Rządowy projekt ustawy o nasiennictwie

Załącznik nr 5

SZCZEGÓŁOWY OPIS METODY OCENY POLOWEJ PLANTACJI NASIENNEJ
RO LIN WARZYWNYCH
I. Część ogólna
1. Ocenie polowej podlegają wszystkie plantacje nasienne, na których jest wytwarzany
materiał siewny:
1) kategorii elitarny w stopniu:
a) przedbazowy (PB/III),
b) przedbazowy (PB/II),
c) bazowy (B);
2) kategorii kwalifikowany I rozmnożenia w stopniu C (C/1);
3) kategorii standard (ST).
2. Oceny polowej dokonuje się na jednostkach kwalifikacyjnych wyznaczonych w
sposób reprezentujący całą plantację nasienną, według schematu:





II. Część szczegółowa
1. Oceny polowej roślin warzywnych dokonuje się na jednostkach kwalifikacyjnych,
których minimalną liczbę określa tabela:

34
minimalna liczba jednostek
powierzchnia plantacji (w ha)
kwalifikacyjnych
do 2
5
3 8
4 10
5 12
6 14
7 16
8 18
9 – 10
20

2. Podczas oceny stanu plantacji nasiennej, zaobserwowane wady na jednostkach
kwalifikacyjnych sumuje się i wyliczoną średnią porównuje z wymaganiami
szczegółowymi.
3. Jeżeli w trakcie oceny stwierdzone zostanie kilka wad określonych w wymaganiach
szczegółowych, każdą wadę ocenia się oddzielnie.
4. Ocena polowa plantacji nasiennych odmian mieszańcowych roślin warzywnych
obejmuje ocenę plantacji nasiennych, na których wytwarza się:
1) materiał siewny poszczególnych składników odmiany mieszańcowej:
a) linie wsobne,
b) odmiany,
c) odmiany mieszańcowe;
2) materiał siewny odmiany mieszańcowej wytwarzany z określonego przez
hodowcę zestawu składników rodzicielskich (formuła mieszańca), którą mogą
stanowić:
a) dwie linie,
b) trzy linie,
c) cztery linie,
d) odmiana i linia wsobna,
e) odmiana i pojedynczy mieszaniec liniowy,
f) odmiana
mieszańcowa i odmiana,
g) odmiana mieszańcowa i linia wsobna,
h) odmiana mieszańcowa i pojedynczy mieszaniec liniowy,
i) dwie odmiany mieszańcowe.
5. Przy wytwarzaniu materiału siewnego odmian mieszańcowych przedmiotem oceny
polowej są plantacje nasienne:
1) obsiane składnikami rodzicielskimi Ro i Rm, na których jest produkowany
materiał siewny odmiany mieszańcowej;
2) na których są wytwarzane składniki rodzicielskie odmiany mieszańcowej.
6. Nasiona odmian mieszańcowych przeznacza się wyłącznie do jednorazowego
wysiewu, na cele inne niż produkcja materiału siewnego. Nasiona te powinny
spełniać wymagania dla materiału siewnego w stopniu C/1.
7. Dla odmian mieszańcowych gatunków o dwuletnim cyklu rozmnażania, kwalifikację
przeprowadza się w taki sam sposób, jak w przypadku odmian niemieszańcowych,
z uwzględnieniem specyfiki odmian mieszańcowych.

