Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o europejskich radach zakładowych

Na spotkanie zarząd centralny lub zarząd innego szczebla
przygotowuje sprawozdanie.”;
19) po art. 32 dodaje się art. 32a w brzmieniu:
„Art. 32a. 1. W przypadku planowanej decyzji mogącej prowadzić
do znaczących zmian w organizacji pracy lub
w stosunkach
pracy,
zarząd centralny jest
obowiązany do:
1) informowania i przeprowadzenia konsultacji
z europejską radą zakładową w sprawie
planowanej decyzji,
2) przekazania zarządom lokalnym stosownych
informacji w celu realizacji prawa pracowników
do informowania i konsultacji w tych krajach,
których planowana decyzja ma dotyczyć.
2. Do informowania i konsultacji, o których mowa
w ust. 1 pkt 2, wobec pracowników:
1) zatrudnionych w Polsce stosuje się ustawę z dnia
7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników
i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, a jeżeli
u

danego pracodawcy nie działa rada
pracowników – informowanie i konsultację
przeprowadza się z przedstawicielami wybranymi
w trybie przyjętym u danego pracodawcy,
2) zatrudnionych w innym państwie członkowskim
stosuje się zasady określone przez ustawodawstwo
lub praktykę danego państwa członkowskiego.”;
20) w art. 34 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Koszty związane z działalnością europejskiej rady zakładowej,
w szczególności koszty organizacji zebrań, zakwaterowania,
wyżywienia i przejazdów członków, tłumaczeń oraz
niezbędnych szkoleń z zachowaniem prawa do
wynagrodzenia, ponosi zarząd centralny, chyba że zarząd
centralny i europejska rada zakładowa postanowią inaczej.”.
10

Art. 2. 1. Do przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw o zasięgu
wspólnotowym, w których w okresie od dnia 5 czerwca 2009 r. do dnia 5 czerwca
2011 r. na podstawie art. 18 lub 19 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu
obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, zostały zawarte
porozumienia lub zmienione porozumienia obowiązujące, stosuje się przepisy
dotychczasowe.
2. Do przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw o zasięgu
wspólnotowym, w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy ze względu
na zmiany struktury przedsiębiorstwa lub grupy przedsiębiorstw zostało zmienione
porozumienie, o którym mowa w art. 38 ustawy zmienianej w art. 1, stosuje się przepisy
dotychczasowe.
3. Do
porozumień, o których mowa w ust. 1 i 2, które przed terminem
ich wygaśnięcia zostaną zmienione lub zostanie przedłużony okres ich obowiązywania,
stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 3. Specjalny zespół negocjacyjny powołany przed dniem wejścia w życie
ustawy działa do czasu zawarcia porozumienia o ustanowieniu europejskiej rady
zakładowej lub ustaleniu sposobu informowania pracowników i konsultacji
z pracownikami, nie dłużej niż przez okres 3 lat od dnia podjęcia inicjatywy przez
zarząd centralny lub złożenia przez pracowników wniosku zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy
zmienianej w art. 1.

Art. 4. Europejska rada zakładowa powołana przed dniem wejścia w życie
ustawy działa do końca kadencji.

Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

                                                           
1) Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia dyrektywy 2009/38/WE z dnia
6 maja 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiej rady zakładowej lub trybu informowania
pracowników i konsultowania się z nimi w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw
o zasięgu wspólnotowym (Dz. Urz. UE L 122 z 16.05.2009, str. 28).
2) Zmiany tekstu wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959, z 2005 r.
Nr 62, poz. 551, z 2006 r. Nr 149, poz. 1077 oraz z 2007 r. Nr 176, poz. 1238.

07/62rch
11



UZASADNIENIE

Przedmiotem projektowanej ustawy jest zmiana ustawy z dnia 5 kwietnia 2002 r.
o europejskich radach zakładowych (Dz. U. Nr 62, poz. 556, z późn. zm.), zwanej dalej
„ustawą o europejskich radach zakładowych”, w związku z koniecznością dokonania
transpozycji do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2009/38/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie ustanowienia
europejskiej rady zakładowej lub trybu informowania pracowników i konsultowania się
z nimi w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym
(wersja przekształcona, zwanej dalej „dyrektywą 2009/38/WE”.

