Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw

2. Kurator zawodowy na zarządzenie sądu, polecenie kierownika zespołu lub samodzielnie, gdy
uzna, że zachodzi taka konieczność, podejmuje bezzwłocznie czynności w sprawie dozoru
prowadzonego przez kuratora społecznego.
§ 29. 1. W sprawozdaniu z zakończenia dozoru należy opisać jego przebieg, ze szczególnym
uwzględnieniem realizacji planu pracy z dozorowanym, oceny wykonania obowiązków i postawy
dozorowanego w okresie próby.
2. Sprawozdania z zakończenia dozoru można nie sporządzać w razie zakończenia dozoru w inny
sposób aniżeli upływ okresu próby; w szczególności sprawozdania z zakończenia dozoru nie sporządza
się w sprawach, w których na wniosek kuratora podjęto warunkowo umorzone postępowanie,
zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności lub odwołano warunkowe
przedterminowe zwolnienie, a także w sprawach, w których sąd, na wniosek kuratora zawodowego,
zwolnił skazanego z dozoru.
§ 30. 1. Kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej dokonuje rozdziału spraw związanych z
wykonaniem kary ograniczenia wolności i pracy społecznie użytecznej powierzając te sprawy
kuratorowi zawodowemu, którego predyspozycje, wykształcenie, umiejętności i przeszkolenie zapewnią
skuteczne i efektywne ich prowadzenie.
2.
W szczególnych przypadkach, z uwagi na charakter obszaru terytorialnego właściwego
dla zespołu, kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej może powierzyć te sprawy innym kuratorom
zawodowym według podziału terytorialnego.
3. Powierzenie kuratorowi zawodowemu sprawy związanej z wykonywaniem kary ograniczenia
wolności i pracy społecznie użytecznej powinno nastąpić bezzwłocznie, nie później jednak niż w ciągu
3 dni od daty przekazania sprawy do zespołu kuratorskiej służby sądowej.
§ 31. 1. Bezzwłocznie po otrzymaniu sprawy do prowadzenia, nie później jednak niż w ciągu 7 dni,
kurator zawodowy wzywa skazanego do stawiennictwa w zespole kuratorskiej służby sądowej w celu
skierowania do wykonywania kary ograniczenia wolności lub pracy społecznie użytecznej.
2. W czasie pierwszego kontaktu ze skazanym kurator zawodowy przeprowadza z nim rozmowę,
podczas której poucza go o prawach i obowiązkach wynikających z orzeczonej kary ograniczenia
wolności lub pracy społecznie użytecznej, a także poucza skazanego o konsekwencjach wynikających
z uchylania się od odbywania kary.
3. Po wysłuchaniu skazanego kurator zawodowy określa rodzaj, miejsce i termin rozpoczęcia pracy
oraz omawia ze skazanym sposób wykonania kary ograniczenia wolności lub pracy społecznie
użytecznej; kurator sądowy wręcza skazanemu na piśmie pouczenie o prawach i obowiązkach wraz
ze wskazaniem rodzaju, miejsca i terminu rozpoczęcia pracy, a także ze wskazaniem pozostałych
obowiązków orzeczonych przez sąd z terminami ich realizacji.
4. Skazany podpisuje dwa egzemplarze pouczenia wraz ze wskazaniem miejsca pobytu, pod którym
zobowiązuje się odbierać dalszą korespondencję; jeden egzemplarz pouczenia otrzymuje skazany,
a drugi należy załączyć do teczki sprawy.
5. Kurator zawodowy uzyskuje od skazanego lub ustala w inny sposób numeru telefonu, telefaksu
lub adres poczty elektronicznej, umożliwiający mu kontaktowanie się ze skazanym podczas
wykonywania przez niego kary, chyba że ustali, że skazany nie posiada żadnych urządzeń
telekomunikacyjnych; jeżeli skazany posiada telefon, telefaks lub adres poczty elektronicznej, wezwań,
zawiadomień lub przekazywania informacji kurator sądowy może dokonywać także za ich pomocą.
6. Wzór pouczenia wraz z określeniem rodzaju, miejsca i terminu rozpoczęcia pracy, a także
ze wskazaniem pozostałych obowiązków skazanego, stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia.
§ 32. 1. Kurator zawodowy pozyskuje podmioty określone w art. 56 § 2 i 3 kkw, dla przyjęcia
skazanego w celu wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne.

