Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego i niektórych innych ustaw

klauzuli jest uzależnienie przekazania skazanego do Polski od jego zgody. To zaś
spowoduje, że przekazaniu do Polski podlegać będą – tak jak obecnie – wyłącznie skazani
wyrażający na to zgodę, o ile nie zostali wydaleni decyzją administracyjną. Klauzula wygasa
z końcem 2016 r.
Pod względem obowiązku uzyskania zgody skazanego na powrót, sytuacja w latach
2012 – 2016 nie zmieni się zasadniczo w stosunku do obowiązującego stanu prawnego. Na
podstawie obowiązujących przepisów średnio w ciągu roku wpływa około 100 spraw
o przekazanie osób skazanych na karę pozbawienia wolności. Tymczasem w 2010 r.
w krajach UE przebywało około 3.700 obywateli polskich skazanych na taką karę. Można
zasadnie przyjąć, że niewielu z nich wyrazi zgodę na przekazanie do Polski.
Można zaobserwować tendencję wzrostową liczby obywateli polskich tymczasowo
aresztowanych w państwach UE. Wynosi ona około 8.700 osób. Przyjmując, że utrzymany
zostanie stosunek procentowy osób przekazywanych względem całej populacji, w okresie
najbliższych 5 lat (2012 – 2016), będzie to około 250 spraw rocznie. Równocześnie jednak
wejście w życie projektowanych przepisów ułatwi transfer skazanych z Polski do innych
krajów UE, co zmniejszy koszty funkcjonowania zakładów karnych. Obecnie w polskich
zakładach karnych odbywa karę 226 obywateli innych państw członkowskich. Tym samym
transfer skazanych do Polski w latach 2012 – 2016 zostanie zabezpieczony w ramach
posiadanej pojemności polskich zakładów karnych oraz w granicach wydatków
przewidzianych w budżecie więziennictwa na utrzymanie osadzonych w tych latach i nie
spowoduje dodatkowych skutków dla budżetu państwa.
W okresie kolejnych 5 lat (2017 – 2021) na skutki finansowe ustawy wpływ będzie
miało wygaśnięcie przysługującej Polsce klauzuli wyłączającej. Wygaśnięcie to nastąpi w
grudniu 2016 r. i spowoduje, że przekazaniu będą podlegać wszyscy lub prawie wszyscy
obywatele polscy odbywający karę pobawienia wolności w innych państwach członkowskich
UE. Z ostrożności założyć należy, iż przekazaniu do Polski w latach 2017 – 2021 podlegać
mogą wszystkie osoby, które obecnie odbywają karę pozbawienia wolności w innych
państwach członkowskich UE (około 3.700 osób) oraz wszystkie osoby przebywające
obecnie w areszcie tymczasowym w tych państwach (około 8.000 osób). Tym samym
transferowi do Polski we wspomnianym okresie podlegać może ok. 11.700 osób.

33
Należy się jednak spodziewać, że transfer tych osób nie będzie równomiernie
rozłożony na wszystkie lata omawianego okresu. Przeciwnie, państwa członkowskie będą się
starać jak najszybciej przekazać polskich osadzonych z powrotem do Polski. Tym samym
wspomniane 11.700 osób zostanie najpewniej przekazane w ciągu dwóch lat następujących
po wygaśnięciu opt-out’u. Po uwzględnieniu faktu przekazywania osób z Polski do innych
państw członkowskich (szacunkowo 300 osób w ciągu dwóch lat), należy się spodziewać, że
transfer netto skazanych do Polski w latach 2017 i 2018 wyniesie 11.400 osób, a zatem 5.700
osób rocznie. W latach 2018 – 2021, wskutek przekazania wszystkich dotychczas
osadzonych skazanych, liczba osób przekazywanych do Polski powinna wrócić do normy
sprzed 2017 r., a zatem do około 250 osób rocznie.
W świetle powyższego zaistnieje konieczność przygotowania do 2017 r. dodatkowych
miejsc w zakładach karnych.
Potrzeby w tym zakresie powinna zabezpieczyć realizacja zadania inwestycyjnego
polegającego na budowie trzech pawilonów zakwaterowania dla osadzonych wraz
z infrastrukturą towarzyszącą. Inwestycja zostałaby rozpoczęta w 2012 r., a zakończona
w 2016 r. Spowoduje to dodatkowe skutki dla budżetu państwa w latach 2012 – 2016
w wysokości 82 644 tys. zł. Inwestycja obejmie następujące zadania:
Zadanie inwestycyjne pod nazwą „Budowa pawilonu penitencjarnego typu
zamkniętego w Areszcie ledczym w Hajnówce” – rok rozpoczęcia 2008,
wartość kosztorysowa 15 556 tys. zł. Zadanie to zostało wstrzymane w 2009 r.
ze względu na blokadę środków dla więziennictwa. Na zadanie poniesiono
wydatki w wysokości 1 259 tys. zł. Zaawansowanie robót jest na poziomie
stanu zerowego, tzn. wykonano ściany fundamentowe bez płyty stropowej
oraz przyłącze kanalizacyjne. Pojemność: 250 miejsc zakwaterowania dla
osadzonych. Aby pawilon funkcjonował prawidłowo, należy dodatkowo
rozbudować budynek sali widzeń (wartość kosztorysowa zadania 5 800 tys. zł)
i rozbudować kuchnię (wartość kosztorysowa zadania – 700 tys. zł).
Zadanie inwestycyjne pod nazwą „Budowa pawilonu penitencjarnego typu
zamkniętego w Zakładzie Karnym w Rzeszowie” – rok rozpoczęcia 2008,
wartość kosztorysowa 16 596 tys. zł. Zadanie zostało wstrzymane w 2009 r. ze
względu na blokadę środków dla więziennictwa. Na zadanie poniesiono

