Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych innych ustaw

c) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub
d) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub
zarządzającego,
5) związki podmiotów, o których mowa wyżej.
24. W ślad za dyrektywą 2003/98/WE projekt ustawy zawiera szeroki katalog
zwolnień oraz normy kolizyjne potrzebne do określenia relacji z innymi ustawami
regulującymi wykorzystywanie informacji. Wyjątki podmiotowe określone w ww. dyrektywie
są związane z realizacją przez wskazane podmioty celów badawczych i naukowych, jak
również publicznej radiofonii i telewizji. Oprócz tego w noweli ustawy proponuje się
zamieszczenie norm kolizyjnych, których zadaniem będzie określenie wzajemnego stosunku
projektowanej ustawy oraz innych ustaw regulujących wykorzystywanie informacji
publicznej. Przepisy o ponownym wykorzystywaniu nie będą naruszały zasad innych ustaw,
które określają szczególne zasady wykorzystywania informacji publicznej. Odrębne ustawy
powinny jednak gwarantować zasady wynikające z projektowanej ustawy, w tym zasady
przejrzystości, niedyskryminacji i niewyłączności.
25. W dodawanym art. 23b określono zasady ogólne ponownego wykorzystywania
informacji publicznej.
26. W dniu 7 kwietnia 2011 r. Prezes Rady Ministrów spotkał się z przedstawicielami
organizacji pozarządowych i przedsiębiorców związanych z branżą internetową. W efekcie
tego spotkania projekt poddany został dodatkowym konsultacjom społecznym. Zdaniem
strony społecznej podstawową wadą proponowanej regulacji jest pozostawienie podmiotom
zobowiązanym swobody w zakresie wyboru (warunkowego bądź bezwarunkowego) trybu
udostępniania informacji do jej ponownego wykorzystania. Organizacje podniosły, że
w porządku przyjęcia proponowanych rozwiązań podmioty administracji państwowej
uzyskają nadmierne prawa, ograniczające obywatelskie „prawo do wiedzy”. Podniosły także,
że uprawnienia te przyczyniłyby się do wprowadzenia quasi-wyłącznego prawa
dysponowania dokumentami, które zgodnie z ustawą – Prawo autorskie oraz ustawą
o ochronie baz danych należą do domeny publicznej. Organizacje społeczne złożyły wniosek
mający na celu wprowadzenie zasady bezwarunkowego wykorzystania informacji publicznej,
przy jednoczesnym sprecyzowaniu w drodze ustawy katalogu sytuacji, w których określone
warunki mogłyby być wprowadzane.

8
27. W związku z powyższym art. 23b stanowi, iż podstawową zasadą udostępniania
informacji publicznej w celu jej ponownego wykorzystywania jest udostępnianie bez
ograniczeń warunkami i bezpłatnie.
28. Jednocześnie u.d.i.p. określać będzie katalog warunków ponownego
wykorzystywania informacji publicznej, jakie podmiot zobowiązany może ustanowić,
udosępniając informację publiczną do ponownego wykorzystywania. Dotyczą one:
1) obowiązku poinformowania o źródle i czasie wytworzenia i pozyskania informacji
publicznej od podmiotu zobowiązanego,
2) obowiązku dalszego udostępniania pozyskanej informacji innym użytkownikom,
3) obowiązku informowania o przetworzeniu informacji ponownie wykorzystywanej,
4) zakresu odpowiedzialności podmiotu zobowiązanego za przekazywane informacje.
Ponadto, podmiot zobowiązany określa sposób korzystania z informacji publicznych
spełniających cechy utworu w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.1)) lub stanowiących
bazę danych w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych (Dz. U.
Nr 128, poz. 1402, z 2004 r. Nr 96, poz. 959 oraz z 2007 r. Nr 99, poz. 662 i Nr 176,
poz. 1238) zapewniający możliwość dowolnego wykorzystywania utworu, do celów
komercyjnych i niekomercyjnych, tworzenia i rozpowszechniania kopii utworu, w całości lub
we fragmentach oraz wprowadzania zmian i rozpowszechniana utworów zależnych.
29. Dyrektywa 2003/98/WE przewiduje, aby państwa członkowskie udostępniały
warunki pownonego wykorzystywania informacji publicznej w formacie cyfrowym (art. 8
ust. 2 dyrektywy 2003/98/WE). Wymóg ten został implementowany w nowym art. 23b ust. 4.
30. W ustawie przesądzono, że podmiot zobowiązany może nałożyć opłatę za
ponowne wykorzystywanie informacji publicznej udostępnianej na wniosek o ponowne
wykorzystywanie tej informacji, jeżeli przygotowanie informacji w sposób wskazany we
wniosku wymaga poniesienia dodatkowych kosztów.
31. W opisanym przypadku, nakładając opłatę, uwzględnia się koszty przygotowania
i przekazania informacji publicznej w określony sposób i w określonej formie oraz inne
czynniki, jakie będą brane pod uwagę przy nietypowych wnioskach o ponowne
wykorzystywanie informacji publicznej. Chodzi o takie nietypowe zlecenia, które mogą mieć
wpływ w szczególności na koszt lub czas przygotowania i przekazania informacji w danym