9
2. W celu pozyskania podmiotów, o których mowa w ust. 1, kurator zawodowy w porozumieniu
z prezesem sądu rejonowego, nawiązuje stałą współpracę w organami samorządu terytorialnego, a także
z przedstawicielami innych podmiotów, o których mowa w art. 56 § 3 kkw.
§ 33. Po skierowaniu skazanego do wyznaczonego miejsca pracy, kurator zawodowy informuje
o tym osobę wyznaczoną w miejscu pracy, w sposób uprzednio ustalony, w szczególności za pomocą
telefonu, telefaksu, poczty elektronicznej lub systemu elektronicznego, a następnie przesyła niezbędne
dokumenty w celu rozpoczęcia przez skazanego pracy.
§ 34. Kurator zawodowy, realizując czynności związane z organizowaniem i kontrolowaniem
wykonywania kary ograniczenia wolności oraz pracy społecznie użytecznej orzeczonej w zamian
nieściągalnej grzywny:
1) utrzymuje stały kontakt z podmiotami, w których wykonywana jest nieodpłatna kontrolowana praca
na cele społeczne, w tym z osobami wyznaczonymi do organizowania pracy skazanych
i kontrolowania jej przebiegu, w szczególności za pomocą telefonu, telefaksu lub adresu poczty
elektronicznej;
2) organizuje i prowadzi szkolenia oraz instruktaże dla osób wyznaczonych do organizowania pracy
skazanych i kontrolowania jej przebiegu oraz ustala sposób kontaktowania się i komunikowania
za pomocą dostępnych środków telekomunikacyjnych i teleinformatycznych, a w szczególności
sposób:
a)
przekazywania harmonogramów pracy skazanych,
b)
przekazywania informacji o terminie rozpoczęcia i zakończenia pracy, liczbie godzin
przepracowanych przez skazanego, rodzaju wykonywanej przez niego pracy i jej efektywności,
c)
niezwłocznego zawiadamiania kuratora zawodowego o niezgłoszeniu się skazanego do pracy,
niepodjęciu przydzielonej pracy, przeszkodzie uniemożliwiającej wykonywanie pracy,
opuszczeniu pracy bez usprawiedliwienia, każdym przypadku niesumiennego wykonywania
pracy oraz uporczywego nieprzestrzegania ustalonego porządku i dyscypliny pracy;
3) kontroluje przestrzeganie przez wyznaczone podmioty ustalonych zasad organizacji pracy
skazanych i wypełnianie innych obowiązków z tytułu wykonywania kary ograniczenia wolności
lub pracy społecznie użytecznej;
4) powiadamia wyznaczony podmiot w sposób uprzednio ustalony o podejmowanych wobec
skazanego decyzjach kuratora lub postanowieniach sądu.
§ 35. 1. Kurator zawodowy kontroluje sposób wykonywania kary przez skazanego poprzez wizyty
w miejscu pracy, a także sprawdza prawidłowość wywiązywania się przez skazanego z nałożonych
na niego obowiązków.
2. Kontrola sposobu wykonywania przez skazanego pracy sprawowana jest przez kuratora
zawodowego także poprzez analizę informacji i dokumentów przesyłanych co miesiąc przez osoby
wyznaczone do
organizowania pracy skazanych i
kontrolowania jej przebiegu, w szczególności
dotyczących ilości odpracowanych przez skazanego godzin oraz sposobu jego zachowania się podczas
wykonywania pracy.
3. Kurator zawodowy wzywa skazanego, w tym także telefonicznie, do złożenia wyjaśnień
dotyczących przebiegu odbywania kary.
4. Kurator zawodowy udziela skazanemu ostrzeżeń, w szczególności na piśmie lub podejmuje inne
środki dyscyplinujące, w przypadku uchylania się od pracy lub niewłaściwego jej wykonywania.
§ 36. 1. Kurator zawodowy, mając na uwadze względy wychowawcze, sposób zachowania się
skazanego podczas wykonywania kary, potrzebę dyscyplinowania skazanego lub inne okoliczności,
związane z przebiegiem wykonywania kary ograniczenia wolności, występuje do sądu ze stosownym
wnioskiem, w szczególności o:
1) zmniejszenie liczby godzin pracy w miesiącu;

