Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz niektórych innych ustaw

cieplarnianych oraz zmieniającej dyrektywę Rady 1999/32/WE odnoszącą się do specyfikacji paliw
wykorzystywanych przez statki żeglugi śródlądowej oraz uchylającą dyrektywę 93/12/EWG (Dz. Urz. UE
L 140 z 05.06.2009, str. 88).
2) Niniejszą ustawą zmienia się ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej oraz
ustawę z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.
3)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 35, poz. 217 i Nr 99, poz. 666,
z 2009 r. Nr 3, poz. 11 oraz z 2010 r. Nr 21, poz. 104, Nr 229, poz. 1496 i Nr 238, poz. 1578.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 214, poz. 1344
i Nr 237, poz. 1651, z 2009 r. Nr 178, poz. 1375, Nr 190, poz. 1474 i Nr 206, poz. 1589 oraz z 2010 r.
Nr 182, poz. 1228, Nr 197, poz. 1307 i Nr 225, poz. 1466.




04/21rch

5
UZASADNIENIE

Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości
paliw oraz niektórych innych ustaw został przygotowany na podstawie Założeń projektu
ustawy przyjętych przez Radę Ministrów w dniu 22 czerwca 2010 r.
Projekt ustawy stanowi wdrożenie niektórych rozwiązań zawartych w dyrektywie
2009/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniającej
dyrektywę 98/70/WE odnoszącą się do specyfikacji benzyny i olejów napędowych oraz
wprowadzającej mechanizm monitorowania i ograniczania emisji gazów cieplarnianych
oraz zmieniającej dyrektywę Rady 1999/32/WE odnoszącą się do specyfikacji paliw
wykorzystywanych przez statki żeglugi śródlądowej oraz uchylającą dyrektywę
93/12/EWG, która weszła w życie w czerwcu 2009 r.
Zamierzeniem Ministra Gospodarki była dwuetapowa implementacja przepisów
dyrektywy 2009/30/WE do polskiego porządku prawnego:
– tzw. „małą implementacją”, czyli ustawą o zmianie ustawy o systemie
monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz niektórych innych ustaw –
wdrożenie możliwości dodawania do oleju napędowego większej ilości
biokomponentów, oraz
– tzw. „dużą implementacją”, czyli ustawą o zmianie ustawy o systemie
monitorowania i kontrolowania jakości paliw – wdrożenie pozostałych przepisów
dyrektywy.
Zgodnie z projektem planu pracy Rady Ministrów na 2011 r. projekt ustawy o zmianie
ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw został przewidziany do
rozpatrzenia przez Radę Ministrów w II kwartale 2011 r.
Celem takiego podziału było jak najszybsze umożliwienie wprowadzenia do obrotu
paliw ciekłych z większą ilością biokomponentów w celu efektywnej kosztowo
realizacji Narodowego Celu Wskaźnikowego określonego w art. 23 ustawy z dnia
25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. Nr 169,
poz. 1199, z późn. zm.). Narodowy Cel Wskaźnikowy (NCW) jest zdefiniowany jako
minimalny udział biokomponentów i innych paliw odnawialnych w ogólnej ilości paliw
ciekłych i biopaliw ciekłych zużywanych w ciągu roku kalendarzowego w transporcie,
liczony według wartości opałowej.
Dyrektywa 2009/30/WE umożliwia dodawanie większej niż dotychczas ilości
biokomponentów do paliw ciekłych, wprowadzając wymagania jakościowe dla benzyn
silnikowych o zawartości bioetanolu do 10 % (tzw. paliwo E10) oraz dla oleju
napędowego o zawartości estrów metylowych do 7 % (tzw. paliwo B7). Równocześnie
dyrektywa zezwala państwom członkowskim na wprowadzanie do obrotu oleju
napędowego zawierającego ponad 7 % estrów. Dotychczas, zgodnie z ustawą z dnia
25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U.
Nr 169, poz. 1200, z późn. zm.), benzyny silnikowe mogły zawierać bioetanol w ilości
do 5 % objętościowo lub eter w ilości do 15 %, natomiast olej napędowy mógł zawierać
estry w ilości do 5 % objętościowo.
Projekt ustawy przewiduje dokonanie zmian w trzech ustawach:
1) ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości
paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200, z późn. zm.),
2) ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U.
z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.),
3) ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych
(Dz. U. Nr 169, poz. 1199, z późn. zm.).
Projekt został przygotowany w związku z zamiarem zwiększenia możliwości
wywiązania się przez przedsiębiorców z obowiązku realizacji Narodowego Celu
Wskaźnikowego (NCW). NCW jest realizowany przez zdefiniowane w ustawie
o biokomponentach
i biopaliwach
ciekłych podmioty, czyli przedsiębiorców
w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
(Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.), wykonujących działalność
gospodarczą w zakresie wytwarzania, importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego
paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych, którzy sprzedają lub zbywają je w innej formie na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zużywają na potrzeby własne. Zgodnie
z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 czerwca 2007 r. w sprawie Narodowych
Celów Wskaźnikowych na lata 2008 – 2013 (Dz. U. Nr 110, poz. 757), wysokość celu
do zrealizowania w 2010 r. określono w wysokości 5,75 %, natomiast na 2011 r.
– 6,2 %.
W latach poprzednich Narodowy Cel Wskaźnikowy został osiągnięty na określonych
w rozporządzeniu poziomach. W 2008 r. niemal w całości NCW zrealizowano przez