1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 21, poz. 164, Nr 94, poz. 658 i Nr 121, poz. 843,
z 2007 r. Nr 99, poz. 662 i Nr 181, poz. 1293, z 2009 r. Nr 157, poz. 1241 oraz z 2010 r. Nr 152, poz. 1016.

9
podmiocie zobowiązanym. Przepis ten odpowiada dyrektywie 2003/98/WE. Łączna wysokość
opłaty nie może przekroczyć sumy kosztów poniesionych bezpośrednio w celu przygotowania
i przekazania informacji publicznej w celu ponownego wykorzystywania w określony sposób
i w określonej formie.
32. Terminologia określająca poszczególne elementy opłat odpowiada pojęciom
występującym w innych ustawach, co powinno ułatwić kontrolę prawidłowości ich
nakładania. Kategoria „kosztów bezpośrednich” występuje między innymi w ustawie
o rachunkowości. Za bezpośrednie koszty uznaje się wszystkie te koszty, które można
bezpośrednio powiązać z przekazaniem informacji publicznej w określony sposób

i w określonej formie (np. drogą teletransmisji). Składają się na nie przede wszystkim różnego
rodzaju materiały, których zużycie można przyporządkować do przekazania informacji
publicznej, jak i płace bezpośrednie, a więc płace pracowników zatrudnionych przy
przekazywaniu informacji publicznej.
33. Udostępniając informację publiczną w celu ponownego wykorzystywania,
podmiot zobowiązany musi uwzględnić szereg, ustanowionych w ustawie, zasad. Zaliczyć do
nich należy następujące zasady: niedyskryminacji (nowy art. 23d), niewyłączności (nowy
art. 23e) i przejrzystości (nowy art. 23h).
34. Zgodnie z zasadą niedyskryminacji przekazanie informacji publicznej powinno
nastąpić na warunkach, które wyeliminowałyby lub ograniczały konkurencję. Do takiego
niekorzystnego zjawiska mogłoby dojść w przypadku oferowania przez podmiot zobowiązany
zróżnicowanych warunków dla podobnych (porównywalnych) sytuacji wykorzystywania
informacji publicznej. Z tych przyczyn w ustawie wprowadzono zakaz stosowania
w

umowach z osobami zainteresowanymi niejednolitych warunków przekazywania
informacji publicznej na cele ponownego wykorzystywania.
35. W art. 11 ust. 1 dyrektywy 2003/98/WE wprowadzono generalny zakaz zawierania
umów wyłącznych z wyjątkiem sytuacji, gdy jest to niezbędne dla zapewnienia świadczenia
usług w interesie publicznym (ust. 2). Przyjętą w dyrektywie zasadą jest, że każdej osobie
zainteresowanej ponownym wykorzystywaniem informacji publicznej powinna zostać
stworzona możliwość zawarcia odpowiedniej umowy w przedmiocie przekazania tych
informacji. Naruszenie powyższej zasady stanowią umowy przyznające prawo do korzystania
z informacji publicznej tylko jednemu podmiotowi. Z tych przyczyn w ustawie przyjęto
rozwiązanie, zgodnie z którym warunki ponownego przekazywania informacji publicznej na
cele ponownego wykorzystywania nie mogą wprowadzać ograniczenia korzystania z tej