10
2)
zmianę sposobu wykonywania kary;
3)
orzeczenie wykonania kary zastępczej;
4)
zwolnienie z reszty kary.
2. We wniosku o orzeczenie kary zastępczej kurator zawodowy zawiera w szczególności informację,
o liczbie godzin wykonanej przez skazanego pracy oraz propozycję kary zastępczej, uwzględniając
okoliczność, czy egzekucja ewentualnej zastępczej kary grzywny będzie skuteczna.
3. W razie potrzeby, na termin posiedzenia kurator przedkłada sądowi aktualną informację, o liczbie
godzin wykonanej przez skazanego pracy uzyskaną na koniec dnia poprzedniego.
4. Kurator zawodowy w miarę możliwości uczestniczy w posiedzeniach sądu, dotyczących osób
skazanych na karę ograniczenia wolności oraz dotyczących wykonywania pracy społecznie użytecznej.
§ 37. 1. W szczególnie uzasadnionych wypadkach kurator zawodowy może po wysłuchaniu
skazanego podjęć decyzję o zmianie rodzaju, miejsca lub terminu rozpoczęcia pracy.
2. Decyzję, o której mowa w ust. 1, sporządzoną na piśmie wraz z krótkim uzasadnieniem, kurator
zawodowy doręcza skazanemu osobiście lub w inny sposób, a także przesyła odpis decyzji
wyznaczonemu podmiotowi w sposób uprzednio ustalony.
§ 38. Kurator zawodowy realizuje czynności związane z kontrolą wykonania obowiązków przez
skazanego w okresie próby.
§ 39. 1. Kontrolując wykonanie orzeczonych przez sąd obowiązków z określonym terminem
ich
wykonania, kurator zawodowy, po upływie terminu wskazanego w orzeczeniu, w razie
niewykonania przez skazanego orzeczonego obowiązku, występuje do sądu ze stosownym wnioskiem
w szczególności w przedmiocie podjęcia warunkowo umorzonego postępowania, zarządzenia
wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, orzeczenia kary zastępczej
lub odwołania przedterminowego zwolnienia.
2. Kurator sądowy uzyskuje w szczególności od pokrzywdzonego, podmiotów i instytucji
lub właściwych urzędów, informacje o sposobie realizacji nałożonych na skazanego obowiązków
z określonym terminem ich wykonania.
3. W sytuacji, gdy kurator zawodowy uzna, że niewykonanie przez skazanego obowiązku
z określonym terminem jego wykonania, nie jest przez niego zawinione, wówczas, po upływie terminu
określonego w orzeczeniu, informuje o tym sąd na piśmie wraz z podaniem przyczyny niezłożenia
wniosku, o którym mowa w ust. 1.
4. Po dokonaniu czynności, o której mowa w ust. 3, kurator zawodowy co najmniej raz na 3
miesiące, chyba że sąd rozstrzygnie inaczej, dokonuje sprawdzenia, czy nie ustały przyczyny
niewykonania przez skazanego obowiązku, przekazując do sądu dalsze informacje na piśmie.
§ 40. 1. W razie orzeczenia przez sąd obowiązków bez określonego terminu ich wykonania
i dotyczących całego okresu próby, kurator sądowy:
a)
uzyskuje od skazanego informacje o sposobie wykonywania nałożonych obowiązków oraz
dokonuje ich weryfikacji,
b)
uzyskuje od pokrzywdzonych, podmiotów, instytucji lub właściwych urzędów informacje
o sposobie realizacji nałożonych na skazanego obowiązków.

