Rządowy projekt ustawy o nasiennictwie

4. Przy wytwarzaniu materiału siewnego odmian mieszańcowych przedmiotem oceny
polowej są:
1) plantacje obsiane składnikami Ro i Rm, na których są produkowane nasiona
odmiany mieszańcowej;
2) plantacje, na których są wytwarzane składniki rodzicielskie odmiany mieszańcowej.
5. Dla odmian mieszańcowych gatunków o dwuletnim cyklu rozmnażania, ocenę polową
przeprowadza się w taki sam sposób, jak w przypadku odmian innych niż
mieszańcowe, z uwzględnieniem formuły mieszańca.

VI. Burak cukrowy i pastewny
A. Wytwarzanie materiału siewnego metodą wysadkową.
1. Wytwarzanie materiału siewnego metodą wysadkową polega na tym, że
w pierwszym roku uprawy wytwarza się wysadki, które po przechowaniu wysadza się
wiosną na plantację nasienną prowadzoną na innym polu.
2. Plantacja nasienna w drugim roku uprawy, z uwagi na fakt, że wysadki wysadza się
w większej rozstawie rzędów niż w pierwszym roku uprawy, może zajmować
powierzchnię 3 – 5 krotnie większą.
3. W pierwszym roku uprawy (produkcja wysadków) ocenę stanu plantacji przeprowadza
się w pierwszej połowie września na jednostkach kwalifikacyjnych.
4. Jednostką kwalifikacyjną jest 100 kolejnych roślin w rzędzie lub po 50 roślin w dwóch
sąsiednich rzędach. Liczbę jednostek wyznacza się w zależności od wielkości plantacji,
zgodnie z tabelą nr 4.
5. Podczas oceny stanu plantacji, na której wytwarza się wysadki sprawdza się w
szczególności:
1) wyrównanie i stan ogólny roślin;
2) występowanie chwastów, roślin nietypowych oraz innych gatunków roślin
uprawnych;
3) tożsamość i czystość odmianową, którą ocenia się przez obserwację całej plantacji;
na każdej jednostce wyrywa się jedną roślinę, która wyróżnia się spośród innych i
porównuje z urzędowym opisem, a jeżeli stwierdzi się niezgodność wyrywa się inne,
wyróżniające się rośliny w celu stwierdzenia tożsamości odmianowej plantacji;
4) stan wegetacji roślin, biorąc pod uwagę konieczność przechowania korzeni;
5) występowanie organizmów szkodliwych, w szczególności żółtaczki wirusowej
(nie więcej niż 5%) oraz mączniaka rzekomego (nie więcej niż 1%);
6) prowadzenie selekcji na plantacji, polegającej na usuwaniu roślin porażonych
organizmami, o których mowa w pkt 5, oraz roślin nietypowych dla odmiany.
6. Wszelkie nieprawidłowości zaobserwowane podczas oceny stanu plantacji wysadków,
mogące mieć wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego w drugim roku
uprawy wpisuje się do arkusza oceny polowej, w celu sprawdzenia skutków ich
występowania w drugim roku uprawy.
7. W drugim roku uprawy ocenę stanu plantacji przeprowadza się w okresie od pełni
kwitnienia do początku dojrzewania nasion.
8. Ocenę stanu plantacji, o której mowa w ust. 7, przeprowadza się dokonując
sprawdzenia:
1) zachowania wymaganej izolacji przestrzennej;

