Rządowy projekt ustawy o kierujących pojazdami

Czas realizacji: 1 godzina praktycznej nauki jazdy.
Cel nauczania.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Poznanie sposobu
Zmiana biegu z I na II.
Zajęcia prowadzone na
zmiany biegów.
Ruszenie. Zwiększenie obrotów silnika (
placu manewrowym
Opanowanie
prędkości jazdy pojazdu ) na I biegu.
oraz mało ruchliwych
współdziałania pracy
Puszczenie „gazu”
ulicach.
rąk i nóg podczas
z jednoczesnym wciśnięciem pedału
Przestrzegania
zmiany biegów.
sprzęgła.
przepisów i zasad
Przełożenie dźwigi zmiany biegów z I na II ruchu pilnuje
(otwarta dłoń prawej ręki prowadzi
instruktor.
dźwignię przy lewej krawędzi w linii

prostej – z zaakcentowaniem przejścia
przez „luz”).
Puszczenie sprzęgła z jednoczesnym
zwiększeniem obrotów.
Zatrzymanie.
Nabieranie umiejętności Zmiana biegu w górę.
Zajęcia prowadzone
jazdy na wprost oraz
Przygotowanie do zmiany biegu: lewa noga na
nauka oceny skrętu kół nad sprzęgłem, prawa ręka na dźwigni
mało ruchliwych
dla pokonania różnych
zmiany biegów.
ulicach
zakrętów.
Puszczenie pedału „gazu” i jednoczesne
Przestrzegania
Utrwalenie wiadomości wciśnięcie pedału sprzęgła. Przełożenie
przepisów i zasad
i umiejętności
dźwigni biegów z zachowaniem
ruchu pilnuje
zdobytych przy nauce
prawidłowego ułożenia dłoni na gałce
instruktor.
zmiany biegu z I na II
dźwigni, prostolinijnego prowadzenia
oraz ćwiczenie zmiany dźwigni lub zachowania katów prostych i
na wyższe biegi.
odpowiedniego rytmu. Puszczenie
„sprzęgła” z jednoczesnym
dodaniem „gazu”.
Uświadomienie
Zmiana biegu w dół.
Zajęcia prowadzone na
warunków, które
Doprowadzenie do zmniejszenia prędkości placu manewrowym
wymuszają zmianę
( zdjęcie nogi z „gazu” lub hamowanie ).
oraz mało ruchliwych
biegu z wyższego na
Przygotowanie do zmiany biegu jw.
ulicach.
niższy
Zmiana biegu w dół.
Przestrzegania
(np. konieczność
Wciśnięcie pedału sprzęgła.
przepisów i zasad
znacznego zmniejszenia Przełożenie dźwigni na odpowiedni bieg
ruchu pilnuje
prędkości jazdy).
(niższy).
instruktor.
Nabieranie umiejętności Płynne puszczenie „sprzęgła” –

wybrania
dohamowanie silnikiem.
odpowiedniego
Opisany sposób zmiany biegów w dół,
momentu redukcji.
dotyczy sytuacji, w której chodzi o
Ćwiczenie manualnych wytracenie prędkości np. przed
czynności związanych z skrzyżowaniem lub skrętem..
redukcją biegów, w
szczególności płynnego
puszczenie sprzęgła po
włączeniu niższego
biegu.


TEMAT III Ogólne zasady jazdy do tyłu. Jazda do tyłu na wprost. Skręty podczas
jazdy do tyłu.


Czas realizacji: 1 godzina praktycznej nauki jazdy.
Cel nauczania.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Uświadomienie
Ogólne zasady jazdy do tyłu.
Zajęcia na placu
oczywistej prawdy, że
Obojętnie czy jedziemy do przodu czy do
manewrowym.
samochód ma tylko
tyłu – kręcąc kierownicą w prawo
Przypomnienie zasad
jedną stronę prawą
pojedziemy
jazdy do tyłu.
i tylko jedną lewą.
w prawo a kręcąc w lewo pojedziemy w
– jazda na
Poznanie sposobu
lewo.
wprost,
regulacji prędkości
Należy pamiętać o zasadzie:
– skręty podczas
jazdy za pomocą
Patrzeć w kierunku jazdy.
jazdy do tyłu.
sprzęgła – jazda na pół Podczas jazdy do tyłu stosujemy zasadę
sprzęgle.
jazdy na „pół sprzęgle”. Polega ona na tym,