§ 41. W razie kontroli wykonywania obowiązków w okresie próby bez orzeczonego dozoru, kurator
zawodowy raz na 6 miesięcy, chyba że sąd rozstrzygnie inaczej, przedstawia sądowi informację
o realizacji przez skazanego nałożonych na niego obowiązków bez orzeczonego terminu, a w razie
uchylania się skazanego od ich wykonywania, niezwłocznie składa do sądu stosowny wniosek.
§ 42. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby,
kurator sądowy w szczególności uzyskuje informację o wykonywaniu obowiązku od skazanego,

11
od osoby na rzecz której skazany ma obowiązek łożyć lub od osoby ją reprezentującej, a także od tych
instytucji państwowych lub samorządowych, które mogą mieć informację o wykonywaniu przez
skazanego tego obowiązku lub uchylaniu się od jego realizacji.
§ 43. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku wykonywania pracy zarobkowej,
nauki lub przygotowania się do zawodu, kurator sądowy w szczególności zasięga informacji
od instytucji lub podmiotów, w których skazany ma realizować nałożony na niego obowiązek.
§ 44. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku powstrzymywania się
od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających, kurator sądowy w szczególności
uzyskuje informacje na temat wykonywania obowiązków od osób wspólnie zamieszkujących
ze skazanym oraz osób z innego środowiska skazanego; w razie wątpliwości, co do przestrzegania przez
skazanego obowiązków powstrzymywania się od nadużywania alkoholu albo używania środków
odurzających lub substancji psychotropowych, kurator sądowy może poddawać skazanego
wyrywkowym badaniom na obecność alkoholu oraz środków odurzających lub substancji
psychotropowych w organizmie.
§ 45. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku poddania się leczeniu, w tym
odwykowemu lub rehabilitacyjnemu, albo oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwu
w programach korekcyjno-edukacyjnych, kurator sądowy w szczególności uzyskuje informacje
o wykonywaniu przez skazanego obowiązku od podmiotów, placówek i instytucji, w których skazanych
ma obowiązek leczenia, poddania się oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwa w programach
korekcyjno-edukacyjnych.
§ 46. 1. Kontrolując wykonanie orzeczonego przez sąd obowiązku powstrzymania się
od
przebywania w określonych środowiskach lub miejscach oraz zakazu kontaktowania się
z określonymi osobami, kurator sądowy w szczególności nawiązuje i utrzymuje kontakt, stosownie
do okoliczności z właścicielem, najemcą lub zarządcą nieruchomości, budynku lub obiektu, a także
z osobami, z którymi skazany ma zakaz kontaktowania się i ustala sposoby informowania kuratora przez
te osoby o naruszaniu przez skazanego tych obowiązków.
2. Ust. 1 stosuje się odpowiednio w razie sprawowania nadzoru, określonego w art. 181a§ 2 kkw.
§ 47. 1. Kurator zawodowy, utrzymujący kontakt ze skazanym, któremu udzielono przerwy
w wykonaniu kary pozbawienia wolności:
1) sprawdza raz na 3 miesiące, czy skazany wykorzystuje przerwę zgodnie z celem jej udzielenia
i wykonuje nałożone na niego obowiązki;
2) żąda od skazanego niezbędnych informacji dotyczących przerwy;
3) w przypadku niezgłoszenia się skazanego najpóźniej w ciągu 7 dni od zwolnienia z zakładu karnego
lub stwierdzenia okoliczności, o której mowa w art. 156 § 3 kkw, powiadamia niezwłocznie sąd
penitencjarny lub składa wniosek o odwołanie przerwy w karze.
2. Utrzymując kontakt ze skazanym, w stosunku do którego orzeczono obowiązki z art. 41a kk,
kurator zawodowy stosuje odpowiednio przepis § 45 ust. 1.
§ 48. 1. Kurator zawodowy, realizując czynności związane z przygotowaniem skazanego do życia
po zwolnieniu z zakładu karnego, po otrzymaniu decyzji komisji penitencjarnej lub orzeczenia sądu
penitencjarnego:
1) nawiązuje osobisty kontakt ze skazanym;
2) przeprowadza analizę dostępnej dokumentacji o skazanym, rozpoznanie sytuacji rodzinnej oraz
środowiskowej skazanego i w oparciu o zebrany materiał opracowuje program wolnościowy dla
skazanego;
3) przygotowuje środowisko rodzinne i społeczne do powrotu skazanego;