29
2) wyrównania i ogólnego stanu roślin przez obserwację wszystkich zagonów na
ocenianej plantacji nasiennej;
3) występowania chwastów, roślin nietypowych oraz innych gatunków roślin
uprawnych;
4) tożsamości i czystości odmianowej;
5) występowania organizmów szkodliwych, w szczególności żółtaczki wirusowej (nie
więcej niż 5%) oraz mączniaka rzekomego (nie więcej niż 1%);
9. Ocenę w zakresie, o którym mowa w ust. 8 pkt 3 i 4, przeprowadza się na jednostkach
kwalifikacyjnych, którymi jest 100 kolejnych roślin brzeżnych, na wybranych losowo w
sposób określony w części ogólnej zagonach.
10. Liczbę jednostek kwalifikacyjnych wyznacza się w zależności od wielkości plantacji
zgodnie z tabelą nr 4.
11.
W przypadku wytwarzania materiału siewnego odmian mieszańcowych metodą
wysadkową, w drugim roku uprawy przeprowadza się dwie oceny stanu plantacji:
1) piewrszą w okresie pełni kwitnienia roślin, sprawdzając męską sterylność linii
matecznej (Rm);
2) drugą w okresie dojrzewania nasion, sprawdzając skuteczność zapylenia oraz
usunięcie roślin zapylacza.
B. Wytwarzanie materiału siewnego metodą bezwysadkową.
1. Wytwarzanie materiału siewnego metodą bezwysadkową polega na tym, że nasiona
wysiewa się w drugiej połowie sierpnia lub na początku września na miejsce stałe;
uzyskane z tych nasion rośliny zimują na polu i po jarowizacji pod wpływem niskich
temperatur na wiosnę wydają pędy nasienne i nasiona.
2. Pierwszą ocenę stanu plantacji w metodzie bezwysadkowej dokonuje się na przełomie
września i października; w przypadku pojawienia się wcześniejszych mrozów lub
opadów śniegu uniemożliwiających przeprowadzenie oceny, może być ona
przeprowadzona wczesną wiosną po rozpoczęciu wegetacji.
3. Drugą ocenę stanu plantacji przeprowadza się jak w uprawie metodą wysadkową,
w okresie od pełni kwitnienia do początku dojrzewania nasion.
4. Obydwu ocen stanu plantacji dokonuje się na jednostkach kwalifikacyjnych, w sposób
określony dla uprawy metodą wysadkową, w pierwszym roku uprawy.
5. Jeżeli materiał siewny odmian mieszańcowych wytwarza się metodą bezwysadkową,
przeprowadza się tylko dwie oceny stanu plantacji:
1) pierwszą w okresie pełni kwitnienia roślin, sprawdzając męską sterylność linii
matecznej (Rm);
2) drugą w okresie dojrzewania nasion, sprawdzając skuteczność zapylenia.
30
Załącznik nr 4
SZCZEGÓŁOWY OPIS METODY OCENY POLOWEJ PLANTACJI NASIENNEJ
ZIEMNIAKA

1. Ocenie polowej podlegają wszystkie plantacje, na których są wytwarzane:
1) sadzeniaki kategorii elitarne w stopniu:
a) przedbazowy (PB/M),
b) przedbazowy (PB/III),
c) przedbazowy (PB/II),
d) bazowy klasy I (B/I),
e) bazowy klasy II (B/II);
2) sadzeniaki
kategorii
kwalifikowane w stopniu:
a) kwalifikowane klasy A (C/A),
b) kwalifikowane klasy B (C/B).
2. Oceny polowej dokonuje się na jednostkach kwalifikacyjnych, których minimalną liczbę
określa tabela:

minimalna liczba jednostek
powierzchnia plantacji (w ha)
kwalifikacyjnych
do 2
5
3 8
4 10
5 12
6 14
7 16
8 18
9 – 10
20

3. Podczas jednego przejścia przez plantację dokonuje się obserwacji roślin w dwóch
rzędach (redlinach), według schematu określonego na rysunkach 1 i 2.

31
Rys. 1. Schemat przejścia przez plantację nasienną ziemniaka

a)
b)


L



L

rys. a)
schemat przejścia w przypadku, gdy długość (L)/szerokość (D) > 1,2
rys. b)
schemat przejścia w przypadku, gdy długość (L)/szerokość (D) ≤ 1,2
D
D

32

Rys. 2. Sposób prowadzenia obserwacji podczas oceny polowej

a
)
albo
b)
2 x 50

roślin
4. Obserwacje mogą być prowadzone podczas przechodzen
2 i a
x 5ró
0 w
ro n
śloilne gle do redlin
(rys. 2a) albo prostopadle do redlin (rys. 2b).
5. Jednorazowo można dokonać oceny plantacji o powierzchni nie większej niż 10 ha.
Plantacje o powierzchni większej niż 10 ha dzieli się na części, których liczba
stanowi wielokrotność 10 ha.
6. Oceny plantacji dokonuje się w następujący sposób:
1) w przypadku stwierdzenia na roślinie jakiejkolwiek wady spośród określonych w
wymaganiach szczegółowych, liczy się kolejne rośliny aż do 100 i odnotowuje
zaobserwowane wady (pierwsza jednostka kwalifikacyjna);
2) w przypadku stwierdzenia dalszego występowania wad, pobiera się sukcesywnie
kolejne jednostki kwalifikacyjne, w sposób określony w pkt 1, na całej trasie
przejścia przez plantację;
3) po dokonaniu szczegółowej oceny na wszystkich jednostkach kwalifikacyjnych,
sumę zaobserwowanych wad dzieli się przez liczbę tych jednostek; otrzymaną
średnią porównuje się z wymaganiami szczegółowymi;
4) jeżeli, ze względu na dobry stan plantacji, zostanie pobranych mniej jednostek
kwalifikacyjnych niż minimalna liczba tych jednostek określona w tabeli, o której
mowa w ust. 2, średni procent wad oblicza się dzieląc sumę zaobserwowanych
wad przez minimalną liczbę jednostek dla danej powierzchni plantacji.



33