że ustalamy obroty silnika a wykorzystując

poślizg sprzęgła regulujemy prędkość
jazdy.
Zdobycie umiejętności Jazda do tyłu na wprost.
Zajęcia na placu
jazdy do tyłu wg
Pozycja zasadnicza: lewa ręka trzyma
manewrowym.
poznanych zasad.
kierownicę na „godz. 12”, odwracamy się


przez prawe ramię, prawą rękę trzymamy
na oparciu fotela pasażera. Drogę za
samochodem obserwujemy przez tylną
szybę.
Lewą ręką możemy prowadzić samochód
po linii prostej lub wykonywać niewielkie
skręty korygując tor jazdy od „8” w lewo
do „4”w prawo.
Gdy ręka powróci na „12” – mamy
pewność, że koła ustawione są do jazdy na
wprost.
Zdobycie umiejętności Skręty podczas jazdy do tyłu.
Zajęcia na placu
jazdy do tyłu wg
Skręt w lewo wykonujemy odwracając
manewrowym.
poznanych zasad.
głowę


i patrzymy przez lewe ramię. Przestrzeń za
samochodem obserwujemy przez lewe
tylne okna samochodu. Przy skręcie w
prawo, odwracamy głowę przez prawe
ramię, obserwując drogę przez okna prawe.
Przy zmianie kierunku jazdy z lewego na
prawy czy odwrotnie – zwrotowi głowy
powinien towarzyszyć jednoczesny zwrot
koła kierownicy. W czasie skrętów
kierownice kręcimy obiema rękami,
przekładając ręce jak przy skrętach
manewrowych.
Rozpoczynając jazdę do tyłu, najpierw
odwracamy się w odpowiednim kierunku a
potem ruszamy z miejsca.
Przy zatrzymaniu – odwracamy głowę do
przodu dopiero po zatrzymaniu samochodu.


TEMAT IV Ósemka przodem i tyłem. Jazda w ruchu miejskim. Jazda slalomem.

Czas realizacji: 7 godzin praktycznej nauki jazdy.



Cel nauczania.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Poznanie możliwości
„Ósemka” przodem i tyłem.
Zajęcia na placu
skrętu samochodu w
Jazda torem w kształcie ósemki.
manewrowym.
prawo i w lewo.
A: przejazd symetryczny – jazda przodem i
Zdobycie umiejętności tyłem. Tor jazdy powinien być taki, żeby
oceny przestrzeni
samochód przejeżdżając koło słupka
niezbędnej do
ustawiony był prostopadle do prostej
wykonania manewru
łączącej dwa słupki.
zawracania przy
B: przejazd niesymetryczny – jazda
maksymalnym skręcie
przodem i tyłem. Tor jazdy powinien być
kół.
taki, aby samochód po nawrocie znalazł się
Wyrabianie nawyku
obok słupka i był ustawiony równolegle do
wykonywania
prostej łączącej oba słupki.
czynności „zawczasu”.
Ćwiczenie
wykonywania skrętów
manewrowych.
Obycie się z ruchem
Jazda w ruchu miejskim.
W tym ćwiczeniu
miejskim i
Jazda trasą o możliwie małym nasileniu
instruktor kładzie
przetransponowanie
ruchu.
nacisk na technikę
posiadanej wiedzy
Jazda w ruchu miejskim wymaga od
jazdy kursanta ( jazda
teoretycznej w
kierowcy:
na wprost,
warunkach ruchu
- stosowania zasad i przepisów ruchu.
wykonywanie skrętów,
drogowego.
- znacznego napięcia uwagi
ruszanie, zatrzymanie).
- szybkich zmian decyzji,
Jazda ulicami o małym
Wpojenie płynności
- szerokiego kąta obserwacji drogi,
natężeniu ruchu.
jazdy jako jednej z
- zdolności przewidywania poczynań
Przestrzegania
podstawowych zasad innych użytkowników drogi,
przepisów kontroluje
bezpieczeństwa!
- w przypadku konieczności zatrzymania
instruktor.
Nabieranie
pojazdu należy tyle samo uwagi poświęcić
automatyzacji obsługi
na obserwację sytuacji przed pojazdem co i
urządzeń w
za pojazdem,
samochodzie,
- po zatrzymaniu pojazdu wynikającym z
koniecznej w sytuacji
warunków ruchu – włączyć w porę I bieg
skupienia uwagi na
aby być gotowym do kontynuowania jazdy.
innych ważniejszych w Przejazd przez skrzyżowanie.
danej chwili
Podczas oczekiwania na wjazd na
zagadnieniach.
skrzyżowanie należy bacznie obserwować
Zdobywanie
ruch na skrzyżowaniu, uwzględniać
umiejętności patrzenia
szybkość poruszających się pojazdów i w
daleko, co ułatwia
porę ustalić moment dogodny do wjechania
prowadzenie
na skrzyżowanie, aby wjazd był bezpieczny
samochodu po linii
i nie powodował zachwiania płynności
prostej i poszerza kąt
ruchu innych pojazdów.
widzenia.
Opuszczenie skrzyżowania powinno być
Wyrabianie nawyku
możliwie szybkie.
elastyczności w
Gdy ruch na skrzyżowaniu jest kierowany –
podejmowaniu
na wjazd oczekuje wiele pojazdów. Należy
niektórych decyzji np.
być przygotowanym , że w momencie
podczas ruszania na
ruszenia, kiedy nastawieni jesteśmy na jak
skrzyżowaniu.
najszybsze przejechani przez skrzyżowanie
– nagle będziemy musieli zmienić decyzję i