12

4) współorganizuje pomoc postpenitencjarną poprzez rozpoznanie potrzeb skazanego i jego rodziny
oraz kształtowanie umiejętności samodzielnego rozwiązywania trudności życiowych,
współdziałając ze skazanym i służbą penitencjarną zakładów karnych, a ponadto organami
administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz podmiotami, o których mowa w art. 38 § 1
kkw;
5) współdziała ze stowarzyszeniami, fundacjami, organizacjami, instytucjami i innymi podmiotami,
których celem działania jest pomoc w społecznej readaptacji skazanych.
§ 49. 1. Czynności związane z przygotowaniem skazanego do życia po zwolnieniu z zakładu
karnego wykonuje kurator zawodowy właściwy ze względu na miejsce położenia jednostki
penitencjarnej, w której skazany przebywa.
2. Wykonując czynności, o których mowa w ust. 1, kurator zawodowy, może zwrócić się
z wnioskiem do sądu o zarządzenie sporządzenia wywiadu środowiskowego z art. 14 kkw w zakresie
dotyczącym rozpoznania sytuacji rodzinnej oraz środowiskowej skazanego przez innego kuratora,
właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu skazanego.
3. W zakresie dotyczącym przygotowania środowiska rodzinnego i społecznego do powrotu
skazanego, kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej właściwego ze względu na miejsce położenia
jednostki penitencjarnej, w której skazany przebywa, może zwrócić się o pomoc w tym zakresie do
kierownika zespołu kuratorskiej służby sądowej, właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu
skazanego, który wyznaczy kuratora zawodowego do wykonywania tych czynności.

§ 50. Kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej właściwego ze względu na miejsce położenia
jednostki penitencjarnej, może wyznaczyć kuratora zawodowego do spraw związanych
z opracowywaniem programów wolnościowych dla osób objętych okresem przygotowania do życia
po zwolnieniu z zakładu karnego i do stałych kontaktów z administracją jednostki penitencjarnej,
uwzględniając jego wykształcenie, umiejętności i przeszkolenie.
§ 51. W przypadku przetransportowania skazanego do innej jednostki penitencjarnej w trakcie
wyznaczonego okresu, o którym mowa w art. 164 § 1 kkw, kierownik zespołu przekazuje sprawę
dotyczącą przygotowania do życia skazanego po zwolnieniu z zakładu karnego do innego zespołu
kuratorskiej służby sądowej, właściwego ze względu na miejsce położenia jednostki penitencjarnej,
w której skazany przebywa, do dalszego prowadzenia.
§ 52. 1. W razie opuszczenia zakładu karnego przez skazanego, wobec którego zastosowano
warunkowe przedterminowe zwolnienie, dokumentację zgromadzoną przez kuratora zawodowego
w związku z okresem przygotowania skazanego do opuszczenia zakładu karnego należy przekazać
do zespołu kuratorskiej służby sądowej, właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu skazanego.
2. Kierownik zespołu przydziela wówczas sprawę temu kuratorowi zawodowemu, który uprzednio
wykonywał czynności dotyczące przygotowania środowiska rodzinnego i społecznego do powrotu
skazanego lub sporządzał wywiad środowiskowy w trybie § 49 ust. 2 lub 3.
§ 53. Kurator zawodowy ponadto:

1) sygnalizuje kierownikowi zespołu kuratorskiej służby sądowej przyczyny przewlekłości
postępowania wykonawczego lub innych uchybień stwierdzonych w działalności pozasądowych
organów wykonawczych oraz potrzebę zobowiązania przez sąd Policji do udzielenia kuratorowi
stosownej pomocy w wykonywaniu czynności;
2) uczestniczy w posiedzeniach sądu, w sprawach, w których złożył wniosek lub na które został
wezwany;
3) współdziała z organizacjami, instytucjami, stowarzyszeniami i innymi podmiotami, których celem
działania jest pomoc w społecznej readaptacji skazanych;

13