Rządowy projekt ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych

 
podmiotów, Krajowy ośrodek. Wymóg ten wprowadzono w celu umożliwienia operatorom
statków powietrznych, przypisanych Polsce jako państwu administrującemu, dokonania
weryfikacji rocznych raportów, które z kolei stanowią podstawę do uzyskania bezpłatnych
uprawnień do emisji na lata 2012 – 2020. Termin przekazania przez ministra właściwego do
spraw środowiska wniosków o przyznanie uprawnień do emisji do Komisji Europejskiej
upływa w dniu 30 czerwca 2011 r.
Ponadto operator statku powietrznego, który wykonywał operacje lotnicze w roku 2010,
przedkłada Krajowemu ośrodkowi zweryfikowane dane o wielkości emisji za rok 2010,
w formie pisemnej i postaci elektronicznej, niezwłocznie po dniu wejścia w życie ustawy.
Informacje o wielkości emisji nie są jednak podstawą do dokonywania przez operatora statku
powietrznego rozliczenia wielkości emisji za rok 2010 i 2011 w rozumieniu przepisów
ustawy. Obowiązek rozliczania wielkości emisji przez operatora statku powietrznego
powstaje w pierwszym roku, kiedy emisja z operacji lotniczych wykonywanych przez niego
jest objęta systemem, a więc od roku 2012.
Operator statku powietrznego jest obowiązany złożyć wnioski o zatwierdzenie planów
monitorowania w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, chyba że wnioski o
zatwierdzenie planów monitorowania wielkości emisji i planów monitorowania liczby
tonokilometrów pochodzących z wykonanych operacji lotniczych zostały już złożone.
Powyższa regulacja jest więc istotnym usprawnieniem dla operatorów statków powietrznych,
która umożliwia im pozyskanie bezpłatnych uprawnień do emisji i tym samym zachowanie
konkurencyjności.

Reasumując, celem ustawy jest ujednolicenie i doprecyzowanie przepisów implementujących
dyrektywę 2003/87/WE wraz z jej zmianami, dotyczących funkcjonowania systemu handlu
uprawnieniami do emisji. Ustawa wykorzystuje sześcioletnie doświadczenia w zakresie
funkcjonowania systemu handlu uprawnieniami do emisji w Polsce. Celem ustawy jest
również stworzenie podstaw prawnych włączenia do systemu operacji lotniczych
wykonywanych przez operatorów statków powietrznych.
Nie ma alternatywy wobec uchwalenia projektowanej ustawy. Polska jako państwo
członkowskie powinna przenieść do krajowego porządku prawnego postanowienia
wynikające ze zmiany dyrektywy 2003/87/WE opublikowanej w dyrektywie 2008/101/WE
nie później niż do dnia 2 lutego 2010 r., a przepisy zawarte w art. 9a ust. 2 i art. 11 dyrektywy
2009/29/WE – nie później niż do dnia 31 grudnia 2009 r.
 
45
 
W projekcie zaproponowano, aby ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia. Taki termin jej
wejścia w życie jest podyktowany pilną koniecznością implementowania przepisów Unii
Europejskiej i umożliwienia operatorom statków powietrznych otrzymanie bezpłatnych
uprawnień. Taki termin jest niezbędny, aby prowadzący instalacje mogli uzyskać zezwolenia,
o których mowa w art. 50 projektowanej ustawy. Brak podstawy prawnej dla marszałków do
wydania zezwoleń spowoduje uznanie tych podmiotów za instalacje nowe, które o bezpłatne
uprawnienia do emisji na okres rozliczeniowego 2013 – 2020 będą musiały ubiegać się
z zarządzanej przez Komisję ogólnounijnej rezerwy lub zakupić całość uprawnień do emisji.
Ponadto większość projektowanych regulacji dotyczących obowiązków nakładanych na
prowadzących instalacje jest taka sama, jak regulacje znajdujące się w obowiązującej ustawie
z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów
cieplarnianych i innych substancji. Obowiązki te nie będą dla nich zatem nowymi
obowiązkami, do których powinni mieć czas się dostosować.
W art. 96 projektu zaproponowano zatem by ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia.
Nadanie przepisowi normatywnemu wskazanej treści jest uzasadnione ważnym interesem
państwa, a zasady demokratycznego państwa prawa nie stoją z tym w sprzeczności.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 4 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337) – z chwilą
przekazania projektu ustawy do uzgodnień międzyresortowych został on zamieszczony
w Biuletynie Informacji Publicznej. Zgodnie z trybem określonym w ww. ustawie nie
wpłynęło żadne zgłoszenie podmiotu zainteresowanego wzięciem udziału w pracach nad
projektem ustawy.
Projekt ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych nie wymaga
notyfikacji przepisów technicznych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia
23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm
i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).

Wstępna ocena zgodności z prawem unijnym projektu ustawy o
systemie handlu
uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw:
1) 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r.
ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we
 
46
 
Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz. Urz. UE L 275
z 25.10.2003, str. 32; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 7,
str. 631);
2) 2004/101/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r.
zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami
emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, z uwzględnieniem mechanizmów
projektowych Protokołu z Kioto (Dz. Urz. UE L 338 z 13.11.2004, str. 18);
3) 2008/101/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 listopada 2008 r.
zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE w celu uwzględnienia działalności lotniczej
w systemie handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie
(Dz. Urz. UE L 8 z 13.01.2009, str. 3);
4) 2009/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r.
zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia
wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych
(Dz. Urz. UE L 140 z 05.06.2009, str. 63) w zakresie dotyczącym art. 1 pkt 10
i pkt 13.

