmienia pkt 1 w ust. 1 sprowadza się do następujących
zmian w obowiązującej obecnie regulacji:
– zmiana w lit. b polega na odstąpieniu od konieczności występowania
przez organ zobowiązany do wykonania decyzji o wydaleniu do wojewo-
dy z wnioskiem o udzielenie cudzoziemcowi zgody na pobyt tolerowany,
w przypadku gdy wydalenie cudzoziemca jest niewykonalne z przyczyn
niezale nych od organu wykonującego decyzję o wydaleniu i od cudzo-
ziemca. Decyzja o udzieleniu zgody na pobyt tolerowany będzie mogła
być wydana przez wojewodę z urzędu w razie wystąpienia ww. okolicz-
ności jej udzielenia, bez konieczności zło enia formalnego wniosku w tej
sprawie przez organ zobowiązany do wykonania decyzji o wydaleniu.
Ponadto zmiana jest konsekwencją zmiany w art. 97 ust. 1 pkt 2.
– regulacja proponowana w lit. c jest związana ze zmianą ustawy o cudzo-
ziemcach i wprowadzeniem nowej instytucji wykonania decyzji o wydale-
niu cudzoziemca wydanej przez organ innego państwa członkowskiego.
Zgodnie z projektowanym przepisem wojewoda udziela cudzoziemcowi
zgody na pobyt tolerowany na wniosek organu obowiązanego do przy-
musowego wykonania decyzji o wydaleniu cudzoziemca z terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, gdy w postępowaniu w sprawie wykonania
decyzji o wydaleniu cudzoziemca wydanej przez organ wydającego pań-
stwa członkowskiego zachodzi którakolwiek z okoliczności, o których
mowa w art. 97 ust. 1.
Zmiana ust. 1 pkt 2 lit. c polega na odstąpieniu od konieczności wystę-
powania przez organ wykonujący decyzję o odmowie nadania statusu
uchod cy i ochrony uzupełniającej, która zwiera orzeczenie o wydaleniu
lub decyzję o pozbawieniu azylu do Szefa Urzędu do Spraw Cudzo-
ziemców z wnioskiem o udzielenie cudzoziemcowi zgody na pobyt tole-
rowany, w przypadku gdy wydalenie cudzoziemca na podstawie ww. de-
cyzji jest niewykonalne z
przyczyn niezale nych od organu
wykonującego decyzję i od cudzoziemca. Decyzja o udzieleniu zgody na
pobyt tolerowany będzie mogła być wydana przez Szefa Urzędu do
Spraw Cudzoziemców z urzędu, w razie wystąpienia ww. okoliczności jej
73
udzielenia, bez konieczności zło enia formalnego wniosku w tej sprawie
przez organ zobowiązany do wykonania ww. decyzji. Ponadto zmiana
jest konsekwencją wprowadzenia zmiany w art. 97 ust. 1 pkt 2.
Nadając nowe brzmienie ust. 1a wskazano, e decyzję w sprawie udzie-
lenia zgody na pobyt tolerowany w przypadkach, gdy okoliczności, o któ-
rych mowa w art. 97 ust. 1 pkt 1 lub pkt 1a, ujawniły się po wydaniu de-
cyzji o wydaleniu lub gdy wydalenie cudzoziemca jest niewykonalne
z przyczyn niezale nych od organu wykonującego decyzje o wydaleniu
i od cudzoziemca, wydaje wojewoda, który wydał decyzję o wydaleniu.
Zmiana jest konsekwencją dodania w art. 97 w ust. 1 ustawy z dnia
13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej pkt 1a w drodze nowelizacji ustawy z dnia
11 kwietnia 2008 r.
6) art. 105 ust. 1 pkt 3
Zmiana przepisu jest związana ze zmianą ustawy o cudzoziemcach i wpro-
wadzeniem nowej instytucji wykonania decyzji o wydaleniu cudzoziemca
wydanej przez organ wydającego państwa członkowskiego stosującego dy-
rektywę Rady nr 2001/40/WE z dnia 28 maja 2001 r. w sprawie wzajemnego
uznawania decyzji o wydalaniu obywateli państw trzecich. Proponowany
przepis przewiduje, e cudzoziemiec, któremu udzielono zgody na pobyt to-
lerowany w wyniku postępowania o wykonanie decyzji o wydaleniu cudzo-
ziemca, wydanej przez organ innego państwa członkowskiego, jest obowią-
zany poddać się pobraniu odcisków linii papilarnych.
7) art. 126 ust. 1 pkt 6
W dodawanym przepisie przewidziano, e cudzoziemiec, który uchyla się od
obowiązku zgłaszania się w określonych odstępach czasu do wskazanego
organu lub zawiadomienia o ka dej zmianie miejsca pobytu, o których mowa
w art. 101b, podlega karze grzywny.