zatrzymać pojazd, bo będą tego wymagały
warunki ruchu (np. wtargnięcie pieszego).
Nabywanie
Jazda slalomem.
Zajęcia na placu
umiejętności
Przejazd slalomu z nawrotem, z
manewrowym
prawidłowego i
wykorzystaniem uprzednio zdobytych
szybkiego kręcenia
wiadomości i umiejętności a w
kierownicą.
szczególności szybkiego i prawidłowego
Zdobycie umiejętności kręcenia kierownicą.
wyczuwania gabarytów Elementy przejazdu slalomu:
samochodu..
A/ Właściwe ustawienie samochodu.
Pobudzenie wyobraźni i B/ Właściwy wybór strefy skrętu
rozwijanie zdolności
(rozpoczęcie skrętu powinno nastąpić
przewidywania.
„zawczasu” przed mijanym słupkiem).
Stosowanie zasady
Zachowanie właściwej odległości od słupka
„zawczasu”.
związanej z gabarytami samochodu, co
Nabieranie umiejętności przekłada się bezpośrednio na
oceny możliwości
bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
skrętu samochodu, co
C/ Wykonanie nawrotu w taki sposób, aby
również przekłada się
po wykonaniu nawrotu samochód znalazł
na brd.
się obok słupka, w takiej pozycji jak gdyby
był to kolejny słupek slalomu.


TEMAT V Hamowanie. Ruszanie na wzniesieniu z pomocą hamulca
pomocniczego. Ruszanie na wzniesieniu z pomocą hamulca zasadniczego. Technika
zmiany biegów w górę i w dół podczas jazdy z różnymi prędkościami.

Czas realizacji: 6 godzin praktycznej nauki jazdy.
Cel nauczania.
Treść nauczania.
Wskazówki
metodyczne.
Uświadomienie faktu,
Hamowanie.
Zajęcia realizować z
że najlepszym
W ruchu drogowym, zagrożenie najczęściej wykorzystaniem mało
zagwarantowaniem
związane jest z brakiem wolnej przestrzeni ruchliwych ulic.
bezpieczeństwa jest
– bo na drodze stoi inny samochód, bo na