Projekt ustawy zapewni wykonanie następujących decyzji:
1) nr 280/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r.
dotyczącej mechanizmu monitorowania emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie
oraz wykonania Protokołu z Kioto (Dz. Urz. UE L 49 z 19.02.2004, str. 1; Dz. Urz.
UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 8, str. 57);
2) Komisji nr 2005/166/WE z dnia 10 lutego 2005 r. ustanawiającej zasady wykonania
decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 280/2004/WE dotyczącej mechanizmu
monitorowania emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie i wykonania Protokołu
z Kioto (Dz. Urz. UE L 55 z 1.03.2005, str. 57);
3) Komisji nr 2006/780/WE z dnia 13 listopada 2006 r. w sprawie zapobiegania
podwójnemu liczeniu redukcji emisji gazów cieplarnianych w ramach
wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji zgodnie z dyrektywą
2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w przypadku projektów
realizowanych w ramach Protokołu z Kioto (Dz. Urz. UE L 316 z 16.11.2006,
str. 12);
 
47
 
4) Komisji nr 2007/589/WE z dnia 18 lipca 2007 r. ustanawiającą wytyczne dotyczące
monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji gazów cieplarnianych zgodnie
z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 229
z 31.08.2007, str. 1), zmienianą decyzją Komisji nr 2009/339/WE z dnia 16 kwietnia
2009 r. zmieniającą decyzję 2007/589/WE w zakresie włączenia wytycznych
dotyczących monitorowania i sprawozdawczości w odniesieniu do emisji oraz
danych dotyczących tonokilometrów związanych z działalnością lotniczą (Dz. Urz.
UE L 103 z 23.04.2009, str. 10) oraz decyzją nr 2010/345/UE z dnia 8 czerwca 2010
r. zmieniającą decyzję 2007/589/WE w celu uwzględnienia wytycznych dotyczących
monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji gazów cieplarnianych
w związku z wychwytywaniem, transportem i geologicznym składowaniem
dwutlenku węgla (Dz. Urz. UE L 155 z 22.06.2010, str. 34);
5) Komisji nr 2009/450/WE z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowej
interpretacji rodzajów działalności lotniczej wymienionych w załączniku I do
dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 149
z 16.06. 2009, str. 69).

W zakresie swojej regulacji projekt ustawy umożliwia wykonanie:
1) rozporządzenia Komisji (WE) nr 2216/2004 z dnia 21 grudnia 2004 r. w sprawie
standaryzowanego i zabezpieczonego systemu rejestrów stosownie do dyrektywy
2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady oraz decyzji nr 280/2004/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 386 z 29.12.2004, str. 1,
z późn. zm.);
2) rozporządzenia Komisji (UE) nr 920/2010 z dnia 7 października 2010 r. w sprawie
standaryzowanego i zabezpieczonego systemu rejestrów stosownie do dyrektywy
2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady oraz decyzji nr 280/2004/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 270 z 14.10.2010, str. 1);
3) rozporządzenia Komisji (WE) nr 994/2008 z dnia 8 października 2008 r. w sprawie
znormalizowanego i
zabezpieczonego systemu rejestrów zgodnie z dyrektywą
2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz decyzją nr 280/2004/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 271 z 11.10.2008, str. 3);
4) rozporządzenia Komisji (WE) nr 748/2009 z dnia 5 sierpnia 2009 r. w sprawie
wykazu operatorów statków powietrznych, którzy wykonywali działalność lotniczą
 
48
 
wymienioną w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE, poczynając od dnia
1
stycznia 2006 r. ze wskazaniem administrującego państwa członkowskiego
dla każdego operatora statków powietrznych (Dz. Urz. UE L 219 z 22.08.2009,
str. 1, z późn. zm.);
5) rozporządzenia Komisji (UE) nr 1031/2010 z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie
harmonogramu, kwestii administracyjnych oraz pozostałych aspektów sprzedaży na
aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na mocy dyrektywy 2003/87/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej system handlu przydziałami do
emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie (Dz. Urz. UE L 302 z 18.11.2010,
str. 1).
Projekt ustawy zmienia następujące ustawy:
1) z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony rodowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44,
poz. 287, z późn. zm.);
2) z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących
Skarbowi Państwa (Dz. U. Nr 106, poz. 493, z późn. zm.);
3) z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25
poz. 150, z późn. zm.);
4) z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.);
5) ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów
cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. Nr 130, poz. 1070, z późn. zm.).
Projekt ustawy jest zgodny z prawem wspólnotowym. Dnia 23 lipca 2010 r. projekt ustawy
o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, wraz z załącznikami
(uzasadnienie, ocena skutków regulacji, tabela zbieżności, odwrócona tabela zbieżności,
protokół rozbieżności) został przekazany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych z prośbą
o przedłożenie Komitetowi do Spraw Europejskich. W związku z otrzymaniem informacji
o
pozytywnej opinii Departamentu Prawa Unii Europejskiej MSZ co do zgodności
przekazanego projektu z prawem Unii Europejskiej uzgodniono, że nie zachodzi potrzeba
rozpatrzenia tego projektu przez Komitet do Spraw Europejskich.
W dniu 31 marca 2010 r. projekt ustawy został rozpatrzony przez Komisję Wspólną Rządu
i Samorządu Terytorialnego i uzyskał pozytywną opinię.
 
49