35
8. W przypadku oceny plantacji nasiennej sałaty metodą bezgłówkową, sprawdzenia
czystości i tożsamości odmianowej dokonuje się na poletku o powierzchni nie
mniejszej niż 10 m2, założonym w pobliżu ocenianej plantacji.
9. W matecznym, płodnym składniku odmiany mieszańcowej pomidora sprawdzenia,
czy nastąpiło wsobne zapylenie kwiatów, dokonuje się w okresie usuwania pylników;
rozchylenie działek kielicha ponad 90º, na którymkolwiek ze sprawdzanych kwiatów,
i zmiana barwy płatków korony na ciemnożółtą oznacza, że nastąpiło zapylenie
wsobne.
10. W matecznym składniku odmiany mieszańcowej pomidora posiadającym cechę
funkcjonalnej męskiej sterylności, dla określenia występowania roślin zapylonych
wsobnie:
1) podczas pierwszej oceny wybiera się losowo 1% roślin, które oznacza się;
2) podczas drugiej oceny dokonywanej na roślinach, o których mowa w pkt 1, liczy
się rośliny, na których występują owoce z wytworzonymi nasionami.
11. Przy ocenie plantacji nasiennych ogórka, w przypadku wystąpienia potrzeby
określenia jednopienności, należy wziąć pod uwagę, że:
1) roślina typowo jednopienna to taka roślina, która na pędzie głównym do 10 węzła
wytwarza najczęściej same kwiaty męskie, a w następnych węzłach do końca
wegetacji występują na zmianę kwiaty męskie z żeńskimi, przy czym na pędach
bocznych kwiaty żeńskie i męskie występują w różnym stosunku w zależności od
genotypu odmiany;
2) do roślin jednopiennych nie zalicza się takich roślin, na których występują
nieliczne kwiaty męskie przy ciągłym tworzeniu się kwiatów żeńskich na
kolejnych węzłach.


36
Załącznik nr 6
SZCZEGÓŁOWY OPIS METODY OCENY WERYFIKACYJNEJ
SADZENIAKÓW ZIEMNIAKA
I. Próba oczkowa
1. Próba oczkowa polega na wyprowadzeniu roślin z wyciętych oczek szczytowych z
bulw dostarczonych w próbie pobranej do laboratoryjnej oceny zdrowotności.
2. W celu przeprowadzenia oceny weryfikacyjnej próby poddaje się procesowi
przerwania spoczynku i pobudzenia kiełkowania:
1) w przypadku odmian łatwo kiełkujących, pobrane wycinki moczy się w
roztworze gibrescolu z kinetyną o stężeniu 1 mg każdego z tych składników na
1 litr przez 10 minut; stężenie takie można stosować niezależnie od odmiany; w
przypadku badań przeprowadzonych w okresie wiosennym zaleca się
obniżenie stężenia gibrescolu do 0,2 ppm w celu lepszego wyrównania roślin;
2) do pobudzenia kiełkowania mogą być stosowane również preparaty inne niż
wymienione w pkt 1;
3) po wyjęciu z roztworu, wycinki pozostawia się na co najmniej na 2 godziny
w ciemnym i przewiewnym pomieszczeniu do czasu ich wysadzenia;
4) zużycie roztworu – 1 litr na 100 bulw;
5) w przypadku odmian trudno kiełkujących stosuje się gazowanie całych bulw
bromkiem etylu, zgodnie z instrukcją stosowania preparatu.
3. Pobrane wycinki bulw z oczkiem wysadza się do odpowiednio przygotowanego
podłoża.
4. Wycinki wysadza się płytko, poniżej poziomu gleby, a następnie przykrywa się je
cienką warstwą torfu ogrodniczego.
5. Podłoże do próby oczkowej:
1) najodpowiedniejszym podłożem jest mieszanina ziemi kompostowej, torfu
ogrodniczego wysokiego i piasku w stosunku 1:2:2, uzupełniona
wieloskładnikowymi nawozami mineralnymi;
2) powinno mieć odpowiednią strukturę zapewniającą pulchność i przewiewność,
oraz zasobność:
a) N 75–100 mg/l,
b) P 200–250 mg/l,
c) K 500–600 mg/l,
d) Ca 2000–2500 mg/l,
e) Mg 100–250 mg/l,
f) pH
6,0-6,5,
g) zasolenie nie większe niż 2,0 g/l
3) w przypadku zastosowania ziemi kompostowej, poddaje się ją dezynfekcji
termicznej przez parowanie w temperaturze 80–90ºC, w czasie nie krótszym niż
godzina;
4) torf ogrodniczy oraz piasek nie wymagają dezynfekcji;
5) przygotowane podłoże jest podłożem jednorazowego użycia;
6) podłoże przygotowuje się w takiej ilości, aby wystarczyło na cały sezon oceny.
6. Nasilenie objawów porażenia chorobami wirusowymi w znacznym stopniu jest
uzależnione od zawartości składników mineralnych w podłożu, jego pH oraz stopnia
zasolenia.
7. Oczka szczytowe bulw wycina się za pomocą półkolistych łyżeczek w taki sposób,
aby wycinki miąższu były jednakowej wielkości.