Powy sze uregulowanie jest związane ze zmianą zawartą w art. 101a i ma
na celu umo liwienie wyegzekwowania od cudzoziemców obowiązków, któ-
re nakłada na nich art. 101a.
74
Zmiany w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:
Potrzeba wprowadzenia zmian w ustawie powstała w wyniku zmian wprowa-
dzonych projektowaną ustawą w ustawie o cudzoziemcach, polegających na
zastąpieniu wizy wydawanej w szczególnym trybie art. 33 ustawy o cudzoziem-
cach zezwoleniem na zamieszkanie na czas oznaczony udzielanym na szcze-
gólnej podstawie art. 53a ust. 2 ww. ustawy. Zamiast dotychczasowej wizy wy-
dawanej cudzoziemcom w enumeratywnie wymienionych w przepisie
przypadkach, tak e gdy zachodzą okoliczności uzasadniające odmowę wydania
wizy, wprowadzono mo liwość udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas
oznaczony cudzoziemcowi, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Pol-
skiej nielegalnie.
Konieczna była zmiana odesłań do ustawy o cudzoziemcach w art. 5a i wska-
zanie właściwych przepisów ustawy. Zgodnie ze zmienionym przepisem prawo
do świadczeń w formie interwencji kryzysowej, schronienia, posiłku, niezbędne-
go ubrania oraz zasiłku celowego przysługuje cudzoziemcom, o których mowa
w art. 53a ust. 2 pkt 4 oraz art. 53 ust. 1 pkt 15 ustawy o cudzoziemcach.
W konsekwencji zmiany wymagał tak e ust. 3a w art. 47. W przepisie przewi-
dziano, e cudzoziemcom, o których mowa w art. 5a, mo na udzielić schronie-
nia na okres zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, o którym mowa
w art. 53 i art. 53a ust. 2 pkt 4 ustawy o cudzoziemcach.
Zmiany w ustawie z dnia 14 lipca 2006 r. o wje dzie na terytorium Rzeczypo-
spolitej Polskiej, pobycie oraz wyje dzie z tego terytorium obywateli państw
członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin:
1) art. 7a, art. 10 ust. 2, art. 11 ust. 1
Projektowana w art. 7a zmiana polega na wskazaniu, e w postępowaniach
w sprawach uregulowanych w ustawie obywatel UE lub członek rodziny
obywatela UE mo e przedstawić inny dowód ni dokument urzędowy w celu
potwierdzenia w niebudzący wątpliwości sposób swej to samości i obywa-
telstwa, je eli nie ma mo liwości okazania dokumentu podró y lub innego
dokumentu potwierdzającego to samość i obywatelstwo.
Dotychczasowy art. 10 ust. 2 został rozszerzony o wskazanie, e członkowi
rodziny niebędącemu obywatelem UE odmawia się wydania wizy tak e wte-
75
dy, gdy jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mo e stanowić
zagro enie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bez-
pieczeństwa i porządku publicznego lub zdrowia publicznego.
W art. 11 w ust. 1 wśród przesłanek fakultatywnej odmowy wjazdu na teryto-
rium Polski obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE
wymieniono okoliczność, e pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospo-
litej Polskiej mo e stanowić zagro enie dla obronności lub bezpieczeństwa
państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zdrowia
publicznego.
Wprowadzane zmiany w ww. przepisach mają na celu uwzględnienie sytu-
acji, gdy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zamierza wjechać członek
rodziny obywatela UE, który nie przebywał wcześniej na tym terytorium,
a jego pobyt w naszym kraju będzie stanowić zagro enie dla obronności lub
bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicz-
nego lub zdrowia publicznego. W ten sposób zostaną uwzględnione regula-
cje acquis Schengen dotyczące warunków wjazdu na terytorium państw ob-
szaru Schengen, w zakresie zgodnym z przepisami dyrektywy 2004/38/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie pra-
wa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się
i pobytu na terytorium państw członkowskich zmieniającej rozporządzenie
(EWG) nr 1612/68 i uchylającej dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG,
72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG,
90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz. Urz. UE L 158 z 30.04.2004, str. 77).
2) art. 11 ust. 3 i 4
W ust. 3 przewidziano, e decyzji o odmowie wjazdu nadaje się rygor na-
tychmiastowej wykonalności, co jest zgodne z art. 31 ust. 4 dyrektywy
2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.
w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego prze-
mieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich (Dz. Urz. UE
L 158 z 30.04.2004, str. 77). Nale y równie wskazać, e zgodnie z art. 11
ust. 1 pkt 2 obywatelowi UE lub członkowi rodziny niebędącemu obywatelem
UE mo na odmówić wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w
76