10
informacji przez innych użytkowników. Zawarcie umowy wyłącznej jest dopuszczalne
jedynie wyjątkowo, w sytuacji gdy jest to niezbędne do prawidłowego wykonywania zadań
publicznych. Równocześnie z racji wspomnianej już wyżej zasady transparentności,
w przypadku gdy warunki ponownego wykorzystywania informacji publicznej przewidują
przyznanie wyłączności danemu podmiotowi (osobie zainteresowanej), ich treść powinna być
ogłaszana na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej (dalej „BIP”).
36. Zgodnie z zasadą przejrzystości, w przypadku warunkowego udostępnienia
informacji publicznych na cele ponownego wykorzystywania, podmioty sektora publicznego
mają obowiązek publicznego ogłoszenia tych warunków. Dzięki temu osoby zainteresowane
mogą dokonać sprawdzenia warunków jeszcze przed podjęciem pozytywnej decyzji
o zawarciu umowy w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. Zasada ta wymaga
podania nie tylko informacji o warunkach ponownego wykorzystywania, ale także informacji
o środkach przysługujących osobom zainteresowanym w przypadku odmowy udostępnienia
informacji publicznej na cele ponownego wykorzystywania albo kwestionowania przez nie
zaproponowanych warunków udostępnienia, jak również o czynnikach, jakie będą brane pod
uwagę przy obliczaniu opłat za zlecenie nietypowe. Istotne znaczenie ma także obowiązek
podania informacji o dostępności danej informacji publicznej na cele ponownego
wykorzystywania.
37. W art. 23f proponuje się w zakresie formatów danych wykorzystanie przepisów
o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, które zapewnią
optymalne wykorzystywanie informacji publicznych. Przepisy te zapewniają jednolite
formaty danych oraz protokoły komunikacyjne i szyfrujące dla informacji będących
przedmiotem transferu.
38. Drugie przewidziane w tym przepisie rozwiązanie wyłącza obligatoryjność
dodatkowego opracowywania informacji dla potrzeb realizacji wniosku o ponowne
wykorzystywanie informacji publicznej. Chodzi o sytuacje, gdy dokonanie określonych we
wniosku czynności wymaga nieproporcjonalnego wysiłku, przekraczającego proste operacje
na informacji.
39. Przekazanie informacji publicznej na cele ponownego wykorzystywania składa się,
na wzór rozwiązania przewidzianego w dyrektywie 2003/98/WE, z dwóch faz. W pierwszej
podmiot zobowiązany wykonuje czynności administracyjnoprawne. W drugiej zawierana jest
cywilnoprawna umowa pomiędzy podmiotem zobowiązanym a osobą zainteresowaną. Jej

11
treść stanowią zaakceptowane przez strony warunki ponownego wykorzystywania informacji
publicznej.
40. W ramach „administracyjnoprawnej” fazy przekazywania informacji publicznej na
cele ponownego wykorzystywania, podmiot zobowiązany dokonuje czynności materialno-
technicznej (faktycznej), polegającej na: zamieszczeniu informacji publicznej na stronie
podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej (BIP), jej udostępnieniu publicznie w inny
sposób (np. zamieszczenie w internetowym serwisie podmiotu, wprowadzeniu do obrotu
egzemplarzy zawierających informację itp.), w centralnym repozytorium lub przekazaniu
informacji publicznej na wniosek osoby zainteresowanej.
41. Jedynie wyjątkowo powstanie potrzeba wydania przez podmiot zobowiązany
decyzji administracyjnej. Będzie tak w szczególności wówczas, gdy w wyniku rozpatrzenia
wniosku osoby zainteresowanej podmiot zobowiązany odmówi udostępnienia informacji
publicznej albo osoba zainteresowana sprzeciwi się przedstawionym przez podmiot
zobowiązany warunkom przekazania. Do decyzji odmawiających udostępnienia informacji
publicznej do wykorzystywania oraz stwierdzającej warunki wykorzystywania zastosowanie
znajdą przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego,
co powoduje, że rozstrzygnięcie podmiotu zobowiązanego podlega kontroli instancyjnej,
a następnie sądowoadministracyjnej. W ten sposób zostanie spełniony warunek zawarty
w dyrektywie 2003/98/WE, aby wnioskodawca został poinformowany o przyczynach
odmowy, a od samego rozstrzygnięcia przysługiwały środki odwoławcze.
42. W przypadku informacji publicznych zamieszczonych na stronie podmiotowej BIP
lub w centralnym repozytorium zasadą jest, że osoba zainteresowana pobiera je, bez
konieczności składania odrębnych wniosków. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy osoba
zainteresowana zamierza wykorzystywać informacje publiczne zamieszczone na stronie
podmiotowej BIP lub w centralnym repozytorium, lub w inny sposób publicznie
udostępnione, na innych warunkach niż to określił podmiot zobowiązany. W takim przypadku
zachodzi potrzeba złożenia wniosku. Osoba zainteresowana będzie musiała również złożyć
wniosek, gdy na cele ponownego wykorzystywania przekazana ma być informacja publiczna
niezamieszczona na stronie podmiotowej BIP lub w centralnym repozytoriom. Wniosek
powinien zostać rozpatrzony bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż 20 dni od jego
otrzymania.
43. Z podjęciem działań polegających na przekazaniu informacji publicznej na cele
ponownego wykorzystywania wiąże się obowiązek wskazania przez podmiot zobowiązany,

12