1. Aktualny stan prawny

Dyrektywa 2009/38/WE uchyla dyrektywę Rady 94/45/WE z dnia 22 września 1994 r.
w sprawie ustanowienia Europejskiej Rady Zakładowej lub trybu informowania
pracowników i konsultowania pracowników w przedsiębiorstwach lub w grupach
przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, zwaną dalej „dyrektywą 94/45/WE”,
rozszerzoną na Zjednoczone Królestwo dyrektywą Rady 97/74/WE z dnia 15 grudnia
i dostosowaną dyrektywą Rady 2006/109/WE z dnia 20 listopada 2006 r.
w związku z przystąpieniem Bułgarii i Rumunii.
Dyrektywa 94/45/WE została implementowana do polskiego systemu prawnego przez
przepisy ustawy o europejskich radach zakładowych.
Zaproponowane w dyrektywie 2009/38/WE zmiany są wynikiem doświadczeń w ponad
czternastoletnim okresie obowiązywania przepisów dyrektywy 94/45/WE oraz
odpowiedzią na problemy związane z praktycznym stosowaniem tych przepisów.
Z uzasadnienia Komisji Europejskiej (dokument COM (2008)419 11555/08 2008/0141

1) Dz. Urz. UE L 122 z 16.05.2009, str. 28.
2) Dz. Urz. WE L 254 z 30.09.1994, str. 64, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 2,
str. 232.
3) Dyrektywa Rady 97/74/WE z dnia 15 grudnia 1997 r. rozszerzająca na Zjednoczone Królestwo Wielkiej
Brytanii i Irlandii Północnej dyrektywę 94/45/WE w sprawie ustanowienia Europejskiej Rady Zakładowej
lub trybu informowania i konsultowania pracowników w przedsiębiorstwach lub w grupach przedsiębiorstw
o zasięgu wspólnotowym (Dz. Urz. UE L 10 z 16.01.1998, str. 22; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 5, t. 3, str. 261).
CO) przedstawionego do projektu dyrektywy wynika, że europejskie rady zakładowe
zostały utworzone tylko w 36 % przedsiębiorstw, które obejmowała swoim zakresem
dyrektywa.
Celem wprowadzenia przepisów dyrektywy 2009/38/WE było zapewnienie skuteczności
i efektywności przepisów uprawniających pracowników do ponadnarodowego
informowania i konsultowania, zwiększenie liczby europejskich rad zakładowych oraz
zapewnienie powiązania z przepisami dyrektywy 2002/14/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 11 marca 2002 r. ustanawiającej ogólne ramowe warunki informowania
i przeprowadzania konsultacji z pracownikami we Wspólnocie Europejskiej.

2. Potrzeba i cel uchwalenia projektowanej ustawy

Przygotowanie projektowanej ustawy wynika z konieczności dokonania transpozycji
do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy 2009/38/WE. Zgodnie z art. 16
ust. 1 państwa członkowskie najpóźniej do dnia 5 czerwca 2011 r. wprowadzą w życie
przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 1 ust. 2,
3 i 4, art. 2 ust. 1 lit. f i g, art. 3 ust. 4, art. 4 ust. 4, art. 5 ust. 2 lit. b i c, art. 5 ust. 4, art. 6
ust. 2 lit. b, c, e i g oraz art. 10, 12, 13 i 14, a także załącznika I pkt 1 lit. a, c i d oraz pkt 2
i 3 tej dyrektywy.

3. Różnice między aktualnym a proponowanym stanem prawnym

Różnica między aktualnym a proponowanym stanem prawnym przejawia się przede
wszystkim w:
⎯ wprowadzeniu ogólnych zasad dotyczących metod ponadnarodowego informowania
pracowników i konsultowania się z nimi,
⎯ wprowadzeniu definicji informowania oraz doprecyzowaniu definicji konsultacji,
⎯ wprowadzeniu ogólnych zasad dotyczących metod ponadnarodowego informowania
pracowników i konsultowania się z nimi,