37
8. W celu skrócenia okresu oceny zaleca się wstępne podkiełkowanie wycinków w
skrzynkach z wilgotnym torfem i dobrym oświetleniem.
9. Wycinki pobrane z bulw podkiełkowanych, przed wysadzeniem pozostawia się przez
24 godziny w ciemnym pomieszczeniu, w celu wytworzenia warstwy korkowej.
10. Wycinki wysadza się w szklarni do doniczek o średnicy 7–8 cm albo na parapetach
o warstwie podłoża nie płytszej niż 6 cm, w rozstawie 8 x 8 cm.
11. Posadzone wycinki pokrywa się warstwą torfu ogrodniczego o grubości 1–2 cm.
12. Do czasu wschodów roślin temperatura powietrza powinna być utrzymywana w
przedziale 22–24ºC, a temperatura gleby w przedziale 18–20ºC, niezależnie od
warunków świetlnych.
13. Po wschodach roślin, temperaturę reguluje się w zależności od natężenia światła
mając na uwadze, że im słabsze natężenie światła, tym temperatura powinna być
niższa i odwrotnie; w dobrych warunkach świetlnych optymalna jest temperatura
w przedziale 17–25ºC.
14. W miesiącach o niedostatecznym natężeniu światła naturalnego, od listopada do
stycznia temperatura, w szklarni podczas dnia nie powinna przekraczać 12–15ºC,
a nocą 10–12ºC; temperatura wyższa powoduje wybieganie roślin; w przypadku
stosowania retardantów temperatura może być podwyższona, nie więcej jednak
niż o 3ºC.
15. W miesiącach, o których mowa w ust. 14, próby oczkowe ogranicza się do grupy
odmian odpornych na wybieganie, stosując równocześnie test rezorcynowy na
wycinkach z ogonków liściowych.
16. Pod uwagę bierze się fakt, że temperatura powyżej 30ºC jest szkodliwa dla roślin
ziemniaka i powoduje zaburzenia w wegetacji, ujawniające się znacznymi zmianami
w pokroju roślin, przedwczesnym żółknięciem liści, spadkiem koncentracji wirusów
w teście serologicznym oraz masowym wystąpieniem reakcji serologicznie
niespecyficznych.
17. Na trzy dni przed planowanym terminem badań testem ELISA, temperatura w
szklarni powinna wynosić 18–22ºC, niezależnie od warunków świetlnych.
18. Do zwalczania organizmów szkodliwych w szklarni, w szczególności czarnej nóżki i
zarazy ziemniaka:
1) stosuje się dezynfekcję noży do pobierania wycinków (np. 10% roztworem
fosforanu trójsodowego) oraz zapewnia utrzymanie optymalnych warunków
w szklarni (temperatura, oświetlenie i wilgotność);
2) możliwe jest stosowanie pestycydów, zgodnie z instrukcją ich stosowania.
19. Ocena porażenia wirusami w próbie oczkowej:
1) do oceny można przystąpić nie wcześniej niż po około 4–5 tygodniach od pełni
wschodów roślin, mając na względzie, że w miarę pogarszania się warunków
świetlnych objawy porażenia wirusem liściozwoju są słabsze, aż do całkowitego
ich zanikania w miesiącach zimowych;
2) polega na szczegółowej bonitacji części zielonych roślin.
20. Ocena porażenia wirusem liściozwoju (PLRV):
1) wszystkie próby wysadza się najpóźniej do dnia 1 października, aby bonitację
zakończyć do dnia 15 listopada;
2) w okresie zimowym, optymalnym terminem wysadzania wycinków jest dla
odmian o tolerancji na liściozwój w skali 9–stopniowej:

38