34
wydatki w wysokości 1 196 tys. zł. Zaawansowanie robót jest na poziomie
stanu zerowego. Pojemność: 258 miejsc zakwaterowania dla osadzonych. Aby
pawilon funkcjonował prawidłowo, należy dodatkowo wybudować budynek
więzienno-usługowy (wartość kosztorysowa zadania 7 000 tys. zł).
Zadanie inwestycyjne pod nazwą „Adaptacja budynku po PPO na pawilon
penitencjarny typu zamkniętego w Zakładzie Karnym w Grudziądzu” – rok
rozpoczęcia 2008, wartość kosztorysowa 38 186 tys. zł. Zadanie wstrzymane
w 2009 r. ze względu na blokadę środków dla więziennictwa. Na zadanie
poniesiono wydatki w wysokości 1 739 tys. zł, po wykonaniu robót
rozbiórkowych prace wstrzymano. Pojemność: 432 miejsca zakwaterowania
dla osadzonych. Aby pawilon funkcjonował prawidłowo, należy
zmodernizować kotłownię (wartość kosztorysowa zadania – 3 000 tys. zł).
Reasumując, wartość kosztorysowa ww. zadań wynosi 86 838 tys. zł Wydatki
poniesione do 2010 r. wyniosły 4 194 tys. zł, wydatki do poniesienia po 2010 r. wyniosą
82 644 tys. zł, z czego 20,77 % kosztów (to jest 17 169 tys. zł) zostanie poniesiona
z budżetu Centralnego Zarządu Służby Więziennej, zaś w pozostałym zakresie

(65 475 tys. zł) inwestycje wymagać będą dofinansowania z budżetu państwa. Uzyskana
pojemność wyniesie 940 miejsc zakwaterowania dla osadzonych.
Przyjmując, iż nowe inwestycje związane z utworzeniem 940 nowych miejsc dla
osadzonych zostaną rozpoczęte w 2012 r, a zakończą się w 2016 r., wydatki dla Skarbu
Państwa na ich realizację na przestrzeni lat 2012 – 2016 będą przedstawiały się następująco:
rok 2012 – 800 tys. zł ze środków finansowych pozostających w dyspozycji Ministra
Sprawiedliwości,
rok 2013 – 5 600 tys. zł ze środków finansowych pozostających w dyspozycji
Ministra Sprawiedliwości, 22 400 tys. zł z budżetu państwa,
rok 2014 – 5 200 tys. zł ze środków finansowych pozostających w dyspozycji
Ministra Sprawiedliwości, 20 800 tys. zł z budżetu państwa,
rok 2015 – 3 600 tys. zł ze środków finansowych pozostających w dyspozycji
Ministra Sprawiedliwości, 14 400 tys. zł z budżetu państwa,