4)
, która polegała na dookreśleniu, iż kompetencje
europejskiej rady zakładowej oraz zakres informowania pracowników i konsultowania
się z nimi objęty dyrektywą są ograniczone do kwestii ponadnarodowych. Wymaga
podkreślenia, że jakkolwiek polska wersja dyrektywy 2009/38/WE posługuje się
terminem „kwestie ponadnarodowe”, to bardziej poprawne wydaje się posługiwanie
się terminem „sprawy ponadnarodowe”. Należy również zwrócić uwagę na fakt,
że w innych aktach prawnych, przewidujących system informacyjno-konsultacyjny,
ustawodawca posługuje się terminem „sprawa”. W art. 58 pkt 9 ustawy z dnia 4 marca
2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej
(Dz. U. Nr 62, poz. 551, z późn. zm.) informowanie definiowane jest jako

6)

Zgodnie z art. 1 ust. 3 dyrektywy 2009/38/WE informowanie pracowników i konsultowanie się z nimi mają
miejsce na odpowiednim szczeblu kierownictwa i reprezentacji, w zależności od podnoszonej kwestii. W tym
celu kompetencja europejskiej rady zakładowej oraz zakres trybu informowania pracowników i konsultowania
się z nimi objęty niniejszą dyrektywą są ograniczone do kwestii ponadnarodowych.



3
informowanie organu przedstawicielskiego lub, w razie niepowołania takiego organu,
ustanowionych w inny sposób przedstawicieli pracowników, w sprawach dotyczących
SE oraz jej spółek zależnych i zakładów mających siedzibę w różnych państwach
członkowskich. Podobną definicję zawarto w art. 34 pkt 9 ustawy z dnia 22 lipca
2006 r. o spółdzielni europejskiej (Dz. U. Nr 149, poz. 1077). W celu zachowania
jednolitej terminologii proponuje się zatem używanie pojęcia „sprawy
ponadnarodowe” zamiast użytego w dyrektywie pojęcia „kwestie ponadnarodowe”.
2) Dodanie w art. 1 ustawy o europejskich radach zakładowych ust. 3a (art. 1 pkt 1 lit. b
projektu ustawy), stosownie do którego obowiązek konsultacji z przedstawicielami
pracowników nie może stanowić uszczerbku dla zadań zarządu centralnego lub innego
zarządu odpowiedniego szczebla, stanowi implementację jednego z elementów
definicji „konsultowania” zawartej w art. 2 ust. 1 lit. g dyrektywy 2009/38/WE.
3) W art. 2 ustawy o europejskich radach zakładowych dodano pkt 5a (art. 1 pkt 2
lit. a projektu ustawy) zawierający definicję „informowania”, stosownie do której
przez informowanie należy rozumieć przekazywanie danych przez pracodawcę
przedstawicielom pracowników, w odpowiednim momencie, w odpowiedni sposób
i o odpowiedniej treści tak, aby było możliwe zapoznanie się z podnoszoną sprawą
i zbadanie jej oraz przeprowadzenie dogłębnej oceny ewentualnego wpływu
w szczególności na prawa i obowiązki pracowników i – w razie potrzeby –
przygotowanie konsultacji z właściwym organem danego przedsiębiorstwa lub grupy
przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym.
Celem wprowadzenia takiej zmiany jest – wskazana w motywie 21 preambuły
dyrektywy 2009/38/WE – chęć doprecyzowania przez ustawodawcę europejskiego
pojęcia informowania pracowników, a także zapewnienia zgodności z definicją
„informowania” zawartą w niedawno przyjętych w dyrektywach (w szczególności
w dyrektywie 2002/14/WE, 2001/86/WE, 2003/72/W) i aktach krajowych je
implementujących. Działania podejmowane przez ustawodawcę europejskiego,

a za nim przez ustawodawcę krajowego, mają za zadanie wzmocnić skuteczność
dialogu na poziomie ponadnarodowym, umożliwić odpowiednie powiązanie dialogu

7) Dyrektywa Rady 2001/86/WE z dnia 8 października 2001 r. uzupełniająca statut spółki europejskiej
w odniesieniu do uczestnictwa pracowników (Dz. Urz. WE L 294 z 10.11.2001, str. 22; Dz. Urz. UE
Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 4, str. 272).
8) Dyrektywa Rady 2003/72/WE z dnia 22 lipca 2003 r. uzupełniająca statut spółdzielni europejskiej
w odniesieniu do zaangażowania pracowników (Dz. Urz. WE L 207 z 18.08.2003, str. 25; Dz. Urz. UE
Polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 4, str. 338).


4