przestrzeń (bez
przejściu dla pieszych znajdują się piesi, bo
ograniczeń).
z zatoki wyjeżdża autobus itp. Te sytuacje
Uświadomienie
zmuszają nas do hamowania. Układ
hamowania jako
hamulcowy i jego obsługa stanowią drugi
działania zmierzającego w hierarchii ważności element
do zmniejszenia
bezpieczeństwa jazdy (pierwszoplanowym
prędkości jazdy bądź
jest układ kierowniczy).
zatrzymania pojazdu.
Dwa cele hamowania:
Poznanie zasad
A/ Zmniejszenie prędkości jazdy.
zatrzymywania
W czasie hamowanie nie należy naciskać
samochodu jadącego
pedału sprzęgła. Samochód poruszający się
szybko i jadącego
na „luzie” lub wciśniętym sprzęgle posiada
wolno.
gorszą sterowność. Wymyka się jeden z
elementów sterujących szybkością jazdy
(hamownie silnikiem i dociążenie kół
przedniej osi).

B/ Zatrzymanie pojazdu.
Mówiąc o zatrzymaniu samochodu,
musimy rozróżnić dwa przypadki:
- samochód jadący szybko – zatrzymujemy
naciskając najpierw hamulec, zmniejszając
szybkość jadącego samochodu a w
końcowej fazie hamowania naciskamy
„sprzęgło”, w celu odłączenia silnika od
kół napędowych.
- samochód jadący wolno zatrzymujemy
naciskając najpierw „sprzęgło” a potem
hamulec.
Uzmysłowienie
Ruszanie na wzniesieniu z pomocą
Naukę ruszania na
działania składowej siły hamulca pomocniczego.
wzniesieni realizować
ciężkości powodującej
Ruszanie na wzniesieniu kryje w sobie
można na specjalnie
staczanie się
trudny moment cofania się samochodu po
zbudowanym
samochodu, po
zwolnieniu hamulca.
podjeździe lub w
zwolnieniu hamulca.
Ruszanie z użyciem hamulca
normalnych warunkach
Opanowanie stresu,
pomocniczego:
terenowych nie
wywołanego
Samochód unieruchomiony za pomocą
koniecznie na drodze
koniecznością
hamulca zasadniczego.
publicznej.
precyzyjnego
Włączamy I bieg, zaciągamy hamulec
zrównoważenia
pomocniczy, trzymając przycisk, aby nie
składowej siły ciężkości zadziałała blokada. Zwalniamy hamulec
z siłą napędową
zasadniczy. Lekko zwiększamy obroty
samochodu a następnie silnika i rozpoczynamy zwalnianie pedału
ruszenie pod górkę.
sprzęgła do momentu kiedy silnik zaczyna

„ciągnąć”. W tym momencie zwiększamy

nieco obroty silnika - zwalniamy hamulec

pomocniczy i płynnie puszczamy sprzęgło.

Im bardziej strome jest wzniesienie tym

wyższe obroty silnika potrzebne są do

ruszenia.
Wyrabianie
Ruszanie na wzniesieniu z pomocą
Naukę ruszania na
umiejętności szybkiego hamulca zasadniczego.
wzniesieni realizować
przełożenia prawej nogi Na niewielkiej pochyłości możemy ruszyć można na specjalnie
z pedału hamulca na
bez użycia hamulca pomocniczego:
zbudowanym
pedał gazu i
- należy lekko wyluzować sprzęgło
podjeździe lub w
precyzyjnego nim
(skasować jałowy ruch sprzęgła do
normalnych warunkach
operowania.
momenty kiedy zaczyna ciągnąć)
terenowych nie

- szybko przełożyć nogę z hamulca na gaz i koniecznie na drodze
po zwiększeniu obrotów - dalej puszczać
publicznej.
sprzęgło.
Uświadomienie roli
Technika zmiany biegów podczas jazdy
Krótkie przypomnienie
skrzyni biegów jako
z różnymi prędkościami.
roli skrzyni biegów w
elementu służącego do
- Skrzynia biegów służy do pełnego
samochodzie.
wykorzystania mocy
wykorzystania mocy silnika przy

silnika i osiągania
ograniczonych jego obrotach. Moc silnika

odpowiedniej
rośnie wraz z obrotami ale tylko do

prędkości.
pewnego momentu.


- „wolne obroty” lub ”obroty biegu


jałowego”,


- „obroty maksymalnego momentu,


- „obroty maksymalnej mocy” to obroty,


- „dopuszczalne obroty silnika”