35
rok 2016 – 1 969 tys. zł ze środków finansowych pozostających w dyspozycji
Ministra Sprawiedliwości, 7 875 tys. zł z budżetu państwa.
razem — 17 169 tys. zł. ze środków finansowych pozostających w dyspozycji
Ministra Sprawiedliwości, 65 475 tys. zł z budżetu państwa.
Od 2017 r. będą natomiast ponoszone wydatki związane z utrzymaniem 940
osadzonych w jednostkach penitencjarnych. Wysokość tych wydatków w 2017 r. jest
szacowana na 33 546 tys. zł, co obejmuje wydatki na wynagrodzenia dla 313 dodatkowych
etatów funkcjonariuszy (do wyliczeń przyjęto, że na jednego funkcjonariusza przypada trzech
osadzonych). Miesięczne wydatki na utrzymanie jednego osadzonego wyniosą łącznie
2 974 zł.
Wydatki w latach 2018 – 2020 zostały określone na poziomie 2017 r. – po
powiększeniu o prognozę średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych
na dany rok budżetowy, przyjętego w Wytycznych Ministra Finansów dotyczących
stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania
skutków finansowanych projektowanych ustaw, powiększonego o punkt procentowy.
Wydatki na 2021 r. zostały ustalone na poziomie 2020 r., ponieważ powołane wyżej
Wytyczne nie zawierają prognozy na 2021 r.
Rok 2018 – 33 546 tys. zł x 103,4 % = 34 686 tys. zł;
Rok 2019 – 34 686 tys. zł x 103,4 % = 35 865 tys. zł;
Rok 2020 – 35 865 tys. zł x 103,4 % = 37 084 tys. zł;
Rok 2021 – 37 084 tys. zł.
Ponadto przyjęto, iż w każdym roku, począwszy od 2011 r., oddawane będzie około
300 nowych miejsc (w 2012 r. nawet 523 miejsca) w zakładach karnych i aresztach
śledczych. W ten sposób przez 6 lat do 2017 r. będzie można uzyskać około 1.800 miejsc
w ramach środków finansowych, które są już zabezpieczone w budżecie więziennictwa,
łącznie z kosztami utrzymania 1.800 skazanych. W tym zakresie projektowana ustawa
w latach 2012 – 2016 nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla budżetu
państwa.
Celem ustawy, w rozumieniu art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.), jest pozyskanie

36
940 nowych miejsc dla skazanych w zakładach karnych, zaś miernik określający stopień
realizacji celu stanowi % realizacji zadania w danym roku.
Należy ponadto nadmienić, że rzeczywiste koszty wykonania projektowanej ustawy
obejmą również koszt wykonywania kar pozbawienia wolności orzeczonych w państwach
członkowskich Unii Europejskiej po przejęciu tych kar do wykonania w Polsce. Można
szacować, że w latach 2012 – 2021 będzie to liczba ok. 11 tys. skazanych, co do których
jednostkowy miesięczny koszt utrzymania wyniesie ok. 2 400 zł, a następnie ok. 2 900 zł.
Koszty te zostaną pokryte w ramach limitów budżetowych Ministerstwa Sprawiedliwości.
Z uwagi na fakt, że przedmiotowy projekt realizuje zadania wynikające z członkostwa
Polski w Unii Europejskiej, a także biorąc pod uwagę, że nie jest możliwe opracowanie
mechanizmów korygujących zgodnie z art. 50 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych, art. 5 projektu nie zawiera takich mechanizmów.
W zakresie skutków finansowych związanych z implementowaniem decyzji ramowej
o probacji, brak jest danych statystycznych dotyczących liczby obywateli polskich skazanych
w państwach Unii Europejskiej na kary, które podlegałyby ewentualnemu wykonaniu
w Polsce. Można jednak założyć, że ponieważ osoby te na ogół mają rzeczywiste miejsce
pobytu w tych państwach, liczba przekazywanych wyroków nie będzie znaczna, tak więc
ustawa w tym zakresie nie spowoduje skutków wykraczających poza przewidziane
w budżecie koszty wykonania orzeczonych kar.
Odnosząc się do zagadnienia pochodzenia środków, z których będą finansowane
wydatki związane z wdrożeniem projektowanej ustawy w 2012 r., należy zauważyć,
iż
wydatki te nie zostały zabezpieczone w projekcie budżetu państwa w części
37 Sprawiedliwość. Limit wydatków dla części 37 został określony przez Ministra Finansów
na 2012 r. na poziomie 2011 r., powiększonego zgodnie z regułą wydatkową o średnioroczny
wskaźnik cen towarów i
usług konsumpcyjnych na dany rok budżetowy, przyjęty
w założeniach do projektu budżetu na rok 2012, powiększony o 1 punkt procentowy.
W 2012 r. wydatki w wysokości 800 tys. zł na realizację budowy trzech pawilonów
zakwaterowania dla osadzonych wraz z infrastrukturą towarzyszącą zostaną poniesione
w ramach wydatków zaplanowanych w budżecie państwa w części 37 Sprawiedliwość przez
ograniczanie innych zadań.

37