2
dodawanie biokomponentów do benzyn silnikowych i oleju napędowego. W niewielkim
stopniu wykorzystano udział biopaliw ciekłych typu B100 i B20. Wartość NCW za
2008 r. została zrealizowana na poziomie powyżej 3,45 % według wartości
energetycznej. Jednak ze względu na niższą wartość energetyczną biokomponentów
w porównaniu do paliw ciekłych (ropopochodnych) wykonanie NCW na poziomie
3,45 % wg wartości energetycznej oznaczało konieczność dodania do paliw ciekłych
biokomponentów w ilości ok. 4,8 % objętościowo (wg danych branży paliwowej).
W 2009 r. określony na 4,6 % wg wartości energetycznej NCW został zrealizowany na
poziomie 4,63 %. Zgodnie z danymi pochodzącymi z kwartalnych raportów Prezesa
Urzędu Regulacji Energetyki w 2010 r., w pierwszym kwartale 2010 r. realizacja NCW
wyniosła ok. 4,87 %, w drugim ok. 7,48 %, natomiast w trzecim kwartale ok. 6,77 %.
NCW za trzy pierwsze kwartały 2010 r. został zrealizowany na poziomie 6,46 %. O ile
NCW za 2010 r. powinien być zrealizowany w zakładanej wysokości, to istnieją
poważne obawy co do wywiązania się przedsiębiorców z jego realizacji w latach
następnych, w których wartości te wzrastają znacząco. Należy również dodać, że
niespełnienie obowiązującego NCW jest zagrożone znacznymi karami.
Zgodnie z ustawą o biokomponentach i biopaliwach ciekłych realizacja NCW jest
możliwa przez dodawanie biokomponentów do paliw ciekłych lub przez sprzedaż
następujących biopaliw ciekłych: B100 – czyli estru stanowiącego samoistne paliwo,
B20 – czyli oleju napędowego z domieszką 20 % estru, E85 – czyli benzyn silnikowych
z dodatkiem bioetanolu w ilości 70 – 85 %, lub przez stosowanie biopaliw w wybranych
flotach.
Znaczący wzrost sprzedaży biopaliw ciekłych w 2009 r. nie był realizowany
ze względu na niski popyt na tego rodzaju paliwa, spowodowany niekorzystnymi
proporcjami cenowymi w stosunku do paliw konwencjonalnych oraz brakiem
pojazdów, w których takie paliwo może być stosowane.
W opinii sektora petrochemicznego obciążenie wynikające z kosztów realizacji NCW
pogarsza jego stan ekonomiczny, nie przynosząc równocześnie żadnego wpływu do
budżetu państwa czy korzyści dla użytkowników pojazdów. Należy dodać, że biopaliwo
B100 może być stosowane jedynie w pojazdach wyposażonych w silniki z zapłonem
samoczynnym, przystosowane do spalania tego paliwa, natomiast olej napędowy
z zawartością do 7 % estru jest odpowiedni do wszystkich rodzajów pojazdów
wyposażonych w silniki z zapłonem samoczynnym.

3
Zgodnie z oceną polskich przedsiębiorców realizacja NCW będzie zatem miała miejsce
również w latach następnych, głównie przez dodawanie biokomponentów do benzyn
i oleju napędowego.
Przewiduje się zatem, że planowane ułatwienie w realizacji NCW będzie zrealizowane
przez stworzenie warunków prawnych umożliwiających stosowanie oleju napędowego
z większą niż dotychczas zawartością biokomponentów.
Biorąc powyższe pod uwagę, w art. 1 projektu ustawy zawarto przepisy dotyczące
zmiany w ustawie o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw definicji
oleju napędowego, dostosowujące ją do przepisów dyrektywy. Wprowadzono definicję
oleju napędowego o zawartości do 7 % estrów.
Jest to odstępstwo od Założeń, które zakładały wprowadzenie definicji oleju
napędowego o zawartości do 10 % estrów, wychodząc z założenia, że wprawdzie
dyrektywa określa szczegółowe wymagania jakościowe jedynie dla oleju

o zawartości estrów do 7 %, jednak perspektywicznie zawartość ta może wzrosnąć do
10 %. Należy podkreślić, że niezależnie od wymagań określonych w załączniku II,
dyrektywa daje możliwość państwom członkowskim wprowadzania do obrotu oleju
napędowego zawierającego ponad 7 % estrów. Ponadto w preambule do dyrektywy
wskazano, że zachęca się Europejski Komitet Normalizacyjny do prac nad
opracowaniem normy jakościowej na olej napędowy zawierający do 10 % estrów (tzw.
paliwo B10). Zmniejszenia dopuszczalnej zawartości estrów w definicji oleju
napędowego z 10 % do 7 % dokonano w toku rozpatrywania projektu ustawy przez
Radę Ministrów. Taka definicja oleju napędowego uwzględnia minimalne wymogi
wynikające z przepisów dyrektywy 2009/30/WE. Ponadto odstępstwem od Założeń jest
nieuwzględnienie zmian w definicji benzyn silnikowych. W pierwotnej wersji ustawy
znalazł się przepis zmieniający definicję benzyn silnikowych przez zwiększenie
zawartości bioetanolu z 5 % do 10 %. W projekcie ustawy nie znalazł się również
przepis dotyczący okresu przejściowego, w którym na rynku powinny być
równocześnie dostępne dwa rodzaje benzyn: z zawartością do 5 % i do 10 % bioetanolu.
Wprowadzony nowy art. 2a zawiera regulacje wynikające z dyrektywy, określające
konieczność podawania informacji dotyczących zawartości biokomponentów
w benzynach i oleju napędowym. Przewiduje się, że zgodnie z przepisami art. 2a
niniejszy obowiązek zostanie spełniony przez przedsiębiorców wprowadzających do
obrotu paliwa ciekłe na stacjach paliwowych przez zamieszczenie na stacjach

4